به گزارش ایرنا، آموزش و پرورش را بنیادیترین نهاد برای ساخت و توسعه کشور مینامند زیرا هر چه مدارس توسعه یابند و دانش آموزان تقویت شوندبه اعتقاد کارشناسان پیشرفت و ارتقای همه جانبه کشور محقق خواهد شد.
سِیر درست تربیت و آموزش فرزندان در مدارس جوامعی مستقل، ارزشمند و جوانانی فهمیده و آگاه میسازد و در نبود آموزش و پرورش اثربخش و کارآمد، اجتماع به سمت تباهی و تنزل حرکت خواهد کرد.
اهمیت روز افزون به موضوع آموزش و پرورش از جمله اصلیترین رویکردهای مسوولان پس از انقلاب اسلامی بود که در جنبههای مختلف از محتوا و تربیت معلمان گرفته تا ساخت مدارس جدید و افزایش آن در مناطق مختلف دنبال شد.
ساخت و توسعه مدارس بویژه در سالهای اخیر و همزمان با دولتهای یازدهم و دوازدهم بطور فزایندهای پیش رفت و آمار مطلوبی در افزایش واحدهای آموزشی و مدارس به روز و مفید کسب شد.
ساخت ۹۳ درصد کلاسهای درس پس از انقلاب
بنا به اظهارات مسوولان امر، اکنون بیش از ۶۵ میلیون مترمربع فضای آموزشی و ۶٠٠ هزار کلاس درس در کشور وجود دارد که ٩٣ درصد آنها بعد از انقلاب اسلامی ایجاد شده است و سالانه بهطور متوسط ۱۴ هزار و روزانه ۴٠ کلاس درس احداث میشود.
سرانه فضای آموزشی در سال ۵٧ بطور تقریبی ۱.۵ مترمربع بود، اما اکنون ۵.۲ مترمربع است که برغم فاصله با استاندارد جهانی اما از رشد قابل توجه حکایت دارد.
از سوی دیگر تعداد کتابخانهها قبل از انقلاب اسلامی ١٩هزار و ٨۵٠ باب بود و اکنون بیش از ۶٣ هزار کتابخانه وجود دارد همچنین قبل از انقلاب اسلامی ٣۵ اردوگاه فعال بود که این روزها به افزون بر ٣٠٠ اردوگاه ارتقا یافته است.
براساس آخرین آمار ثبت نام دانش آموزان در سال تحصیلی گذشته (بر اساس اطلاعات ثبت شده در سامانه سناد) ۱۵ میلیون و ۱۳۸ هزار و۵۲۳ نفر جامعه دانشآموزان را تشکیل میدهند که از این میان هشت میلیون و ۲۷۸ هزار و ۲۸۲ نفر در دوره ابتدایی، سه میلیون و ۴۳۷ هزار و ۶۷۳ نفر در دوره متوسطه اول و ۲ میلیون و ۶۸۹ هزار و ۳۴۴ نفر در دوره متوسطه دوم ثبت نام شدهاند.
همچنین از میان آمار کل دانش آموزان ثبت نام شده در دوره پیش دبستان ۷۳۳ هزار و ۲۲۴ نوآموز، در شاخه نظری یک میلیون و ۷۴۴ هزار و ۷۱۹ نفر، در هنرستان های فنی و حرفه ای ۴۲۴ هزار و ۲۷ نفر و در هنرستان های شاخه کار دانش ۵۲۰ هزار و ۵۹۸ نفر ثبت نام کرده اند.
در زمان حاضر۲۱۱ هزار و ۲۹۲ دانشآموز در مدارس ثابت، سیار و نیمه سیار مشغول تحصیل هستند و ۱۴ هزار معلم در چند پایه خدمات آموزشی به آنها ارائه میدهند.
همچنین ۱۴ هزار و صد دانش آموز در ۴۳ کشور، ۶۵ شهر و ۹۵ مدرسه ایرانی خارج از کشور مشغول تحصیل هستند، بیش از ۱۵ میلیون دانشآموز کشور امسال در ۱۱۰ هزار مدارس دولتی و غیردولتی مشغول تحصیل هستند. همچنین از میان ۶۰۵ هزار و ۷۸۶ کلاس درس، ۴۹۸ هزار و ۳۱۰ تعداد کلاس درس دولتی و ۷۰۱ هزار و ۴۷۶ کلاس درس غیردولتی است.
حذف مدارس خشت و گلی کشور در دولت تدبیر و امید
نکته قابل توجه اینکه از جمله اقدامات موثر در دولتهای یازدهم و دوازدم میتوان به برچیده شدن یک هزار مدرسه خشت و گلی اشاره کرد.
حذف مدارس خشت و گلی به طور تقریبی از مهر ماه سال ۹۷ آغاز شد، در واقع این موضوع از خرداد ماه سال ۹۷ خبرساز شده بود و در نهایت از مهر ماه همان سال در مرحله اجرایی قرار گرفت و در اسفند سال ۹۸ این امر عملیاتی شد.
سازمان نوسازی مدارس پس از اعلام جمعآوری مدارس خشت و گل در یک برنامه ریزی مناسب برای جمعآوری مدارس دیگر مانند سنگی و گلی، چوبی، بلوکی و کانکسی هدف گذاری کرده است.
به گفته مسوولان سازمان سازمان نوسازی مدارس ۱۲ درصد مدارس کشور نیازمند تخریب و بازسازی، ۱۸ درصد نیازمند مقاوم سازی و ۷۰ درصد مقاوم هستند.
وضعیت سیستم های گرمایشی مدارس از دیگر موضوعاتی است که در سالهای اخیر بخصوص به دلیل آتشسوزیهای مکرر در مدارس مورد توجه عموم قرار گرفته است.
بیشتر نگرانیها درباره وسایل گرمایشی در مدارس به وجود بخاریهای نفتی در مدارس باز می گردد، از سال ۹۱ به بعد تا امروز، فقط ۱۴ هزار بخاری نفتی از ۵۳۰ هزار کلاس درس باقی مانده است.
جمع آوری ۵۰ هزار بخاری نفتی از مدارس ایران
سازمان نوسازی مدارس سال گذشته ۵۰ هزار بخاری نفتی را جمع آوری کرده و این ۱۴ هزار مورد برای مناطقی است که زیرساخت های لازم وجود ندارد و در عمل آنجا گازکشی نشده است.
استان اصفهان از جمله استانهای فعال در بخش آموزش و پرورش و توسعه زیرساخت های آموزشی به شمار می رود، این استان با افزون بر پنج میلیون نفر جمعیت و با ۲۴ شهرستان بیش از ۹۵۰ هزار دانش آموز بیش از پنج هزار و ۲۰۰ مدرسه دارد.
بر اساس آمار و ارقام اخذ شده از نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس اصفهان، ساخت کلاس و مدارس اکنون در مقایسه با پیش از انقلاب ۱۳۰ درصد بیشتر شده، تعداد کلاسها در زمان حاضر ۲۷ هزار و ۹۹۳ باب است در حالیکه این رقم در دهه ۵۰، ۱۲ هزار و ۱۴۵ باب بود.
رشد ۱۴۷ درصدی آموزشگاههای استان پس از انقلاب
از سوی دیگر تعداد آموزشگاههای استان نسبت به سال ۵۷، ۱۴۷ درصد رشد داشته است بگونهای که این روزها شاهد فعالیت سه هزار و ۹۷۶ آموزشگاه هستیم اما سالهای پیش از انقلاب یک هزار و ۶۱۲ آموزشگاه در استان فعال بودند.
بررسی آمار مرتبط با تعداد دانش آموزان در استان از افزایش ۶۹ درصدی این بخش در دورههای مختلف تحصیلی حکایت دارد.
همچنین اکنون ۷۳ فضای ورزشی داخل مدرسه ۷۳ و ۲۰۳ فضای ورزشی خارج از مدرسه وجود دارد و سرانه آموزشی استان اصفهان در سال ۹۹ حدود ۶.۶ مترمربع برای هر دانش آموز اعلام شده که در این سه بخش هم افزایش و توسعه مشهود است.
از دیگر دستاوردهای انقلاب میتوان به جمع آوری مدارس دارای بخاری نفتی و استانداردسازی آنها و حذف مدارس خشت و گلی در سال ۹۸ اشاره کرد.
اجرای افزون بر ۷۳۰ طرح زیرساختی آموزشی در اصفهان
در مجموع از سال ۹۲ تاکنون افزون بر ۷۳۰ طرح زیرساختی آموزشی، پرورشی و ورزشی در قالب ۵۴۸ طرح مشارکتی و مردمی و ۱۸۲ طرح دولتی در استان اصفهان اجرا شده است.
در سال آغاز دولت یعنی هفت سال قبل در مجموع ۳۹ طرح در قالب ۳۷۲ کلاس در استان احداث شد که ۲۹،۶ درصد آن دولتی و ۳۰،۸ درصد مشارکتی بود.
ایمنی مدارس استان در این سالها با بهرهگیری از فناوری نوین و مقاوم سازی افزایش یافته بطوریکه در بحث ارتقای سیستمهای گرمایشی رشدی بالغ بر ۴۵ درصد داشته و هفت سال قبل بالغ بر ۱۴ هزار کلاس درس در استان نیازمند مقاومسازی بود که این آمار در زمان حاضر به کمتر از ۱۰ هزار کلاس درس رسیده است.
دولت در برنامه ششم سه میلیارد دلار اعتبار برای نوسازی و مقاوم سازی کلاسهای درس به سازمان نوسازی مدارس کشور اختصاص داد که جهش خوبی در رفع مشکل مدارس نا ایمن محسوب می شود.
ایمنی مدارس این استان در سالهای فعالیت دولت های یازدهم و دوازدهم با بهرهگیری از فناوری نوین و مقاوم سازی افزایش یافته، ایمنی سیستم گرمایشی مدارس استان اصفهان در دولت تدبیر و امید به بیش از سه هزار مدرسه رسیده که در مقایسه با سال ۹۲ رشد ۴۰ درصدی داشته است.
بیش از ۱۳ هزار کلاس درس استان در سال ۹۲ به مقاوم سازی نیاز داشتند که این آمار در زمان حاضر به ۱۰ هزار باب رسید که البته گذشت زمان به تعداد کلاس های فرسوده مدارس میافزاید.
۱۳ هزار متر مربع به فضای آموزشی اصفهان اضافه شد
اما استان اصفهان در آستانه دهه فجر ۹۹ شاهد بهره برداری از طرحهای بزرگ آموزش و پرورش با حضور وزیر بود، افزایش ۱۳ هزار متر مربع فضای آموزشی جدید در قالب ۲ طرح خبری خوب در آستانه دهه فجر محسوب میشد.
بر همین اساس بهره برداری از مجتمع آموزشی دختران "چهارباغ مدرسه شکرالله فرقدانی" اصفهان در این دهه با حضور محسن حاجی میرزایی وزیر آموزش و پرورش، استاندار و شماری از مسوولان استانی آغاز شد.
زیربنای کل این مدرسه خیرساز ۶ هزار و ۴٨۴ در زمینی به مساحت هفت هزار و ١٣۵ متر مربع است، این مجتمع ٣١ باب کلاس درس، ١١ باب اتاق اداری و معلم، یک سالن ورزشی، سه کارگاه، یک کتابخانه ٢ سایت رایانه دارد.
همچنین مجتمع آموزشی حیات طیبه اصفهان شامل مدرسه شهید سلیمانی، سالن ورزشی شهید فخری زاده و دبیرستان موقوفه صارمیه با حضور وزیر آموزش و پرورش به بهره برداری رسید.
زیربنای این مجموعه بیش از ۶ هزار متر مربع است و ٣٠ کلاس، ٩ اتاق اداری، یک سالن چندمنظوره، یک سالن ورزشی، سه کارگاه، ٢ آزمایشگاه، سه کتابخانه و یک سایت رایانه دارد.
تبدیل مدارس به یک پدیده اجتماعی، رویکرد وزرات آموزش و پرورش
وزیر آموزش و پرورش در این پیوند با بیان اینکه در سند تحول آموزشی، تبدیل مدارس به یک پدیده اجتماعی دنبال میشود خاطرنشان کرد: تبدیل مدارس به پدیده های اجتماعی سبب خواهد شد که مدارس در متن زندگی مردم نقش بیشتری داشته باشد و سبب تغییرات موثر و تحول در بخشهای مختلف اجتماع شود.
محسن حاجی میرزایی با اشاره به اینکه مدارس کانون تحولات به شمار می روند تصریح کرد: سرمایه گذاری در ساخت مدارس به خودی خود هزینه نیست زیرا صرفه جویی در بخشهای دیگر را به همراه دارد.
وی با بیان اینکه نباید به مدارس تنها به عنوان یک ساختمان نگریست اظهارداشت: ساخت آینده به وسیله مدار صورت می پذیرد بنابراین باید هر نوع توسعه در آینده را در پیشرفت در مدارس کنونی جستجو کرد.
افزایش ۴ برابری اعتبارات دولتی در توسعه و نوسازی مدارس
وزیر آموزش و پرورش گفت: اعتبارات دولتی در توسعه و نوسازی مدارس ۴ برابر شده و به سه هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان رسیده و پیشبینی ما همچنین ۲ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان سرمایه گذاری از مشارکت خیران برای توسعه و تجهیز، نوسازی و ساخت مدارس است.
وی با بیان اینکه جابجایی جمعیت سبب شده در بسیاری از مدارس حتی دانشآموزی وجود نداشته باشد، خاطرنشان کرد: پنج هزار مدرسه در کشور کمتر از پنج دانش آموز دارند.
وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه سه هزار و ۹۰۰ مدرسه کانکسی در کشور وجود دارد، تصریح کرد: این میزان اگرچه در مقایسه با ۱۱۵ هزار مدرسه چندان رقم قابل توجهی نیست اما سعی ما بر این خواهد بود که با توسعه و ساخت مدارس دانش آموزان را از محیط های مناسب آموزشی و مدارس با کیفیت بهره مند کنیم.
کلنگ زنی و آغاز عملیات اجرایی ساخت ۱۵ مدرسه در استان اصفهان
از سوی دیگر استاندار اصفهان از کلنگ زنی و آغاز عملیات اجرایی ساخت ۱۵ مدرسه در این استان با مشارکت خیران مدرسه ساز خبر داد.
عباس رضایی در گفت و گو با ایرنا اظهارداشت: این امر با همت و مشارکت مجمع خیران مدرسه ساز استان اصفهان که همواره جزو پیشتازان کشور بودهاند، محقق و آغاز شده است.
وی با بیان اینکه همکاری و هماهنگیها برای نوسازی مدارس و بهبود فضاهای آموزشی باید روز به روز بیشتر شود، ادامه داد: هیچ منطقهای از استان نباید مدرسه نامناسب داشته باشد.
استاندار اصفهان با تاکید بر ارتقای نگرش مدرسه سازی در جامعه، تصریح کرد: استمرار نیکوکاری و سرمایه گذاری در ساخت و بهسازی مدارس در این استان ضروری است که آغاز عملیات ساخت مدارس یادشده در روزهای اخیر در همین راستا بوده است.
ساخت ۱۲۱۶ کلاس و تحویل به آموزش و پرورش
در همین پیوند مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس اصفهان اظهارداشت: در سالهای اخیر ۲۱۰ مدرسه متشکل از یک هزار و ۲۱۶ کلاس در استان ساخته تحویل آموزش و پرورش شده است.
سیدمهدی میربُد در گفت و گو با ایرنا خاطرنشان کرد: توسعه و نوسازی مدارس در سالهای پس از انقلاب به ویژه در دولتهای یازدهم و دوازدهم بسیار بیشتر و حذف مدرسههای خشت و گلی استان در سال گذشته محقق شد.
وی اضافه کرد: همچنین با هماهنگی و تلاشهای صورت گرفته به گونهای عمل کردیم که هیچ مدرسهای در منطقه دارای بخاری نفتی نباشد و وسایل گرمایشی برای تمامی دانش آموزان مهیا شود.
مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس اصفهان ادامه داد: هدف ما حذف مدارس کانکسی و سنگی در آیندهای نه چندان دور است و حتی این گونه فکر میکنیم که در سالهای آینده هیچ مدرسه فرسودهای وجود نداشته باشد و تمامی دانش آموزان در محیط های مناسب و با کیفیت به تحصیل مشغول شوند.
میربُد با بیان اینکه صنعتیسازی مدارس از جمله رویکردهای دولت در سالهای گذشته بود اظهارداشت: ایجاد مدارس با کیفیت و زیرساختهای مناسب و برخوردار از انواع خدمات از جمله محورهایی بود که بطور جدی دنبال کردیم.
وی با اشاره به اینکه تفاهمنامهها با مراکز دانشگاهی در سالهای اخیر افزایش یافت تصریح کرد: در این تفاهمنامهها برای طراحی مناسب مدارس و ایجاد زیرساخت های مناسب و خدمات مورد نیاز همفکری کردیم تا نتایج قابل قبول و مطلوبی در حوزه ساخت و نوسازی فضاهای آموزشی محقق شود.
مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس اصفهان گفت: از سوی دیگر مدارس سبز به معنای مدارسی که در صرفه جویی انرژی نقش بسزایی ایفا میکنند در سال های اخیر در دستور کار قرار گرفت و بر همین اساس طراحی های نوین و استاندارد بیش از گذشته افزایش پیدا کرد.
جلب مشارکتهای مردمی در توسعه مدارس
کارشناسان اقتصادی بر این باورند که جذب سرمایهگذاری فعالان و نیکوکاران از جمله فعالیتهای موثر نهادهای ذیربط است و هر اندازه هماهنگیها و برنامهریزیها برای جلب مشارکتهای مردمی بیشتر باشد میتوان از ظرفیت و توانمندی مردم در عرصه ساخت و ساز و اداره مجموعههای مختلف آموزشی بهره برد.
بی شک هر اندازه که خیران بتوانند با هماهنگیهای انجام شده در یک نهاد در زمینههای مختلف مشارکت کنند پیشرفت و توسعه در آن عرصه رخ خواهد داد و توانمندی های آن زمینه بیشتر خواهد شد.
جذب مشارکت های مردمی از جمله خصوصیاتی است که نهادهای مختلف از جمله آموزش و پرورش در سالهای گذشته به خوبی در آن نقش آفرینی کردند و سبب شد که بخش قابل توجهی از سرمایهها و نیکوکاریها در امر مدرسه سازی و نوسازی فضاهای آموزشی متبلور شود.
به گفته مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس اصفهان، حدود ۸۰ پروژههای استان با مشارکت نیکوکاران اجرا شده است و این نشان از خدمات گسترده آنان در بخش آموزش و پرورش دارد.