به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، «سعید خطیب‌زاده» صبح امروز دوشنبه در نشست خبری خود با اصحاب رسانه، با تبریک چهل و دومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی تحولات حوزه دیپلماسی در روزهای اخیر را تشریح کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به مصاحبه وزیر امور خارجه با سی ان ان و تبیین مواضع ایران در این مصاحبه گفت: چهارشنبه گذشته هم وزیر امور خارجه عراق به تهران سفر کرد. در این سفر برخی توافقات و همچنین روند قضایی آمرین و عاملین ترور سردار سلیمانی بررسی شد. علاوه بر این روسای بانک‌های مرکزی دو کشور توافقاتی داشتند.
وی ادامه داد: همان روز حکم دادگاه لاهه به سود ایران را داشتیم که یکی از پیروزی‌های حقوقی ایران در عرصه بین‌المللی بود و دیوان رای به صلاحیت خود بررسی این پرونده را صادر کرد. امیدواریم مسیر بررسی حقوقی دیوان لاهه به سود ایران ادامه یابد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی با اشاره به گفت و گوی وزیر امور خارجه با همتای تایلندی خود در روز جمعه افزود: روز گذشته هم رییس مجلس شورای اسلامی به مسکو سفر کردند. اکنون هم دیدار با نماینده دبیرکل سازمان ملل در امور یمن را داریم.
خطیب زاده همچنین از سفر حجت الاسلام و السلمین رییسی به عراق خبر داد و گفت: امروز هم رئیس قوه قضاییه به عراق سفر خواهند کرد.
دستورکارهای سفر فواد حسین در سفر به ایران
وی در پاسخ به سوالی درباره سفر وزیر امورخارجه عراق به ایران و حامل بودن پیام برای ایران از سوی وی خاطرنشان کرد: این سفر در ادامه رایزنی‌های دو کشور بود. بحث اقتصادی، مراودات مرزی و پیگیری ترور سردار سلیمانی دستور کار این سفر بودند که در این موارد ملاقات‌های خوبی انجام شد. ادامه همکاری‌ها در کمیسیون مشترک هم در این سفر مورد بررسی قرار گرفت.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره موضع ایران در قبال برجام و تاثیر این مسئله بر معیشت اقتصادی مردم ابراز داشت: ضمن تنوع بخشیدن به روابط اقتصادی خارجی و اینکه باید روابط خود را با کشورهای مختلف در سطح متوازن قرار دهیم، پاسخ اصلی مشکلات در داخل است.
خطیب‌زاده ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران در برجام، فضای لازم را برای جبران مسیر گذشته آمریکا و نقض‌هایی که اروپایی‌ها داشتند، فراهم کرده است.
جلوی عاقل شدن آمریکا را نمی‌گیریم
سخنگوی دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه جلوی عاقل شدن آمریکا را نمی‌گیریم و از خاتمه دادن به مسیر گردن‌کشی استقبال می‌کنیم، عنوان کرد: منتظر اقدام طرف مقابل به کلیه تعهداتشان می‌مانیم. ما عضو برجام هستیم و آنها بودند که میز مذاکره را ترک کردند. ما پشت میز هستیم و هر وقت به میز برگشتند، آن وقت درباره مسائل حرف می‌زنیم.
خطیب‌زاده درباره رایزنی ایران و اروپا درباره برجام هم گفت: سه کشور اروپایی شریک نقض تعهدات آمریکا در برجام هستند و نتوانستند به تعهداتشان عمل کنند اما جوسپ بورل و اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگ‌کننده برجام نیز هستند. آنچه وزیر امور خارجه درباره نقش بورل گفت، یادآور نقش تسهیل‌کننده اتحادیه اروپا در مسیر برجام است. گفت‌وگوها در حال انجام است و انجام هم شده است.
وی با تاکید اینکه نمایندگی ایران در بلژیک با مسئولان اروپایی از جمله بورل در ارتباط هستند، بیان کرد: اروپا می‌تواند نقش سازنده داشته باشد و مسیر غلط گذشته را در این برهه جبران کند.
حداکثر همکاری بین ظریف و قالیباف برای سفر به مسکو انجام شد
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوال ایرنا مبنی بر اینکه برخی از نمایندگان مدعی شده اند، لغو دیدار قالیباف و پوتین ناشی از کم‌کاری وزارت امور خارجه بوده است، گفت: حیف است این سفر به اهمیت و سازنده بودن توسط رئیس مجلس که حامل پیام رهبری هستند، تحت حاشیه قرار گیرد. برخی از آنهایی که نمی‌دانند و می‌خواهند از هر مسئله برای برخوردهای حناجی استفاده کرده و ماهی‌گیری کنند، منافع ملی را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
خطیب‌زاده با بیان اینکه اگر موضوع کرونا و پروتکل‌هایی مربوط نبود، احتمال برگزاری این دیدار بود، اظهار داشت: اساسا در شرایط ویژه‌ای هستیم و نفس این سفر در این شرایط با توجه به روابط دو کشور، بااهمیت است. ایشان ملاقات‌های مهمی با مقامات روسی و همتای خود دارند. ایشان از ابتدا هم در جریان بودند.
وی با بیان اینکه برخی اظهارات سازنده نیست، تصریح کرد: قالیباف که جای خود را دارد. حتی اگر یک تاجر هم بخواهد سفری برود و از ما کمک بخواهد، وزارت امور خارجه تسهیلات لازم را فراهم می‌کند. در این سفر حداکثر همراهی و همکاری بین ظریف و قالیباف و مجلس و وزارت امور خارجه وجود داشت.
رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه ادامه داد: این اظهارات پیام غلط است. انتظار می رود دوستان در مسائل حاکمیتی، شان حاکمیتی را رعایت کنند. قوا در روابط نزدیکی که دارند، کارها را پیش می‌برند.
سند همکاری‌های راهبردی ایران و افغانستان نهایی شده است
خطیب‌زاده درباره روابط ایران و افغانستان و آخرین وضعیت توافق راهبردی دو کشور خاطرنشان کرد: این سند نهایی شده و فقط یکی دو موضوع قابل حل باقی مانده است. در سفر آقای عراقچی این موضوعات نهایی شد. امروز هم در سطح دیگری این سند پیگیری می‌شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه اضافه کرد: وقت زیادی برای این سند گذاشته شده و این سند برای دو کشور راهگشا است.
وی گفت: در موضوع آب از جمله مسائل و حوزه‌های مهم و قابل بررسی دو کشور است و به جای افتراق بودن، می‌تواند نقطه اشتراک باشد. هم از طریق کمیسیون مشترک و مدیریت حقابه مسئله پیگیری می‌شود. امیدواریم طرف افغانستانی جمع‌بندی نهایی خود را در مورد آن دو موضوع اعلام کند.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره ارتباط حل بحران یمن و برجام ابراز داشت: مسئله برجام و یمن دو موضوع جدا از یکدیگر هستند و ارتباط وثیقی باهم ندارند. برجام البته یک موضوع مهمی برای امنیت منطقه است. پرونده منطقه یک موضوع منطقه‌ای است.
عربستان باید هرچه زودتر مسیر بمباران و محاصره یمن را متوقف کند
وی اضافه کرد: اینکه آمریکا در مورد یمن می‌خواهد مسیر اشتباه گذشته را جبران کند و چک سفید امضایی که برای کشتار مردم یمن به عربستان داده را پس بگیرد، اگر مانور سیاسی نباشد، به حل بحران یمن کمک می‌کند.
خطیب‌زاده با بیان اینکه دولت عربستان باید هرچه زودتر مسیر بمباران و محاصره را متوقف کند، عنوان کرد: اگر این کار انجام شود، از فردای آن روز گفت‌وگوهای یمنی - یمنی می‌تواند شروع شود.
به گفته سخنگوی وزارت امور خارجه، پایان کشتار مردم یمن پایان تراژدی انسانی است.
وی درباره ادعای وال‌استریت ژورنال درباره پیدا شدن مواد هسته‌ای از دو مرکز غیرهسته‌ای ایران گفت: تمامی فعالیت‌های ایران زیر نظر آژانس است و با اطلاع و خبر این نهاد بین‌المللی است. پرونده‌ای مربوط به گذشته بوده که مختومه شده است. دو درخواست دسترسی سال گذشته و امسال براساس ادعای مطرح شده داشتند که نیازمند پاسخ فنی است. بنابراین این مسئله جدیدی نیست. همواره پاسخ‌های ایران هم فنی و دقیق بوده است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره گزارش بلومبرگ درباره قصد آمریکا برای دادن تخفیفاتی به ایران بدون اینکه نظام تحریم‌ها را لغو کند، بیان کرد: باید آمریکا به تعهدات خود ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ بازگردد. این مسئله هم انتخابی نیست که بخواهد کدام‌ها را اجرا کند و کدام‌ها را اجرا نکنند.
خطیب زاده تصریح کرد: ایران باید نفت خود را بفروشد که این یک زنجیره است یعنی بتواند نفت خود را حمل کرده و آن را انتقال دهد، محموله‌اش را بیمه کند و پولش را هم بگیرد. آمریکا باید به شکل موثر به تعهدات خود بازگردد.
برجام نیازمند میانجیگر نیست
وی همچنین درباره ادعای مکرون مبنی بر اینکه می‌خواهد میانجی میان ایران و آمریکا باشد، گفت: برجام نیازمند میانجیگر نیست. در مورد همه مسائل برجام حتی کما و ویرگول‌های آن رایزنی و گفت‌وگو شده است. طرف مقابل می‌تواند به راحتی به تعهداتی که درباره آن مذاکره و آنها را قبول کرده‌اند، بازگردد. ضمن اینکه اروپا باید به تعهدات خود بازگردد. ما می‌ترسیم یک روز یکی دیگر مدعی میانجیگری میان ایران و اروپا شود.
وی با بیان اینکه اساسا یکی از طرف‌های نقض کننده برجام اروپا است، اظهار داشت: اروپا اگر از این برداشت که از اهرم‌های غیرقانونی و غیرانسانی که دولت ترامپ ایجاد کرده است، فاصله بگیرد، می‌تواند نقش تاریخی و درستی ایفا کند.
سخنگوی وزارت امور خارجه با تاکید بر اینکه هم اروپا و هم دولت فعلی آمریکا باید از گذشته فاصله گرفته و نشان دهند که در مسئله برجام قابل اعتماد هستند، تصریح کرد: این اعتماد مخدوش شده است. آنها دو انتخاب دارند؛ یا آنکه به تعهداتشان عمل کنند یا اینکه مسیر گذشته را ادامه دهند که پاسخ ما به صراحت در عالی‌ترین سطح از سوی رهبری روز گذشته مطرح شد.
خطیب‌زاده درباره مواضع روز گذشته بایدن درباره عدم رفع تحریم‌ها خاطرنشان کرد: آنچه دیروز گفته شد، بلافاصله خودشان اصلاح کردند و گفتند دقیق نبوده است. این نشان می‌دهد در دولت آمریکا یک سردرگمی وجود دارد.
وی تصریح کرد: همانطور که به حرف‌های کمپین‌های انتخاباتی اهمیت نمی‌دهیم و بارها تاکید کرده‌ایم به حرف اهمیت نمی‌دهیم، مبنای قضاوت ما اقدام است که اساس آن را برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ روشن کرده است.
وی اضافه کرد: طرف آمریکایی باید بلافاصله و بی کم و کاست به تعهداتش بازگردد. آنگاه می‌تواند به میز مذاکره برگردد و آن وقت می‌توانیم درخصوص مسائل برجام گفت‌وگو کنیم.
اقدامات کاهشی ایران با اطلاع آژانس است
رییس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه درباره محدود شدن دسترسی‌های آژانس به اماکن هسته‌ای از سوم اسفند براساس قانون اخیر مصوب مجلس ابراز داشت: ما پروتکل‌های الحاقی را به شکل داوطلبانه اجرا می‌کنیم و عضو آن نیستیم که بخواهیم خارج شویم. برخی دسترسی‌های فراپادمانی هم ذیل برجام بوده است. اقدامات کاهشی ایران هم با اطلاع آژانس بوده و آژانس هم راستی‌آزمایی کرده است.
خطیب‌زاده با بیان اینکه اگر طرف‌های مقابل به تعهدات خود بازگردند، ما هم به تعهدات خود عمل خواهیم کرد، گفت: این بستگی به طرف مقابل دارد که می‌خواهد به مسیر خود مانند قبل ادامه یابد یا اینکه ما براساس مسیری که مجلس مشخص کرده عمل کنیم. ایران براساس جدول زمان‌بندی عمل خواهد کرد.
طرح چهار ماده‌ای ایران درباره یمن امروز هم قابل اجرا است
وی درباره سفر نماینده سازمان ملل در امور یمن به تهران هم بیان کرد: این سفر از قبل برنامه‌ریزی شده بود. خوشحالیم این سفر دیروز انجام شد. دیروز با نماینده ویژه ایران دیدار داشتند و امروز هم با ظریف دیدار می‌کنند. نماینده ویژه دبیرکل با این دستور کار وارد تهران شده که هم رایزنی کند و هم پیشنهادات ایران را بررسی کنند. امیدواریم نتیجه این سفر کمک قطع به حل بحران یمن شود. البته حل این بحران یک پروسه است که باید سرعت بگیرد.
دیپلمات ارشد درباره نقش و جایگاه ایران در حل بحران یمن گفت: طرح چهار ماده‌ای ایران امروز هم قابل اجرا است. براساس این طرح، خصومت‌ها باید فورا متوقف شود، امدادرسانی انسانی و پزشکی سریعا انجام شود و گفت‌وگوهای فراگیر یمنی - یمنی انجام شود و بعد دولت فراگیر تشکیل شود.
خطیب‌زاده با بیان اینکه هیچ صلحی رخ نمی‌دهد مگر آنکه دولت‌های خارجی تسهیل‌کننده آن باشند، اظهار داشت: ریشه بحران یمن تجاوز عربستان به این کشور است. اگر عربستان کشتار را متوقف کند، فردا ترک مخاصمه انجام می‌شود. همانطور که ایران مساعی جمیله خود را به کار گرفته، عربستان و امارات هم می‌توانند این کار را انجام دهند ولی درباره آینده یمن باید گروه‌های یمنی باید خودشان تصمیم‌گیری کرده و مذاکره کنند.
اواخر اسفند کمیسیون مشترک برجام تشکیل می‌شود
وی درباره گفت‌وگوهای وزرای امور خارجه سه کشور اروپایی درباره برجام و اظهارات ظریف درباره نقش بورل هم گفت: آنچه وزیر امور خارجه گفت یادآور ضمیمه شماره چهار برجام است. بورل در برجام و کمیسیون مشترک نقش هماهنگ‌کننده را برعهده دارد. آنچه ظریف گفت، ترتیب اجرا بود که قبلا نیز انجام شده بود.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ادامه داد: اینکه در جلسه وزرای سه کشور اروپایی و همتای آمریکا چه گذشته، به ما ربطی ندارد و ما هم سوال نمی‌کنیم. آنچه برای ما اهمیت دارد، اجرای موثر برجام است. البته تماس‌هاس مکرر و مرتب میان طرف‌ها بوده است.
خطیب‌زاده همچنان کمیسیون مشترک برجام را موثر برشمرد و خاطرنشان کرد: در ماه مارس یعنی در انتهای اسفند اگر پروتکل‌های کرونایی اجازه دهد، کمیسیون مشترک جلسه خواهد داشت.
نه دادگاه و نه رای دادگاه را به رسمیت نمی‌شناسیم
وی درباره حکم صادره توسط دادگاهی در بلژیک علیه اسدالله اسدی دیپلمات ایرانی ابراز داشت: این فرآیند از روز اول یک فرآیند بیمار و مسموم بود و یک عملیات فریب بود که متاسفانه برخی جهات سوم در آن دخیل بودند و یک نقض آشکار مصونیت دیپلماتیک و بدعت اشتباهی توسط یکی دو پایتخت اروپایی گذاشته شد.
رییس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه با بیان اینکه یک مقابله با نهاد دیپلماسی توسط برخی کوته‌بینان در برخی پایتخت‌های اروپایی شکل گرفته است، عنوان کرد: ایران نه تنها حق خود را برای پاسخگویی محفوظ می‌داند بلکه از همه ابزارهای سیاسی و حقوقی استفاده کرده که حقوق آقای اسدی تامین شود.
وی تصریح کرد: ما نه رای دادگاه را به رسمیت شناختیم، نه خود دادگاه را به رسمیت می‌شناسیم. آنچه را به صورت خودخوانده بیان کردند به رسمیت نمی‌شناسیم.
در طرف کره‌ای کندی بیش از حد وجود دارد
خطیب‌زاده درباره اظهارات یک مقام کره جنوبی که گفته بود گفت‌وگوها با آمریکا برای پرداخت بدهی ایران به سازمان ملل از طریق پول مسدود شده ایران به مراحل نهایی رسیده است، یادآور شد: متاسفانه دولت قبلی آمریکا این پول را بلوکه می‌کرد بعدا بانکی را از آمریکا به عنوان واسط معرفی می‌کردند که به خاطر رفتارهای سرکشانه آمریکا اقدام نکردیم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: این به طرف کره‌ای مربوط است که این کار انجام شود و شنیدیم گشایش‌هایی رخ داده و امیدواریم اتفاق بیفتد.
وی با بیان اینکه در طرف کره‌ای کندی بیش از حد وجود داشته است، ادامه داد: هم صحبت‌های عراقچی با طرف کره‌ای در تهران و هم در گفت‌وگوی تلفنی و امیدواریم برای تأدیه کل بدهی و تأدیه بدهی ما به سازمان ملل دولت کره جنوبی به صورت موثر عمل کند.