نَفَس‌ِ صادرات کشور در دوران تحریم‌ها به شمارش افتاد، اما این امر مهم با وجود تمام تحریم‌های کمرشکن که انصافا کار را برای صادرکنندگان بسیار سخت کرده بود، همچنان ادامه یافت.
به دلیل رشد تجارت جهانی، شرکت‌ها از راه‌های مختلف تلاش می‌کنند وارد بازارهای خارجی شوند و ضمن توسعه فروش، سود خود را حداکثر سازند که یکی از رایج‌ترین این روش‌ها، صادرات است.
مشکلات ناشی از اقتصاد تک محصولی و تکیه بر درآمدهای نفتی سبب ایجاد اقتصادی متاثر از عوامل خارجی به ویژه درآمدهای ناپایدار نفتی شده است؛ با این ویژگیِ اقتصادِ ایران می‌توان به اهمیت و نقش صادرات غیرنفتی در کشور پی برد.
اما امروز و باجود این همه تحریم‌هایی که توسط بسیاری از کشورهای دنیا علیه ایران اعمال شده کار برای صادرکنندگان کشورمان بسیار سخت‌تر از پیش شده و در همین خصوص خبرنگار ایرنا برای تهیه گزارشی با یکی از صادرکنندگان برتر که در روز صادرات توسط شرکت شهرک‌های صنعتی استان تهران از وی تقدیر شد، مصاحبه کرد.
«مجید احدی» یکی از صادرکنندگان برتر تهران و مدیرعامل مجموعه صنعتی در شهرک صنعتی شهر پرند است که در این مصاحبه اظهار داشت: ما در مجموعه خود مبلمان اداری و خانگی تولید می‌کنیم و در سطح تهران چند نمایشگاه و فروشگاه و ۵۰ عامل فروش دیگر نیز در شهرستان‌های مختلف داریم.
صنعتگر: در یک کلام «تولید عشق می‌خواهد و در عمل دیگر پولی در آن نیست و کسانی که در این راه قدم برداشته‌اند اگر در هرکار دیگری سرمایه‌گذاری می‌کردند امروزه چندین برابر آن را برمی‌داشتند».
وی ادامه داد: صادرات ما به کشورهای امارات، عمان، قطر و بحرین با برند خودمان است. البته این کار در حال انجام و محصولات در حال آماده سازی است و از این به بعد سفارشات از کشورهای دیگر پذیرفته می‌شود که می‌توان گفت اتکا خود را به صادرات غیرنفتی باید کاهش دهیم و در این کار از مسئولان درخواست کمک داریم و میخواهیم در این راه همکاری لازم را با ما داشته باشند.
«احدی» با بیان اینکه بزرگترین مشکل صادرکنندگان در ایران در حال حاضر کمبود مواد اولیه است، گفت: ما در ایران برای تولید، ماشن‌آلات و امکانات خوبی داریم و تیم تحقیق و توسعه و طراحی‌های ما به‌روز و کارهای ما قابل عرضه است.وی اضافه کرد: اما مواد اولیه ساخت داخل کشور در حد تولید محصولات با کیفیت برای صادرات نیست و باید مواد اولیه وارداتی با کیفیت بالا تامین شود زیرا ما در ایران فرآیندهایی بر روی این مواد انجام می‌دهیم و آن را به محصولی برای صادرات تبدیل می‌کنیم.
مدیرعامل این مجموعه صنعتی افزود: بزرگترین دغدغه برای صادرکنندگان بحث جابجایی پول است و با توجه به بالا بودن نرخ ارز و وارد کردن مواد اولیه، ما توان رقابت بر سر قیمت با بعضی از کشورها را نداریم؛ به‌طور مثال ما برخی از مواد اولیه لازم برای کارمان را از ترکیه به ایران وارد می‌کنیم و آن را به محصول تبدیل و به چرخه صادرات وارد می‌کنیم که همین واردات و صادرات توان رقابت بر سر قیمت را از ما می‌گیرد.
دلالان مشکل تولیدکنندگان را ندارند
«احدی» با بیان اینکه با توجه به مشکلات موجود در کشور دیگر کسی حاضر به سرمایه‌گذاری در بخش تولید نیست، افزود: تولید بعضی از مواد اولیه نیاز به ماشی‌آلات بسیار پیشرفته دارد که ما در ایران این ماشین‌آلات را نداریم و در یک کلام «تولید عشق می‌خواهد و در عمل دیگر پولی در آن نیست و کسانی که در این راه قدم برداشته‌اند اگر در هرکار دیگری سرمایه‌گذاری می‌کردند امروزه چندین برابر آن را برمی‌داشتند».
وی با بیان اینکه مشکلاتی که در کشور جلوی پای دلالان نیست، معتقد است: تولیدکننده با ادارات دارایی، مالیات، بیمه و صنایع کار دارد و آنها به جای رفع موانع موجود در مسیر تولیدکننده مشکلات را برایش چند برابر می‌کنند و می‌توان دید در واحدهای تولیدی در عمل چند نفر فقط درگیر رسیدگی به کار این ادارات هستند.
این صادرکننده جوان کشور در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا که «انتظارت از مسئولان مربوطه برای رفع موانع بر سر راه تولید چیست؟»، گفت: خیلی چیز سخت و پیچیده‌ای نیست فقط مزاحم ما در صادرات نشوند؛ با آنها کاری نداریم، آنها نیز با ما کاری نداشته باشند.
«احدی» با بیان اینکه بسیاری از مسائل هستند که کار را برای صادرکننده سخت می‌کند، افزود: به‌طور مثال می توان به بحث مالیات پرداخت زیرا در دهه‌های گذشته چیزی به نام ارزش افزوده وجود نداشت اما امروزه ما به عنوان تولید و صادرکننده این مشکل را داریم و چون در گذشته این درصد برای صادرکنندگان وجود نداشت آنها محصولات خود را با حاشیه سود پایین وارد بازار می‌کردند.
وی ادامه داد: اما امروزه چیزی که مالیات بر تولید و صادرکنندگان تحمیل می‌کند بیشتر از سودی است که خود تولیدکننده از کارش درمی‌آورد؛ در گذشته بسیاری از اقلام تولیدی با پنج درصد سود وارد بازار می‌شد اما امروزه تولید کننده باید ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده و یک مالیات بر درآمد به محصول خود اضافه کند و در پایان اگر بشود پنج درصد سود خود را نیز به آن اضافه کند آن‌هم اگر اداره دارایی بپذیرد زیرا می‌گوید «شما با این سود چطور در بازار معامله می‌کنید؟».
مدیرعامل این مجموعه صنعتی گفت: کار برای واحدهای تولیدی مانند ما که تمام مجوزهای لازم برای تولید و صادرات را از ادارات مربوطه اخذ کرده‌ایم از همکارانی که به صورت «زیرپله‌ای» به تولید مشغولند سخت‌تر است زیرا آنان آن ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده را پرداخت نمی‌کنند و می‌توان گفت با وجود مشکلات در ایران، ما در عمل برای پرداخت بیمه و مالیات کار می‌کنیم نه برای سود خودمان.
این تولید کننده جوان کشور ادامه داد: در بحث کرونا نزدیک به ۲ ماه فروشگاه‌های داخل تهران و دیگر شهرستان‌های ما تعطیل بود اما حق بیمه بیش از ۱۰۰ نیروی کار پرداخت و اجاره تمام فروشگاه و شعب سراسر کشور نیز داده شد و با وجود اینکه می‌توانستیم از زیر بار پرداخت حقوق کارگران شانه خالی کنیم.
وی اضافه کرد: این کار را به خاطر تعهد اخلاقی انجام ندادیم و حقوق نیروهایی که در این مجموعه مشغول به کارند پرداخت شد؛ سوال اینجاست که چه کسی به ما تعهد اخلاقی دارد که این خط تولید به عنوان یکی از صادرکنندگان برتر به کار خود ادامه دهد و به‌خاطر سختی که بر سر راهش قرار دارد مجبور به تعطیلی نشود.
نبود همبستگی قوانین و زیرساخت‌های مناسب چالش صادرات
مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان تهران نیز به خبرنگار ایرنا گفت: مشکل اساسی در حوزه صادرات نبود همبستگی قوانین و نداشتن زیرساخت‌های مناسب است.
«صابر پرنیان» با تاکید بر ایجاد بستر مناسب برای صادرات، افزود: با فعال کردن دیپلماسی اقتصادی و فراهم کردن بسترهای لازم برای هماهنگی واحدهای تولیدی در داخل می‌توان انتظار یک انقلاب صادراتی را داشت.
مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان تهران گفت: دیپلماسی اقتصادی ما در حوزه صادرات نیاز به تقویت دارد و در ۱۵ کشور همسایه و اروپایی برای این امر باید رایزن‌های اقتصادی آشنا به مباحث تولید و صادرات فعالیت مستمر داشته باشیم.
وی با بیان اینکه شرکت‌هایی که کارشان صادرات است باید در کشور تشکیل شود، ادامه داد: کنسرسیوم‌های صادراتی در داخل باید تقویت و کالاهای خاص را باید با کیفت بالا صادر کرد.
پرنیان با بیان اینکه بسیاری از تولیدکنندگان کوچک ما از صادرات می‌ترسند چراکه با ساختار آن آشنایی ندارند، افزود: با توجه به توان واحدهای تولیدی در تهران می‌توانیم صادرات را برای چندسال آینده تا سقف ۱۰ برابر افزایش دهیم زیرا کالاهای تولید شده در داخل کشور از نظر کیفیت و قیمت توان رقابت با کالاهای خارجی را دارد.