به گزارش روز شنبه ایرنا، همزمان با تداوم شیوع گونه جدید کرونا در جهان و عدم توانایی دولت های اروپایی و آمریکا برای مهار این ویروس، برخی دولت های جهان از اعمال محدودیت های جدید از جمله محدودیت های هوایی، مرزی، دریایی وکسب و کار شهروندان خبر داده اند.
این در حالی است که اعمال این محدودیت ها، موجی از نارضایتی و اعتراض را در میان شهروندان برخی کشورهای جهان به دنبال داشته است.
فرانسه درحالی در آستانه قرنطینه سوم برای مهار شیوع کرونا قرار دارد که بسیاری هشدار داده اند در کشوری که با بحران های زیادی از جمله جنبش جلیقه زردها دست و پنجه نرم می کند، اعمال محدودیت های جدید آتش زیر خاکستری است که شورش اجتماعی را شعله ور خواهد کرد.
پس از هلند که چند شب متوالی شاهد ناآرامی و اعتراض به مقررات منع رفت و آمد شبانه به منظور جلوگیری از شیوع کرونا بوده که در نتیجه آن دست کم ۷۰ نفر بازداشت شدند؛ دولتمردان فرانسه نیز از شورش اجتماعی فرانسوی ها در صورت اعمال محدودیت های جدید کرونایی ابراز نگرانی کرده اند.
کریستوف کاستانر، وزیر کشور پیشین و رهبر حزب "جمهوری به پیش" در مجلس فرانسه در این رابطه تصریح کرد که اگر قرنطینه سوم اعمال شود و همه در خانه بمانند، قطعا کمک شایانی به مهار شیوع کرونا خواهد کرد، اما از بعد سیاسی و اجتماعی، شرایط حساس و خطرآفرینی رقم خواهد خورد و احتمال شورش و نافرمانی مدنی را به دنبال خواهد داشت.
دولت فرانسه چند روز پیش تدابیر نظارتی مرزی جدیدی را برای مقابله با شیوع بیماری کووید -۱۹ به کار بسته است تا مجبور به قرنطینه سراسری کشورش نشود. افزایش آمار مبتلایان به کرونا و مرگ و میر ناشی از آن، این نگرانی را به بار آورده که شاید فرانسه نیاز به یک قرنطینه کامل دیگر داشته باشد؛ امری که می تواند به کسب و کارها و زندگی روزانه مردم آسیب های جدی تری وارد کند.
هزاران فرانسوی نیز چند روز پیش با فراخوان کنفدراسیون عمومی کار فرانسه/CGT و دیگر اتحادیه های سندیکایی در اعتراض به موج گسترده اخراج ها به دلیل پیامدهای مخرب اقتصادی و اجتماعی بحران شیوع کرونا در پاریس تظاهرات کردند.
شبکه یورونیوز نیز گزارش داد که ژان کاستکس، نخست وزیر فرانسه اعلام کرد که مرزهای این کشور تا اطلاع ثانوی بهجز در موارد استثنایی به روی مسافران کشورهای غیرعضو اتحادیه اروپا بسته است. وی این محدودیت را برای جلوگیری از اعمال قرنطینه جدید در کشور عنوان کرد.
به گفته وی، مقررات جدید منع ورود به فرانسه و خروج از آن از روز یکشنبه اجرایی میشود. وی پس از جلسه شورای دفاعی فرانسه گفت: «چند روز آینده سرنوشت ساز خواهد بود. موضوع قرنطینه مطرح شده است اما میدانیم که تاثیر بسیار منفی روی همه سطوح میگذارد.
در انگلیس نیز تصمیم دولت این کشور برای تشدید محدودیتهای مسافرتی بمنظور جلوگیری از انتقال ویروس کرونا به داخل کشور، خشم مسافرانی که قصد بازگشت به انگلیس را دارند برانگیخت. این وضعیت بسیاری از مسافران به انگلیس را سرگردان و وادار کرده تا با پرداخت هزینههای بیشتر از مسیرهایی به این کشور سفر کنند که به قرنطینه دولتی نیاز نباشد.
احزاب سیاسی مخالف، تدابیر جدید دولت بوریس جانسون را «محدود» توصیف کرده و خواستار تعمیم طرح یاد شده به تمام کشورها هستند. هرچند دولت با این پیشنهاد موافقت نکرده اما انتظار میرود که فهرست کشورهای پرخطر با توجه به افزایش آمار مبتلایان در جهان فربهتر شود.
"گرنت شپس" وزیر حملونقل انگلیس نیز در این رابطه اعلام کرده است که هدف از مقررات جدید جلوگیری از شیوع گونههای جدید کرونا به داخل کشور است. وزیر کشور انگلیس هم در اظهار نظری تصریح کرد که دستورالعملهای جدید برای کاهش تردد مسافران در نظر گرفته شده تا فقط افرادی که سفر آنها ضروری است تردد کنند.
همچنین دولت انگلیس ناگزیر از افزایش مرگ و میر ناشی از ابتلا به گونه مسری و مرگبارتر کرونا، زمان بازگشایی مدارس در این کشور را به تعویق انداخت.
بلژیک نیز با توجه به افزایش شمار موارد ابتلا به کرونا طی روزهای گذشته، ممنوعیت سفرهای غیرضروری را تا ماه مارس(اسفند- فروردین) اجرایی کرد.
طی روزهای گذشته اعتراض های کوچکی در اسپانیا و دانمارک به دلیل اعمال محدودیت های کرونایی جدید رخ داد به طوریکه پنج نفر در دانمارک دستگیر شدند. چند روز پیش نیز حدود یک هزار نفر در مادرید در اعتراض به محدودیت های کرونایی در اسپانیا دست به تظاهرات زدند.
در جمهوری چک نیز دولت این کشور اخیرا محدودیت های کرونایی جدیدی از جمله تمدید قرنطینه اعلام کرد.
در ایتالیا نیز برخی کارشناسان خواستار اعمال محدودیت های سختگیرانه تر به رغم روند مناسب واکسیناسیون در این کشور شدند.
چند کشور اروپایی از جمله بلژیک، فرانسه، پرتغال و فنلاند با هدف مهار کرونا نیز محدودیت های سفری و یا قوانین جدید ورود به خاک این کشور اعمال کرده اند.
شاخه اروپایی سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده است که به رغم کاهش موارد ابتلا به کرونا در برخی کشورهای اروپایی، هنوز بسیار زود است که محدودیت ها در قاره اروپا کاهش یابد.
در آلمان نیز تدابیر محدودکننده کرونایی در حالی همچنان اجرایی می شود که نارضایتی ها نیز همچنان ادامه داشته است. آنگلا مرکل صدارعظم آلمان اخیرا گفته بود که همچنان باید بسیاری از آزادی های عمومی دیگر لغو شوند.
«یورگن مایس» که در دانشگاه نیروهای مسلح فدرال در مونیخ با روانشناسی اجتماعی و تعارض سر و کار دارد، توصیه می کند دولت اقداماتش را به خوبی و به طور کامل توضیح دهد تا افراد بیشتری بتوانند آنها را درک کنند. به گفته وی ایجاد محدودیت ها و تهدید به عواقب و مجازات نمی تواند مردم را مجاب کند. وی هشدار می دهد: به محض این که فرصتی برای نقض این اقدامات بی توجیه فراهم شود، کسانی که انگیزه کاملاً برونی دارند از این فرصت استفاده می کنند.
با گذشت زمان بیشتر از شیوع همه گیری، بر شمار منتقدان نیز افزوده شده و صدای اعتراضات آنها بلندتر می شود. اقدامات مربوط به مهار ویروس نسبتاً زیاد و طولانی مدت بوده است. در نظرسنجی موسسه تحقیقاتی «یوگاو» (YouGov) به نمایندگی از خبرگزاری د. پ.آ. آلمان، ۷۰ درصد طرفدار کار در خانه برای شرکت ها بودند، اما تنها ۴۹ درصد طرفدار محدود کردن یا حتی توقف حمل و نقل عمومی محلی بودند.
در آلمان پس از ماهها اعمال چنین تدابیری اکنون مسئولان در سطح فدرال، ایالتی و محلی به این نتیجه رسیده اند که فقط وضع مقررات برای کنترل همه گیری کافی نیست. شهروندان همچنین باید بتوانند سودمندی اقدامات فردی را درک کنند، در حالی که همیشه اینطور نیست. مهمتر این است که چه کسی چه پیام هایی را با کدام کانال ارسال می کند.
روزنامه گاردین نیز گزارش داد، در آمریکا نیز همچنان ایالت ها قوانین و مقررات کرونایی را در دستورکار دارند و این در حالی است که اکثریت ممنوعیت و محدودیتی در کارهای غیرضروری نداشته اند اما در برخی ایالت ها به برخی مغازه ها دستور داده شده همچنان مجوز فعالیت ندارند.
محدودیت های مختلف اجتماعی نیز همچنان در ایالت های این کشور اجرایی می شود. در برخی ایالت ها اجتماع بیش از ۱۰ نفر در مناطقی با ابتلا ریسک بالا ممنوع است. این در حالی است که در برخی ایالت ها از جمله کنتاکی و فلوریدا هیچ محدودیت تجکعی وجود نداشته است.
شهروندان غیرآمریکایی از انگلیس، ایرلند، چین، منطقه شینگن اروپا، برزیل و آفریقای جنوبی از سفر به خاک امریکا منع شده اند. محدودیت های سفرهای داخلی در آمریکا به شدت سفرهای خارجی نیست و مقامات امریکایی نیز سختگیری جدی بر اعمال محدودیت های سفری خارجی داشته اند. بسته بودن مرزهای آمریکا به روی پروازهای اتحادیه اروپا و انگلیس از ماه مارس (اسفند/فروردین) و از مبدا برزیل از ماه مه (اردیبهشت) برقرار بود.
اخیرا گزارش شد که با ثبت مرگومیر نزدیک به ۸۰ هزار نفر به علت بیماری کووید ۱۹ در ژانویه (دی) جاری، این ماه به عنوان مرگبارترین ماه آمریکا شناخته شد. طبق اطلاعات دانشگاه جانز هاپکینز تا روز سه شنبه هفته پیش، بیش از ۷۹ هزار نفر (در ماه ژانویه) در آمریکا به علت ویروس کرونا جان خود را از دست دادند که این آمار یک هزار مورد بیشتر از ماه دسامبر (آذر) است.
آمریکا همچنان بالاترین آمار ابتلا و مرگ و میر کرونایی در جهان را دارد. تاکنون بیش از ۲۶ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر در سراسر آمریکا به کرونا مبتلا شده اند که نزدیک به ۴۴۸ هزار فوتی داشته است.
روزنامه فایننشال تایمز نیز گزارش داد، اگرچه مسئولان شهر شیکاگو همچنان قصد داشته اند نظام آموزشی دانش آموزان در این شهر را در تاریخ اول فوریه (۱۳ بهمن) بازگشایی کنند اما معلمان و دیگر کارکنان مدارس اعلام کرده اند به دلیل نگرانی هایی بهداشتی و سلامت این اقدام ممکن است به تاخیر بیفتد.
جو بایدن رییس جمهوری آمریکا که از زمان ورود به کارزار انتخابات ریاست جمهوری کنترل همهگیری مهار کرونا را اولویت اول خود معرفی کرده از نخستین دقایق بدست گرفتن سکان زمامداری، حدود ۲۵ فرمان اجرایی را امضا کرد که بیش از نیمی از آنها مربوط به کرونا است.
روزنامه واشنگتن پست نیز با توجه به شیوع ویروس کرونا و تاثیر آن بر بازار کار گزارش داد که سال ۲۰۲۰ بدترین سال رشد اقتصادی برای آمریکا پس از جنگ جهانی دوم به حساب میآید.
روند کنونی نشان می دهد شمار جانباختگان کرونایی در آمریکا تا ۲۰ فوریه (۲ اسفند) به ۵۰۰ هزار نفر خواهد رسید. تاکنون بیش از ۴۲۴ هزار نفر از مردم آمریکا در اثر ابتلا به این ویروس جان خود را از دست داده اند.
در این چارچوب، بایدن با پیشنهاد بسته نجات ۱.۹ تریلیون دلاری تلاش هایی را برای جبران تاثیرات اقتصادی کرونا بکار بسته است اما این پیشنهاد که شامل پرداخت مستقیم ۱۴۰۰ دلار برای میلیون ها آمریکایی و ارتقای حداقل دستمزد به ۱۵ دلار در ساعت است با آینده ای نامعلوم در کنگره مواجه است.
بایدن مدعی است که ۳۰۰ میلیون آمریکایی می توانند تا ابتدای پاییز واکسینه شوند از یک جهت این موضوع خوشبین کننده است اما همچنین تاکید دارد که به چه زمان طولانی نیاز خواهد بود تا زندگی یا اقتصاد باز هم به روال عادی خود بازگردد.
نگرانی از موج اعتراض ها در اروپا
مسئله دیگر در مورد اعمال محدودیت های جدید در برخی کشورهای جهان به ویژه اروپا، موج جدید اعتراض شهروندان می باشد که با توجه به شرایط موجود به چالش جدیدی برای دولتمردان جهان تبدیل شده است. هلند یکی از این کشورها در روزهای اخیر بود که شاهد خشونت و اعتراضهای کم سابقه شهروندان علیه محدودیت های جدید دولتی بود. نا آرامی و اعتراض به مقررات منع رفت و آمد شبانه در هلند طی روزهای گذشته به منظور جلوگیری از شیوع کرونا موجب بازداشتده ها نفر شد. تصاویر و ویدئوهای منتشر شده نشان می دهد که سطح خشونت و اعتراض ها بسیار شدید بود به طوریکه مارک روته نخست وزیر هلند اغتشاش و شورش در این کشور را که در جریان آن معترضان به پلیس حمله کردند، محکوم کرد.
تصاویر منتشر شده در تلویزیون هلند، جوانان را در حال غارت فروشگاه ها، پرتاب دوچرخه ها و آتش زدن اماکن مختلف در شهر آیندهوون در جنوب هلند نشان می داد. دست کم ۵۵ نفر در این شهر بازداشت شدند. در پی اجرای منع رفت و آمد شبانه، پلیس ضد شورش در ۱۰ شهر هلند مستقر شد. از سویی، در جریان اعتراض ها، معترضان خودروهای خود را روشن نگه داشتند، نیروهای پلیس با سنگ هدف قرار گرفتند و اموال عمومی تخریب شد.
مقررات منع رفت و آمد در حالی برای اولین بار از زمان جنگ جهانی دوم در هلند اعمال شد، که انستیتو ملی سلامت هلند در مورد موج جدید ابتلا به کووید – ۱۹ به واسطه شیوع گونه جدید و جهش یافته ویروس در انگلیس هشدار داد و حال آنکه موارد جدید ابتلا به کرونا در این کشور طی هفته های اخیر کاهش یافته است.
نا آرامیهای اخیر هلند نگرانیهایی را در مورد وقوع اعتراضهای مشابه در برخی دیگر از کشورهای اروپایی به دلیل محدودیت های کرونایی و مسئله واکسیناسیون ایجاد کرده است.
از سوی دیگر علاوه بر چالش محدودیت های کرونایی، روند کُند توزیع واکسن در اروپا نارضایتی های گسترده ای را در برخی کشورها ایجاد کرده که نگرانی هایی را نیز به دنبال داشته است. کارشناسان معتقدند اتحادیه اروپا نسبت به در اختیار گذاشتن واکسن های خریداری شده برای شهروندانش آن چنان که باید فعال نبوده است.
شرایط محدودیتهای کرونایی و همچنین توزیع واکسن و واکسیناسیون کُند نگرانی هایی را ایجاد کرده است و برخی هراس دارند که نارضایتیهای اخیر مشاهده شده در هلند در دیگر شهرهای اروپا نیز تکرار شود. در این میان اتحادیه اروپا در پی تشدید کشمکشها با شرکت انگلیسی- سوئدی تولید واکسن «آسترازنکا» و استنکاف انگلیس برای تقسیم بخشی از ذخایر واکسن این شرکت به اروپا، صادرات واکسن به خارج از این بلوک را محدود کرده است.
اتحادیه اروپا که از زمان تصویب استفاده واکسن کرونا در دسامبر (آذر) گذشته با مشکلاتی روبه رو بود، با توجه به کمبود واکسن در برنامه گسترده ایمن سازی، به یک بحران تمام عیار برخورده است. در حالی که نگرانی درباره کمبود واکسن در سراسر اروپا احساس می شود، اسپانیا روز چهارشنبه (دیروز) به اولین کشور اتحادیه اروپا تبدیل شد که برنامه ایمن سازی را به دلیل فقدان دوز واکسن ها متوقف کرد. این کشور اعلام کرده که برنامه واکسیناسیون در مادرید -پایتخت- را برای دو هفته متوقف می کند و هشدار داد کاتالونیا -دومین شهر پرجمعیت این کشور- نیز از این رویه پیروی خواهد کرد.
اگر اتحادیه اروپا نتواند در رابطه با به پایان رسیدن ممنوعیتهای رفتوآمد و تعطیلی کافه ها در تابستان امیدواری ایجاد کند، شرایط برای دولتها و کل اتحادیه اروپا سخت می شود. مخاطرات زیادی در هقته های آینده در اروپا وجود دارد. صحنه های مشاهده شده در روزهای اخیر در شهرهای هلند می تواند هشداری برای دولتهای اروپایی باشد که خیابان های اروپا نیز ممکن است با چنین شورش هایی مواجه شود.
مقام های اتحادیه اروپا به علت کارزار طاقت فرسای واکسیناسیون که موجب افزایش مدت قرنطینه ها و رکود اقتصادی در این کشورها شده است، زیر فشار فزاینده ای قرار دارند.
ینس اشپان وزیر بهداشت آلمان نیز در پی هشدار شرکت بریتانیایی- سوئدی آسترازنکا در باره احتمال تاخیر در تحویل واکسن کووید – ۱۹، خواستار محدود شدن صادرات واکسن های کرونا شد.
سازمان جهانی بهداشت اخیرا اعلام کرد که نوع جدید و جهش یافته کووید ۱۹ که اولین بار در انگلیس مشاهده شد اکنون در ۷۰ کشور گسترش یافته که نسبت به یک هفته گذشته ۱۰ مورد بیشتر است. این می تواند چالش جدی جدیدی برای دولت های جهان به وجود بیاورد و منجر به اعمال محدودیتهای بیشتر شود که در نهایت نارضایتی، سرخوردگی و اعتراض های شهروندان جهان را به دنبال داشته باشد.