به گزارش ایرنا، روستا پیش از هر چیزی یک جامعه و یک سکونتگاه انسانی است که ویژگیهایی مانند سروکار داشتن با طبیعت، تراکم کمتر جمعیت و انسجام نسبی بیشتر، آنها را از سکونتگاههای شهری متمایز میکند.
تولید مواد غذایی کشور، حفاظت از منابع طبیعی، حفظ بافت قدیمی برای زندگی آرامش بخش، رونق زندگی، هوای سالم و محیطی برای گردشگری و تفریح در روستاها بدست می آید که مردم این مناطق با چنین ظرفیتهایی در مسیر توسعه پایدار گام بر میدارند.
مهمترین اصل هویت یک روستا حفظ استقلال و کاهش وابستگی به شهر ها با استفاده از توانمندسازی و ارائه خدمات زیرساختی است که در برخی از مقاطع زمانی این موضوع دستخوش اتفاقاتی شده که این رویکرد را تحت تاثیر قرار داده اما خدمات هفت ساله اخیر قطار استقلال را دو چندان کرده و گاهی شهرنشینان به سبب کار، محیط آرام و نیازهای خود به محیط های روستایی نیازمند شدهاند.
برای روستاییان تلاش و فعالیت یک مولفه اساسی محسوب می شود و آنها بر این اساس، دغدغه کار و ازدواج نداشته و کمتر با چالشهای اجتماعی روبرو هستند و امنیت اجتماعی به لحاظ نوع زندگی و شناخت بیش از مناطق شهری حاکم است.
تولید و مفهوم قناعت هم یک اصل هویتی روستا بوده که همسو با تلاش و کوشش، نوع زندگی و سبک زندگی خاص آنان به نتیجه رسیده است.
اشتغال روستایی با بهرهگرفتن از ظرفیتهای بومی و محلی، یکی از راهکارهای دولت بوده که به خصوص در هفت سال گذشته بر آن تمرکز شده تا بتوان روستاها را به ماهیت واقعی خود بازگرداند. در همین پیوند و بر اساس آمار موجود اشتغال روستایی از سال ۹۶ تاکنون با توجه به پرداخت تسهیلات اشتغال روستایی و عشایری رشد ۲۶ درصدی داشته و از سه درصد به ۲۹ درصد رسیده است.
روستاها در واقع کانون تولید هستند که متناسب با نیازها و توانمندی اقتصادی میتوان، به ایجاد سایر صنایع و خدمات مرتبط با اقتصاد روستا برای استفاده حداکثری از ظرفیت تولیدی و اشتغالزایی روستایی در آنها پرداخت.
تقویت مشاغل خانگی در حوزههای مختلف صنایع دستی، فرآوری محصولات کشاورزی و باغی، ایجاد و تقویت صنایع تبدیلی و تکمیلی در مناطق روستایی، توجه به گردشگری و کشاورزی با همکاری نهادهای ذیربط از جمله وزارت جهاد کشاورزی و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری از راهکارهای توانمندکردن روستاها در تقویت تولید و ایجاد اشتغال محسوب میشود.
کشاورزی یکی از حوزههای مورد توجه در احیای تولید روستاهاست ولی همه ماجرا نیست چرا که در بسیاری موارد کشاورزی که رواج دارد معیشتی و در حد تامین زندگی است ولی باید به فکر ایجاد رفاه و اشتغال روستایی از راههایی فراتر از حوزه کشاورزی بود تا به ایجاد اشتغال و رفاه نسبی در روستا منجر شود.
اصفهان با پنج میلیون و ۱۲۰ هزار نفر جمعیت دارای بیش از یکهزار و ۷۰۰ روستا و آبادی با جمعیت افزون بر ۶۱۰ هزار نفر، ۱۲ درصد از جمعیت این استان را تشکیل می دهد.
۹۳۵ روستای اصفهان بیش از ۲۰ خانوار سکونت دارند و روند روبه رشد جمعیت این بخش استان با توسعه زیرساختی این ساالها روند روبه رشدی پیدا کرده و این درحالیست که در بیش از چهار دهه گذشته، مردم روستا جایگاه چندانی در اقتصاد، فرهنگ و سیاست نداشتند اما با پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی دموکراسی در این مناطق برای تصمیم گیریهای محلی، استانی و ملی حاکم شده و آنان برای خود در استقلال کامل تصمیم میگیرند و رای آنها در برنامه ریزی های کلان کشوری و انتخاباتها مورد توجه است.
تشکیل جهاد سازندگی، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، کمیته امداد و بسیج مردمی در همان روزهای آغازین پیروزی انقلاب نخستین اقدامات برای محرومیتزدایی و کمک به رونق زندگی در مناطق روستایی بود که این روزها نیز تداوم یافته که راهسازی، برقرسانی، بهره مندی از آب آشامیدنی سالم، اصلاح شبکه های آبیاری قطره ای، گاز رسانی، ارتباطات سیار، توسعه و گسترش وسایل مکانیزه کشاورزی، ایجاد مکانهای ورزشی و در نهایت نیز ساماندهی حوزه مسکن روستایی دستاوردهای بیش از چهل سال عمر این نظام به شمار می رود.
تشکیل شوراهای اسلامی روستایی و انتخاب دهیار به عنوان یک مسئول محلی و مرتبط با بدنه اجرایی مملکت موجب شده تا مردم در این مناطق در مدیریت اجتماعی زندگی خود نقش داشته باشند و از طرفی نیز حاکمیت به واسطه اعضا شوراهای اسلامی و دهیاران با لایههای پایین جامعه ارتباط برقرار کند که این اتفاق مردم سالاری دینی را معنا بخشیده است.
با تامین تسهیلات بانکی و سهم فعالان اقتصادی پروژههای دیگری در این حوزه فعال خواهد شد که در اقتصاد کشور، تامین ارزش افزوده و اشتغالزایی و جهش تولید نقش دارد.
افزایش نرخ رشد اشتغال در روستاها
مدیرکل دفتر امور روستایی و شوراهای استانداری اصفهان گفت: در چهل سال گذشته نرخ رشد اشتغال در مناطق روستایی روند روبه رشدی داشته که در هفت سال گذشته به بیشترین حد رسیده و این شاخص در مناطق روستایی به بخش های شهری نزدیک شده است.
علی رحمانی در گفت و گو با ایرنا با اشاره به اینکه روستا مولد تولید است، تصریح کرد: این مهم نه تنها در بخش کشاورزی بلکه صنایع دستی، دامپروری، گردشگری و معدن به دامنه فعالیتهای اقتصادی آنها اضافه شده است.
وی با بیان اینکه علاوه بر توسعه زیرساخت ها، توزیع تسهیلات بانکی و آسانی شرایط سرمایه گذاری در این بخش مورد توجه قرار گرفته، خاطرنشان کرد: با توجه به اختصاص ۹۰۰ میلیارد ریال تسهیلات بانکی در چهار سال گذشته به طرحهای اشتغالزایی روستایی اصفهان اما با افزایش استقبال به سرمایهگذاری این میزان وام پاسخگو نبوده در انتظار اعتباربخشی بیشتر هستیم.
افزایش اقبال عمومی برای زندگی روستایی
مدیرکل دفتر امور روستایی و شوراهای استانداری اصفهان زیرسازی معابر روستایی، نهضت آسفالت در روستاها، توزیع آب، برق، گاز، خدمات مخابراتی، شبکههای اینترنتی، توزیع امکانات و بودجه های فرهنگی و ورزشی از جمله اقدامات صورت گرفته در بالای ۹۰ درصد از روستاهای این استان اعلامکرد و گفت: روستاهای دارای دهیاری و جمعیت بیش از ۲۰ خانوار بخش عمده ای از خدمات شهری را داشته و کمتر با کمبودهایی روبرو هستند و در دیگر روستاها حرکت توسعه آغاز شده و خدمات به آن ها ارائه میشود.
وی اضافه کرد: وجود امکانات خدماتی، رفاهی، اقتصادی و فرهنگی در مناطق روستایی زندگی در این بخش را رونق بخشیده و چندان تفاوتی بین زندگی شهری و روستایی وجود نداردکه البته وجود هوای سالم، امنیت اجتماعی، سبک زندگی قدیمی و آرامش در این مناطق وجه تمایز و در مقابل زندگی شهری است که همین موضوع اقبال عمومی را برای زندگی در روستا افزایش داده است.
وی ادامه داد: توجه به نیازهای زندگی روستایی و اختصاص منابع و زیرساخت به این مناطق در رونق زندگی و کاهش دغدغههای اجتماعی موثر بوده و خانواده روستایی با وجود امکانات و شرایط مطلوب زندگی مثل آب و هوای سالم قصد مهاجرت نداشته اند.
توسعه دولت الکترونیک در روستاها
رحمانی به فعالیتهای مبتنی بر تکنولوژی و متناسب با توسعه شهری در روستاها خبر داد و اظهارداشت: خدمات دیجیتال و اجرای سیاستهای دولت الکترونیک بر تسهیل شرایط و انجام فعالیتهای اداری و زیرساختی در روستاها مهم بوده و این برنامه در حال انجام است.
وی ادامه داد: تسهیل خدمات و شرایط خاص روستایی هزینههای تمام شده زندگی را نسبت به شهری کاهش داده و این موضوع یکی از شاخصهای تقویت انگیزه برای زندگی در این مناطق کرده است.
راه اندازی ۶۰۰ خانه ورزش روستایی در اصفهان
ورزش به عنوان یکی از نیازها مولفه های ایجاد شور و نشاط اجتماعی، ارتقای سلامت روحی و روانی در هر منطقه مورد توجه زندگی انسان ها بوده که تا چهار دهه گذشته چندان مورد توجه زندگی شهری نبوده تا چه برسد به زندگی روستایی اما با رشد و بلوغ انقلاب اسلامی نه تنها حوزه های شهری روند روبه رشد این ظرفیت را ملاحظه کرده بلکه تبدیل به یک قطب اقتصادی شده و همسو با آن، مناطق روستایی از این خدمات بهرهبردهاند.
مدیرکل ورزش و جوانان استان اصفهان با اشاره به رشد ۲۲ درصدی امکانات ورزشی در استان اصفهان به رونق ورزش در روستاها اشاره کرد و گفت: ۵۳۷ خانه ورزش روستایی تاکنون در استان افتتاح شده که این آمار به بیش از ۶۰۰ باب تا پایان امسال خواهد رسید.
سید محمد طباطبایی ادامه داد: علاوه بر این مراکز، متناسب با ظرفیت هر روستا زمین چمن طبیعی ومصنوعی، سالن ورزشی، باشگاه بدنسازی با مشارکت بخش خصوصی راه اندازی شده و با فعال سازی هیات ورزشی مختص بازیهای بومی و محلی و مناطق روستایی اتفاقات فرهنگی و ورزشی در این بخش رونق یافته است.
به گفته وی استعدادهای زیادی از بین جوانان و نوجوانان دختر و پسر روستایی در استان اصفهان شناسایی شده و برخی از آن ها به رتبه ها و مقام های قهرمانی ملی و بین المللی رسیدهاند.
وی توسعه زیرساختهای ورزشی در روستاها را مهمترین عامل در این رشد و پیشرفت اعلام کرد و یادآور شد: زندگی روستایی در پیش از انقلاب اسلامی چندان اهمیت نداشت تا اینکه برسد به شناسایی و رشد استعدادهای جوانان و نوجوانان آنها ولی امروز نه تنها امکانات به این مناطق رسیده بلکه زمینه کسب مدال هم برای آن ها فراهم شده و این خودباوری را به ثمر نشانده است.
برقدار شدن روستاهای بالای ۲۰ خانوار اصفهان
مدیرعامل شرکت توزیع برق استان اصفهان گفت: با پیروزی انقلاب اسلامی و توسعه خدمات زیرساختی، برقرسانی به بخشهای مختلف به ویژه روستاها انجام و با این نعمت چهره این مناطق دگرگون شد.
حمید علاقمندان با بیان اینکه تا اول انقلاب تنها ۱۵۵ روستای اصفهان دارای برق بودند، افزود: در مدت بیش از چهار دهه گذشته تمامی روستاهای بالای ۲۰ خانوار این استان از نعمت برق برخوردار شده و بخش زیادی از دیگر آبادیها نیز مثل روستای دارای حتی سه خانوار نیز این خدمات بهره مند هستند.
وی ادامه داد: از سال ۵۷ تاکنون با تشکیل گروه جهاد برق رسانی، ارائه این نعمت در مناطق روستایی انجام شد و امروز علاوه بر مصرف خانگی، پروژههای اقتصادی مثل گلخانه ها نیز از این خدمت بهره میگیرند.
وی اضافهکرد: دولت تدبیر و امید در هفت سال گذشته تلاش و همت ویژه ای برای تامین نیازهای برق رسانی و اجرای پروژههایی در مناطق روستایی داشته که این موضوع به رونق زندگی در این بخشها منجر شده است.
گازرسانی به بیش از ۹۹ درصد روستاها
مدیرعامل شرکت گاز اصفهان با اشاره به ارائه خدمت به مناطق مختلف شهری و روستایی این استان گفت: ۱۰۰ درصد از شهرها و بیش از ۹۹ درصد روستاهای این استان از نعمت گاز طبیعی استفاده میکنند.
سید مصطفی علوی ادامه داد: در زمان حاضر از یک هزار و ۲۳۸ روستای استان که مشمول گاز رسانی هستند به یک هزار و ۶۰ روستا گاز رسانی شده و بقیه روستاها به علت فاصله زیاد از خطوط و غیر اقتصادی بودن هزینهها تاکنون گازدار نشده است.
وی اضافهکرد: ارائه خدمت به تمامی مناطق استان به ویژه بخش روستایی در دستور کار است و برنامه ریزی برای بهرهگیری از این خدمات به مدلهای مختلف مورد توجه شرکت گاز می باشد.
مدیرعامل شرکت گاز اصفهان یادآورشد: ۱۱۶ روستای این استان در دولت تدبیر و امید از نعمت گاز طبیعی بهره مند شدند.
به گفته وی، روستاهای منطقه پیشکوه و پشتکوه فریدونشهر به اعتبار زیادی برای گاز رسانی نیاز دارند اما این نیاز آن ها در برنامه قرار گرفته و عملیات اجرایی آن در حال انجام است و منطقه شرق این استان نیز به علت آنکه با سیانجی گازرسانی شده، تعدادی روستا باقیمانده که شماری از این مناطق امسال و تعدادی نیز در سال آینده از خدمات استفاده خواهند برد.
تامین آب پایدار برای ۱۰۰۰ روستا
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب اصفهان گفت: این شرکت در زمانحاضر به بیش از هزار روستای این استان با جمعیت بیش از ۶۰۰ هزار نفر خدمات آبرسانی پایدار و سالم تحت شبکه ارائه میکند که ارائه این خدمات برای ۷۰ روستای حاشیه شهرها در دستور کار است.
هاشم امینی در گفت و گو با ایرنا با اشاره به اینکه آبرسانی سیار به روستاهای فاقد شبکه انجام می شود، خاطرنشان کرد: تامین آب ۳۲ روستای استان به شبکه آب شهری متصل شده و از این خدمات بهره میگیرند.
وی سلامت آب و کاهش نیترات آن را در اولویت خدمات اعلام کرد و یادآورشد: اصلاح شبکههای آبرسانی و ارائه خدمات به مردم روستایی در ۴۰ سال گذشته روند رو به رشدی را داشته و با وجود افزایش جمعیت در این مناطق و سرمایه گذاری اقتصادی، خدمات خانگی و اقتصادی هماهنگ با همدیگر ارائه می شود.
توسعه و مقاوم سازی مسکن روستایی
مدیرکل بنیاد مسکن اصفهان گفت: از ۲ دهه گذشته موضوع مقاومسازی و بهسازی مسکن روستایی مورد توجه مسئولان و جز ماموریتهای این نهاد قرار گرفته تا با این کار مانع از تخریب و خسارتهای زیاد در حوادث مترقبه و غیرمترقبه بشود.
غلامحسین خانی در گفت و گو با ایرنا ادامه داد: برای ۹۳۵ روستای بالای ۲۰ خانوار جمعیت این استان طرح هادی تهیه شده که این طرح در ۴۷۱ روستا یکبار و ۷۱ روستا نیز برای مرتبه دوم مورد بازنگری قرار گرفته و این موضوع به توسعه هدفمند روستایی کمک کرده است.
وی با بیان اینکه بهسازی مسکن های روستایی از گذشته تاکنون در حال انجام است، گفت: اکنون سقف تسهیلات از ۴۰۰ میلیون ریال به ۵۰۰ میلیون ریال در سال ۹۹ افزایش یافته که این موضوع زمینه ساز افزایش مقاومسازی و بازسازی خانههای روستایی خواهد شد.
ارایه خدمات آموزشی، فرهنگی و بهداشتی
علاوه بر توسعه زیرساخت ها، خدمات نیز در بخش روستایی در چهار دهه گذشته آغاز شده که این موضوع در دوران پیش از پیروزی انقلاب اسلامی خبری نبود.
احداث مدرسه، ارائه خدمات فرهنگی با تشکیل کانون های فرهنگی و هنری مساجد، برگزاری جشن ها و رویدادهای بومی و محلی و احداث ۴۸۴ خانه بهداشت از جمله بسترها برای ارائه خدمات در این بخش از استان اصفهان به شمار می رود.