در دورهای که شهروندان با تبعات ناشی از بیماری کرونا درگیر هستند، ضرورت ساخت و پخش سریالهای مفرح و نشاط آور بیش از گذشته حس میشود. صداوسیما در سالهای نه چندان دور سریالهای کمدی موفقی همچون زیر آسمان شهر، پاورچین، خانه به دوش، متهم گریخت، ساختمان پزشکان و پژمان را روانه آنتن کرده که هر کدام در زمان خودشان تاثیرگذار و جریانآفرین بودهاند. از ابتدای امسال تاکنون شبکههای تلویزیونی چندین سریال کمدی همچون پایتخت۶، نون.خ۲، زیرخاکی و باخانمان را تولید و پخش کرده است. صاحبنظران درباره کیفیت سریالهای کمدی تلویزیون در سال جاری نظرات متنوعی دارند.
طهماسب صلحجو منتقد سینما و تلویزیون در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا، درباره ارزیابیاش از عملکرد تلویزیون در سال جاری گفت: تلویزیون در تولید برنامههای سرگرم کننده موفق نبوده است. این شبها تلویزیون دو سریال جذاب دارد که برخی از مردم تماشا میکنند. آنتن تلویزیون باید در طول شبانهروز برنامههای جذاب داشته باشد و با یک سریال ۴۵ دقیقهای اتفاق خاصی نمیافتد. مخاطب میخواهد در کنار تلویزیون وقتش را با حال خوش بگذراند. در وضعیت فعلی مخاطب یک سریال از تلویزیون ایران میبیند و بقیه وقتش را با شبکههای خارجی سپری میکند.
وی با بیان اینکه پاندمی کرونا به روند تولید فیلم و سریال لطمه زیادی زده اظهار داشت: تولید فیلم و سریال در این اوضاع و احوال خیلی سخت است. تعدادی از بازیگران و عوامل پشت صحنه در حین کار مبتلا به کرونا شدهاند. برنامه های تلویزیونی هم نمیتوانند با حضور مردم ضبط شوند.
در زیرخاکی آدم ها شبیه کاریکاتور شدند
این منتقد پیشکسوت، زیرخاکی را یک سریال کمدی موفق دانست و تاکید کرد: این سریال درامی بود که تکیه بر شخصیتپردازی داشت و آدم ها هر کدام شکل یک کاریکاتور را پیدا کرده بودند. کارگردان از یک موضوع اجتماعی و سیاسی یک کمدی جذاب درآورده بود. پژمان جمشیدی که برخی او را جدی نمیگرفتند خیلی خوب بازی کرد. او و ژاله صامتی در کنار هم زوج خیلی بامزهای را تشکیل دادند.
صلحجو افزود: یکی از مهم ترین ویژگی های آثار کمدی این است که شخصیت های واقعی تبدیل به کاریکاتور شوند. کمدین ها معمولا مشهورتر از خود فیلم ها و سریال هایشان هستند. وقتی به تاریخ سینمای کمدی فکر می کنیم، بازیگرانی مثل چاپلین را به یاد می آوریم.
او ضمن تمجید از سریال کمدی باخانمان ساخته برزو نیکنژاد توضیح داد: من این سریال کمدی را خیلی می پسندم. موضوع این سریال یک ملودرام احساسی اشک انگیز است و از خانوادهای میگوید که بچه هایشان را در کودکی گُم کرده اند. پدر سربه هوای این سریال میتواند نفرت برانگیز باشد و مخاطب ممکن است به حال این آدم ها گریه کند. ولی ما از اول تا آخر به این موقعیتها و رفتارها و بدبختیها می خندیم. این سریال بیشتر متکی به کار کارگردان است. در فرهنگ لغت اسم باخانمان وجود ندارد و این لغت معکوس واژه بیخانمان است. در این سریال هم به جای اشک ریختن میخندیم.
صلحجو ادامه داد: از بین سریالهای برزو نیک نژاد سریال دردسرهای عظیم را هم خیلی دوست دارم. آن سریال هم مرگ و فلاکت را با زبان طنز بیان میکرد و می توانست تبدیل به تراژدی غمناک شود. آن جایی که رنج ها و تنگناها و دشواری ها از حد طاقت فراتر می رود، آدم می خندد. چون تنها واکنش دفاعی انسان در برابر سختی ها خنده است.
صفر بیست و یک داستان سردرگمی داشت
این منتقد با بیان این که سریال صفر بیست و یک کمدی خوب و جذابی نیست اظهار داشت: ایده های کمدی این سریال بیش از حد کلیشه ای و پیش پا افتاده ای بود. داستان سردرگمی داشت و من دست آخر نفهمیدم که موضوعش درباره چیست. سریال باید بتواند انگیزه ایجاد کند که مردم قسمتهای بعدیاش را دنبال کنند.
صلحجو با تاکید بر اینکه سریال پایتخت۶ مثل همیشه جذابیت های خاص خودش را داشت ادامه داد: من معتقدم موفق ترین نقش محسن تنابنده همین نقی است. مردم نقی را درک می کنند و با او همراه می شوند. تم اصلی پایتخت رویا و آرزوی زندگی لاکچری (اشرافی) است که در جامعه ما خیلی رواج پیدا کرده است. آدم های فصل اخیر پایتخت آدمهای مصرفی هستند که دغدغه لاکچری شدن را دارند. در بین اینها تنها کسی که خلاف بقیه عمل میکند خانم هماست.
به گفته وی سریالهای باخانمان و پایتخت هر دو نوعی از کمدی سیاه هستند. چون در هر دو ما داریم به یک تراژدی میخندیم و حتی در سریال «باخانمان» سرگردان هستیم که به این آدمها بخندیم یا از آنها نفرت داشته باشیم.
به نظر میرسد تلویزیون باید این ایام با توجه بیشتر به مقوله و محتوای سریالهای طنز و کمدی میتواند به تحقق شعار «در خانه بمانیم» در ایام بحران کرونا یاری رساند.