تاریخ انتشار: ۲۳ بهمن ۱۳۹۹ - ۰۷:۳۳

مراغه – ایرنا – بهره‌برداری از نخستین استودیو دیجیتال آذربایجان‌شرقی در رادیوشهر مراغه، بار دیگر این رسانه محلی را طی روزهای گذشته در پیوند با واژه «توسعه» مورد توجه قرار داد؛ رادیویی که نسخه رسانه‌ای برای ایجاد تغییر و حل برخی از چالش‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی این کهن‌شهر به شمار می‌رود.

از یک سو مخاطبان امروزی حوصله چندانی برای خواندن ندارند و این ادعا به سادگی از سرانه مطالعه شهروندان پیداست و از سوی دیگر نیز نمی‌توان از قدرت رادیو در ایجاد تغییر اجتماعی چشم‌پوشی کرد تا جایی که «مرتضی صفری» مدیرکل صدا و سیمای آذربایجان‌شرقی نیز در همان آیین از قدرت بسیج‌کنندگی این رسانه سخن به میان آورد.

رادیو به عنوان یک رسانه جریان اصلی که همیشه در دسترس است و همزمان با کار و زندگی مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد، می‌تواند نقش بسیار موثری در تغییر اجتماعی ایفا کند و همین تغییر، زیربنای تحول در عرصه‌های فرهنگی و اقتصادی باشد. 

بر اساس پژوهش‌های دانشگاهی نیز رادیو به دلایل متعدد در مطالعات و کاربرد ارتباطات برای توسعه و تغییر اجتماعی از جایگاه ویژه برخوردار بوده و در حقیقت از میان همه رسانه‌های ارتباطی از چاپی و فیلم گرفته تا تلویزیون و رسانه‌های نوین، ضریب نفوذ و کاربرد رادیو در کشورهای در حال توسعه از همه بیشتر است.

رادیو در کشورهای در حال توسعه بر اساس نظریه همدلی به مثابه به منزله دروازه‌ای به سوی همدلی و تحرک اجتماعی مطرح است

تا جایی که در این کشورها، بر اساس نظریه «همدلی» رادیو به مثابه تکثیرکننده جادویی توسعه و به منزله دروازه‌ای به سوی همدلی و تحرک اجتماعی مطرح است.

بسیاری از موفقیت‌های تاریخی در ترویج مشارکت اجتماعی، زمینه لازم برای راه‌اندازی ایستگاه‌های رادیویی کوچک همچون رادیوشهر مراغه را در مناطق مختلف جهان فراهم کرده و حتی مدل‌های موفق رادیویی مشارکتی برای توسعه نیز در این ایستگاه‌ها دنبال شده که بسیاری نتیجه‌بخش بوده است.

یکی از این مدل‌ها، راه‌اندازی باشگاه‌های گوش دادن به رادیو بود که مخاطبان به صورت دسته جمعی در مورد برنامه‌های رادیویی بحث و گفت‌وگو می‌کردند. 

تشکیل گزارشگران مردمی با پخش برنامه در مراکز جماعتی نیز از دیگر مدل‌های موفق رادیو مشارکتی برای توسعه است که امروز مصادیق آن را می‌توان کم و بیش از رادیوشهر مراغه شنید. 

در مجموعه رادیو به عنوان رسانه‌ای که «مارشال مک‌لوهان» آن را در ردیف رسانه‌های گرم دسته‌بنده کرده، نقش بسیار مهمی در مشارکت اجتماعی می‌تواند داشته باشد و همین مشارکت یکی از دغدغه مسئولان نظام مقدس جمهوری اسلامی در شرایط فعلی به شمار می‌رود. 

از مشارکت در مقابله با ویروس کرونا تا تغییر اجتماعی و فرهنگی متناسب با شرایط روز و همچنین مشارکت در امور خیریه و فعالیت‌های اقتصادی؛ همه و همه دغدغه‌ای است که آنها را می‌توان با برنامه‌های مشارکتی رادیو دنبال کرد اما با وجود همه این مزیت‌هایی که رادیوشهر مراغه می‌تواند در مسیر توسعه طی کند، خودش هم به توسعه نیاز دارد.

روستاییان، محروم از رادیوشهر مراغه  

ضریب نفوذ بالای رادیو از مزیت‌های این رسانه در کشورهای در حال توسعه بوده و در حقیقت شرط بهره‌مندی از سایر مزیت‌های این رسانه هم افزایش ضریب نفوذ آن محسوب می‌شود اما در زمان حاضر رادیوشهر مراغه تنها در سطح شهر پخش می‌شود و مردم پراکنده در روستاهای این شهرستان که شاید اشتیاق بیشتری نیز در مقایسه با شهرنشینان برای شنیدن برنامه‌های رادیویی دارند، از آن محروم هستند. 

معاون استاندار و فرماندار شهرستان ویژه مراغه نیز در همان جلسه بهره‌برداری از استودیو دیجیتال، پشتیبانی محلی از این رسانه محلی را اعلام کرد و از یک نیاز اساسی برای توسعه آن سخن گفت؛ به گفته «سیدعلی موسوی» اگر تنها پنج کیلومتر از شهر دور شویم، دیگر از صدای این رسانه محروم خواهیم شد و افزایش قدرت فرستنده آن جزو مطالبه‌های مردم در مناطق روستایی است. 

وی نیز نقش رادیو در توسعه، به ویژه در مناطق روستایی را غیرقابل‌انکار عنوان کرد و اینگونه ادامه داد که «شهرستان دارای وسعت و جمعیت روستایی قابل توجهی است و انتظار می‌رود تا برنامه‌های رادیوشهر مراغه در سطح شهرستان به گوش همه اهالی برسد». 

مردم، رادیوشهر مراغه و توسعه 

امروزه رسانه‌های جریان اصلی پرداختن به دغدغه‌های مردم را به عنوان یک استراتژی دنبال می‌کنند و همین رویکرد در سخنان مدیر رادیوشهر مراغه نیز بیان شد؛ به گفته «اسماعیل طالب‌پور» برنامه‌های این رادیو بر اساس نیازسنجی از مردم شهرستان تولید و پخش می‌شود و از محورهای اصلی آن می‌توان به امیدآفرینی، ترویج سبک زندگی ایرانی، ایجاد شور و نشاط اجتماعی و روشنگری در مورد آسیب‌های اجتماعی اشاره کرد.

«صفری» مدیرکل صدا و سیمای آذربایجان‌شرقی نیز در سخنانش به «مردم» تکیه داشت و با اشاره به اینکه «مردم» از مسوولان «حل مشکلات» و «وحدت» را انتظار دارند، اینگونه توضیح داد که «رادیوشهر مراغه باید صدای مردم باشد».

وی این را هم توضیح داد که «امروزه جنگ شناختی در حوزه رسانه جریان دارد و اگر مردم مشکلات خودشان را از زبان ما نشنوند، رسانه‌های بیگانه با روایتی وارونه از رویدادها وارد عمل خواهند شد».

در مجموع اگر قرار است رادیوشهر مراغه صدای مردم باشد، باید ضریب نفوذ آن هم افزایش یابد و اگر این رسانه را بخواهیم روی موج توسعه دنبال کنیم باید مطالبه مردم و مسئولان شهرستان در زمینه افزایش پوشش رادیویی و بهره‌مندی روستاییان از این رسانه تحقق یابد تا نقش محوری آن در توسعه بیش از پیش مشخص گردد.

رادیوشهر تنها در هفت شهرستان کشور شامل مراغه، مریوان، رفسنجان، کاشان، بروجرد، زابل و دزفول فعال بوده و رادیوشهر مراغه در میان آنها از لحاظ تجهیزات فنی و تولید محتوا منحصربفرد است.