تهران-ایرنا- چهل و دومین سالگرد پیروزی انقلاب مردم ایران متفاوت‌تر از سال‌های گذشته جشن گرفته می شود انقلابی که تحکیم آن نیازمند بازخوانی آرمان‌های محقق شده در هیاهوی تحریف‌ها و واکاوی دقیق و صریح آرمان‌های تحقق نیافته از سوی دیگر است تا مسیر پویای آن در گام دوم هم ادامه یابد.

به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، شیوع بیماری کووید ۱۹ در جهان بسیاری از مناسبات و مناسبت‌ها، روابط و رویدادها و نوع زندگی مردم را تحت تاثیر قرار داد و چهل و دومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی هم متاثر از این پاندمی عجیب و کشنده، امسال در ایران به گونه‌ای متفاوت‌تر از هر سال جشن گرفته می شود. بر اساس تصمیم ستاد ملی مبارزه با کرونا و به گفته رییس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، مراسم گرامیداشت سال روز پیروزی انقلاب با رژه خودرویی و موتوری برپا می‌شود. گرچه حضور میلیونی مردم در سالگرد این رویداد مهم می‌توانست تجدید پیمانی دوباره با آرمان‌ها و اهداف انقلاب باشد اما می‌توان به محدودیت برگزاری چنین تجمع میلیونی به عنوان یک فرصتی نگریست که به دور از دغدغه‌های برگزاری انواع جشن‌ها با موضوعات عمیق و بنیادین شکل دهنده این خیزش مردمی پرداخت و درباره آرمان‌های آن، چه آن دسته‌ای که به دست توانمند مردم تحقق یافتند و چه آن‌هایی که نیازمند تلاش بیشتر برای تحقق هستند و چه شعارهایی که با تحقق فرسنگ‌ها فاصله دارند، تحقیق و ارزیابی کرد.

مروری کوتاه بر علت های انقلاب مردم

تحلیلگران اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در تحلیل‌های خود از دلایل وقوع اعتراضات در سال‌های پایانی رژیم پهلوی، هرگز یک عامل یا متغییر خاص را دلیل وقوع انقلاب ایران معرفی نمی‌کنند و علت خیزش مردمی در ایران را مجموعه‌ای از عوامل می‌دانند که مهم‌ترین آن‌ها را می‌توان استبداد سیاسی رژیم پهلوی، وابستگی‌های غیرقابل انکار به غرب به ویژه آمریکا و در نهایت شکاف‌های عمیق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و مذهبی در جامعه ایران عنوان کرد. مجلس و دولت فرمایشی و حکومت مطلقه محمدرضا پهلوی بر تمام ارکان حکومتی همان نادیده گرفتن حق رای و نظر مردم بود که با وجود تمام اقدامات سیاسی و اقتصادی پس از اعتراضات نتوانست خشم مردم را از این نادیده گرفته شدن بکاهد.

توسعه نامتوازن صنعت با فرهنگ و آداب مردم و نیز عقب‌ماندگی غیرقابل انکار توسعه سیاسی از توسعه اقتصادی هم دیگر تحلیلی است که درباره دلایل وقوع انقلاب از سوی نظریه پردازان ارائه می‌شود. برخی دیگر هم صرفا تقابل فرهنگی و ایدئولوژیک رژیم با اعتقادات مردم را مهم‌ترین دلیل خیزش و اعتراضات ایرانیان می‌دانند و سرانجام شکاف‌های اقتصادی و اجتماعی هم به عنوان ریشه انقلاب معرفی می کنند. واقعیت آن است که ارزش‌های اساسی و خیر مشترک جامعه ایران با حکومت همسان نشد و مردم برای این همسان سازی قیام کردند. در این مسیر بیش از هر شخص و ایدوئولوژی دیگری به صداقت گفتار امام خمینی (ره) برای بازگرداندن نقش مردم در امور کشور اعتماد کردند.

گام دوم انقلاب و آرمان‌های محقق شده

تفکیک قوا و سابقه برگزاری ۴۲ سال انتخابات ریاست جمهوری، مجالس شورای اسلامی و خبرگان، شورای شهر حتی اگر پروپاگاندای رسانه‌ای جهان را خوش نیامده باشد؛ خود به تنهایی حکایت از تحقق مهم‌ترین آرمان انقلاب اسلامی یعنی بازگشت حاکمیت مردم بر سرنوشت سیاسی خود است. هر سال یک انتخابات با تمام کاستی‌ها و انتقادات وارد به آن با مشارکت قابل قبول و حتی حداکثری مردم شکاف بین جامعه و حاکمیت را کاهش داد و از این نظر دیدگاه هر دو گروه به هم نزدیک شد. متوازن‌سازی رشد در حوزه صنعتی و اجتماعی و سیاسی یکی دیگر از اهداف محقق شده انقلاب طی چهار دهه گذشته بود. سرعت رشد در حوزه‌های مختلف مرتبط با زندگی مردم تا حد ممکن متناسب پیش رفت و اعتقادات مردم به ویژه بخش دین و مذهب، قربانی ورود مدرنیته و ابزار آن نشد.

تصاویر منتشر شده از آرشیوهای رژیم پهلوی اگر گزینش شده و هدفمند منتشر نشود و در پی ارائه تصویری درست از آن زمان باشد؛ به خوبی نشان خواهد داد که جز در بخش‌های خاصی از پایتخت و شماری اندک از کلانشهرهای ایران؛ دیگر مناطق حداقل‌هایی از زندگی مانند مسکن، خوراک و بهداشت برخوردار نبودند. صنایع ایران بیش از آنکه صنایع بومی باشند وابسته به تکنولوژی خارج از مرزها بود پس از انقلاب اما باز هم با تمام کاستی تلاش شد وابستگی در حوزه اقتصادی کاهش یافته و زیرساخت‌هایی چون سد و کارخانه‌ها، راه ها و جاده‌ها، حمل و نقل به دست ایرانیان ساخته شد. قطع وابستگی سیاسی و بین الملل به غرب و شرق، با شعار نه شرقی نه غربی، مهم ترین شعار محقق شده انقلاب ایران بود که با تمام فشارهایی که به دلیل تحقیق همین شعار متحمل شد باز هم بر سر آرمان خود ایستادند. این‌ها نمونه هایی از مهم‌ترین دستاوردهایی بودند که با انقلاب اسلامی مردم ایران محقق شدند و اگر نگاه منصف به دور از جنجال ها و سیاه نمایی‌ها داشته باشیم می‌توان صدها اَبَر دستاورد و هزاران دستاورد را فهرست بندی کرد.

مبارزه با فساد و تبعیض، آرمان دست یافتنی انقلاب

یکی از مهم‌ترین تفاوت های انقلاب ایران با شماری از انقلاب‌های جهان، درگیر کردن توده ها و عامه مردم با خواسته‌ها و آرمان‌های آن و خیزش از بطن جامعه بود. به همین دلیل است که حفاظت و حراست از اعتماد و پشتیبانی آن‌ها بیش از هر موضوع دیگری در گام دوم انقلاب باید مورد توجه قرار گیرد. تحکیم اعتمادی که در بهمن ماه سال ۵۷ ایجاد شد در بهمن ۹۹ با توجه به دغدغه‌هایی چون مبارزه با تبعیض و فساد امکان پذیر است. در فجر ۹۹ آنچه مردم را در برابر ویروس خبرهای منفی از شبکه های فارسی زبان خارج از کشور مصون می دارد؛ مشاهده ملموس مبارزه با تبعیض‌ها و گسترش هرچه بیشتر عدالت اجتماعی و اقتصادی است. انقلاب ایران برای رسیدن به چهل و دومین سالگرد پیروزی خود چالش‌های بی شماری را تحمل کرده و با توجه به مشی استقلال‌خواهی خود تحمل خواهد کرد.

هنوز اظهارات امثال «جان بولتون» مشاور سابق امنیت ملی کاخ سفید درباره فروپاشی نظام جمهوری اسلامی در چهلمین سالگرد آن فراموش نشده و نشان می‌دهد که دشمنان ایران از هر لحظه و موقعیتی برای ناکام گذاشتن انقلاب ایران درصدد بهره‌برداری هستند. تجربه جنگ هشت ساله و چند دهه تحریم اما نشان می‌دهد آنچه در برابر این میزان از دشمنی می‌تواند قلعه مستحکم ایجاد کند؛ حمایت مردم است که در گام دوم انقلاب باید بیش از هر موضوع دیگری مورد توجه قرار گرفته و بسترهای مورد نیاز برای حراست از آن در همه زمینه های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ایجاد شود.