به گزارش روز دوشنبه خبرنگار فرهنگی ایرنا، نشست خبری نمایشگاه مجازی کتاب صبح امروز در خانه کتاب و ادبیات ایران با حضور، محسن جوادی معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، حجت الله صیدی رییس بانک صادرات ایران، رمضانعلی سبحانی فرد معاون وزیر ارتباطات و مدیرعامل شرکت پست ایران، هومان حسن‌پور رییس اتحادیه ناشران و کتابفروشان، ایوب دهقانکار مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران و دیگر مسئولان برگزاری این رویداد فرهنگی برگزار شد.
در نمایشگاه مجازی، کتاب به سراغ مخاطب می‌رود
معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تشکر از همه نهادها و افرادی که در برگزاری هر چه بهتر این رویداد همکار کرده اند، گفت: نمایشگاه مجازی کتاب تهران، تجربه جدیدی است و صرفا فروشگاه کتاب نیست، مهم‌ترین ویژگی نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران نداشتن محدودیت زمانی و مکانی برای مخاطبان است که از هر جایی در ایران و یا حتی خارج از کشور می‌توانند با مراجعه به سامانه نمایشگاه از تازه‌های کتاب باخبر شوند. نمایشگاه مجازی کتاب تهران فرصتی را فراهم کرده تا کتاب به‌سراغ مخاطب برود و دیگر نیاز نیست برای تهیه یک کتاب زحمت زیادی به خود بدهد.
جوادی با اشاره به برنامه‌های جنبی نمایشگاه مجازی کتاب که به صورت برخط برگزار می شوند، ادامه داد: ما نتوانستیم همه برنامه‌هایی که در نمایشگاه فیزیکی کتاب برگزار می شد را در نمایشگاه مجازی داشته باشیم اما تلاش کردیم که فعالیت‌های فرهنگی را در قالب مناسبی در فضای مجازی برای مخاطبان برگزار کنیم.
وی با بیان این که این دوره از نمایشگاه شاید کاستی‌هایی به‌همراه داشته‌باشد، افزود: شجاعانه تلاش می کنیم که تمامی کاستی‌ها در گام بعدی برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب برطرف شود.
جوادی با اشاره به همکاری بانک عامل در این دوره از نمایشگاه، عنوان کرد: بانک صادرات رویکرد فرهنگی دارد و در دو بخش زیرساخت‌ها و حمایت از اختصاص یارانه دانشجویی فعالیت و همکاری بسیاری داشت که به‌دلیل انجام این وظیفه اجتماعی-اخلاقی جای قدردانی دارد. باید از اهالی صنعت نشر نیز که با همدلی همراه نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران بودند و به این رویداد اعتماد کردند، نیز تشکر کرد که اگر نبودند، نمی‌توانستیم این رویداد را برگزار کنیم، نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران، می‌تواند گام مهمی در گسترش عدالت فرهنگی و ارتباطی باشد.
جوادی درباره اینکه آیا نمایشگاه فیزیکی در اردیبهشت ۱۴۰۰ برگزار خواهد شد، گفت: با توجه به برگزاری نمایشگاه مجازی در اواخر ۹۹ و همزمانی اردیبهشت سال آینده با ماه مبارک رمضان، برگزاری نمایشگاه بعدی به صورت حضوری ممکن است با تاخیر همراه باشد و قطعاً در اردیبهشت‌ماه نخواهد بود بنابراین سال بعد چه نمایشگاه فیزیکی و چه مجازی پس از اردیبهشت‌ماه برگزار خواهد شد تا به ناشران فرصت دهیم کتاب‌های تازه‌ای را ارائه دهند. منتظر می‌مانیم، ببینیم شرایط چگونه است، اگر امکان‌پذیر باشد، نمایشگاه را در بهار برگزار می‌کنیم اما اگر امکان نباشد به خاطر شرایط آن را با تأخیر برگزار خواهیم کرد.
نمایشگاه مجازی کتاب، گام مهمی در عدالت فرهنگی
ایوب دهقانکار مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران، با ارائه گزارشی از روند برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب، گفت: برای برگزاری نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران، چهار ماه فرصت داشتیم اما شرایط خاصی نیز وجود داشت که به‌دلیل شیوع ویروس کرونا و اعلام محدودیت‌ها و همین طور ادغام موسسات در قالب موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران می خواستیم همه چیز در جای خود برگزار شود. در این مدت نه‌تنها فعالیت‌های موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران تعطیل نشد، بلکه توانستیم دو طرح فصلی کتاب، بیست‌وهشتمین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، جایزه ادبی جلال آل‌احمد، افتتاحیه جشنواره شعر فجر، نوزدهمین دوره جشنواره کتاب و رسانه و جشنواره نقد کتاب را نیز برگزار کنیم.
وی افزود: در نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران،هزار و ۷۳۲ ناشر داخلی ثبت‌نام کردند که از این میان، هزار و ۱۵۳ ناشر، عضو سامانه ملی پست شدند و هزار و ۱۵۲ ناشر فرآیند ویرایش اطلاعات را تکمیل کردند و بالغ بر ۱۰۰ هزار عنوان کتاب آماده عرضه در سایت نمایشگاه مجازی کتاب تهران قرار دارد. ۱۸۰ ناشر خارجی با ۲۰ هزار عنوان کتاب، ۱۴۲ نهاد فرهنگی و آژانس ادبی در بخش رایت‌سنتر نیز در این نمایشگاه حضور دارند و ۱۴۵ نشست رونمایی کتاب، ۲۰ نشست بین‌المللی و ۲۵ نشست داخلی با حضور ۱۸۰ سخنران داخلی و خارجی برگزار خواهد شد. در حوزه اختصاص یارانه و بن کتاب نیز ۸۱ هزار و ۴۲۸ دانشجو و طلبه، درخواست‌های خود را ارسال کردند که اعتبار آنها بر کارت ملی‌شان ثبت شده است.
دهقانکار با بیان این که پیش از برگزاری نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران، از مردم و ناشران بابت قصورات احتمالی در نمایشگاه عذرخواهی می‌کنم. ابراز امیدواری کرد که چالش‌ها در همین دوره به پایان برسد و دیگر در دوره‌های بعدی شاهد آن نباشیم.
وی تاکید کرد: تکرار می‌کنم که نمایشگاه مجازی کتاب تهران، جایگزین سی‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران نیست و امیدواریم در سال جاری و یا سال‌های بعد، با کنترل شرایط شاهد برگزاری نمایشگاه فیزیکی باشیم. نمایشگاه مجازی کتاب تهران به‌عنوان تجربه نخست، به‌رغم تمام کاستی‌ها، گام مهمی در توسعه عدالت فرهنگی است.
هومان حسن‌پور رییس اتحادیه ناشران نیز با تاکید بر لزوم اطلاع رسانی درباره نمایشگاه مجازی کتاب، گفت: باید مردم را مطلع کنیم، بسیاری از مردم هنوز در جریان برگزاری این نمایشگاه قرار ندارند بنابراین اهالی رسانه بزرگترین خدمت در حوزه اطلاع‌رسانی را برعهده خواهند داشت.
وی ادامه داد: سطح توقعمان را باید براساس ویژگی‌های نمایشگاه مجازی و ابعاد مختلف آن تنظیم کنیم، نباید پیش‌داوری داشته باشیم. اتفاق دیگر نمایشگاه مجازی، بر عهده گرفتن جریان توزیع کتاب از سوی شرکت ملی پست است که اقدام قابل توجهی محسوب می‌شود و البته بخش عمده موفقیت نمایشگاه به عملکرد این بخش وابسته است، اگر عملکرد مطلوبی را شاهد نباشیم، اعتماد عمومی از بین خواهد رفت و دیگر نمی‌توانیم نمایشگاه برگزار کنیم، البته با توجه به میزان آمادگی شرکت ملی پست، نمایشگاه خوبی در پیش خواهیم داشت.
همکاری بانک صادرات با ارشاد در زمینه نمایشگاه کتاب دیرینه است
حجت الله صیدی مدیرعامل بانک صادرات، بانک عامل نمایشگاه مجازی کتاب با ابراز خوشنودی از همکاری با این رویداد فرهنگی گفت: نمایشگاه کتاب مجازی جایگزین نمایشگاه بین المللی سالانه نخواهد بود، اما همین که به شکل مجازی برگزار می‌شود، تجربه‌ای عالی است و برای ما هم نیک خواهد بود چون در این فضا چراغ فرهنگ و کتابخوانی را روشن تر نگه می‌داریم.
وی افزود: همکاری بانک صادرات با ارشاد در زمینه نمایشگاه کتاب دیرینه است، اما امسال به واسطه شرایط خاصی که در جهان پدید آمده ما هم در پی آن بودیم حداکثر بستر الکترونیکی را برای تسریع مبادله و خرید کتاب برای دانشجویان، طلاب، اساتید و کتابخوانان فراهم کنیم. این بستر روی اپلیکیشن بانک و درگاه الکترونیک فراهم بود و بیش از نیاز هم آماده شد، اما صلاح بود در این حد پیش رویم تا این امر استمرار یابد زیرا کتاب خواندن و خریدن کتاب چیزی نیست که متوقف شود.
وی به همکاری پست نیز در اجرای این نمایشگاه اشاره کرد و گفت: نیاز نیست یک رویداد فیزیکی برگزار شود، تا چنین همکاری داشته باشیم. بلکه در فضای مجازی هم می‌توانیم مشارکتی در این حد را شاهد باشیم.
نمایشگاه مجازی کتاب الگویی برای سایر نمایشگاه‌های کشور باشد
رمضانعلی سبحانی فر معاون وزیر ارتباطات و مدیرعامل شرکت پست جمهوری اسلامی ایران به شعار وزارت ارتباطات در باره عدالت ارتباطی اشاره کرد و گفت: مجموعه شرکت پست با تمام توان در کنار نمایشگاه مجازی قرار گرفته و بخش لجستیک کار را عهده‌دار شده است، در نمایشگاه فیزیکی هزار و ۳۰۰ ناشر شرکت می‌کردند، اما امروز در نمایشگاه مجازی بالغ بر مشارکت ۲ هزار ناشر را شاهد هستیم که امیدواریم این نمایشگاه الگویی برای سایر نمایشگاه‌های کشور هم باشد. این نمایشگاه هزینه کمتری برای ناشران در بر خواهد داشت، ضمن این که امیدواریم خریداران نیز از آن رضایتمند باشند. ما تمام توان و قوای خود را به کار می‌گیریم تا کار به خوبی به اتمام برسد.
وی به فعال شدن هزار و ۲۰۰ دفتر پست در سراسر کشور اشاره کرد و افزود: پوسترهای نمایشگاه، به دورترین نقاط و روستاها نیز ارسال شده تا اطلاع‌رسانی شود. ما برای این که کتاب‌ها به طور مناسب جمع آوری شود،، هماهنگی‌های لازم را در استان تهران و دیگر استان‌ها انجام داده ایم. توجه به تجمع ناشران در تهران، علاوه بر باجه‌های اعلامی استان تهران، باجه‌های سیار و ماشین‌های سیار نیز در نظر گرفته شده تا در مناطقی، ماشین‌های سیار وارد عمل شوند و کتاب‌های بسته بندی شده جمع شده و به مرکز مبادلات بیاید.
سبحانی فر ادامه داد: در سایر استان‌ها نیز چنانچه نیاز به باجه‌های سیار باشد از آنها استفاده خواهیم کرد که به موقع برای مخاطبین ارسال شود، اما به لحاظ این که قطعا تعداد متقاضیان کتاب زیاد خواهد بود و تا مسیر بسته بندی و بارکد صورت گیرد، پیامی برای خریداران ارسال می‌شود که مرسوله در اختیار پست قرار گرفته، از این پس است که مسؤولیت مرسوله برعهده ما به عنوان شرکت پست خواهد بود.
وی با اشاره به این که این رویداد فرهنگی برای اولین بار در ایران انجام می‌شود، بیان کرد: در اتحادیه جهانی پست هم ایران نخستین کشوری است که چنین نمایشگاهی را در چنین ابعاد وسیعی برگزار می‌کند. امیدوارم ناشران با استفاده از جعبه‌ها و لفاف مخصوص کتاب، کتاب‌ها را بسته بندی کنند تا کتاب‌ها در سلامت کامل به دست مخاطب برسد.
مدیرعامل شرکت پست در پاسخ به سوالی در باره گرانی کارتن‌های عرضه شده به ناشران که قیمتی معادل ۵ تا ۷ هزار تومان دارد، گفت: بحث کارتن به پست مربوط نیست، بلکه شرکت‌های کارتن ساز آن را تولید کرده و در اختیار ناشران قرار می‌دهند، ازاین رو عایدی برای شرکت پست ندارد، اما نکته اینجاست ما ارسال کتاب را در طول سال برای ناشران داریم، اما برخی از آنها از لفاف‌های غیراستاندارد استفاده می‌کنند و موجب می‌شود به کتاب صدمه برسد لذا ما تأکید داریم ناشران از لفاف استاندارد استفاده کنند. اگر برای آنها هزینه خیلی مهم است لفاف نایلونی هم موجود است که برای حجم مرسولات پایین می‌توان از این لفاف ارزان استفاده کرد.
تفاهم‌نامه همکاری میان معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران و بانک صادرات نیز در این نشست امضا شد.
از مفاد این تفاهم‌نامه می‌توان به ایجاد تعامل در انجام فعالیت مالی اهالی صنعت نشر، اختصاص یارانه کتاب، ارائه خدمات نوین بانکی به معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و صنف نشر و مشارکت در تخصیص یارانه نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران به مشمولان اشاره کرد، که جزییات آن به زودی اعلام می شود.
در پایان نیز پوستر نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران به امضای حاضران رسید.
به گزارش ایرنا، پس از لغو نمایشگاه کتاب تهران در فروردین، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به دنبال راهی برای حمایت از ناشران و بازار کتاب کشور بود و با استفاده از تجربیات حضور در نمایشگاه‌های مجازی برگزار شده توسط دیگر کشورها نظیر نمایشگاه بزرگ کتاب فرانفکورت که مجازی برگزار شد، تصمیم بر برگزاری نمایشگاه کتاب مجازی گرفت و محسن جوادی معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران به ریاست ایوب دهقانکار را مسئول برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب معرفی کرد.
نمایشگاه مجازی کتاب تهران، یکم تا ششم بهمن ماه برگزار خواهد شد.