در ادامه گفت وگوی ۳۰بهمن ۱۳۹۹ روزنامه جام جم با پروفسور جیمز والش مشاور کنگره آمریکا آمده است: مقامات دولت بایدن از یکسو خروج دولت ترامپ از برجام را تقبیح کرده و از سوی دیگر، گامی واقعی و عملیاتی در راستای انجام تعهدات حداقلی خود در این توافق بر نمیدارند. در این میان، برخی منابع غربی مدعی هستند میان اعضای دولت بایدن بر سر نحوه مواجهه با برجام اختلاف نظر وجود ندارد. برای بررسی این ادعا گفتوگویی با پروفسور جیمز والش، مشاور ویژه کنگره آمریکا در حوزه سیاست خارجی و امنیت بینالملل کردهایم.
تونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا معتقد به پیوند زدن برجام به مسائل موشکی و منطقهای ایران در ابتدای کار است. او این مواضع را بهصراحت مطرح کرده و حتی خواستار بازگشت اولیه ایران به توافق هستهای شده است. نظر شما در این خصوص چیست؟
باید توجه کنیم تونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا در تیم سیاستگذاری خارجی بایدن مهمترین بازیگر است. با این حال دولت بایدن معتقد است اگر پرونده برجام حل نشود، در عمل نمیتواند روی مسائل دیگر(مسائل موشکی ومنطقهای) متمرکز شود. به عبارت بهتر، در عمل بدون احیای برجام امکان بحث بر سر مسائل دیگر وجود ندارد.
همچنین به خاطر داشته باشید بلینکن موضوع بسط مذاکرات هستهای را خطاب به برخی از اعضای تندروی حزب دموکرات و جمهوریخواه در مجلس سنا مطرح کرد. یعنی آن حرفها را زمانی مطرح میکرد که به رأی سنای آمریکا نیاز داشت. اما بلینکن پس از کسب رای اعتماد از سنا نیز بارها تاکید کرده است ایران باید ابتدا به برجام باز گردد. این در حالی است که واشنگتن رسما از توافق هستهای خارج شده و از دیدگاه حقوقی و راهبردی، در این پرونده متهم است. فکر میکنم این موضوع که چه کسی اول به برجام باز میگردد، مهم نیست. یعنی معتقدم توالی و نحوه احیای برجام چندان اهمیتی ندارند. اگر قرار باشد برجام احیا شود این کار صورت میگیرد.
پیشبینی من این است که توافق هستهای در نهایت احیا میشود. در ضمن، من میان مواضع ظاهرا متفاوتی که میان اعضای دولت بایدن درخصوص نحوه بازگشت به برجام مطرح میشود، در نهایت اتفاق نظر میبینم. بر خلاف آنچه تصور میشود، میان افرادی مانند رابرت مالی(نماینده ویژه آمریکا در امور ایران) و بلینکن وزیر خارجه دولت بایدن بر سر این موضوع اختلاف نظری در عمل وجود ندارد.
وزیر خارجه اعلام کرده اگر ایران باز هم تعهدات خود را کاهش دهد در عرض چند هفته به توان ساخت بمب اتمی دست مییابد. دلیل این اظهار نظر تحریک آمیز چیست؟
معتقدم بلینکن در حال ایجاد رضایت برای مخاطبان داخل آمریکاست، گرچه برخی از افراد در ایران از این پیام دلخور میشوند. صحبت او برای مخاطبان آمریکایی این است که ما باید سریع به توافق برگردیم یا اتفاقات بدی میافتد. این موضع، اتفاقا طرفدار توافق است. اما اصرار خاص بلینکن و دیگر مقامات آمریکایی مبنی بر لزوم بازگشت اولیه ایران به برجام، پیام دیگری را در این خصوص به مخاطبان داخلی و خارجی ایالات متحده ارائه میکند.
اصرار وی مبنی بر عبور از برجام و ایجاد محدودیتهای موشکی و منطقهای علیه ایران نیز همینطور؟
نه. معتقدم اینها (مسائل موشکی و منطقهای) موضوعات جداگانهای هستند که باید به صورت مجزا به آنها پرداخته میشود. برجام توافقی با موضوع صرفا هستهای بود که فقط این حوزه را شامل میشود. سایر مواردی که مورد اختلاف است موضوعات جداگانهای هستند. در حال حاضر باید به برجام صرفا به عنوان توافقی هستهای نگاه کرد.
جیمز والش در یک نگاه
جیمز والش، کارشناس مسائل امنیت بینالملل و پژوهشگر برنامه مطالعات امنیتی وابسته به مؤسسه علوم و تکنولوژی
(ام. آی. تی) در ایالات متحده آمریکاست. پروفسور والش، پیش از پیوستن به دانشگاه ام. آی. تی، مدیریت اجرایی پروژه «مدیریت اتم» را در دانشکده دولتی جان. اف. کندی دانشگاه هاروارد ایالات متحده برعهده داشت. وی سابقه تدریس در هر دو دانشگاه معتبر هاروارد و ام. آی. تی را داشته و تحقیقات او بر مسائل امنیت بینالملل بهویژه موضوعات مربوط به سلاحهای هستهای و تروریسم متمرکز است. پروفسور والش، یکی از معدود اندیشمندان آمریکایی است که برای صحبت و مذاکره درباره برنامههای هستهای ایران و کره شمالی به این دو کشور مسافرت کرده است. روزنامه انگلیسی ایندیپندنت، والش را در فهرست ۱۰فرد دارای بهترین ایده اصیل و ناب در سال ۲۰۰۸ میلادی قرار داد. والش اکنون مشاور حوزه امنیت و سیاست خارجی مجلس سنا و مجلس نمایندگان آمریکاست. جدیدترین کتاب این اندیشمند آمریکایی با عنوان «آینده هستهای مصر: اشاعه یا محدودیت؟» از طرف انتشارات دانشگاه استنفورد انتشار یافته است.