به گزارش خبرنگار سلامت ایرنا، علیرضا رییسی روز سه شنبه در نشست خبری ویدیو کنفرانس ضمن تبریک دهه فجر درباره واکسن کرونا افزود: در واکسن یک فاز صفر داریم. یک فاز آزمایشگاهی هم داریم. بعد از این‌که واکسن روی حیوان تاثیر داشت، واکسن روی تعداد معدودی از انسان‌ها آزمایش می‌شود. هدف از فاز یک انسانی این است که آیا واکسن عارضه جانبی روی بدن انسان ایجاد می‌کند یا خیر. آیا ایمن است یا نه. در این مرحله خیلی به دنبال اثربخشی واکسن نیستند و فاز یک به دنبال این است که آیا واکسن روی بدن انسان واکنش بدی نشان نمی‌دهد. در نتیجه با دوز پایین شروع شده و بعد از مدتی که گذشت نگاه می‌کنند که مشکلی ایجاد نکرده و سپس دوز را بالاتر می‌برند. دوز را تا جایی بالا می‌برند که آنتی بادی مناسب باشد.
وی ادامه داد: در فاز سه تعداد بسیار زیادی از افراد تست می‌شوند. بررسی می‌شود که آیا واکسن در این تعداد زیادی که تست شده چقدر آنتی بادی تولید کرده و چند درصد واکنش داده است. همچنین برخی افراد به عنوان کنترل انتخاب می‌شوند. همچنین فاز چهار یا پست مارکتینگ هم وجود دارد که حداقل ۳ تا ۵ سال و گاهی هشت سال طول می‌کشد. در این مرحله بررسی می‌کنند که آیا عوارض دیگر و اثرات دیگری هم دارد یا نه. این وابسته به زمان است و نمی‌توان آن را کوتاه کرد. سازمان جهانی بهداشت اعلام کرد که درست است تولید هر واکسن ۸ تا ۱۰ سال طول می‌کشد، اما کرونا آدم‌های زیادی را در جهان از بین برده است. فعلا تا فاز سه را مجوز اضطراری می‌دهیم، زیرا فاز چهار هنوز نگذشته است. هیچ واکسنی در جهان فاز چهار را نگذرانده است. زیرا زمان آن نرسیده است.
رییسی بیان کرد: واکسنی که فاز یک را گذرانده باشد، گروهی بررسی می‌کنند و مجوز می‌دهند. هفته آینده فاز یک انسانی واکسن تولید داخل تمام می‌شود و اگر بر اساس استاندارد مورد قبول بود، مجوز داده می‌شود که فاز دوم شروع شود. سازمان جهانی بهداشت اجازه داد به علت وضعیت اضطراری فاز یک و دو و سه به این صورت که فاز یک و دو یا دو و سه با یکدیگر ادغام شوند.
واکسن‌هایی که تزریق می‌شوند در فاز سه هستند
معاون وزیر بهداشت گفت: واکسن‌هایی که در دنیا تولید می‌شوند از فاز یک تا سه هستند. کشوری مثل امارات متحده عربی در فاز یک سینوفارم شرکت کرد. در فاز دو و سه هم مشارکت داشتند. اکنون که فاز سه تمام شده، در حال تزریق واکسن هستند. گاهی طوری اعلام می‌شود که به طور مثال واکسن فایزر فاز چهار را هم گذرانده است، در حالی که اصلا این طور نیست. نکته بعدی این‌که اکثر واکسن‌هایی که در دنیا در حال حاضر تزریق می‌شوند در فاز سه هستند.
مستندات فاز یک واکسن روسی در لنست چاپ شده است
رییسی اظهار کرد: تقابلی بین سازمان نظام پزشکی و وزارت بهداشت وجود ندارد. نقطه نظرات علمی و دل‌سوزی وجود دارد. باید مستندات در اختیار باشد که دوستان این مستندات را مطالعه کنند. اگر این مستندات را مطالعه کرده و به این نتیجه رسیده‌اند، بحث دیگری است. البته مستندات فاز یک همین واکسن روسی کرونا در مجله لنست چاپ شده است. یعنی می‌توان اثربخشی و امن بودن آن را در دو مقاله لنست مشاهده کرد.
مرجع تایید واکسن کرونا، سازمان غذا و دارو است
وی بیان کرد: باید به این توجه کرد که مرجع تایید واکسن کجاست. مرجع تایید واکسن، سازمان‌های غذا و داروی هر کشور هستند. سازمان غذا و داروی کشور ما جزو سازمان‌هایی است که این اختیار را دارد که یک واکسن را تایید یا رد کند. اگر واکسنی وارد شده و سازمان غذا و دارو تاییدیه بدهد، مورد قبول است. بنابراین مرجع رسمی تایید واکسن، سازمان غذا و دارو است.
رییسی افزود: بنابراین اگر کسی نقطه نظراتی در مورد واکسن دارد، باید مستندات را در اختیار داشته باشند و سپس نظر دهد. به هر حال باید حرف واحد زده شود و مردم دچار نگرانی نشوند. اگر قرار باشد حرفهای متفاوتی زده شود، مشکل ایجاد می‌شود.
ماسک تولید نمی‌کردیم، به ما نمی‌دادند
سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا گفت: یکی از مسیرهای تهیه واکسن، کوواکس است که ۷۰ کشور تعهد دادند مقداری از واکسن کرونا تولید شده را در این سبد قرار بدهند. ایران جزو معدود کشورهایی است که ۷۰ سال است واکسن تولید می‌کند و این واکسن هم جزو افتخارات ایران است.
وی ادامه داد: همین ماسکی که داریم را اگر خود تولید نمی‌کردیم، کسی به ما نمی‌داد. این را دیدیم. حتی ماسک هم به ما نمی‌دادند. یعنی منتظر هستند ما به چیزی نیاز داشته باشیم تا همان را قطع کنند. یکی از راه‌های مبارزه با تحریم‌ها این است که خودمان قوی باشیم. در هر زمینه‌ای که قوی شویم، خود به خود تحریم حذف می‌شود. چون ماسک تولید می‌کنیم، حتی صادرات هم می‌توانیم انجام بدهیم. اگر همین ماسک را تولید نمی‌کردیم، این را هم از ما دریغ می‌کردند. حتی دستگاه کمک تنفسی را خودمان ساختیم. دستگاه اکسیژن ساز هم به ما نمی‌دادند و خودمان ساختیم.
بی عدالتی در توزیع واکسن کرونا در جهان
رییسی گفت: کل واکسنی که تا نیمه ۲۰۲۱ تولید می‌شود ۲ میلیارد و ۲۰۰ هزار دوز است. سازمان جهانی بهداشت ابراز نگرانی کرده که بی عدالتی اتفاق افتاده و کشورهای ثروتمند واکسن می‌زنند و واکسن به دست سایر کشورها نمی‌رسد. در آمریکا ۲ میلیارد و ۲۰۰ هزار دوز واکسن خریده‌اند و خودشان هم تولید می‌کنند و هم از جای دیگر خریده‌اند. اکثر شرکت‌های واکسن ساز هم خصوصی هستند. اگر آمریکا و انگلستان و کشورهای عربی بخواهند از این شرکت‌های خصوصی واکسن بخرند، دو دستی تقدیم می‌کنند، اما حتی از ما به زور پول می‌گیرند.
تناقض گویی باشد، مردم اعتماد نمی‌کنند
معاون بهداشت وزیر بهداشت اظهار کرد: مقام معظم رهبری فرموده بودند هر وقت ستاد ملی کرونا و مسئولان حرف محکم و قاطعی گفتند، همه مردم انجام داده‌اند. هر زمانی که تناقض گویی و تزلزل وجود داشته باشد، مردم اعتماد نمی‌کنند. این حرف بسیار درستی است و در مدیریت بحران یک اصل محسوب می‌شود.
وی ادامه داد: این‌که مردم حق دارند نگران باشند، درست است. در حال حاضر مرگ و میر در اروپا و آمریکا زیاد است. همین یک یا دو روز قبل نخست وزیر انگلستان پشت تریبون از مردم عذرخواهی کرد که مرگ و میر از ۱۰۰ هزار نفر گذشته و نتوانسته‌اند کاری انجام بدهند. انگلستان سال گذشته در همین زمان که بحث کرونا مطرح شد، بر اساس مدل سازی‌ها اعلام کردند که تا پایان همه گیری کرونا حداکثر تعدادی که فوت می‌کنند ۲۰ هزار نفر است و حالا متاسفانه از مرز ۱۰۰ هزار نفر گذشته است. آی سی یوها در فرانسه پر شده است.
نانوایی‌ها رتبه اول عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی را دارند
سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا گفت: نانوایی‌ها رتبه اول عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی و تخلف را دارند. در ستاد ملی مقابله با کرونا هم اعلام شده است. در یک هفته، ۲ هزار و ۲۰۹ نانوایی به مراجع قضایی از اول تا هشتم بهمن ماه معرفی شده‌اند.
وضعیت ممنوعیت تردد بین شهری
رییسی بیان کرد: با همتی که همه مردم انجام دادند در حال حاضر هیچ شهر قرمزی در کشور نداریم. ۱۸ شهر نارنجی داریم که ۱۵ شهر در مازندران و سه شهر در گیلان قرار دارد. ۱۲۴ شهر در وضعیت زرد هستند و ۳۰۶ شهر نیز وضعیت آبی دارند.
وی افزود: یکی از مشکلاتی که ارتباط زیاد و مستقیمی با شیوع بیماری داشت، بحث ترددها بود. دو هفته پیش تذکری در مورد جزیره قشم دادم. الان یکی از شهرهایی که خیز بیماری اتفاق افتاده، همین جزیره قشم است که بیماران آن بالا رفته است. قشم و بندر لنگه و جاسک دچار خیز بیماری شده‌اند. برای کنترل، پروتکل‌های سخت گیرانه اعمال کردیم.
معاون وزیر بهداشت ادامه داد: قبلا تردد در شهرهای قرمز و نارنجی ممنوع بود. الان ممنوعیت تردد به شهرهای زرد هم تعمیم داده شده است. البته در مورد شهرهای آبی این منع وجود ندارد. منع تردد شبانه از ساعت ۲۱ تا ۳ صبح هم در همه شهرهای ایران وجود دارد. شهرهای زرد بیشتر شهرهایی هستند که مسافر پذیر هستند و می‌توانند باعث شیوع بیماری شوند.
می‌توانیم انتخاب کنیم کدام واکسن را از کوواکس بخریم
سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا درباره کوواکس گفت: تفاهم نامه در مورد کوواکس بین المللی است و همه کشورها یک قرارداد دارند و یک فرم واحد است. سازمان غذا و دارو می‌تواند این سند را در اختیار بگذارد. به طور کلی همه نوع واکسن در این سبد وجود دارد. برخی کشورها حق انتخاب ندارند، اما ایران جزو کشورهایی است که حق انتخاب دارد و می‌توانیم انتخاب کنیم که کدام واکسن را می‌خواهیم.
ویروس کرونا در کشور ما هم ممکن است جهش پیدا کند
معاون بهداشت وزارت بهداشت گفت: بر اساس آخرین بررسی‌های انجام شده و با توجه به رفتار ویروس، در میزان کشندگی هم ممکن است این نوع جهش تاثیر داشته و کشندگی آن بالاتر رفته باشد. ویروسی که بیش از یک سال است گردش می‌کند، در هر جایی از دنیا ممکن است جهش پیدا کند. حتی ممکن است ویروس موجود در کشور هم جهش پیدا کند. وقتی میزان انتقال ویروس بالاتر می‌رود، ممکن است دچار جهش شود. جهش‌هایی در کشور روی ویروس کرونا پیدا شده، اما روی بیماری‌زایی ویروس تاثیر نداشته است.
وی ادامه داد: همواره باید مراقب باشیم. فرض کنید ویروس جهش یافته کرونا وارد کشور شود، همین فاصله گذاری و ماسک و شست‌وشوی دست‌ها و پرهیز از تجمعات باید انجام شود. از هر کشوری که مسافر بخواهد وارد ایران شود، اولا باید تست منفی همراه داشته باشد و ثانیا وقتی وارد کشور شد از او تست PCR گرفته شده و به همه توصیه می‌شود که باید ۱۴ روز قرنطینه خانگی باشند.
رییسی بیان کرد: اگر کسی از انگلستان وارد کشور شود، باید این دو کار را انجام بدهد و همچنین باید وارد قرنطینه‌ای شود که خودمان تعیین می‌کنیم.
چند دوز واکسن از روسیه وارد می‌شود؟
سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا در پاسخ به سوالی درباره واردات واکسن روسی کرونا اظهار کرد: در مورد خرید تعداد دوز و قیمت واکسن کرونا باید از سازمان غذا و دارو سوال شود. ولی احتمالا حدود ۱.۵ میلیون دوز واکسن در نهایت از روسیه خریداری می‌شود.
اجباری برای تزریق واکسن وجود ندارد
رییسی گفت: برای تزریق واکسن کرونا پولی دریافت نمی‌شود. بحث دریافت رضایتنامه هم وجود ندارد. هرکسی دوست داشته باشد واکسن را تزریق می‌کند و اجباری برای تزریق واکسن وجود ندارد.
وی افزود: هر واکسنی که تزریق شود در برخی افراد ممکن است عوارض داشته باشد. کشورهایی که واکسن می‌خرند، خودشان باید تعهد بدهند که نکته‌ای متوجه سازنده نیست. واکسن‌های تولید داخل هم قطعا در مورد کشورهای خارجی چنین موضوعی را خواهد داشت. چون فاز چهار نگذشته، تعهدی وجود ندارد که فاز چهار هیچ مشکلی نخواهد داشت.
وضعیت رعایت پروتکل‌های بهداشتی
معاون وزیر بهداشت بیان کرد: میانگین رعایت پروتکل‌های بهداشتی در کشور کمتر از ۸۰ درصد است. این زنگ خطر محسوب می‌شود. رابطه بسیار مستقیمی بین عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی و بیماری مشاهده کردیم. در اردیبهشت ماه میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی به ۱۷ درصد رسید و بعد خیز بیماری را شاهد بودیم.
وی ادامه داد: در ستاد ملی مقابله با کرونا نیز میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی در تک تک استان‌ها گزارش شد و هر هفته این کار انجام می‌شود. رییس جمهوری نیز به استانداران یادآور می‌شوند که این موضوع باید جدی گرفته شود.
رییسی اظهار کرد: میزان بیماران سرپایی در تهران در حال افزایش است و می‌تواند منجر به افزایش بیماران بستری شود.
واکسیناسیون کرونا تا اولویت ۳ رایگان است
سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا در پاسخ به سوال خبرنگار سلامت ایرنا درباره هزینه تزریق واکسن کرونا و رایگان بودن آن برای اولویت‌ها بر اساس سند ملی واکسیناسیون کرونا گفت: فعلا واکسن‌هایی که خریداری می‌کنیم برای اولویت اول ما کافی خواهد بود و کاملا رایگان است. در مورد گروه دو و سه هم به همین شکل خواهد بود. فرآیند واکسیناسیون به یک یا دو ماه محدود نمی‌شود و طولانی است. بر اساس تصمیمی که در ستاد ملی مقابله با کرونا گرفته شده، واکسیناسیون تا اولویت سه رایگان خواهد بود و وجهی دریافت نمی‌شود.
واکسیناسیون کرونا در نظام شبکه بهداشت انجام می‌شود
معاون وزیر بهداشت در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار سلامت ایرنا درباره تزریق واکسن کرونا در شبکه بهداشت یا خارج از آن نیز بیان کرد: واکسیناسیون کرونا در خارج از نظام شبکه بهداشت به هیچ عنوان انجام نمی‌شود. واکسیناسیون زیر نظر پزشک باید انجام شود. تیم واکسیناسیون داریم که زیر نظر پزشک کار می‌کند و عوارض جانبی باید ثبت شود. در نتیجه توزیع واکسن کرونا از طریق نظام شبکه بهداشت خواهد بود. به هیچ مسئول و پست و مقام سیاسی نیز خارج از اولویت واکسن نخواهیم داد.
تبدیل وضعیت نیروهای بهداشت
رییسی همچنین در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار سلامت ایرنا درباره نیروهای بهداشت گفت: نیروهای بهداشت یکی از زحمتکش‌ترین نیروها هستند. نیروهای بهداشت در دورترین نقاط کشور در خانه‌های بهداشت و در مرزهای کشور زحمت می‌کشند و مراقبت می‌کنند. تعداد بیماران سرپایی و بیمارانی که در منزل مراقبت می‌شوند به مراتب بیشتر از کسانی است که در بیمارستان مراقبت می‌شوند و زحمت آنها بر دوش نیروهای بهداشت است.
وی ادامه داد: حدود ۱۱ هزار نیروی بهداشت در نظام شبکه بهداشت در حال استخدام هستند. این خبر خوبی برای افرادی است که سال‌هاست به صورت قراردادی و شرکتی تلاش می‌کنند. دو مرحله پاداش نیز در نظر گرفته شده که یک مرحله پرداخت شده و مرحله دوم هم پرداخت می‌شود.
معاون بهداشت وزارت بهداشت اظهار کرد: در مورد تبدیل وضعیت نیز به دنبال مجوز از سازمان برنامه و بودجه و ستاد ملی مقابله با کرونا هستیم تا این کار را محقق کنیم و تا حدودی حق این عزیزان را پرداخت کنیم. حدود ۲۴ هزار نیروی بهداشت داریم که به صورت شرکتی و قراردادی و با کمترین حقوق کار می‌کنند. تلاش ما این است که تا پایان دولت بتوانیم برخی از این افراد را تبدیل وضعیت کنیم تا به صورت مطمئن‌تر به کار خود ادامه بدهند.
برای اطمینان بخشی حاضرم واکسن کرونا را تزریق کنم
رییسی در پاسخ به سوالی درباره تزریق واکسن کرونا به مسئولان گفت: یک موضوع این است که برخی می‌گویند مسئولان اگر معتقد هستند واکسن خوب است، ابتدا خودشان بزنند. برای اطمینان بخشی که مردم خیال‌شان راحت باشد، من هم حاضر هستم تزریق کنم. دکتر نمکی هم برای همین گفتند این واکسن را خودمان تزریق می‌کنیم که اطمینان داده شود. کشوری که وزیر بهداشت و خانواده او پیش قدم می‌شود، برای مردم اطمینان بخش است. حالا اگر بعد نگویند که آب مقطر بوده است. اگر واکسن بیاید و کسی بگوید نمی‌زنم، من حاضرم تزریق کنم و مشکلی ندارم.
پروتکل‌های بهداشتی رعایت نشود، جشنواره فجر تعطیل می‌شود
وی در پاسخ به سوالی درباره عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی در جشنواره فیلم فجر بیان کرد: روز گذشته هم در مورد جشنواره فیلم فجر هشدار دادم و اعلام کردم که اگر رعایت نشود، می‌بندیم. حتی اعلام کردیم که بازدیدهای سختگیرانه انجام شود. اگر رعایت نشود، جشنواره در هر مرحله‌ای باشد تعطیل می‌شود. زیرا تعهدهای سختگیرانه‌ای داده بودند. حتما خودشان باید کارشناس بهداشت محیط و حرفهای حضور داشته باشد.
رییسی افزود: کد ملی افرادی که می‌خواهند حاضر باشند باید بررسی شده و اگر کسی مثبت باشد، نباید اجازه ورود داشته باشد. مورد دیگر این بود که برخی تصاویر را مشاهده کردیم که به خصوص عکاس‌ها به شدت نزدیک بودند. باز هم اعلام می‌کنیم که در هر مرحله اگر رعایت نشود، جشنواره لغو می‌شود.
وی گفت: شاخص های بهداشتی در سالهای پس از انقلاب در همه حوزه ها رشد کرده به عنوان مثلا اکنون ۹۵ درصد روستاهای کشور به آب آشامیدنی سالم درسترسی دارند و این دستاورد برای کشور بزرگ 83 میلیون نفری ایران یک پیشرفت بزرگ است. قبل از انقلاب میزان مرگ و میرها در حوزه اطفال و کودکان زیر یک سال بیش از ۲۵۰ مرگ به ازار هر هزار نفر بود که این عدد اکنون به زیر ۹ رسیده است. میزان مرگ و میر مادران باردار در هر ۱۰۰ هزار نفر بالای ۳۰۰ بود که اکنون به ۱۸.۷ رسیده است. میزان سواد سلامت مردم هم سالهای اخیر در افزایش یافته است.
هیچ بیماری برای درمان به خارج از کشور نمی رود
معاون بهداشت وزیر بهداشت افزود: ۳۵۷۶ طرح عمرانی بهداشتی و درمانی در دو سال گذشته به سرانجام رسیده است. ۳۷۷ طرح از این مجموعه در روستاها و مناطق محروم آماده شده و بهره برداری رسید و تا اردیبهشت ۱۴۰۰ حدود ۹۰۰ مرکز بهداشتی به بهره برداری می رسد و در اکثر روستاها مراکز بهداشتی فعال هستند.
وی گفت: با توسعه مراکز بهداشتی در شهرها بیش از ۲۴ هزار مراقب سلامت به این مراکز اضافه شدند. در شهرها ۱۴۴۰ نفر کارشناس تغذیه اضافه شد. با توجه به افزایش دیابت، چاقی، فشار خون این اقدام بسیار ضروری بود. ۱۶۰۰ کارشناس سلامت روان نیز در شبکه بهداشتی اضافه کردیم. طرحی که سال گذشته برای غربالگری فشار خون اجرا شد نیز بسیار درخشان بود و اکنون نیز طرح شهید سلیمانی برای کنترل کرونا در حال اجراست و دستاوردهای بسیار بزرگی داشته است. در مجموع اکنون کسی نیست که به خاطر درمان به خارج از کشور مراجعه کند.