پویا طالب نیا روز دوشنبه در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: مسجد محمدی علیا و مسجد محمدی سفلی در روستای دولاب، مسجد جامع و مسجد محمد رسول الله در روستای پالنگان، مسجد عبدالله بن عمر روستای تنگی ور، مسجد پیر عمر روستای گلین، مسجد عبدالله بن عمر روستای طا، مسجد تاریخی روستای بزلانه در جلسه شورای ثبت وزارت میراث فرهنگی ثبت ملی شدند.
وی افزود: این مساجد جزو آثار شاخص معماری منظر فرهنگی اورامان محسوب می‌شوند و در راستای حفاظت بهتر این آثار در فهرست آثار ملی با تایید شورای ثبت وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ثبت شدند.
طالب‌نیا یادآور شد: این مساجد به عنوان مساجد عبدالهی شناخته می‌شوند که طبق روایات در صدر اسلام، محمد بن عبدالله بن عمر، پسر حضرت عمر (رض) در زمان فتح این مناطق وصیت کرده در هر روستا مسجدی ساخته شود.
وی با بیان اینکه در طول تاریخ تغییر و تحولاتی بر روی این مساجد ایجاد شده است اضافه کرد: آثاری از دوران صفوی و قاجار در این مساجد دیده شده اما قدیمی‌ترین مسجد مربوط به دوران ایلخانی بوده است.
مدیر پایگاه منظر فرهنگی هورامان اظهار داشت: بعد از ورود اسلام به منطقه هورامان این دین جایگاه خاصی پیدا کرد و امروز می‌بینم اعتقادات مذهبی از مهمترین امور در این منطقه است.
طالب‌نیا تاکید کرد: بسیاری از مراسمات مذهبی به شیوه خاص و با اهمیت بالا در منطقه اورامان برگزار می‌شود که جایگاه مساجد را در این مناطق مهمتر کرده است.
وی با اشاره به اینکه بسیاری از مساجد با قدمت این منطقه به دلیل نوسازی و یا تخریب آن با هدف ایجاد مسجدی جدید از بین رفته است، گفت: مردم منطقه با توجه به اهمیت مسجد گمان می‌کردند که ساخت مسجدی نو با مصالح امروزی بهتر است.
مدیر پایگاه منظر فرهنگی هورامان با بیان اینکه پیش از ثبت این هشت مسجد، یک مسجد روستای آویهنگ پیشتر ثبت ملی شده بود، افزود: در بررسی‌هایی که انجام داده‌ایم مسجد تاریخی دیگری پیدا نکردیم اما در صورت معرفی آن توسط دهیاران نسبت به ثبت ملی آن اقدام می‌کنیم.
وی یادآور شد: چند سال است بر روی مساجد کار می‌کنیم و برخی از این مساجد را مرمت کرده‌ایم و اکنون با ثبت ملی این مساجد نگران از بین رفتن آنها نیستیم و امکان مرمت هم بیشتر فراهم می‌شود.
استان کردستان دارای یک هزار و ۵۲۴ اثر تاریخی شناسایی شده شامل آثار باستانی، غارهای طبیعی، درختان کهنسال، میراث منقول، قنات و مکان‌های طبیعی است.
هورامان یا اورامان نام منطقه‌ای تاریخی بابافت پلکانی و آداب و رسوم بسیار خاص است که بخش‌هایی ازشهرستان‌های سروآباد، سنندج و کامیاران استان کردستان و شهرستان‌های پاوه،جوانرود،نودشه و نوسود استان کرمانشاه را شامل می‌شود.
منطقه هورامان در استان کردستان دارای یک شهر(اورامان تخت) و ۷۶ روستاست که تاکنون ۱۳ روستای این منطقه در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده وپرونده ثبتی ۲۲ روستا نیز درحال پیگیری است.
در حال حاضر ثبت جهانی اورامانات توسط سازمان یونسکو در حال بررسی است.