محمد عرب روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: چکندوزی بیش از ۱۲۰ سال قدمت دارد و هنر دست بانوان است که برای تهیه مایحتاج به عنوان کیسه ادویه، پول، لوازم آرایش همچنین کمک به اقتصاد خانوار تولید شده است.
وی گفت: شهرستان سرایان که در دهه ۸۰ به هنر زنگولهسازی و آهنگری سنتی شناخته میشد امروز با احیای رشتههای بومی و اصیل منطقه دارای تولیدات متنوع در حوزه صنایع دستی است.
مسوول میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سرایان اظهار داشت: حولهبافی، چادر شببافی، سرمهدوزی، خراطی سنتی، میناکاری، سفالگری، تراش سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی، افزایش کارگاههای آهنگری و زنگولهسازی از جمله رشتههای رایج در این شهرستان است که دارای کارگاههای تولیدی بوده و عده زیادی در این کارگاهها مشغول فعالیت هستند.
وی افزود: احیای هنرهای سنتی از اولویتهای میراث فرهنگی بوده و به طور متوسط هر سال یک رشته بومی در شهرستان سرایان با کمک هنرمندان و دوستداران صنایع دستی احیا شده است.
عرب گفت: امسال هم هنر چکندوزی که از هنرهای اصیل و با سابقه در منطقه سه قلعه سرایان بوده و در واقع نوعی سوزندوزی است، احیا شد.
وی اظهار داشت: پارچه مورد استفاده در این هنر صنعت پارچه والا یا قمیص با رنگ زرشکی یا بنفش است که دوختها بدون هیچ دستگاه یا کارگاهی روی پارچه با استفاده از سوزن و نخ انجام میشود.
مسوول میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان سرایان افزود: این دوختها شامل پارچه والا یا قمیص، پارچه آستری، نخ بند که از نخ کجین، نوارهای دوخته شده با تزینات خاص با تلفیق گره سرِشتی روی قسمت بند، تولیدات زیبایی پدید آورده است.
وی گفت: این کیسههای کوچک امروز با کاربردهای مختلفی متناسب با نیاز روز در حال تهیه است و دوختهای رو پارچه شامل زنجیرهدوزی، تفرشدوزی، عدسهدوزی، حاشیه هفتی و هشتی، درخت هفت شاخه و چکندوزی که نوارهای طلایی هست، به صورت بستهای کوچک دور کار زده میشود.
عرب اضافه کرد: برنامهریزی لازم برای آموزش و ترویج این هنر صورت گرفته و پرونده ثبت در فهرست میراث معنوی کشور با کمک هنرمند این رشته خانم شفائی و کارشناسان اداره کل انجام شد که در سال جاری به عنوان هشتمین اثر شهرستان سرایان در فهرست میراث معنوی کشور به ثبت رسید.
وی گفت: پیش از این چهار رشته صنایع دستی شامل زنگولهسازی، خراطی، کفش چرمی و چادر شببافی و سه مورد از مراسم و آداب و رسوم منطقه شامل جشن سده، آبگیری آب انبارها، مراسم شمع روشن کردن روز برات به نام سرایان در فهرست میراث فرهنگی ناملموس (معنوی) کشور به ثبت رسیده است.
خراسان جنوبی ۱۱ شهرستان دارد و صنایع دستی متنوع یکی از ظرفیتهای فعال این استان است.
حولهبافی (توبافی) روستای خراشاد بیرجند سال ۱۳۹۷ ثبت جهانی شد و این استان ۹۴۲ اثر در فهرست میراث ملی دارد.