استادان و دانشجویان ایرانی سال‌ها قبل از پیروزی انقلاب در مسیری اسلامی که امام خمینی (ره) بنیان فکری آن را گذاشته بود گام برداشتند و در کنار روحانیون قرار گرفتند.
انقلاب فرهنگی در دانشگاه‌ها نخستین سنگ بنای تغییر و ایجاد نگاه اسلامی به متون و آموزه‌های علمی بود و سپس شکل گیری جنگ تحمیلی باعث شد تا جوانان دانشگاهی سنگرهای دفاع مقدس را با آموزه‌های علمی خود رنگی از جنس توانمندی بزنند.
دانشگاه فردوسی مشهد نیز به عنوان بزرگترین دانشگاه شرق کشور و خراسان بزرگ که فراتر از مرزهای جغرافیایی کشور ایران است نقش پر رنگی در این عرصه داشته است.
این دانشگاه با تجربه ۳۰ ساله قبل از انقلاب در طول دوران در مسیر اعتلای بنیان کشور ایستاد و گام برداشت.
بین المللی شدن دانشگاه فردوسی مشهد، بزرگترین دستاورد این دانشگاه
رییس دانشگاه فردوسی مشهد بین المللی شدن این دانشگاه را بزرگترین دستاورد علمی کشور می‌داند و به آن افتخار و مباهات می‌کند.
دکتر محمد کافی گفت: این دانشگاه اکنون بین‌المللی‌ترین دانشگاه ایران با بیش از ۲ هزار و ۴۰۰ دانشجو از ۲۸ کشور جهان است و این در حالی است که بسیاری از دانشگاه‌های معتبر و صاحب نام کشور هنوز نتوانسته‌اند این تعداد دانشجوی خارجی را در خود ببینند.
وی افزود: نام دانشگاه فردوسی مشهد در هر کدام از کشورهای منطقه و جهان که برده شود به طور قطع به عنوان یک دانشگاه پویا مورد تحسین دیگران قرار می‌گیرد.
او با نگاهی به دستاوردهای گذشته این دانشگاه، راه جبران کاستی های گذشته را فاصله گرفتن از شعارگرایی و محور قرار دادن علم و دانش برای توسعه کشور عنوان کرد و ادامه داد: از گذشته علمی دانشگاه فردوسی مشهد یادگارهایی به جای مانده است ولی آنچه که امروز باعث مباهات است جایگاه کنونی این دانشگاه است.
بیش از ۱۱۰ هزار دانش آموخته
دانشگاه فردوسی مشهد اکنون با داشتن بیش از ۱۱۰ هزار دانش آموخته از سراسر کشور و جهان شبکه بزرگی از آموزش را گسترده است تا هر یک از این افراد نقش علمی و آموزشی خود را در تغییر و بهبود روند زندگی جامعه بر جای بگذارند.
این دانشگاه اکنون دارای بیش از ۲۵ هزار دانشجو در مقاطع مختلف تحصیلی در ۶۴ گروه آموزشی است که افزون بر ۱۲ هزار نفر آنها تحصیلات آکادمیک خود را با ورود به این دانشگاه آغاز کردند.
همچنین دانشجویان تحصیلات تکمیلی این دانشگاه در مقطع کارشناسی ارشد افزون بر هشت هزار نفر و در مقطع دکتری بیش از چهار هزار نفر هستند که تحت آموزش بیش از ۸۲۰ عضو هیات علمی این دانشگاه قرار دارند.
رییس دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به افتخارارت علمی و توانمندی های این دانشگاه گفت: نصب نخستین توربین بادی ۲۵۰ کیلو وات، کشف چندین جنس و گونه جدید گیاهی، کشف یک جنس و گونه جدید از سخت پوستان در خلیج فارس فقط دستاوردهایی است که در سال ۱۳۹۹ به ثبت رسیده است.
کافی افزود: طراحی سامانه رتبه بندی کتابخانه‌های عمومی کشور، حضور در تراز سه دانشگاه برتر ایران در رتبه بندی پایگاه (ISC) و همچنین حضور ۹ عضو هیات علمی دانشگاه در فهرست دانشمندان پر استناد هم در این سال برای دانشگاه فردوسی مشهد رخ داده است.
وی عنوان کرد: در سال جاری تعداد ۱۰ هزار و ۴۹۸ عنوان مقاله، پنج هزار و ۳۶۲ مقاله JCR و ثبت ۶۹ اختراع در کنار دفاع از ۴۱۵ پایان نامه در مقاطع مختلف گوشه‌ای از فعالیت‌های دانشی این دانشگاه است.
تربیت نیروی دانشی و انسانی برای آینده
یکی از کارکردهای دانشگاه، موضوع پرورش نیروهای دانشی و علمی است و این در گروی آموزش صحیح دانشجویان است. سرمایه‌های علمی و نیروی انسانی یکی از مولفه‌های پیشرفت هر کشور به شمار می‌آید و دانشگاه‌ها در پروش آنها نقش بسزایی دارند.
رییس دانشگاه فردوسی مشهد در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: دانشجویان علاوه بر درس باید به مهارتهای اجتماعی و فرهنگی نیز دست پیدا کنند و خود را برای حضور فعال و نقش‌آفرین در جامعه آماده نمایند.
کافی افزود: اولویت اول و اصلی دانشجویان، تحصیل و کسب علم و مهارت است اما باید در این فرصت چند ساله که در دانشگاه حضور دارند به مهارتهای اجتماعی و فرهنگی نیز دست پیدا کنند.
وی ادامه داد: زیرساخت‌ها و ظرفیت‌های موجود در دانشگاه فردوسی مشهد، اعم از کانون‌های فرهنگی و هنری، اماکن ورزشی و تشکل‌های دانشجویی این فرصت را به دانشجویان می‌دهد تا علاوه بر تحصیل بتوانند اوقات فراغت خود را در آنها سپری و خود را برای حضور در جامعه و نقش فعال در آن آماده کنند.
رییس دانشگاه فردوسی مشهد گفت: سه عنصری که باعث شده است از دانشگاه فردوسی مشهد به نیکی یاد شود دانشجویان، استادان و کارکنان این دانشگاه هستند که با تلاش و پشتکار خود توانسته اند نام و آوازه این دانشگاه را جهانی کنند.
از سوی دیگر و با شیوع ویروس کرونا راهکار تعریف شده برای دانشگاه‌ها آموزش مجازی است و بر همین اساس چالشی که برای دانشگاه در آموزش مهارتهای اجتماعی وجود داشت عدم حضور فیزیکی دانشجویان نو ورود در دانشگاه فردوسی مشهد است.
رییس دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به این مساله گفت: تمام سعی و تلاش این است که دانشجویان نو ورود با رعایت همه الزامات پیشگیرانه بهداشتی حتی برای مدت کوتاهی در محیط این مرکز آموزش عالی حضور یابند تا تصویری که از دانشگاه در ذهن آنها شکل می‌گیرد تبدیل به تصویری واقعی شود.
کافی همچنین با اشاره به نیاز دانشجویان پس از فراغت از تحصیل به کار گفت: مزیت این دانشگاه بزرگ در این است که ظرفیت فراوانی برای آموزش مهارت به دانشجویان و دانش‌آموختگانش دارد.
کافی افزود: ظرفیت و زمینه پیشرفت در این دانشگاه بسیار مهیاست و تعداد زیادی از وزیران، مدیران موفق و اشخاص با نفوذ جامعه، از میان دانش‌آموختگان این دانشگاه بوده‌اند.
وی ادامه داد: دانشگاه‌های امروز تلاش می کنند تا علاوه بر آموزش، موضوع پژوهش و فناوری را نیز در کنار آموزش مد نظر قرار دهند تا مهارت و اشتغال پذیری دانش آموختگانشان افزایش یابد و پس از فراغت از تحصیل در حوزه کسب و کار موفق باشند.
فرصت در تهدید
یکی از مهم ترین مشکلات کشور در حال حاضر تهدیدی است که به فرصت تبدیل شده است و آن تحریم‌های ظالمانه‌ای است که علیه کشور ما وضع شده است.
درست است که در این دوران فشارهای مختلفی بر پیکره کشور وارد آمد ولی فرصتی را نیز پیش آمد تا نخبگان دانشی کشور بتوانند علم خود را به منصه ظهور برسانند و برای کشور خود کاری انجام دهند.
رییس دانشگاه فردوسی مشهد در این خصوص گفت: اگر به این موضوع فکر کنیم که چرا کشورهای قدرتمند به راحتی تحریم نمی‌شوند متوجه خواهیم شد که این کشورها توانسته‌اند ضریب تاثیر خود را بر روی اقتصاد دنیا به قدری زیاد کنند که اگر تصمیم بر تحریم آنها گرفته شود مانند این است که دنیا تحریم شده است.
کافی افزود: با توجه به این که بیشتر درآمدهای اقتصاد کشور بر پایه منابع فناپذیری همچون نفت، آب و خاک برنامه ریزی شده است باید تغییر مسیری در این دیدگاه شکل بگیرد و بر همین اساس و در راستای توانمندسازی و قدرتمندتر کردن کشور دانشگاه ها می توانند اقتصاد کشور را بر پایه دانش استوار کنند.
او گفت: تمام تلاش مراکز علمی و دانشگاه‌ها این است که با دانش بنیان کردن اقتصاد کشور همگام با دنیا بتوانیم حرکت کنیم و اگر سایر کشورها بخواهند ایران را تحریم کنند برای آنها این کار عملی نباشد از این رو دانشگاه فردوسی مشهد سعی کرده است تا بر روی علوم یا فناوریهای همگرا (NBIC) شامل فناوری نانو، بیوتکنولوژی، فناوری اطلاعات و علوم شناختی کار کند تا در کاهش و خنثی کردن تحریم‌ها تاثیرگذار باشد.
آینده نگری و مسوولیت اجتماعی دانشگاهیان
یکی دیگر از وظایف دانشگاه ها یافتن راه حل هایی برای بر طرف کردن مشکلات پیش روی کشور است. اگر این مسائل به درستی تشخیص داده نشود و برای حل آنها برنامه ریزی و تصمیم سازی صورت نگیرد دیگر نمی‌توان قدم از قدم برداشت.
بر همین اساس رییس دانشگاه فردوسی مشهد گفت: یکی از وظایف دانشگاه‌ها، آینده‌نگری است تا مشکلی برای جامعه پیش نیاید که نیاز به حل آن باشد وظیفه دانشگاه‌ها فقط افزایش دانش و دانش آموخته نیست بلکه وظایف سنگین‌تری نیز دارند تا علاوه بر این که در مرزهای دانش حرکت می‌کنند نقش مسوولیت پذیری اجتماعی و حل مشکلات جامعه را نیز برعهده بگیرند.
کافی افزود: این روزها مشکلات اقتصادی و بیکاری در جامعه ما به دلایل تحریم‌های ناجوانمردانه و همچنین شیوع کرونا بسیار زیاد شده است و همچنین دچار مشکلات مضاعف نیز شده‌ایم و انتظار این است که دانشگاه فردوسی مشهد در جامعه فعالیت مضاعف تری برای حل مشکلات جامعه داشته باشد و بر همین اساس نباید منتظر ماند تا فردی از ما کاری را بخواهد زیرا هر کدام از ما باید در حوزه تخصصی خودمان مانند حل مشکلات اقتصادی، سلامت و مسائل روحی برای جامعه مثمر ثمر باشیم و بر همین اساس از همکاران دانشگاهی درخواست می شود تا در صحنه پژوهش و فناوری در راستای تولید ثروت برای جامعه اقداماتی که ازر دستشان بر می آید را انجام دهند.
وی ادامه داد: اظهار نظر استادان دانشگاه فردوسی مشهد می‌تواند برای جامعه راهگشا باشد زیرا از این اظهار نظرات می‌توان در تدوین برنامه‌های توسعه کشور و همچنین شهر مشهد نیز بهره برد.