به گزارش روز شنبه خبرنگار فرهنگی ایرنا، دبیرخانه جایزه مهرگان علم فهرست پنج شخصیت نامزد دریافت جایزه مهرگان علم در بخش «یک عمر تلاش در عرصه محیط زیست» را اعلام کرد. در انتخاب چهره‌های برجسته محیط زیست ایران به مجموعه‌ی آثار تألیف یا ترجمه شده، فعالیت‌ها و خدمات زیست‌محیطی و دامنه‌ی اثربخشی آن‌ها توجه می‌شود و در مواردی نیز یک کوشش و حرکت فردیِ زیست‌محیطی که خلاقانه، با اهمیت و در جوامع محلی تأثیرگذار باشد در نظر گرفته می‌شود.
در انتخاب برترین تشکل‌های مردم‌نهاد نیز اثربخشی فعالیت زیست‌محیطی، میزان جلب مشارکت جوامع محلی، شیوه‌ی آموزش و چگونگی ترویج برنامه‌های زیست‌محیطی و همچنین شرایط دشوار کار و دورافتادگی محل فعالیت تشکل‌ها مورد توجه قرار می‌گیرد.
علیرضا زرگر مدیر جایزه مهرگان با پوزش از تأخیر در اعلام برگزیدگان دوره‌های چهاردهم و پانزدهم جایزه مهرگان علم گفت: در پی وقایع تلخ و اندوه‌بار آبان و دی سال گذشته، برگزاری مراسم نهایی اهدای جوایز به سال ۱۳۹۹ موکول شد، با شیوع ویروس کووید ۱۹ مشکلات اجتماعی دوچندان شد؛ صبر کردیم شاید شرایط بهتر شود و جایزه‌ای که با طبیعت و محیط زیست پیوند خورده است با حضور علاقه‌مندان برگزار شود اما سال رو به پایان است و هنوز هیچ چشم‌انداز روشنی برای پایان این شرایط دشوار وجود ندارد.
دبیرخانه جایزه مهرگان نام کتاب‌ها، شخصیت‌ها و تشکل‌های زیست‌محیطیِ راه‌یافته به مرحله نهایی را امروز اعلام می‌کند و در روز چهاردهم اسفندماه که مقارن با اولین سالروز درگذشت مهندس اسکندر فیروز رییس هیأت داوران جایزه مهرگان علم و روز جهانی حیات وحش است، اسامی برگزیدگان هر سه بخش جایزه در مراسمی مجازی در کانال تلگرام جایزه مهرگان به نشانی https://t.me/mehreganprize_fa اعلام خواهد شد.
داوری این دوره جایزه مهرگان علم را هفت تن از برجسته‌ترین کارشناسان محیط زیست ایران متشکل از: زنده‌یاد اسکندر فیروز، و هوشنگ ضیایی، اسماعیل کهرم، عبدالحسین وهاب‌زاده، محمد درویش، زهرا قلیچی‌پور و مژگان جمشیدی بر عهده داشتند.
فراخوان دوره‌های شانزدهم و هفدهم جایزه مهرگان علم که به کتاب‌های علمی منتشر شده در سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ و همچنین عملکرد تشکل‌های زیست‌محیطی در این بازه زمانی اختصاص دارد به زودی منتشر خواهد شد.
همزمان با اهدای جوایز این دوره یادمانی مجازی برای بزرگداشت دو شخصیت تأثیرگذار محیط‌زیست ایران زنده‌یادان: «اسکندر فیروز» بنیان‌گذار سازمان محیط زیست و «هنریک مجنونیان» نویسنده، مترجم، پژوهشگر و استاد دانشگاه برگزار خواهد شد.
دبیرخانه جایزه مهرگان علم
فهرست ۱۴ کتاب زیست‌محیطی راه‌یافته به مرحله ماقبل نهایی جایزه مهرگان علم در دوره‌های چهاردهم و پانزدهم (سال‌های ۱۳۹۷-۱۳۹۶) از این قرار است:
اصول و مدیریت ذخیره‌گاه‌های زیستکره ایران، حمید گشتاسب، علی بالی، مینا استقامت، معارف
اقتصاد سیاسی حقوق حیوانات، باب تورس، ترجمه گلناز ملک، مرکز
پابه‌پای زاینده‌رود، حشمت‌الله انتخابی، عکس: حسن مقیمی، نقش مانا
حفاظت فرامرزی - یک رویکرد سیستماتیک و یکپارچه، حمید گشتاسب، امیر ستاری راد، دانشکده محیط زیست
در جست‌وجوی طبیعت - غریزه زیست‌گرایی، ادوارد ویلسون، ترجمه کاوه فیض‌اللهی، نشر نو
دیوارها را برداریم... (مجموعه عکس کودک و طبیعت)، پوریا قلیچ‌خانی، نقش مانا
راهنمای میدانی آبشارهای ایران، مجید اسکندری، ایرانشناسی
راهنمای میدانی خزندگان و دوزیستان ایران (ویراست نخست)، کامران کمالی، ایرانشناسی
طبیعت از منظر بوم‌شناسی در شاعرانگی، نصرت‌الله صفائیان، جغد
فروپاشی - چگونه جوامع راه فنا یا بقا را برمی‌گزینند، جَرِد دایموند ترجمه فریدون مجلسی، نشر نو
فواید تالاب‌ها ( ارزش‌ها و کارکردهای تالاب‌ها)، هنریک مجنونیان، ناهید احمدی، زهرا قلیچی‌پور، نازنین جامعی، معارف
قُرُق شکسته جنگل‌های هیرکانی کاسپیانی ایران، حنیف رضا گلزار، رسانش نوین
مارهای ایران، مهدی رجبی‌زاده، ایرانشناسی
محیط زیست عمومی، مصطفی پناهی، جلال شایگان، محمود شریعت، محمدعلی عبدلی، منصور غیاث‌الدین، عبدالرضا کرباسی، سیمین ناصری، فنی ایران
پنج نامزد دریافت جایزه مهرگان علم، در بخش یک عمر تلاش در عرصه محیط زیست (به نظم الفبایی نام نامزدها)
حسین آخانی سنجابی؛ دکترای زیست‌شناسی از دانشگاه مونیخ آلمان، استاد دانشگاه تهران، نویسنده و کُنشگر محیط زیست؛ برای مجموعه آثار و خدمات
مظفر افشار؛ کنشگر محیط زیست، احیاکننده درختان بلوط در رشته کوه‌های زاگرس؛ برای مجموعه خدمات آموزشی و ترویجی
هایده شیرزادی؛ دکترای اکولوژی از دانشگاه کاسل آلمان، کارشناس ارشد محیط زیست و کارآفرین اجتماعی؛ برای مجموعه خدمات آموزشی و ترویجی
زنده‌یاد هنریک مجنونیان؛ نویسنده، مترجم، پژوهشگر، استاد دانشگاه و کنشگر محیط زیست؛ برای مجموعه آثار و خدمات
علی یخکشی؛ فوق دکترای سیاست و منابع طبیعی از دانشگاه گوتینگن آلمان، استاد دانشگاه گوتینگن، استاد بازنشسته دانشگاه تهران، نویسنده و کُنشگر محیط زیست؛ برای مجموعه آثار و خدمات
فهرست ۱۴ تشکل مردم‌نهاد راه‌یافته به مرحله ماقبل نهایی جایزه مهرگان علم دوره‌های چهاردهم و پانزدهم (سال‌های ۱۳۹۷-۱۳۹۶)
انجمن پایشگران زمین و زندگی علامرودشت، حامد کریمی، فارس- لامرد
انجمن حمایت از حیات وحش تالاب کانی برازان مهاباد، واحد جمشیدون، آذربایجان غربی - مهاباد
انجمن دوستداران دماوندکوه، مهدی مسچی، مازندران- آمل
انجمن دوستداران طبیعت فریدون‌شهر، نصرت‌الله تواضع، اصفهان - فریدون‌شهر
انجمن دوستداران طبیعت و محیط زیست خوزستان، هژیر کیانی، خوزستان - ایذه
انجمن دوستداران محیط زیست قلعه تُل، سمیه علیدشت، خوزستان – باغ ملک
انجمن دوستداران محیط زیست کلمرز، عادل سالاری، کرمان - کهنوج
انجمن سبز چیا، محمدناجی کانی سانانی، کردستان - مریوان
انجمن سرو سبز دالاهو، کسری حیدری، کرمانشاه
انجمن محیط‌زیستیِ موج سبز بانوان ازنا، مرضیه صادق، لرستان – ازنا
جمعیت دوستداران محیط زیست - طبیعت‌یاران اصفهان، بهجت قریشی‌نژاد - حشمت‌الله انتخاب، اصفهان
جمعیت دیده‌بان طبیعت شاهرود، امیرحسین ولیان، شاهرود
مرکز حفظ و توسعه زیست‌بوم‌های پایدار (زی پاک)، مینا استقامت، تهران
کمپین مردمی حمایت از زاگرس مهربان، یوسف فرهادی بابادی، شهرکرد - چهار محال و بختیاری
جایزه مهرگان در یک نگاه
جایزه ادبی مهرگان یا جایزه مهرگان ادب که سابقه برگزاری آن به سال ۱۳۷۸ بازمی گردد، تنها جایزه غیردولتی است که علاوه بر بخش های داستان و رمان، در حوزه محیط زیست و علم نیز جایزه اهدا می‌کند.
مهرگان، قدیمی‌ترین جایزه مستقل و خصوصی ایران، همزمان با سومین دهه فعالیت خود نخستین دوره جایزه مهرگان ادب خارج از ایران را برای انتخاب بهترین «رمان» و بهترین «مجموعه داستان کوتاه» چاپ شده در خارج از ایران برگزار می‌کند.