لندن – ایرنا – ضرب الاجل توقف اقدام های داوطلبانه ایران تحت برجام بسرعت درحال فرا رسیدن است تا اگر کمتر از یک هفته دیگر، تحریم های یکجانبه و ظالمانه آمریکا علیه ایران به صورت «عملی و ملموس» لغو نشود، سند دیگری به سیاهه بی اعتمادی در روابط جمهوری اسلامی و غرب ثبت شود.

به گزارش روز چهارشنبه ایرنا، کاظم غریب آبادی، سفیر و نماینده دائم کشورمان نزد سازمان های بین المللی می‌گوید که نامه توقف اجرای اقدامات داوطلبانه ایران تحت برجام از تاریخ ۲۳ فوریه ۲۰۲۱ برابر با ۵ اسفندماه، دوشنبه تحویل مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی شده است.

به گفته او، این اقدام در اجرای قانون مصوب مجلس شورای اسلامی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران و در راستای حقوق مصرح جمهوری اسلامی ایران تحت بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام و به علت عدم پایبندی طرف های مقابل به تعهدات خود در جهت رفع تحریم های غیرقانونی، صورت گرفته و از آژانس خواسته شده تا در اسرع وقت اقدامات لازم را برای اجرای درخواست های ایران جهت توقف اقدامات مختلف داوطلبانه، شامل اجرای پروتکل الحاقی، به عمل آورد. ‌

این دیپلمات ارشد کشورمان تصریح کرد که از این پس، همکاری‌های ایران و آژانس صرفا بر مبنای تعهدات پادمانی ادامه خواهد یافت تا زمانی که با لغو تحریم‌ها به صورت عملی و ملموس، زمینه برای بازگشت ایران به اجرای مجدد این اقدامات فراهم گردد.

غریب آبادی درباره جزئیات اقدام های ایران هم توضیح داد که از پنجم اسفند مفاد پروتکل الحاقی؛ کد ۳.۱ اصلاحی ترتیبات فرعی موافقت نامه پادمان (برای اظهار زودهنگام تاسیسات هسته ای به آژانس)؛ استفاده از فناوری های مدرن و حضور درازمدت آژانس در ایران؛ اقدامات شفاف ساز در رابطه با کیک زرد؛ اقدامات شفاف ساز در رابطه با غنی سازی؛ دسترسی ها پیرو مفاد برجام؛ نظارت و راستی آزمایی اجرای اقدامات داوطلبانه؛ و اقدامات شفاف ساز در رابطه با ساخت قطعات سانتریفیوژ متوقف خواهد شد.

رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز سه‌شنبه تائید کرد که نامه ایران را در این زمینه دریافت کرده و به اطلاع اعضای شورای حکام رسانده است.

 لورانس نورمن خبرنگار ارشد وال استریت ژورنال می‌گوید که با توجه به پیامدهای جدی ناشی از تصمیم ایران، گروسی پیشنهاد سفر به تهران را مطرح کرده تا از طریق رایزنی با مقامات جمهوری اسلامی درباره تداوم فعالیت بازرسان آژانس در ایران به توافق برسد. وی افزود که رایزنی‌های ایران و آژانس در این زمینه در جریان است.

مجلس شورای اسلامی ۱۱ آذرماه گذشته با تصویب قانون لغو تحریم‌ها دولت را مکلف کرد که در صورت ادامه‌ تحریم‌های آمریکا، همکاری با آژانس را محدود کرده و گام‌های بیشتری را در خصوص کاهش تعهداتش ذیل برجام بردارد.

بر اساس ماده ۶، «دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است بر اساس بندهای ۳۶ و ۳۷ برجام، ظرف مدت ۲ ماه از تصویب این قانون، دسترسی های نظارتی فراتر از پروتکل الحاقی بر اساس برجام را متوقف کند.»

آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا به رادیوی ملی این کشور، «ان‌پی‌آر» گفته است که از نظر او همچنان راه دیپلماسی با ایران بر سر توافق هسته‌ای باز است. او بدون توجه به اینکه واشنگتن ناقض برجام و قطعنامه‌ ۲۲۳۱ سازمان ملل متحد است افزود: «البته ایران تا بازگشت به تعهدات در برجام فاصله دارد و ما باید ببنیم چه می‌کند.»

در همین حال راب مالی، فرستاده ویژه دولت آمریکا در امور ایران هم با ما ژائوشو معاون وزیر امور خارجه چین که مسئول اصلی موضوع برجام است، تلفنی تماس گرفته تا در مورد ایران گفتگو کند. به گفته چینی‌ها، این تماس از سوی مالی صورت گرفته و شامل «تبادل عمیق نظرات در موضوع هسته‌ای ایران» بوده است. اما دولت آمریکا در بیانیه‌های عمومی خود خبری از این گفتگوی تلفنی نداده است.

جوسپ بورل هماهنگ کننده برجام و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم هفته پیش با مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تلفنی گفت‌وگو کرد. در بیانیه‌های دو طرف اشاره‌ای به موضوع ایران نشده اما نماینده اتحادیه اروپا در پیام توئیتری، به تماس دو طرف اشاره کرده و برجام و فعالیت‌های هسته‌ای ایران را از مهم‌ترین محورهای همکاری آژانس و اتحادیه اروپا خوانده است.

این تحولات در کنار رایزنی اخیر وزیران امور خارجه سه کشور اروپایی با آمریکا درباره برجام بیانگر نگرانی عمیق آن‌ها نسبت به آینده این توافق است.

سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه ایران می‌گوید که تمامی اقدام های تهران برگشت پذیر است به شرطی که طرف‌های مقابل به تعهدات خود پایبند باشند.  وی تصریح کرد: موضع ایران تغییر نکرده و مبتنی بر صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای است. فتوای رهبری درباره حرمت سلاح‌های کشتار جمعی و هسته‌ای باقی است. 

سخنگوی وزارت امور خارجه یادآورشد که آمریکا همچنان بر رویه غلط دولت قبلی عمل می‌کند و آنچه امروز رخ می‌دهد با قبل از ۲۰ ژانویه تفاوتی نکرده است؛ همان فشار حداکثری و جنایت بر ملت با همان رویکرد ادامه داد.

 خطیب زاده افزود: اکنون که با شما صحبت می‌کنم، آمریکا فرقی با دوران ترامپ درخصوص تحریم‌ها نکرده است و این می‌تواند موجب شرم کسانی باشد که کارزار انتخاباتی خود را مبنی بر فاصله گرفتن از ترامپ پایه گذاشته بودند.  اگر دیپلماسی اصلاح مسیر غلط باشد ایران مطابق آنچه گفته پاسخ مناسب را به این اصلاح سیاست‌ها خواهد داد.