نطق امام در۱۲ بهمن۵۷ منشور جمهوریت واسلامیت ما و پایه واساس نظام ماست

حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی روز دوشنبه پس از تجدید میثاق با آرمانهای امام راحل در چهل و دومین سالگرد انقلاب اسلامی طی سخنانی خاطرنشان کرد: امام عزیز و بزرگوار ما و معمار کبیر انقلاب  اسلامی برای موفقیت، اتکا به بیگانگان و قدرت‌های خارجی را انتخاب نکرد زیرا قدرت اصلی را قدرت مردم می‌دانست و راهی را انتخاب کرد که مردم مرکز اصلی آن بودند.

رئیس جمهور افزود: امام از سالها قبل به خوبی می‌دانست که قدرت نرم بر قدرت سخت پیروز خواهد شد به همین خاطر قدرت نرم را برگزیده بود و ۱۲ بهمن سال ۵۷ به خوبی نشان داد که امام در مسیر و راهش چگونه پیروز شد.

دکتر روحانی با بیان اینکه روز ۱۲ بهمن و حضور همه مردم در استقبال امام ویژه شخصِ خودِ امام بود، گفت: امام نگذاشت قدرت جباری که او را تبعید کرده بود همان قدرت او را برگرداند. امام اول همه آنها را از کشور بیرون کرد و بعد زمینه را برای بازگشت پیروزمندانه‌اش فراهم نمود.

رئیس جمهور با بیان اینکه استقبال عظیم مردمی از فرودگاه مهرآباد تا بهشت زهرا نشان داد که امام چه نفوذ و محبوبیتی بین مردم دارد، اظهار داشت: نطق امام در روز ۱۲ بهمن ۵۷ در تهران که اولین نطق ایشان پس از ۱۴ سال دوری از وطن بود منشور جمهوریت و اسلامیت ما و پایه و اساس نظام ماست.

دکتر روحانی با بیان اینکه تا زمانی که با کلام و منطق امام در نطق ۱۲ بهمن ۵۷ در تماس هستیم و مجری آن می‌باشیم همچنان پیروز خواهیم ماند، گفت: امام در آن نطق تاریخی که در کنار مرقد شهدای این سرزمین ایراد کرد تنها از مشروعیت دینی حرف نزد بلکه از مقبولیت و رای مردم و حتی از عقلانیت هم حرف زد.

رئیس جمهور افزود: پدران ما اولیای ما نیستند و ما باید رای دهیم و در مورد نظام خود تصمیم بگیریم. امام از عقلانیت، مشروعیت و اسلام سخن گفت و با دلایل محکم مسیر و راه آینده انقلاب را برای ما مشخص کرد.

دکتر روحانی افزود: امام در بهمن ۵۷ به ما گفت نظامی از دیدگاه ما مشروع است که مورد نظر و رای مردم و در چارچوب اساس و موازین اسلام باشد و راه و مسیر ما همان است که او برای ما انتخاب کرد.

رئیس جمهور با اشاره به سخنان امام راحل مبنی بر تایید دولت گفت: امام حتی وقتی گفت «من به واسطه اعتماد مردم دولت تعیین می‌کنم» این سخن مهمی در اجتهاد شیعه و فقه سیاسی اسلام و تشیع بود.

دکتر روحانی خاطرنشان کرد: امام در سخنان خود به ولایت شرعی خودش اتکا نکرد بلکه به رای و نظر مردم اتکا کرد و گفت من به پشتوانه رای مردم دولت تعیین می‌کنم و با این سخن مسیر را به درستی برای ما مشخص کرد.

رئیس جمهور با تاکید بر اینکه راه امام می‌تواند باعث بقای نظامی شود که بنیانگذارش بود، گفت: راه امام فقط به خواندن و تکرار کلمات امام نیست بلکه مهم اجتهاد به کلمات امام است و اینکه بدانیم اگر امام امروز در جمع ما بود چه می‌گفت و چه می‌کرد؟ و اگر امام امروز می‌خواست راه حل بدهد چه راهی ارائه می‌کرد؟

دکتر روحانی با بیان اینکه اجتهاد پویای راه امام مهم است و توسعه راه امام به عنوان منشور انقلاب برای ما اهمیت دارد، گفت: امام در منشور خود ارزشهای انقلاب همچون اسلامیت، جمهوریت، عدالت، استقلال و آزادی را برای ما تبیین کرد.

رئیس جمهور در ادامه با بیان اینکه ارزشهای انقلاب همچون اسلامیت، جمهوریت، عدالت، استقلال و آزادی برای ما ثابت است اما روش‌ها ثابت نیست، گفت: در هر شرایطی باید روش درست منطبق با شرایط زمان را برگزینیم تا به اهداف‌مان دست یابیم.

دکتر روحانی با بیان اینکه امروز باید از مسیر و کلام امام راه درست را برگزینیم، گفت: امام در آن نطق تاریخی بر آرا و نظرات نسل حاضر تاکید کرد و در هر مقطعی مردم باید با آرای خود نظام مورد نظر خود را برگزینند. امام در آن نطق مهم خود به قاعده سلطه اشاره کرد و اینکه مردم می‌توانند نسبت به سرنوشت خود تصمیم بگیرند در واقع امام حاکمیت اسلام را با رای مردم تلفیق می‌کند.

رئیس جمهور با اشاره به برگزاری انتخابات متعدد در کشور طی ۴۲ سال گذشته گفت: در اکثر این انتخابات گاهی بیش از دوسوم مردم یعنی ۷۰ درصد پای صندوق‌های رای رفتند و وقتی دوسوم مردم رای بدهند نشان دهنده این است که این رای تنها به ثمره انتخابات نیست بلکه به شجره است یعنی به نظام رای می‌دهند.

دکتر روحانی با بیان اینکه اهمیت انتخابات هم به ثمره و هم به شجره است، گفت: حضور حداکثری در انتخابات هم رای به فرد انتخاب شده است و هم رای به اصل نظام و شجره انقلاب است و امام هم تاکید داشت که اهداف ما وقتی تامین می‌شود که انتخابات پرشور داشته باشیم.

رئیس جمهور در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه امسال در شرایطی دهه فجر انقلاب اسلامی را جشن می‌گیریم که سال بسیار سختی را از بهمن سال گذشته تاکنون پشت سر گذاشته‌ایم و جنگ تحمیلی اقتصادی و شیوع ویروس کرونا مشکلات زیادی برای کشور و مردم ایجاد کرده است، گفت: در محضر روح بلند امام می‌توانم به جرات بگویم که در این دوران سخت همه ما تلاش کردیم که دست به دست هم داده تا فشار را از دوش مردم کم کنیم و از همه توان و امکان خود برای کاهش رنج مردم استفاده کردیم.

دکتر روحانی با بیان اینکه خوشبختانه امروز به رغم همه مشکلات و فشارهای اقتصادی دشمنان هم در زمینه رونق اقتصاد و هم سلامت جامعه تلاش ما و مقاومت مردم نتیجه داده است، گفت: هرجا مردم به صحنه آمدند در هر مشکل و معضلی توانستیم پیروز شویم.

رئیس جمهور تاکید کرد: امروز هم معتقدم تا مردم در کنار نظام هستند و پذیرفته‌اند که ما خادم مردم هستیم می‌توانیم راه امام را برای سالها و حتی قرن‌ها ادامه دهیم.

دکتر روحانی در پایان سخنان خود دهه فجر انقلاب اسلامی را به مردم ایران و خاندان معظم امام راحل تبریک گفت و افزود: امیدوارم روح امام راحل از ما راضی باشد و ما بتوانیم همچنان راه و مسیر امام را ادامه دهیم و پیمان خود را با معمار کبیر انقلاب تا آخر حفظ کنیم.

متن کامل سخنان رئیس جمهور نیز به این شرح است:

بسم‌الله الرحمن الرحیم

خداوند بزرگ را سپاسگزاریم که برای هشمین نوبت و در هشتمین سال دولت تدبیر و امید در دهه مبارک فجر انقلاب اسلامی موفق شدیم تا مضجع شریف امام را زیارت کنیم البته امسال به دلیل اینکه این ایام با میلاد باسعادت دخت پیامبر عظیم‌الشان اسلام، حضرت زهرای مرضیه(س) و همچنین سالروز ولادت امام راحل  در همان روز مصادف است، امسال میلاد حضرت صدیقه کبری رنگ و بوی دیگری به این دهه فجر انقلاب داد.

امام عزیز و بزرگوار ما در طول نهضت اسلامی و انقلاب اسلامی درس‌ها و راههای بسیار ارزشمندی به ما و جامعه ایران و جامعه اسلامی آموخت. در اکثر نهضت‌ها و انقلاب‌ها معمولا رهبران یا بر احزاب سیاسی یا بر قدرت‌های نظامی تکیه می‌کنند، قدرت نظامی چریکی تشکیل می‌دهند و یا اینکه با قدرت‌های خارجی که مخالف با حکومت قبلی هستند به نوعی تماس برقرار می‌کنند تا بتوانند به موفقیت و پیروزی برسند.

امام هیچ‌یک از این راهها را انتخاب نکرد. امام قدرت اصلی را قدرت مردم می‌دانست و آنچه تلاش می‌کرد این بود که اذهان و افکار مردم برای آن مسیر و راهی که امام برای انقلاب انتخاب کرده بود، اقناع شود. در واقع امام از سالها پیش به خوبی می‌دانست که قدرت نرم بر قدرت سخت پیروز خواهد شد و او آن قدرت نرم را برگزیده و انتخاب کرده بود.

خودِ دوازدهم بهمن سال ۵۷ نشان داد که امام در مسیر و راهش چگونه پیروز شد. روز ۱۲ بهمن روزی بود که امام سرمایه اجتماعی را به رخ جهانیان کشید. روز ۱۲ بهمن بی‌تردید "یوم‌ الخمینی" بود. حال اگر در روز عاشورا مردم تظاهرات کردند، عشق به امام حسین و عشق به راه و مسیر امام، مردم را به خیابانها کشاند و اگر در روز اربعین مردم به عشق شهدای کربلا و انقلاب اسلامی به خیابان آمدند، در روز ۱۲ بهمن دیگر تاسوعا، عاشورا و اربعینی نبود و آن روز ویژه امام بود یعنی همه مردم به استقبال راهبری آمدند که حداقل ۱۴ سال در انتظار چنین روزی بودند.

هر کسی را گرفتند، زندان بردند و به خارج یا داخل تبعید کردند، در همان رژیم زندان و تبعید را پایان داد اما امام نگذاشت آن قدرت جباری که او را تبعید کرده بود، همان قدرت جبار او را برگرداند، امام اول آنها را بیرون ریخت و بعد برای آمدن پیروزمندانه خودش به کشور زمینه را مهیا کرد. استقبال عظیمی که از مهرآباد تا بهشت زهرا انجام گرفت نشان داد که امام دارای چه محبوبیت و چه نفوذی در میان مردم است.

من می‌خواهم به نطق امام که اولین نطق ایشان در ایران بعد از ۱۴ سال بود، تاکید کنم. آخرین نطق امام به  ۴ آبان سال ۴۳ مربوط می‌شود که راجع به کاپیتولاسیون صحبت کرد و بعد هم امام تبعید شد و دیگر سخنان و اعلامیه‌های امام یا در نجف یا در پاریس بود، این اولین بار بود که بعد از ۱۴ سال دومرتبه امام در این سرزمین با ملت خود و با جهانیان حرف زد.

نطق امام در روز ۱۲ بهمن منشور جمهوریت و اسلامیت ما است. آن نطق به عنوان پایه و اساس نظام ما است و ما تا زمانی که با کلام امام و منطق امام در ۱۲ بهمن ۵۷ در تماس بوده و در کنار آن و مجری آن هستیم همچنان پیروز خواهیم بود.

در بحث‌های سیاسی از امام در نجف صحبت می‌شود که راجع به ولایت فقیه سخن گفته‌اند و از امام در پاریس بحث می‌شود که آنجا جمهوریت را مطرح کردند. می‌خواهم از امام تهران و از امام ایران و نطقی که امام در کنار مرقد پاک شهیدان این سرزمین ایراد کرد و ارواح شهدا و همه ملت ایران و جهان را به گواه گرفت سخن بگویم.

ایشان در آن نطق (۱۲ بهمن ۵۷) تنها از مشروعیت دینی حرف نزد، ایشان در آن نطق از مقبولیت و رای مردم و حتی از عقلانیت و معقولیت هم حرف زد. گفت رژیم سلطنتی، رژیم عقلانی نیست و هیچ عقلی این را نمی‌پذیرد که یک فردی یک زمانی با کودتا، بر فرض رای و بر فرض رای آزاد، کاری که ۵۰ سال پیش و ۷۰ سال پیش انجام گرفته چه ربطی به ما دارد؟

امام به صراحت گفت پدران ما اولیای ما نیستند و ما باید به آن دولت و نظامی که می‌خواهیم برگزینیم، رای دهیم. او از آرای مردم سخن گفت، او از خردورزی و عقلانیت سخن گفت، او از مشروعیت و اسلام سخن گفت و با این دلایل محکم مسیر و راه انقلاب آینده را برای ما مشخص کرد.

امام در همان ۱۲ بهمن ۵۷ به ما گفت نظامی از دیدگاه او مشروع است که آن نظام عقلانی، مورد رای و نظر مردم و در چارچوب اساس و موازین اسلام باشد. راه و مسیر همان است؛ همان راهی که آن روز او برای ما انتخاب کرد.

حتی دولتی که گفت تعیین می‌کنم، گفت «من دولت تعیین می‌کنم به خاطر اینکه مردم به من اعتماد دارند" و گفت به واسطه اینکه مردم به من اعتماد کردند، من دولت تعیین می‌کنم. این سخن مهمی در اجتهاد شیعه بود، این سخن مهمی در فقه سیاسی اسلام و تشیع بود.

امام به ولایت شرعی خود اتکا نکرد، او به اینکه چون مردم مرا قبول دارند، اتکا کرد که من با اتکا به نظر و رای مردم و پشتوانه مردم دولت تعیین می‌کنم پس مسیر را به خوبی برای ما مشخص کرد.

راه امام راهی است که می‌تواند باعث بقای این نظامی شود که او بنیانگذارش بود. راه امام تنها به این نیست که کلمات امام را بخوانیم و تکرار کنیم، گرچه آن کلمات و آن جملات برای ما هدایتگر است، مهم اجتهاد در کلام امام است.

اگر ما فهمیدیم که امام امروز در جمع ما بود چه می‌گفت، اگر ما از کلمات امام و راه امام استنباط کردیم که اگر در شرایط امروز امام می‌خواست راه حل بدهد چه راه حلی را می‌داد، می‌توانیم سراسر زندگی امام را نگاه کنیم. اجتهاد پویای راه امام مهم است. راه امام و توسعه راه امام برای ما اهمیت دارد.

امام در آن منشور خود برای ما ارزشهای انقلاب را تبیین کرد البته اگر از جمهوریت، اسلامیت، عدالت، آزادی، استقلال می‌گوییم ارزشها ثابت هستند اما روشها ثابت نیست و در هر زمان و در هر شرایطی باید روش صحیح و درست منطبق با شرایط زمان را برگزینیم برای اینکه به آن اهداف بلند دست پیدا کنیم. راه امام به این معنا است که امروز به خوبی از سیره امام و از کلام امام استنباط کنیم که راه‌مان را به خوبی برگزینیم و انتخاب کنیم.

امام در آن نطق تاریخی بر آرای نسل حاضر تاکید و حتی اشاره کرد که آرای نسل دیروز نمی‌تواند مبنا برای نسل امروز باشد و در هر مقطعی مردم باید با آرای خودشان نظام مورد نظر خود را برگزینند. امام در همان نطق به قاعده سلطه اشاره کرد و اینکه مردم نسبت به سرنوشت خودشان می‌توانند تصمیم بگیرند و اینجا آن مسیر و راه درستی است که امام حاکمیت اسلام را با حکومت مردم در کنار هم تلفیق می‌کند و به ما می‌گوید چگونه باید مسیر را ادامه  دهیم.

در اینجا می‌خواهم تاکید کنم که تقریبا به طور متوسط هر سال یک بار و یا هر سال و چند ماه یک بار مردم پای صندوق آرا آمدند و در اکثر انتخابات‌های ما گاهی جمعیت بیش از دو سوم پای صندوق آرا آمدند و بیش از ۷۰ درصد مردم پای صندوق آرا آمدند، وقتی دوسوم جمعیت پای صندوق آرا می‌آیند این رای تنها به ثمره نیست به شجره هم هست و میوه‌ای که فرد می‌چیند و به آن اعتماد دارد از آن درختی است که آن درخت را هم پذیرفته و قبول کرده است.

آرای مردم پای صندوق هم به "ثمره" هم به "شجره" است. هم به انتخاب آن فرد در آن انتخابات است و هم رای به نظام است. اینکه امام به ما فرمود آرای مردم در هر نسل و در هر زمان، زمانی محقق می‌شود که ما یک انتخابات پرشور رقابتی پیش پای مردم بگذاریم و اگر مردم ۷۰ و چند درصد پای صندوق آرا آمدند آن منشور ۱۲ بهمن امام ادامه پیدا کرده و آن راه را ادامه دادیم.

سال بسیار سختی را پشت سر گذراندیم، از بهمن پارسال تا بهمن امسال هم مشکلات جنگ تحمیلی اقتصادی و هم مشکلات کرونا بود اما من در محضر روح بلند امام می‌توانم به جرأت بگویم که همه ما در این دوران سخت تلاش کردیم جنگ تحمیلی اقتصادی و در دوران سخت کرونا که هر دو دست به دست هم داده بود و مردم ما را در رنج و فشار قرار داده بود، از همه توان‌ و امکان‌مان برای کاهش رنج مردم استفاده کردیم.

امروز، هم علایم و آثار اقتصادی و هم علامت صحت و سلامت جامعه در برابر این ویروس نشان می‌دهد که ملت ما ملت موفقی بوده است. ما در کنار مردم بودیم و هر جا مردم را قانع کردیم و هر جا مردم به صحنه آمدند، ما در هر مشکل و معضل جامعه توانستیم به پیروزی برسیم و امروز هم معتقدیم تا مردم در کنار این نظام هستند و تا مردم پذیرفته‌اند که ما خادم مردم هستیم، می‌توانیم راه و مسیر امام را برای سالها برای دهه‌ها و برای قرن‌ها ادامه دهیم انشاءالله.

من این دهه مبارک فجر انقلاب اسلامی را بعد از ۴۲ سال و ورود به چهل و سومین سال انقلاب اسلامی را به ملت ایران، به خاندان بزرگ امام و به یادگار عزیز امام تبریک و تهنیت می‌گویم و امیدوارم روح امام از ما راضی باشد و توانسته باشیم در حد توان‌مان مسیر و راه امام را طی کرده و ادامه داده باشیم و در ادامه راه هم تا پایان دولت بتوانیم پیمان‌مان را با امام راحل تا ساعت آخر انشاءالله حفظ کنیم.

والسلام علیکم و رحمه‌الله و برکاته