به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، شیوع ویروس کرونا و سلب امکان‌های مختلف برای اجتماع و حضور افراد سبب شده است نمایشگاه اسناد ۴۰ سال تئاتر مقاومت به صورت دیجیتال و مجازی برگزار شود. وضعیتی که ظرفیت‌هایی ارائه می‌دهد و امکان‌هایی را سلب می‌کند. از جمله ظرفیت‌های ارائه اسناد به صورت دیجیتال؛ می‌توان به امکان سهولت دسترسی عموم به اسناد اشاره کرد و از جمله مهمترین امکانی که سلب می‌شود عدم شکل‌گیری ملاقات‌های اجتماعی میان گروه‌های مختلف با تاریخ، اسناد و یکدیگر است.
ارائه بخش‌های مختلف محتواهای این نمایشگاه به صورت روزانه در سایت جشنواره و سایت ایران تئاتر از چهاردهم تا بیستم بهمن میسر خواهد بود.
ریشه‌یابی تحقق مفهومی به نام «تئاتر مقاومت»
مدیر نمایشگاه مجازی «اسناد ۴۰ سال تئاتر مقاومت» همزمان با آغاز به کار این رویداد گفت: آغاز جنگ تحمیلی در شهریور ۱۳۵۹ و وضعیت زیستی منحصر به فردی که متعاقب آن پدید آمد، برای هنر نمایش ایران تولید موضوع و برای تئاتر کشور که انقلاب اسلامی مفاهیمش را دگرگون کرده بود تولید مفهوم کرد.
حسین ملکی ادامه داد: در این بین تئاتر از میان نقش‌های مختلف در طول تاریخ، نقش رسانه‌ای خود را پررنگ‌تر جلوه داد و نه تنها در تالارهای نمایش تجلی حماسه‌های درون و برون جبهه‌ها شد، بلکه در پی یک مکان‌گریزی پیشرو، به پادگان‌ها و نهادهای نظامی، مساجد، خطوط مقدم جبهه و حتی اردوگاه اسرای ایرانی در خاک دشمن نیز گسترش یافت تا نشان دهد تئاتر همیشه باید عضوی زنده از جامعه باشد تا بتواند بخشی از فرهنگ شود.
ملکی با اشاره به آنکه اجرای نمایش‌های کمدی در سنگر رزمندگان و اجرای نمایش‌های حماسی در تالارهای تئاتر در دهه ۶۰، تمایل به نشان دادن نقش اجتماعی و تبلیغاتی تئاتر توسط فعالان این حوزه را به اثبات می‌رساند، خاطرنشان کرد: اتفاقی که در دهه ۷۰ و پس از جنگ نیز رخ داد و با شکل‌گیری جشنواره‌های مختلف در این دوران، گونه‌ای به انواع دسته‌بندی‌های موضوعی مرسوم تئاتر در ایران اضافه کرد. گونه‌ای به نام «تئاتر مقاومت» که ریشه تاریخی‌اش به پایداری ملت‌های تحت‌سلطه در مقابل استثمار قدرت‌های جهانی بازمی‌گردد و با نمایش‌های تولید شده در این کشورها همپوشانی دارد.
مدیر نمایشگاه مجازی «اسناد ۴۰ سال تئاتر مقاومت» تصریح کرد: نمایش‌هایی که در این دهه و پس از آن همواره سعی کردند جای تبلیغات، روایت‌گر حماسه مقاومت و جنگ در تاریخ معاصر باشند متعلق به این جریان فرهنگی ایجاد شده هستند.
نمایشگاه مجازی اسناد ۴۰ سال تئاتر مقاومت؛ منبعی متقن برای اهل پژوهش
ملکی تاکید کرد: در سی‌ونهمین جشنواره تئاتر فجر به مناسبت چهلمین سالگرد آغاز جنگ تحمیلی، مجالی فراهم آمده تا تاریخ تئاتر مقاومت در قالب نمایشگاه مجازی اسناد روایت شود. این نمایشگاه کوششی برای گردآوری داده‌هایی بصری است که در طول این سال‌ها جدی گرفته یا نگرفته شده‌اند. نمایشگاهی که با در معرض نمایش قرار دادن اسناد، پدیده‌ها و رویدادهای مربوط به آنها، امکانی برای فهم، ارزیابی و داوری آنها فراهم می‌آورد. جمع‌آوری اسناد و امکان ارجاع به آنها موجب «تاریخی شدن» رویدادها و پدیده‌ها خواهد شد و کمک می‌کند «فاصله تاریخی» سبب کج فهمی یا نفهمیدن آنها نشود.
این نمایشگاه گامی کوچک جهت عینیت بخشیدن به گذشته‌ای است که تا امروز عموما شناخت ما از آن بیش از هرچیز برپایه حس و تحلیل‌های ارزیابی نشده شکل گرفته است. امید است این نمایشگاه نظر به بهره‌گیری از تجربیات بزرگانی که تاکنون در این حوزه پژوهش‌ها و مطالعاتی انجام داده‌اند، با تمام کاستی‌هایش، مواد و مصالح مناسبی برای پژوهشگران حوزه تئاتر مقاومت گردآوری کرده باشد.
راهنمای بازدید از این نمایشگاه مجازی «اسناد ۴۰ سال تئاتر مقاومت» به شرح زیر ارائه می‌شود
به منظور پرداختی دقیق‌تر و جامع‌تر از تاریخ ۴۰ سال تئاتر مقاومت، رویدادهای تئاتری مربوط به این حوزه در بازه زمانی شهریور ۱۳۵۹ تا بهمن ۱۳۹۹ سالانه مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
تئاتر مقاومت در مقیاس داخلی و خارجی تعاریف گسترده‌ای دارد اما تعریفی که جمع‌آوری اسناد این نمایشگاه با توجه به آن انجام شده است، نمایش‌ها و به طور کلی تمامی رویدادهای مربوط به جنگ تحمیلی عراق علیه ایران و مسائل متعاقب آن است.
انواع رویدادهای مربوط به تئاتر مقاومت که در این نمایشگاه مورد بررسی قرار گرفته‌اند مواردی از جمله مجموعه اجراهای مقاومت (اجرا در تالارها، اجراهای محیطی و انواع تئاترهای بیرونی، خیابانی، تئاتر در نهادهای نظامی و پادگان‌ها، تئاتر در جبهه، تئاتر در پناهگاه، تئاتر در مدارس، تله‌تئاترها)، نمایشنامه‌ها، کتاب‌های شاخص و مرجع، جشنواره‌ها، رویدادها، همایش‌ها و سمینارهای پژوهشی، شهدای هنرمند حوزه تئاتر و پایان‌نامه‌ها با موضوع تئاتر مقاومت هستند.
انواع اسناد قابل ارائه در نمایشگاه دیجیتال اسناد ۴۰ سال تئاتر مقاومت، پوستر، عکس، بروشور، تصویر جلد کتاب و نشریات، تصویر بریده جراید و فیلم هستند.
به گزارش ایرنا، جشنواره تئاتر فجر به‌عنوان مهمترین رویداد رقابتی و جشنواره‌ای در عرصه هنر تئاتر و بازتاب‌دهنده آینه تمام‌نمای هنر انقلاب در ایام یوم‌الله دهه فجر امسال (۱۳۹۹) در حالی سی‌ونهمین دوره خود را با دبیری حسین مسافرآستانه پشت سر می‌گذارد که شرایط شیوع و گسترش ویروس کرونا در کشور مختصات برگزاری جشنواره‌ها و فعالیت‌های هنری به‌ویژه در عرصه تئاتر را با شرایط بسیار ویژه‌ای مواجه کرده است.
تعطیلی فعالیت‌های نمایشی به‌ویژه تماشاخانه‌ها و سالن‌های میزبان آثار نمایشی از یک‌سو و ازسوی دیگر برگزاری بخش اعظم این رویداد به‌عنوان مهمترین رویداد عرصه تئاتر کشور در بستر فضای مجازی، ویژگی‌های این دوره جشنواره را متمایزتر از ادوار دیگر ساخته است.
همچنین دو محور «رادیوتئاتر» و «فیلم‌تئاتر» به‌عنوان دو بستر متفاوت تولید آثار نمایشی و ارائه آن به مخاطبان برای نخستین‌بار به‌عنوان بخش‌های اصلی و استوانه این جشنواره تعریف شده است.
همچنین اعلام دکتر سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مبنی بر بازگشایی مجدد تالارهای نمایشی از ابتدای بهمن‌ماه با رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی و استفاده از ظرفیت محدود و حداکثر ۵۰ درصدی نمایش‌ها، سی‌ونهمین جشنواره تئاتر فجر را به یکی از معدود رویداد عرصه هنری کشور در قالب جشنواره‌های هنری فجر بدل ساخته که به شکل محدود میزبان مخاطبان است.
در کنار دو بخش یادشده (رادیوتئاتر و فیلم‌تئاتر) به‌عنوان دو ستون اصلی جشنواره تئاتر فجر در گام سی‌ونهم؛ اختصاص بخش «سرباز انقلاب» به مناسبت نخستین سالروز شهادت سردار سپهبد حاج قاسم سلیمانی و ترور ناجوانمردانه شهید محسن فخری‌زاده باعث شده‌است که این رویداد بعد از مدت‌ها یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های محتوایی خود را بر حوزه تئاتر مقاومت و دفاع مقدس به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین بن‌مایه‌های گفتمان فرهنگی انقلاب قرار دهد.
از دیگر بخش‌های این دوره از جشنواره می‌توان به بخش «نمایش‌های میدانی و خیابانی»، «بخش دیگر گونه‌های اجرا»، «بخش رقابتی آثار صحنه‌ای»، «بخش رقابتی برگزیدگان جشنواره‌های استانی» و «بخش رقابتی نمایشنامه‌نویسی» اشاره کرد.
سی‌ونهمین جشنواره سراسری تئاتر فجر به دبیری حسین مسافرآستانه در تهران در حال برگزاری است.