نقشی که به شکلی دوسویه هم بر افزایش شمار جانباختگان و هم بر گسترش چرخه انتقال ویروس کرونا تاثیر مستقیم دارد.
در حالی که فرد مشکوک به ابتلای به ویروس کرونا باید حداکثر ظرف ۴۸ ساعت پس از مشاهده نخستین علامتهای بیماری به پزشک ذیصلاح و یا مرکز رسمی درمانی مراجعه کند دیده می‌شود که بسیاری از شهروندان این مدت را پنج تا ۱۰ روز به تاخیر انداخته و بدین ترتیب زمانی مراجعه می‌کنند که زمان مناسب و مطلوب برای اقدامات درمانی مناسب سپری شده و فرد در شرایط بحرانی غیرقابل کنترل پزشکی قرار گرفته است.
علت جان باختن دو تن از چهره‌های ورزشی محبوب مردم یعنی روانشادان "مهرداد میناوند و علی انصاریان" نیز همین بوده است یعنی طبق اظهار خویشان و دوستان ایشان این دو مرحوم خیلی دیر هنگام به بیمارستان مراجعه کردند.
بر اساس این تحلیل آماری "مراجعه دیرهنگام شهروندان علامت‌دار مشکوک به ابتلا به ویروس همه‌گیر" نه تنها می‌تواند تاثیری برابر با عدم رعایت دستورات پیشگیرانه بهداشتی همچون استفاده از ماسک بهداشتی صورت، فاصله فیزیکی ایمن در اجتماعات و معاشرتها و شست و شوی مرتب دستها داشته باشد بلکه می‌تواند نقشی فراتر از تاثیر این موارد بر اوجگیری ابتلا و مرگ ناشی از ویروس کرونا و بیماری کووید ۱۹ نیز ایفا کند.
به این ترتیب عموم مردم باید آگاه باشند که هم‌اینک مراجعه دیرهنگام به پزشک ذیصلاح و مراکز رسمی درمانی از سوی افراد مشکوک به ابتلا به ویروس کرونا، مانعی بسیار جدی فراروی مهار انتقال و شیوع ویروس همه‌گیر و به ویژه درمان بیماری کووید ۱۹ به شمار می‌رود.
متخصصان امر یکی از دلایل سهل‌انگاری شهروندان مشکوک به ابتلا ویروس کرونا را در مراجعه به هنگام به پزشک "بیمارستان هراسی" می‌دانند.
مرگ به خاطر مراجعه نا به هنگام
رییس کمیته علمی و عضو ستاد مقابله با بیماری کووید ۱۹ در خراسان رضوی در این خصوص گفت: با کمال تاسف مراجعه دیرهنگام بیماران کرونایی به بیمارستانها یکی از علل فوت آنها به شمار می‌رود چرا که در این گونه موارد وقتی بیمار به بیمارستان ارجاع داده می‌شود که دیگر کاری از دست پزشکان ساخته نیست.
دکتر محمود شبستری افزود: با مشاهده علائم حاد بیماری در همان هفته اول بایستی بیمار به مراکز درمانی انتقال داده شود و اگر بعد از ۲ هفته یا بیشتر بیمار را انتقال دهیم علائم بیماری شدت یافته و خطر مرگ و میر افزایش می‌یابد.
این در حالی است که بر اساس نظام ارجاع بیماران کرونایی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد که به عنوان الگویی موفق در سطح کشور مطرح است فرآیند درمان بیماران کرونایی بسته به شدت علائم و وخامت بیماری در سطح یک از مراکز خدمات جامع سلامت و درمانگاهها آغاز می‌شود و بیماران در صورت نیاز در سطح ۲ به کلینیک‌های تخصصی و در سطح ۳ به بیمارستانهای ویژه کرونا ارجاع داده می‌شوند.
تماس با سامانه‌های ۱۹۱ و ۴۰۳۰ سطح صفر نظام ارجاع درمان بیماران کرونایی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد است و پزشکان تاکید دارند با مشاهده هرگونه علائم مشکوک قبل از هر اقدامی مردم با این سامانه تماس بگیرند.
از بیمارستان نترسید!
رییس بخش مراقبتهای ویژه بیمارستان امام رضا(ع) مشهد در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: در حال حاضر بیمارستان هراسی یکی از معضلات در درمان بیماران بدحال مبتلا به کووید ۱۹ است.
دکتر علیرضا صداقت افزود: برخی از بیماران به دلیل ترس و این تصور غلط که بیمارستان آلوده است و سبب مرگ بیمار می‌شود از مراجعه به بیمارستانها پرهیز می‌کنند و همین امر موجب می‌شود که با کمال تاسف وقتی بیمار را به بیمارستان انتقال دهند که علائم و عوارض کرونا در او شدت یافته است و در چنین شرایطی فرآیند درمان سخت‌تر شده و ممکن است کاری از دست تیم پزشکی بر نیاید.
وی اضافه کرد: همکاران من به طور شبانه‌روزی و با از خود گذشتگی در بیمارستانها تلاش می‌کنند تا جان بیماران کرونایی را نجات دهند لذا بیمار کرونایی بدحال حتما باید به بیمارستان انتقال یابد.
این پزشک فوق تخصص مراقبتهای ویژه گفت: در مواقعی که کرونا خفیف است از بیماران خواسته می‌شود که برای پرهیز از خطرات احتمالی به بیمارستان مراجعه نکنند و از طریق تماس با سامانه‌های ۱۹۱ و ۴۰۳۰ به درمانگاهها و مراکز خدمات جامع سلامت و کلینیک‌های تخصصی برای دریافت خدمات هدایت می شوند.
صداقت تاکید کرد: در صورتی که نیاز به بستری از سوی همکاران پزشک تایید شد، بیمار حتما باید بستری و تحت درمانهای استاندارد و تخصصی قرار گیرد.
بیمارستان دوستی پدیده دیگر دوران کرونا
رییس دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز گفت: تاخیر در مراجعه به بیمارستانها یکی از علل افزایش مرگ و میرهای ناشی از بیماری کووید ۱۹ به شمار می‌رود.
دکتر محمد حسین بحرینی افزود: وقتی علائم و شدت بیماری به جایی می‌رسد که بیماری که هنوز از راه نرسیده باید با لوله گذاری از طریق نای تنفس کند با در اصطلاح " انتوبه" شود سرنوشت این بیمار مشخص است.
وی اضافه کرد: این درحالی است که اکنون در کنار بیمارستان هراسی، پدیده‌ای به نام بیمارستان دوستی هم داریم چرا که برخی از افراد به محض اینکه سرفه دارند سریع به بیمارستان مراجعه می کنند که این موضوع تبعات و عوارض خاص خود را دارد.
رییس دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: مراجعه به بیمارستانها بدون نیاز، احتمال خطر ابتلا به کرونا و همچنین ازدحام در بیمارستانها و سایر تبعات دیگر را به دنبال دارد.
بحرینی بر اجرای نظام ارجاع در درمان کرونا تاکید کرد و افزود: راه منطقی این است که اگر فرد کوچکترین حس ناراحتی در خود داشت به سامانه‌های ۱۹۱ و ۴۰۳۰ تماس بگیرد و در صورت نیاز تماس گیرندگان به درمانگاهها و مطب‌ها هدایت می شوند و در صورت تشخیص در مراحل بعدی آنان به مراکز ۱۶ ساعته منتخب کرونا، کلینیک‌های تخصصی و در نهایت به بیمارستانها ارجاع داده می‌شوند.
افزایش مراجعان سرپایی
مدیر گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز از افزایش ۲ برابری مراجعان سرپایی به مراکز منتخب کرونا زیر پوشش این دانشگاه در استان خراسان رضوی طی هفته‌های اخیر خبر داده است.
دکتر محمد جعفر صادقی افزود: افزایش تعداد مراجعان سرپایی در مراکز منتخب کرونا و همچنین افزایش نتایج مثبت تست‌های آنها نگرانی‌های زیادی را از بابت خطر موج چهارم کرونا به دنبال داشته است.
وی اضافه کرد: عادی انگاریهای روزهای کنونی به شدت نگران کننده است چرا که بی‌تفاوتی و بی‌توجهی‌ها پس از رسیدن به وضعیت آبی ما را به وضعیت زرد بازگرداند و اگر مردم رعایت نکنند خطر بازگشت به وضعیت‌های نارنجی و قرمز نیز وجود دارد.
وی بر رعایت کامل پروتکلهای بهداشتی، استفاده از ماسک و فاصله‌گذاری اجتماعی تاکید کرد و ادامه داد: در این روزهای فرخنده که مصادف با آغاز زندگی بسیاری از زوجین است از آنان تقاضا داریم که از برپایی هر گونه مراسم جشن و تجمع با هدف پیشگیری از کرونا خودداری کنند.
۴۰ مرکز منتخب کرونا
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد هم در این زمینه گفت: در حال حاضر ۴۰ مرکز منتخب کرونا یا مراکز خدمات جامع سلامت به بیماران مبتلا و یا مشکوک به ابتلا به بیماری کووید-۱۹ در مناطق زیر پوشش دانشگاه خدمات رسانی می‌کنند.
دکتر مهدی قلیان افزود: هم اکنون ۲۲ مرکز خدمات جامع سلامت در مناطق پنجگانه مشهد و دیگر مراکز در شهرستانهای زیر پوشش به صورت ویژه در حوزه کرونا به مراجعان خدمات رسانی می‌کنند که در این مراکز علاوه بر افزایش تیم‌های مراقب سلامت و پزشکان، زمان فعالیت نیز تا ساعت ۲۱ شب تعیین شده است.
وی با اشاره به اجرای برنامه نظام ارجاع بیماران کرونایی در سطح دانشگاه علوم پزشکی مشهد ادامه داد: مراکز خدمات جامع سلامت ویژه کرونا به عنوان سطح یک خدمات محسوب می‌شوند و در صورت نیاز به خدمات تصویر برداری از طریق این مراکز، بیماران به سطح ۲ و در نهایت در صورت نیاز به بستری به سطح سه یعنی بیمارستانها ارجاع داده می‌شوند.
او از تمام مردم خواست در صورت بروز علائم کرونا در مرحله نخست به مراکز خدمات جامع سلامت ۱۶ ساعته و یا درمانگاههای بخش خصوصی ارائه دهنده خدمات سطح یک که در این زمینه آماده شده اند مراجعه و از مراجعه مستقیم به بیمارستانها خودداری کنند.
گرچه اوجگیری چندباره شیوع ویروس همه‌گیر کرونا که اخیرا نگرانی از احتمال وقوع موج چهارم آن مطرح شده ظرف یک سال گذشته مهمترین دغدغه ثابت و مستمر متولیان حوزه سلامت ملی و مسوولان کشوری بوده اما در سطح افکار عمومی توجه پیشگیرانه نسبت به آن نوسانی نامطلوب دارد.
بر اساس آخرین تحلیلهای آماری وزارت بهداشت، درمان و آموزشی پزشکی هم‌اینک ۱۰ شهرستان از مجموع ۳۳ شهرستان خراسان رضوی در "وضعیت زرد" شیوع ویروس کرونا و ۲۳ شهرستان دیگر استان در "وضعیت آبی" این همه‌گیری قرار دارند. وضعیت شیوع ویروس کرونا در کلانشهر مشهد نیز فعلا "زرد" است.
۸۰ درصد از جمعیت ۶ میلیون و ۴۰۰ هزار نفری خراسان رضوی زیرپوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد هستند و به بقیه جمعیت این استان توسط دانشکده و دانشگاه‌های علوم پزشکی سبزوار، گناباد، تربت‌حیدریه، تربت‌جام و نیشابور خدمات‌رسانی می‌شود.
بنا بر آخرین آمار سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تاکنون یک میلیون و ۴۵۹ هزار و ۳۷۰ نفر در کشور به طور قطعی به ویروس کرونا مبتلا شده اند و با فوت ۷۶ تن از بیماران مبتلا به کرونا طی ۲۴ ساعت گذشته، تعداد جان باختگان کرونا در کشور به ۵۸ هزار و ۴۱۲ تن رسیده است.