به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، «بهراد منتظری» امروز یکشنبه در حاشیه بیست و پنجمین نمایشگاه بین المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی در جمع خبرنگاران توضیح‌داد: اکنون شرایط بازار فولاد به‌گونه‌ای است که واسطه‌ها از این عرصه خارج شده‌اند و تولیدکننده از اختلاف نرخ در بازار برخوردار می شود.
تولید ۳۰ میلیون تن فولاد
وی خاطرنشان‌گرد: اکنون فولاد کشور به توان تولید ۳۰ میلیون تنی رسیده که با توجه به پوشش تقاضای داخلی که ۱۵ میلیون تن برآورد می‌شود، بقیه قابلیت صادرات دارند.
به گفته منتظری، تقاضای بازار داخلی فولاد هم روند افزایشی به خود گرفته که از جمله مصرف کنندگان شاخص خودروسازان و تولید کنندگان لوازم خانگی به حساب می آیند.
صادرات ۱۱ میلیون تنی فولاد
وی یادآور شد: سال گذشته میزان صادرات فولاد کشور به رقم ۱۱ میلیون تن رسید که سهم بیشتری از این حجم صادرات اختصاص به شمش ( بیلت و بلوم و اسلب) داشت.
منتظری تصریح کرد: نیاز ارزی کشور و ارتقای تولیدات در بخش آهن و فولاد، انگیزه صادرات را به دنبال داشته و بنابراین دهمین فولاد ساز جهان اکنون در جمع صادرکنندگان این صنعت هم حضور فعال دارد.
وی اضافه کرد: چنانچه بازار های خارجی از لحاظ قیمت جاذبه ای برای صادرات نداشته باشند، تولیدکنندگان ایرانی به بازار داخل تمرکز خواهند داشت و این امر براساس رصد قیمت ها و شرایط بین المللی باید انجام شود.
ثبات بخشی قیمت در جایگاه فروش
مدیرعامل آهن آنلاین تصریح کرد: سالهای گذشته برای خرید آهن آلات تا سطح ۳۰ درصد تفاوت قیمت در بازار وجود داشت، اما امروز اختلاف نرخ فروشندگان در دامنه دو تا سه درصد ارزیابی می شود.
وی ضمن تایید وجود رانت در بازار آهن گفت: شکاف قیمت در عرضه آهن و فولاد سبب رانت می شود و اکنون واسطه ها جای خود را به تولید کننده داده اند.
«رضا تقی‌پور» نماینده مردم کرمان در مجلس شورای اسلامی، دی‌ماه گذشته در صحن علنی اعلام کرد: میزان رانت دلالان و واسطه‌گران در بازار فولاد بین ۱۵۰ تا ۱۸۰ هزار میلیارد تومان است که این رانت ظرف هفت ماهه ابتدایی امسال یک فاجعه اقتصادی است.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: فقط ۸۵ هزار میلیارد تومان در بخش شمش، گران فروشی شده و دلالان پول آن را خوردند و به تولیدکنندگان چیزی نرسید.
به گفته وی، روز ۲۴ مهرماه به دلیل عرضه نشدن همه محصولات در بورس، هر تن فولاد ۱۰۲ دلار گران‌تر از نرخ جهانی فروخته شد و این در حالی است که منابع ارزان در اختیار فولاد قرار گرفته بود، اما مردم محصولات فولاد را گران خریدند.
ارزیابی شیوه در بازار فولاد مچینگ
منتظری گفت: شیوه عرضه فولاد به روش مچینگ مربوط به فولاد مبارکه است، ضمن اینکه به خرید سرعت می دهد، زیرا خریداران این واحد فولاد ساز، صنایع پایین دستی و در واقع تولیدکنندگان محصولات فولادی محسوب می شوند.
پیش از این معاون فولاد مبارکه اصفهان گفته بود: توزیع این واحد صنعتی براساس سیستم عرضۀ مستقیم در بورس و مچینگ تنظیم و اجرایی شده و روش فروش در سامانۀ مچینگ به این شکل است که ابتدا مبارکه به شکل عرضۀ مستقیم در تالار بورس، محصولات موردنظر را کشف قیمت کند و در عرضۀ هفتگی براساس همان قیمت کشف‌شده در بورس، محصول را در مچینگ یا همان عرضه اختصاصی به فروش برساند.
به گفته «طهمورث جوانبخت»، در واقع بورس کالا محلی برای کشف قیمت است، اما نمی‌تواند محل مناسبی برای توزیع باشد و آن را به‌خوبی انجام دهد؛ بنابراین سیستم مچینگ فولاد مبارکه به این شکل است که با عرضۀ محصول در تالار بورس، در ادامۀ مسیر فروش، درصد مشخص‌شده از محصولاتی که قرار است در مچینگ عرضه شود با همان قیمت کشف‌شده در بورس به فروش می‌رسد و این فروش اختصاصی در مچینگ در بورس ثبت می شود و به این ترتیب ۱۰۰ درصد محصولات فولاد مبارکه در بورس عرضه و ثبت می‌شود.
فولاد سازان ذخیره سازی ندارند
مدیرعامل شرکت دانش بنیان یاد شده، تصریح کرد: امروز فولاد سازان تولیدات خود را انبار نمی کنند، بلکه به بازار مصرف بوسیله بورس کالا هدایت می کنند و مطالعات گویای مصرف بالا در کشور است.
پیش از این اعلام شده بود، تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی ایران توان سالیانه ۱۸ میلیون تن تولید را دارند، اما بدلیل نبود مواد اولیه بطور متوسط با ۳۰ تا ۵۰ درصد ظرفیت به فعالیت می‌پردازند.
ضمن اینکه افزون بر ۱۶۰ کارخانه لوله و پروفیل فولادی در قالب صنعت تکمیلی پایین دستی فعالیت دارند که ۵۰ تا ۶۰ هزار شغل مستقیم و حدود ۵۰۰ هزار شغل غیر مستقیم قابل تخمین است.
منتظری تصریح کرد: بررسی ارقام صادرات محصولات فولادی حاکی است که ورق مبارکه کمترین سهم را داشته و بیشتر در بازار داخل عرضه شده و تقاضای داخل بالا رفته است.
شفاف سازی نیاز بازار امروز
رییس هیات مدیره آهن آنلاین نیز در این نشست خبری گفت: امروز شفاف سازی و رعایت قوانین بازار به عنوان اصل مهم و جدی مورد توجه است و جمهوری اسلامی بهترین کانون فعالیت فکر و اندیشه محسوب می شود.
وی یادآور شد: جهان امروز عرصه فعالیت شرکت های دانش بنیان را با تسهیلات تشویقی حمایت می کند، انتظار می رود در کشورمان نیز موضوع مالیات این بخش مورد بازنگری قوه مقننه قرار گیرد که بستری مناسب برای رشد فعالیت فراهم شود.
«بهنام کیامرزی» تصریح کرد: فعالیت های اقتصادی شرکت های دانش بنیان با اندیشه کارآفرینی است و این مهم در عرصه بین المللی مورد پشتیبانی قرار دارد.
خصوصی سازی واقعی نیاز امروز
وی گفت: فولاد سازان بزرگ مانند مبارکه و ذوب آهن اصفهان با مشخصه مدیریت دولتی اداره می شوند و در واقع اقتصاد دولتی پیامد رانت را هم به‌دنبال دارد.
کیامرزی خاطرنشان کرد: چنانچه خصوصی سازی واقعی تحقق یابد، رانت ایجاد نمی شود و امروز در کنار مدیریت دولتی، شبه دولتی نیز شکل گرفته است.
وی تصریح کرد: رانت ایجاد شده در بستر بازار فولاد، با بازنگری در روش ها قابلیت اصلاح دارد و این مهم نیازمند اقتدار دستگاه های نظارتی است.
توزیع به روش خصوصی
رییس هیات مدیره این شرکت دانش بنیان، موضوع توزیع فولاد توسط بخش خصوصی را مطرح کرد و گفت: بازار فولاد بخوبی قابل مدیریت کردن است و می توان مانع از فعالیت دلال بازی و واسطه ها شد.
به گفته وی، شرایط کشورمان در زمان کنونی وضعیت جنگ اقتصادی است و تولیدات و ذخایر با شکل مناسب باید تبدیل به ثروت شود و از این شرایط خارج شویم.