به‌گزارش گروه فرهنگی ایرنا از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، عاطفه رشنوئی، گفت: سال‌ها بناهای نیمه شرقی محوطه چغازنبیل به حال خود رها شده بودند و اقدامات حفاظتی و مرمتی سالانه مانند آنچه که زیگورات و معابد اطراف آن را در برمی‌گرفت، شامل حال این بناها نمی‌شد. از آنجا که رویکرد پایگاه، توجه به چغازنبیل به مثابه یک شهر باستانی است و همه بناهای موجود در آن اهمیت دارد، برنامه خواناسازی کاخ‌های موجود در این بخش مورد توجه قرار گرفت.
مهدی عالیپور سرپرست مشترک برنامه خواناسازی نیز بیان کرد: کاخ‌های شماره ۲ و ۳ در محله شاهی در ضلع شرقی محوطه و در نزدیک حصار بیرونی شهر واقع شده‌اند.
او با اشاره به این که رومن گیرشمن (حفار این بنا) این بناهای عظیم را به دلیل وسعت و نبود آجرنوشته‌ای که همچون بناهای دیگر آن را معبدی برای خدایان ایلامی معرفی کند، آن‌ها را با عنوان کاخ معرفی کرده است، اظهار کرد: این در حالیست که کاربری این بناها همچنان برای ما مشخص نیست.
مهرنوش زاده‌دباغ دیگر سرپرست مشترک کاوش‌ها در ادامه افزود: بناهای موسوم به کاخ‌های شماره ۲ و ۳، در زمان گیرشمن در سالهای ۱۹۶۱ و ۱۹۶۲، کاوش و به صورت مختصر مرمت شدند.امروز با گذشت بیش از نیم قرن از کاوش اولیه، مجددا نیاز به خواناسازی دارند و گیرشمن در زمان کاوش به آسیب‌دیدگی شدید این بناها به دلیل وجود مسیل‌های مختلف در اطراف و درون آن‌ها اشاره کرده است.
او با بیان اینکه در حال حاضر این بناها با وجود مسیل‌های فعال و رسوبات سالهای پس از کاوش در وضعیت حفاظتی نامناسبی قرار دارند گفت: هیئت باستان‌شناسی پایگاه میراث جهانی با کمک بخش مرمت در این فصل از کاوش تصمیم بر خواناسازی دیواهای اصیل، مرمت اصولی آن‌ها و اتخاذ تدابیری برای غیرفعال سازی علمی و پایدار مسیل‌های موجود در این کاخ‌ها دارد.
برنامه گمانه زنی به‌منظور پیگردی و خواناسازی کاخ شماره ۲ و ۳ چغازنبیل با مجوز ریاست پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری در حال انجام است.
چغازنبیل یکی از برجسته ترین نیایشگاههای مذهبی ایران است که ۱۲۵۰ سال پیش از میلاد مسیح در دوران عیلامی ها ساخته شد. چغازنبیل در نزدیکی شهر باستانی شوش در استان خوزستان و در نزدیکی منطقه باستانی هفت تپه قرار گرفته است.
این سازه در سال ۱۹۷۹ به عنوان اولین اثر تاریخی از ایران بود که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.این بنا در ۵ طبقه به ارتفاع ۵۲ متر ساخته شده بود که امروزه فقط ۲ طبقه از آن با ارتفاعی نزدیک به ۲۵ متر باقی مانده است.
مسیر دستیابی به چغازنبیل از طریق جاده اهواز به شوش است که از شهرهای شوش و شوشتر و کناره رود دز می گذرد.این نیایشگاه توسط اونتاش ناپیریش پادشاه ایلام و برای ستایش ایزد باستان اینشوشیناک الهه نگهبان شوش ساخته شد.
در حدود سالهای ۱۹۳۵ زمانی که کارکنان شرکت نفت ایران و انگلیس مشغول حفاری های نفتی بودند آجری کتیبه دار یافتند و متوجه تپه ای بزرگ در منطقه ای مرتفع شدند. سده‌های متمادی این بنا در زیر خاک به شکل زنبیلی واژگون مدفون بود تا اینکه به دست رومن گیرشمن فرانسوی در زمان پهلوی دوم از آن خاکبرداری گردید.