به گزارش ایرنا، کم‌آبی و خشکی رودخانه زاینده‌رود و تالاب بین‌المللی گاوخونی پس از گذشت ۲۱ سال، سال‌هاست که این حوضه آبریز واقع در یکصد کیلومتری شرق اصفهان را دچار بحران‌های زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی فراوانی کرده است.
تامین آب استان اصفهان، اجرای مصوبات شورای عالی آب کشور، جریان یافتن دائمی زاینده‌رود و احیای تالاب گاوخونی، همواره مطالبات جدی مردم و کشاورزان اصفهان در سال‌ها گذشته بوده است.
به گزارش ایرنا، محمود واعظی در نامه‌ای خطاب به وزیر نیرو و رییس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه درخواست نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی برای "اعلام تالاب گاوخونی به‌عنوان منطقه حفاظت شده و رسیدگی همه‌جانبه به زاینده‌رود و این تالاب" به استحضار رییس جمهوری رسیده است، خواستار بررسی و اقدام لازم در این زمینه شد.
عباس مقتدایی نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی، ۱۳ بهمن سال جاری، مصادف با "روز جهانی تالاب‌ها" در نامه‌ای به حسن روحانی، رسیدگی به وضعیت بُغرنج زاینده‌رود و تالاب بین‌المللی گاوخونی را خواستار شده بود.
وی در این نامه اعلام کرده بود: رودخانه زاینده‌رود سال‌هاست بدلیل کم‌آبی ناشی از حجم بارندگی‌ها و همزمان سوء‌مدیریت و عدم تدبیر مناسب از سوی برنامه‌ریزان دچار ضایعات، خسارت‌ها و نابسامانی جدی شده و مصوبات مرتبط از جمله مصوبات ۹ ماده‌ای شورای عالی آب نیز عملا به نحو مطلوب اجرا نشده است و اینک در آستانه "سالروز جهانی تالاب‌ها" از جنابعالی مصرانه تقاضامندم دستور فرمائید تالاب گاوخونی که از اهمیت بالایی در مباحث زیست‌محیطی اصفهان برخوردار است، متناسب با مُفاد کنوانسیون رامسر بویژه در راستای "حفاظت و بهره‌برداری معقول از تالاب‌ها" مورد توجه قرار گیرد و اصل حفاظت از این تالاب و اعلام این منطقه به‌عنوان منطقه حفاظت شده بسرعت انجام پذیرد تا در نتیجه این اقدام بتوانیم حد بالاتری از رسیدگی به تالاب گاوخونی و مباحث زیست محیطی مرتبط با آن را شاهد باشیم.
مقتدایی در نامه مزبور با قدردانی از از فعالیت‌های انجام شده، مطالبه عمومی مردم اصفهان در باره ضرورت رسیدگی همه‌جانبه به زاینده‌رود و تالاب گاوخونی را مطرح و تقاضا کرده بوده که در فرصت باقیمانده از عمر کاری دولت کنونی بگونه‌ای تدبیر شود که گلایه‌های مردم اصفهان و مطالبات آنان در باره زاینده‌رود مورد عنایت قرار گیرد و کاستی‌های مدیریتی و برنامه‌ریزی، در بالاترین حد جبران شود.
در پی این درخواست، رییس دفتر ریاست جمهوری روز شنبه ۱۸ بهمن در نامه‌ای خطاب به وزیر نیرو و رییس سازمان حفاظت محیط زیست، بررسی و اقدام لازم در باره اعلام تالاب گاوخونی به‌عنوان منطقه حفاظت شده و رسیدگی همه جانبه به زاینده‌رود و تالاب گاوخونی را خواستار شده است.
پیش از این نیز نماینده اصفهان در مجلس در همایش موسوم به "هم‌پیمان با تالاب گاوخونی" که بصورت مجازی در اداره کل حفاظت از محیط زیست استان اصفهان برگزار شد، بخشی از مشکلات زیست محیطی تالاب گاوخونی را بی‌برنامگی و بی‌توجهی به آن دانست و اظهار داشت: هنوز عزم جدی در سطوح استانی و ملی برای رفع این مشکلات بوجود نیامده و برغم وجود مصوبات ۹ ماده‌ای شورای عالی آب کشور برای احیای حوضه آبریز زاینده‌رود، این کار هنوز اجرایی نشده است.
مقتدایی با بیان‌اینکه منطقه شرق اصفهان و تالاب گاوخونی ظرفیت بسیاری برای رونق گردشگری دارد، تصریح کرد: با ایجاد منطقه حفاظت شده در این محدوده، به محیط زیست آن کمک بسیاری می‌شود.
وی همچنین با اشاره به مکاتبه نمایندگان اصفهان در مجلس برای رهاسازی آب زاینده رود در سال جاری خاطرنشان کرد: در مجلس نهم طرحی در مجلس برای مسائل زیست محیطی اصفهان پیگیری شد اما روی زمین ماند.
مقتدایی با بیان اینکه اجرای مصوبه ۹ ماده‌ای شورای عالی آب را در سطح ملی پیگیری می‌کنم، اضافه کرد: در این زمینه هفته گذشته جلسه‌ای تشکیل دادیم و قرار شد مجموعه‌ای از کارها را انجام دهیم که تأثیر آن را بزودی شاهد خواهیم بود.
نماینده اصفهان در مجلس، تالاب گاوخونی را سرمایه بین نسلی خواند و تاکید کرد: باید گلایه مردم ورزنه به‌عنوان کسانی که در کنار این تالاب زندگی می‌کنند را در بالاترین سطح به گوش مسوولان برسد.
به گزارش ایرنا، تالاب بین المللی گاوخونی، عروس تالاب‌های ایران یکی از پُراهمیت‌ترین تالاب‌های کشور است که در تیر ۱۳۵۲ در کنوانسیون رامسر ثبت جهانی شد.
گاوخونی با وسعت ۴۷ هزار هکتار در نقطه پایانی زاینده‌رود در جنوب شرقی استان اصفهان و ۲۰ کیلومتری شهر ورزنه قرار دارد.
روند خشکی تالاب گاوخونی از سال ۱۳۷۸ شروع شروع شد و در 2 دهه اخیر بدلیل نبود آب، بسیاری از زیستمندان این تالاب از جمله ماهی‌ها، وُحوش، خزندگان و انواع پرندگان بومی آن از بین رفته‌اند.
کارشناسان همواره در باره تبعات خطرناک خشکی تالاب گاوخونی هشدار داده‌اند زیرا اگر این تالاب بصورت کامل خشک شود به کانون خطرناک ریزگردهای سمی تبدیل خواهد شد که تا شعاع یکهزار کیلومتری و ۱۰ استان کشور را درگیر خواهد کرد.
حقابه قانونی محیط زیست، زاینده‌رود و تالاب گاوخونی ۳۱۳ میلیون مترمکعب آب در سال است که سهم گاوخونی ۱۷۶ میلیون مترمکعب در سال‌های خشکی زاینده رود تعیین شده و تامین این میزان حقابه می‌تواند کارکرد اکولوژیک آن را حفظ کند. این در حالی است که تا 2 دهه پیش، تالاب گاوخونی سالانه با حدود یک تا دو میلیارد مترمکعب آب زاینده‌رود سیراب می‌شد.
طبق قانون، پس از آب آشامیدنی، تامین حقابه محیط زیست در اولویت دوم قرار دارد با این حال، گاوخونی در سال‌های اخیر مورد بی‌مهری قرار گرفته و اکنون به بیابان و محلی برای جولان آفرودسواران تبدیل شده است.