عبدالرضا فرجی راد در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا با اشاره به تحولات رخ داده در هفته های اخیر درخصوص برجام گفت: پالس های متفاوتی در رابطه با بازگشت آمریکا به برجام ارائه می‌شود که در مجموع، آنها را منفی نمی بینم.
وی اضافه کرد: علائمی که از سوی آمریکا، اروپا و ایران ردوبدل می شود، مثبت است و شاهد هستیم که محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران از گفت و گو با اتحادیه اروپا برای میانجیگری در خصوص بازگشت همزمان تهران و واشنگتن به تعهداتشان سخن می گوید که به معنای باز شدن راه های گفت و گوست.
سفیر پیشین ایران در نروژ، برداشت های جناحی و سیاسی از برجام را نادرست دانست و یادآور شد: وقتی رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران اعلام می کند که برای ما فرقی نمی‌کند که چه دولتی در ایران حاکم باشد، نشان می دهد که آمریکایی ها آماده حل و فصل مسائل با ایران هستند.
فرجی راد به صحبت های اخیر آنتونی بلینکن وزیر خارجه دولت جدید ایالات متحده درباره بازگشت به برجام اشاره کرد و گفت: اینکه بلینکن برجام را پایه ای برای گفت و گوهای بعدی درباره مسایل دیگر معرفی می کند و از ایران می خواهد درباره مسایل دیگر هم وارد مذاکره شود به این معنی نیست که نمی خواهند به برجام برگردند.
وی، صحبت های افراد غیرموثر در مورد پرونده ایران در کاخ سفید مثل صحبت های اخیر یک سخنگوی کاخ سفید را مهم ندانست و افزود: صحبت از اینکه چه کسی ابتدا باید برگردد نباید شرط گذاری تلقی شود.
سفیر پیشین ایران در مجارستان، مصاحبه اخیر جوسپ بورل مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا را یادآور شد و گفت: آقای بورل بر گفت و گو با آمریکا برای بازگشت بدون پیش شرط به برجام تاکید کرده است.
فرجی راد خاطرنشان کرد: اگر آمریکایی ها شرطی هم می گذارند، شرطی نیست که خلاف برجام باشد و اینکه چه کسی اول باید برگردد موضوعی است که با گفت و گو حل می‌شود، مهم این است که همه بر بازگشت به تعهداتشان تاکید دارند.
وی پیشنهاد وزیر خارجه درباره بازگشت همزمان تهران و واشنگتن به تعهداتشان را یادآور شد و افزود: پیشنهاد آقای ظریف پیشنهاد خوبی است و باید همین پیشنهاد پیگیری شود.
برجام یک موضوع ملی است نه دولتی
این دیپلمات پیشین با اشاره به موضع گیری های نادرست برخی افراد درباره برجام گفت: اخیرا یکی از نمایندگان مجلس گفته بود که اگر ما مذاکره کنیم پشتیبانی سیاسی داخلی از مذاکرات مستحکم تر وقوی تر خواهد بود؛ باید خطاب به این نماینده محترم عرض کنم مسئله من و شما نیستیم ومسئله برجام یک مسئله ملی است.
فرجی راد با بیان اینکه بر اساس قانون اساسی، تصمیم گیری درباره موضوع برجام فقط به دولت مربوط نمی شود، تصریح کرد: برجام ارتباط خاصی با دولت ندارد و دولت نهادی است که به شکلی با برجام کار می‌کند همانطور که نهادهای دیگر مثل شورای امنیت ملی، مجلس شورای اسلامی و دیگر نهادها با آن کار می کنند.
هنوز آمریکایی ها به جمع بندی نهایی نرسیده اند
وی تصریح کرد: در داخل آمریکا هم مثل ایران هنوز مشکلاتی وجود دارد و تصمیم گیری نهایی که باید جمع بندی تصمیم گیرندگان مختلف از وزارت خارجه تا کاخ سفید و جامعه اطلاعاتی و دیگر تصمیم گیران باشد حاصل نشده است.
فرجی راد ادامه داد: نه تنها حرف های آمریکایی ها در داخل درباره برجام نهایی نشده بلکه حرف هایشان با چینی ها و روس ها هم نهایی نشده و تازه می گویند که ما با اینها داریم گفت و گو و مذاکره می‌کنیم که این مذاکرات هم در حد تلفنی بوده و مکالمات تلفنی مسائل را قطعی حل نمی کند.
این استاد دانشگاه، سفر وزیر خارجه یا نماینده ایران و در عین حال نماینده ویژه آمریکا به اروپا برای مذاکره با در رابطه با برجام را در نهایی کردن موضوعات موثر دانست و افزود: آنچه که مسلم است این است که اروپایی ها محکم پای برجام ایستاده اند و حتی بهتر از قبل صحبت می‌کنند.
فرجی راد اظهارت ضدبرجامی امانوئل مکرون رییس جمهوری فرانسه را یادآور شد و گفت: اروپایی‌ها و اتحادیه اروپا به سرعت علیه مکرون موضع گرفتند و گفتند که این اظهارات نظر شخصی وی بوده است.
اینکه چه کسی اول به تعهدات برگردد قابل حل است
وی خطاب به کسانی که فضا را در رابطه با برجام منفی می کنند، گفت: در مجموع ما نباید منفی بافی کنیم و اگر سخنگویی صحبت از این کرد که باید ابتدا ایران به تعهدات برگردد آنرا نباید شرط گذاری تلقی کنیم زیرا شرط گذاری وقتی است که در رابطه با محدودسازی فعالیت های موشکی و منطقه ای ایران بخواهند شرط بگذارند که تا به حال چنین شرطی از سوی دولت بایدن مطرح نشده است و آنچه گفته اند بازگشت به برجام بوده و هر گونه مذاکره در رابطه با مسائل غیربرجام را به بعد از بازگشت به برجام محول کرده اند.
این دیپلمات پیشین خاطرنشان کرد: اینکه اول ایران به تعهدات خود برگردد یا آمریکا با مذاکره قابل حل است و اینها پیش قراول هر مذاکره سختی است و همانطور که آقای ظریف پیشنهاد کردند اروپایی ها پیشقدم شوند و ما هم باید با اروپایی ها برای حل و فصل این مساله کار کنیم.
فرجی راد، قضاوت در مورد عملکرد دولت بایدن در رابطه با برجام را زود دانست و گفت: از زمانی که ریاست جمهوری آقای بایدن تقریبا قطعی شده، هنوز با اروپایی ها کار نکرده ایم و مقامات ما سفری به اروپا یا سه کشور موثر در برجام نداشته اند و حتی می توانستیم از آنها دعوت کنیم به ایران بیایند.
وی تصریح کرد: انجام این رایزنی ها با اروپا در حل مسائل بسیار موثر است؛ لازم است آنها نظرات ما را بشنوند و اطمینان حاصل کنند که ما به تعهداتمان برمی گردیم و اینها مسائلی است که باید با دقت بیشتری دنبال شوند.
رای دادگاه لاهه تحریم های آمریکا را زیر سئوال برد
رییس پیشین اداره اروپای شمالی و مرکزی در خصوص رای دادگاه لاهه به نفع ایران و رد اعتراض آمریکا در این پرونده نیز گفت: رد اعتراض آمریکا توسط این دادگاه بین المللی و تاکید آن بر پایبندی طرفین به پیمان مودت، تحریم های ضدایرانی واشنگتن را زیر سئوال برد و در واقع یک قدم رو به جلوست.
فرجی راد تصریح کرد: حتی اگر فرض کنیم که پیمان مودت امضا شده بین ایران و آمریکا در رژیم گذشته هنوز به صورت سمبولیک پابرجاست، این پیمان تحریم‌ها را غیرقانونی جلوه می دهد و نه تنها تحریم ها بلکه حتی به شهادت رساندن سردار سلیمانی فرمانده سپاه قدس و دیگر اقدامات ضدایرانی آمریکایی ها را غیرقانونی جلوه می دهد زیرا همه اینها تخلف از عهدنامه مودت به حساب می آید.
وی، رد اعتراض مقدماتی آمریکا توسط دادگاه لاهه را در شرایط کنونی معنادار عنوان کرد و گفت: بالاخره دیوان بین المللی دادگستری هم می خواهد تنش ها کاهش یابد و در واقع شاید بر اساس همین مصالح چنین رایی را صادر کرده است.
احتمال آزادسازی پول های ایران در آینده نزدیک زیاد است
استاد جغرافیای سیاسی درباره قریب الوقوع بودن احتمال آزادسازی پول های بلوکه شده در ایران در دیگر کشورها از جمله کره جنوبی نیز تصریح کرد: وقتی کره جنوبی می گوید گفت وگوها با آمریکا برای آزادسازی پول های ایران نهایی شده به این معنی است که آمریکای سابق مجوز نمی داد اما آمریکای دوران بایدن مجوز داده است.
فرجی راد در عین حال، اظهارات مقامات کره ای را مبهم ارزیابی کرد و گفت: هم می شد این برداشت را داشت که کل پول ها را می خواهند آزاد کنند و هم می شد این برداشت را داشت که فقط پول هایی که ایران به سازمان ملل باید بدهد را می خواهند آزاد کنند اما در کل اظهاراتشان مثبت است.
به چارچوب خوبی برای مذاکره نزدیک می شویم
وی با بیان اینکه اگر این تحولات را موزائیکی کنار هم بگذاریم به این ارزیابی می رسیم که به یک چارچوب بهتری برای گفت و گو و مذاکره می رسیم، گفت: قبول کنیم که زمان زیادی از استقرار دولت بایدن در کاخ سفید نگذشته و هنوز وزیر خارجه کارش را شروع نکرده و نماینده ویژه آمریکا در امور ایران نیز هنوز رایزنی برای حل مسائل را شروع نکرده است.
سفیر پیشین ایران در نروژ در رابطه با فعالیت های نماینده ویژه آمریکا در امور ایران تصریح کرد: باید اظهارات مهره های اصلی مثل مالی را در نظر داشته باشیم و وی با اروپایی‌ها تماس تلفنی داشت و بعد از آن تماس تلفنی، مصاحبه خوب و مودبانه ای در رابطه با مسائل ایران داشت.
فرجی راد، دست بالا گرفتن پیش از شروع مذاکرات را طبیعت هر مذاکره ای دانست و گفت: وقتی قرار است گفت و گوهای دیپلماتیک انجام شود، همیشه پیش از شروع مذاکرات، طرفین دست بالا را می گیرند که در مذاکرات مجبور نباشند خیلی پایین بیایند و الان هم آمریکا به خاطر نبود اعتماد بین دو کشور، نمی‌تواند بگوید که ما تحریم ها را برمی‌داریم و به برجام برمی گردیم و ایران بعد از ما به تعهداتش برگردد لذا چون اعتماد بین دو کشور نیست؛ باید اقدامی را واسطه ها انجام دهند که بهترین واسطه هم اروپایی ها هستند و آنها میانجیگری کنند که همزمان تحریم‌ها برداشته شود و ایران هم به تعهداتش برگردد.