دکتر حوریه شمشیری میلانی رییس کارگروه حوادث برای سالمندان و پیشگیری از آن در پنجمین کنگره سلامت مردان روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار دانشگاه و آموزش ایرنا بر حفظ سلامتی و تندرستی سالمندان تاکید کرد و افزود: آنان باید مراجعه مرتب و دوره ای به مراکز بهداشتی و درمانی یا پزشک داشته باشند.
وی پوکی استخوان را یکی از بیماری های شایع دوران سالمندی اعلام کرد و یادآور شد: افراد با انجام ورزش و تحرک بدنی مناسب و استفاده از غذاهای مقوی و سالم همچون شیر و لبنیات کم چرب که حاوی کلسیم و ویتامین دی لازم جهت جذب کلسیم می باشند، شرایط بهتری را برای دوران سالمندی خود فراهم کنند.
این پزشک متخصص خاطرنشان کرد: یکی از بیشترین حوادثی که ممکن است برای سالمندان در خانه و اطراف آن رخ دهد سقوط کردن و زمین خوردن است که می تواند موجب شکستگی استخوان، ضرب دیدگی و در رفتگی شود.
شمشیری میلانی با بیان این که ممکن است این افراد با اجسام تیز برخورد کنند، گفت: سالمندان احتمال دارد دچار سوختگی با مایعات داغ یا با وسایل داغ، آتش سوزی، کاهش دمای بدن یا گرفتار مسمومیت شوند.
وی تاکید کرد: حوادثی که ممکن است برای سالمند رخ دهد به دلیل مجموعه سه علت است. یکی از دلایل، وضعیت سلامت و بیماری سالمندان است. ممکن است آنان دچار بیماری های مزمن باشند یا تغییراتی در بدنشان مثل نداشتن انعطاف پذیری یا ضعیف شدن حس بینایی و بویایی و شنوایی رخ دهد.
رییس کارگروه حوادث برای سالمندان و پیشگیری از آن در پنجمین کنگره سلامت مردان افزود: دلیل دوم، ایمن نبودن محیط و خانه ای است که سالمند در آنجا زندگی می کند به طور مثال اگر در محل سکونت سالمند پله وجود داشته باشد یا پله ها دارای دستگیره های محافظ نباشند، ممکن است زمین لیز باشد یا در حمام دستگیره هایی که سالمند بتواند از آنها استفاده کند تا تعادل خود را حفظ کند وجود نداشته باشد.
شمشیری میلانی دلیل سوم را مربوط به مراقبت ها و کنترل هایی از سالمند در زمینه سلامت بیان کرد و یادآور شد: بیشتر افراد سالمند دچار سقوط و افتادن می شوند، همچنین معمولا سوانح جدی تر که عوارض بیشتری دارند در آشپزخانه ها و پله ها رخ می دهد و این موضوع بیانگر آن است که محیط ها باید ایمن باشند.
وی ادامه داد: اتاق های نشیمن و خواب نیز محل هایی هستند که بیشترین حوادث برای سالمند در آن ها اتفاق می افتد. سقوط از پله در سالمندان درصد زیادی را شامل می شود بنابراین بهتر است تا حد امکان محیط زندگی سالمند فاقد پله باشد یا در صورت وجود پله حتما از دستگیره های محافظ کنار پله ها (در هر دو طرف پله ها) استفاده شود.
این پزشک متخصص از دیگر مواردی که باید به آن توجه کرد و آنان را ایمن ساخت صندلی و تخت خواب است؛ چرا که درصدی از سقوط ها از آنها رخ می دهد.
وی افزود: لیز خوردن ز مسایل مهمی است که باید ایمن سازی و از قبل پیش بینی شود. زمین به خصوص حمام یا فرش ها لیز نباشد تا آنان مشکلی برای افتادن یا لیز خوردن نداشته باشند.
متخصص سلامت عمومی همچنین تاکید کرد: در محیط زندگی سالمند حتما باید نور کافی وجود داشته باشد.
وی ادامه داد: سالمندان حتما باید به طور مرتب و دوره ای به مراکز بهداشتی و درمانی یا پزشکان مراجعه کنند و اتفاقات و رخدادها به پزشکان و مراقبان اعلام شود؛ زیرا ممکن است سابقه سقوط داشته باشد اما علامتی بر روی پوست آنها وجود نداشته باشد.
شمشیری میلانی پوکی استخوان و درد کمر را از علل افتادن و عوارض آن اعلام کرد و گفت: پزشکان حتما از سالمند سوال کنند و از این نظر هم معاینه انجام دهند. ممکن است سالمند فکر کند که موضوع برای پیری عادی است یا اینکه می ترسد اطرافیان او را محدود کنند. حتما محل زندگی سالمند توسط خود، خانواده و همراهان و یا مراقبان از نظر موارد منزل ایمن چک شود.
وی افزود: موضوع مهم در پیشگیری از سوانح دوران پیری این است که فرد به سلامت به این دوران برسد و آن را سپری کند. برای این هدف فرد باید از ابتدای زندگی سبک زندگی سالمی داشته باشد.
شمشیری میلانی تاکید کرد: آنان باید به طور مرتب ورزش کنند و حرکات فیزیکی داشته باشند. هم چنین تغذیه خوب همچون مصرف مواد غذایی که شامل کلسیم و ویتامین دی باشند همچون ماهی و تخم مرغ و شیر و ماست و انواع لبنیات غنی شده و کم چرب و کنترل بیماری ها را در طول دوره زندگی در نظر داشته باشد.
وی ادامه داد: سانحه دیگری که ممکن است برای سالمند رخ دهد اما از افتادن شیوع کمتری دارد، سوختگی است. یکی از مواردی که ممکن است باعث سوختگی سالمند شود، برای مثال سوختگی با آب کتری در حال جوش یا حاوی آب داغ است بنابراین باید کتری های ایمن برای سالمندان تهیه شود و آب درون کتری زیاد نباشد. هربار به مقدار مورد نیاز آب داخل کتری ریخته شود.
متخصص طب سلامت افزود: از دیگر نکاتی که باید رعایت شود حتماً وسایل حساس به دود در خانه نصب شود. در حمام ابتدا آب سرد باز شود تا آب داغ باعث سوختگی بدن سالمند نشود. حتما ترموستات برای لوله های مخلوط تعبیه شود. یا در خانه وسایلی که از نظر احتراق قوی هستند وجود نداشته باشد، استفاده نکردن از سیگار در رختخواب مهم است. کیسه های آب گرم از جنس مرغوب باشند و نشتی نداشته باشند. اگر سالمند از تشک های برقی استفاده می کند حتما از نظر نداشتن مشکل بررسی شود. جلوی منابع گرمایی، محافظ گذاشته شود، ولی لباس ها را برای خشک شدن روی آن پهن نکنند.
وی گفت: برای پیشگیری از افت دمای بدن، بهتر است سالمندان چندین لباس روی هم بپوشند یا از لباس ها و وسایل خواب پشمی استفاده که گرم تر هستند، بپوشند. در طول روز به طور منظم غذا بخورند و مایعات گرم بنوشند و در فواصل منظم حرکت داشته باشند. حتی در راهنماها ذکر شده که مراقبین با مراکز برق و گاز تماس داشته باشند که زمانی به خاطر عدم پرداخت قبض ها، برق یا گاز قطع نشود و دچار افت حرارت نشوند. ممکن است، سالمندان به خاطر هزینه منبع گرما، دمای کافی برای خانه شان ایجاد نکنند و دچار افت دما شوند.
این پزشک متخصص ادامه داد: مسمومیت سانحه دیگری است که برای سالمندان اتفاق می افتد مسمومیت سالمندها ممکن است با گازهای عمومی یا بخاری هایی که مونوکسید کربن تولید می کنند ایجاد شود. بنابراین بطور روتین، حتما باید دودکش ها بازدید وتمیز شوند.
شمشیری میلانی افزود: از مسمومیت های دیگری که ممکن است سالمند به آن دچار شود مسمومیت دارویی است به این صورت که سالمندان داروهایشان را منظم نخورند و یا بخوردند اما فراموش کنند که داروهایشان را مصرف کرده اند و مجدد مصرف نمایند بنابراین دچار مصرف بیش از حد overdose شوند یعنی دوز دارو بالا می رود و مسمومیت ایجاد می شود. بنابراین از وسایل و برنامه های کنترل دارو استفاده شود.
وی افزود: به طور کلی سلامت وایمنی افراد باید از ابتدای زندگی حتی در زمانی که در رحم مادر هستند کنترل شود و در دوره های مختلف زندگی، از نظر سبک زندگی سالم و خوب زندگی کنند که سالم پیر شوند. حتما به سالمندان، خانواده ها، همراهان و مراقبین سلامت آموزش داده شود در رابطه با عوامل خطرآفرین سوانح و راه های پیشگیری از آن ها که دچار سانحه نشوند.
رییس کارگروه حوادث برای سالمندان و پیشگیری از آن در پنجمین کنگره سلامت مردان ادامه داد: غربالگری های عوامل خطر آفرین انجام گردد، ورزش تاکید می شود چرا که باعث قوی شدن استخوان ها و عضلات بدن می شود، که تعادل را بتوانند حفظ کنند. حتما در مورد نیاز از، سمعک، عصا و عینک استفاده شود، تغذیه درست باشد و داروهایی که از جانب پزشکان برای سالمند ها تجویز می شود به طور مرتب مصرف شود.
در مواردی که سالمند قادر به مواظبت مناسب و کافی از خود نباشد، خانواده، همراهان یا نظام سلامت می بایستی این امر را بر عهده بگیرد. این امر درباره مراقبت های دوره ای سالمند نیز صادق می باشد.
شمشیری میلانی اظهار امیدواری کرد که سالمندان بتوانند از سلامتی مناسب بهره مند باشند و بتوانند از زندگی خود لذت ببرند و گرفتار سانحه و عوارض آن نشوند.