به گزارش روز دوشنبه روابط عمومی دانشگاه صنعتی امیر کبیر، مالک نادری عضو هیات علمی این دانشگاه و سرپرست آزمایشگاه گام طرح «بازیابی عناصر با ارزش از لجن آندی مس با استفاده از روش هیدرومتالورژی» را تشریح کرد.
وی گفت: برای اولین بار در دنیا، ترکیبات مختلف از طلا، نقره، مس و سلنیم با استفاده از روش هیدرومتالورژی و در دمای کمتر از ۹۰ درجه سانتی گراد با بازده بیش از ۹۵درصد و با خلوص تجاری، از لجن آندی مس به دست آمد که این روش در حال حاضر در مرحله ثبت پتنت در امریکا است و در ایران نیز ۳ اختراع داخلی ثبت شده و یک اختراع داخلی در مرحله داوری است.
این محقق افزود: مشکل روش های پیشین، استفاده از دمای بالا و روش های پرهزینه و آلوده کننده محیط زیست بود که در روش حاضر، به خصوص در مورد ترکیب سلنیم فلزی، از روش هیدرومتالورژی با سرمایه گذاری اندک و دوستدار محیط زیست استفاده شده است.
تولید رنگدانه قرمز از خاک هرمز
در ادامه نادری مجری طرح «تولید رنگدانه قرمز با خلوص بالا از خاک سرخ جزیره هرمز» گفت: از خاک سرخ جزیره زیبای هرمز که بین ۵۰ تا ۶۰ درصد آن ترکیب هماتیت (اکسید آهن) است، رنگدانه های با خلوص ۸۵% هماتیت و ۹۵% هماتیت با رنگ قرمز ایرانی و قرمز هندی تولید شدند ...
وی افزود: این روش در ایران ثبت اختراع شده و دارای تاییدیه اختراع از سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران است که می توان از خام فروشی خاک سرخ جلوگیری کرد و رنگدانه قرمز ایرانی را در داخل کشور تولید کرد.
وی در خصوص این طرح خاطرنشان کرد: این فرآیند نیز فرآیند هیدرومتالورژی است که حجم سرمایه گذاری اولیه آن نسبت به دیگر فرآیندهای تولید رنگدانه، پایین تر است و این رنگدانه تماماً به شکل واردات در کشور تامین می شود که با داشتن منابع طبیعی اولیه برای تولید رنگدانه، می توان بومی سازی تولید رنگدانه را با این روش آغاز کرد و از واردات جلوگیری کرد.
نادری افزود: در صورت همکاری معدن جزیره هرمز، آماده ارائه دانش فنی برای تولید رنگدانه قرمز خواهیم بود.
تولید رنگدانه سفید از لجن خودروسازی/کاربرد در صنعت رنگ سازی و تولید آلومینیوم
همچنین آرش قاضی تبار کارشناس آزمایشگاه گام در خصوص طرح «تولید رنگدانه سفید دی اکسید تیتانیم از لجن رنگ خودرو» و مجری طرح دکتر نادری گفت: مشکل زیست محیطی پساب کارخانه های خودروسازی که لجن رنگ خودرو است با استفاده از روشی هوشمندانه، در این طرح مرتفع شد.
به گفته وی، در این طرح ترکیبات با ارزش دی اکسید تیتانیم به عنوان رنگدانه سفید و پودر آلومینا که منبع اصلی تولید آلومینیم است با خلوص تجاری تولید شد.
این محقق تصریح کرد: رنگدانه سفید در کشور تولید نمی شود و تماما از راه واردات تامین می شود که با توجه به تولید بیش از ۶۰۰۰ تن لجن رنگ در سال و وجود ۲۰% رنگدانه سفید در این لجن، بازیابی این ماده مورد توجه خواهد بود.
قاضی تبار خاطرنشان کرد: رنگدانه تولیدی، دارای تاییدیه از شرکت های رنگ از جمله طیف رنگ سایپا است. همچنین در بخش خنثی سازی این لجن، روش انتخابی به شکلی بوده است که خنثی سازی باعث تولید ترکیبات کربنی با ارزش از جمله کربن سیاه به عنوان یک ماده پراستفاده در صنایع مختلف شده است.
به گفته مجری طرح، مشابه روش ارایه شده در این طرح، تنها در کارخانه فورد وجود دارد. این طرح در کانون پتنت تاییدیه ثبت پتنت در امریکا را نیز دریافت کرده است و به زودی پتنت این روش در آن کشور و همچنین در داخل کشور ثبت خواهد شد.
وی ادامه داد که: در حال حاضر در بخش نیمه صنعتی در حال کار هستیم و آماده عقد قرارداد با خودروسازها و شرکت های زیست محیطی خواهیم بود.
این محقق گفت: وی عنوان کرد: در هر سه پروژه، بحث بومی سازی تولید ترکیباتی مانند سولفید سلنیم با گرید بهداشتی، سلینم فلزی تجاری، رنگدانه قرمز ایرانی و رنگدانه سفید در اولویت بوده است.
محققان دانشگاه صنعتی امیرکبیر اذعان دارند نمونه خارجی وجود دارد ولی روش رسیدن به این نمونه ها متفاوت است که روش های اتخاذ شده در طرح های حاضر، بومی سازی شده در ایران است و بر اساس امکانات و شرایط ایران و با قابلیت سرمایه گذاری پایین تر طراحی شده است.
لازم به ذکر است، مالک نادری عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر و مدیر آزمایشگاه گام، آرش قاضی تبار، فارغ التحصیل مقطع دکتری دانشگاه صنعتی امیرکبیر و کارشناس آزمایشگاه گام به همراه محققین آزمایشگاه گام، این ۳ پروژه را به نتیجه رساندند.