نقش تاثیرگذار رسانهها در خصوص حضور آگاهانه و حداکثری مردم در انتخابات نیز برکسی پوشیده نیست و همگان بر این امر تاکید دارند که وظیفه رسانهها تشویق مردم به حضور آگاهانه و پرشور در عرصه انتخابات در این موقعیت حساس سیاسی است.
امروزه رسانه به بخش جداییناپذیر زندگی فردی و اجتماعی تبدیل شده و جزیی از ساختار سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه محسوب میشود؛ بر همین اساس رسانهها در عرصه انتخابات از یک سو میتوانند خواستهها، انتظارها و دیدگاه سیاسی و اجتماعی آحاد جامعه را به نامزدها و مسئولان انتقال و از سوی دیگر تاثیر مردم در سیاستها و فعالیتهای کشور را نشان دهند تا حس اعتماد و اطمینان بین مردم و مسئولان افزایش یابد.
رسانههای استان اردبیل نیز در آستانه انتخابات مهم ریاستجمهوری و شوراهای اسلامی شهر و روستا کم و بیش فعالیتهای خود را شروع کردهاند و در تلاش برای گرم کردن تدریجی تنور انتخابات به طرق مختلف هستند.
در عین حال فعالان رسانهای استان اردبیل با تاکید به تاثیر و نقش رسانه بر افکار عمومی، بر رعایت اخلاق حرفهای در فضای پیش از انتخابات و خودداری از غبارآلود کردن فضا تاکید میکنند.
هادی صباغی ، مدیر مسئول نشریه "سیمای اردبیل" دراین باره به خبرنگار ایرنا گفت: رسانهها به عنوان یکی از اصلیترین ارکان دموکراسی در حقیقت موتور محرکه مناسبات اجتماعی هستند و تا زمانیکه رسانهها حرکت نکنند، جامعه به سمت توسعه، پیشرفت اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و توسعه همهجانبه نخواهد رفت.
وی افزود:انتخابات هم به عنوان یکی از مولفههای توسعه اجتماعی و سیاسی همین جایگاه را دارد و رسانه قطعا نقش اساسی در ایجاد انگیزش اجتماعی خواهد داشت.
صباغی اضافه کرد: متاسفانه وضعیت اقتصادی حاکم بر جامعه، نگرانیهایی در جامعه برای مشارکت بالا ایجاد کرده است، مردم خواهان تبلور خواستههایشان در منتخبان خود هستند و اگر این تحول را نبینند به صندوق رای بیاعتماد خواهند شد و رسانهها باید کاری کنند تا ضمن جلب اعتماد مردمی مشارکت مردمی را بالا ببرند.
وی ادامه داد: باید نظر و خواسته غالب مردم که در پای صندوق رای بیان میشود در صحنه اجرا هم ملموس باشد و نمیشود در روی همان پاشنه بچرخد و مردم فقط رای دهند و هیچ تغییری در جامعه نبینند.
مدیر مسئول نشریه سیمای اردبیل با اشاره به نقش فضای مجازی در انتخابات افزود: فضای مجازی با توجه به توسعه تکنولوژی و نفوذ آن در عمق جامعه در حقیقت نقش یک تریبون آگاهی بخش را دارد و اگر درست و منطقی مدیریت شود میتواند هم در حوزه اطلاع رسانی و هم در حوزه آگاهی بخشی مفید فایده باشد.
وی افزود: متاسفانه این روزها شاهدیم که قضیه در برخی مواقع به بیراهه رفته و این فضا تبدیل به نوعی عامل انحراف افکار و هدایت غلط اندیشهها میشود و این یک هشدار است که رسانههای جمعی میتوانند فضای مجازی را در اطلاع رسانی دقیق و شفاف همراهی کنند.
صباغی ادامه داد: تجربه انتخابات گذشته نشان داده که نامزدهای انتخابات با استفاده از قدرت رانت و پول به نوعی فضای مجازی را در اطلاعرسانی دقیق و شفاف منحرف کرده و این سبب میشود جلو انتشار آزاد اطلاعات گرفته شود.
وی گفت: برخی از سودجویان و منفعتطلبان در انتخابات از رسانهها و فضای مجازی سوءاستفاده کرده و با ایجاد فضای مهآلود اجازه تبادل سالم اطلاعات و اخبار را نمیدهند و چنین روندی باعث میشود مردم به رسانهها اعتمادی نداشته باشند و باید تلاش شود این فضا به یک فضای سالم تبدل شده تا در انتخابات و بالابردن مشارکت مردمی موثر واقع شود.
وی تاثیر رسانهها در انتخابات را منوط به اطلاعرسانی درست و شفاف دانست و گفت: تنها راه سالم ، شفافیت و سلامت در ایجاد فضای گردش آزاد اطلاعات و اخبار است و تا این فضا ایجاد نشود و اگر عرصه تنگ و تنگتر شود هیچ انتظار مثبتی نباید از آن داشت.
تیمور حسیننژاد ، مدیر مسئول نشریه "شمالغرب" هم در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: نقش رسانههای جمعی و فضای مجازی در انتخابات پررنگ است و رسانههای مکتوب هم همچنانکه درگذشته اثرگذار بودند باید انفعالی برخورد نکنند و بیشک میتوانند تاثیر بیشتری در تنویر افکار عمومی داشته باشند.
وی افزود: رسانههای جمعی باید به این نکته توجه داشته باشند که محور فعالیتهای خود در عرصه انتخابات را قانون قرار دهند و با قانونمداری به سلامت انتخابات و پیشگیری از تخلفات و جرایم انتخاباتی کمک کنند.
حسیننژاد بیان کرد: رسانههای جمعی باید شاخصهای یک انتخاب مناسب را برای مردم روشن کنند تا مردم با بصیرت کامل فرد اصلح را از میان داوطلبان انتخاب کنند.
وی با اشاره به این مطلب که رسانهها باید آیینه تمامنمای مطالبات مردم باشند، افزود: رسانهها باید خواستههای عمومی را در عرصههای مختلف از جمله انتخابات، آشکارا و بدون واهمه انعکاس دهند.
حسیننژاد گفت: رسانههایی مورد وثوق و اعتماد مردم هستند که در انعکاس اخبار و اطلاعات، صداقت و درستی را مبنای کار خود قرار داده و از افراط و تفریط پرهیز میکنند و در این راستا باید تاکید کرد که رسانههای اخلاق محور یک سرمایه ارزشمند برای مردم و جامعه محسوب میشوند.
مدیر مسئول نشریه شمالغرب گفت: احترام به قوانین و مقررات انتخاباتی، اهتمام به آموزش، رشد آگاهیهای عمومی در زمینه انتخابات و لوازم آن و تشویق مردم برای شرکت در انتخابات و ترویج فرهنگ، اصول و ارزشهای اخلاقی انتخابات امر مهمی است که نمیتوان آن را نادیده گرفت.
حسیننژاد ادامه داد: انتخابات در دورههای مخنتلف با فراز و نشیبهای فراوانی روبرو بوده است و در هر دوره هم مشارکت مردم در انتخابات متفاوت بوده و در این دوره هم بسته به فضای حاکم مردم مشارکت خواهند کرد.
حبیب احمدی ، مدیر مسئول نشریه "امید اردبیل" هم در این باره به ایرنا گفت: رسانهها بهعنوان مهمترین ابزار اطلاعرسانی، فرهنگ سازی و آگاهیدهی نقش بسزایی در ارتقای بینش سیاسی و اجتماعی شهروندان دارند و به همین جهت بهترین پل ارتباطی بین مردم و کاندیداها رسانههای جمعی هستند.
وی افزود: تاثیر رسانهها بر افکار عمومی بر هیچ کس پوشیده نیست و بناچار کاندیداها نیز جهت تبلیغ و معرفی خود به نحو احسن نیازمند رسانههای جمعی می باشند ، این رسانهها هستند که فضای انتخاباتی را پرشورتر و تنور انتخاباتی را گرمتر میکنند، آنها میتوانند با ایجاد فضا و بستری برای گفتگو در قالب مصاحبه ،مباحثه ، مناظره ، گفتگو و میتینگهای انتخاباتی باعث تمییز و تشخیص کاندیداهای شاخص و اصلح از سایر کاندیداها شوند.
احمدی بیان کرد: رسانهها میتوانند با ایجاد فضای نقد منصفانه و پرهیز از مطالب تفرقهانگیز باعث ایجاد اتحاد و اتفاق ملی شوند، همچنین با تبیین اهمیت انتخابات و اقناع افکار عمومی در این باره موجب ایجاد شور و نشاط انتخاباتی شده و افزایش مشارکت را دامن زنند به خصوص در شرایط فعلی کرونایی که تبلیغات حضوری کمرنگتر خواهد شد.
احمدی گفت: احساس من این است که دردرجه اول رسانهها میتوانند خلاءها را پر کنند و با ایجاد فضای امید و نشاط در جامعه و اقناع افکار عمومی مردم را به پای صندوق رای بکشانند و در بزنگاههای تاریخی به دلیل پیوند محکم رسانه با بدنه جامعه این موضوع کاملاً یک امر ثابت شده است.
وی ادامه داد: از طرفی برای بالا رفتن مشارکت مردمی در انتخابات تعدد و تکثر کاندیداها از سلایق و طیفهای سیاسی مختلف میتواند باعث ایجاد رقابت گرم و نفسگیر شود و از طرف دیگر همزمانی انتخابات شورا و ریاستجمهوری مزید بر علت شده که حضور حداکثری در انتخابات را شاهد باشیم.
احمدی با اشاره به نقش فضای مجازی در انتخابات افزود: فضای مجازی در کنار سایر رسانههای جمعی با در نظر گرفتن مصالح و منافع ملی میتواند افکار عمومی را برای انتخاب اصلح سوق دهد.
وی افزود: ارائه اخبار و اطلاعات درست از منابع موثق و حفظ حریم و حرمت اشخاص، تقویت اتحاد و وفاق ملی از سوی شبکههای مجازی میتواند به ایجاد رقابت در فضای سالم کمک کند و نقش فضای مجازی در این بین مهم به نظر میرسد.
مدیر مسئول نشریه امید اردبیل بیان کرد: بدلیل سرعت بالای انتشار و انبوه مخاطبان در فضای مجازی اگر دقت لازم در صحت و سقم مطالب نشود میتواند فضای انتخاباتی را ملتهب کند و اگر این اتفاق از روی غفلت و یا خدای نکرده از روی تطمیع از سوی معاندین نظام باشد میتواند به بحران سیاسی تبدیل شود ولی معمولاً رسانههای شناسنامهدار و مجاز در انتشار مطالب دقت لازم را دارند و این شایعات عمدتا از ناحیه رسانههای بیهویت صورت میگیرد.
احمدی گفت: متاسفانه عدهای نیز ناآگاهانه و یا تعمدا به بازنشر آن اقدام مینمایند که گاه ممکن است حیثیت و آبروی فرد یا افرادی لکهدار شده و از دور رقابت ناجوانمردانه حذف شود، پرهیز از انتشار اخبار جعلی و ساختگی، پرهیز از تخریب و بداخلاقی و تشویق کاندیداها به رعایت قانون میتوان جلوی تشویش اذهان عمومی را بگیرد.
وی نقش رسانهها در انتخابات را یاداور شد و گفت: شان و جایگاه رسانه ایجاب میکند که در جهت شناسایی و معرفی کاندیداهای اصلح به مردم پیشقدم باشد و در این راستا میتواند با دادن اطلاعات درست و جامع و با شناساندن نقاط قوت و ضعف کاندیداها به دور از اغراض شخصی افکار عمومی را به سمت انتخاب اصلح سوق دهد.
احد بهکش ، سردبیر نشریه "وقایع اردبیل" و مدیر کانال اردبیل نیوز هم در این باره به ایرنا گفت: شاید بتوان با قاطعیت گفت که رسانه نقش اصلی در انتخابات را به صورت محسوس و نامحسوس ایفا میکند، یقینا افرادی که برای حضور در انتخابات به عنوان کاندیدا پیشقدم میشوند با چهرهای که از عملکرد خود از طریق رسانهها بین عموم مردم و در مدت زمان مشخص بر جای گذاشتهاند به عرصه انتخابات ورود میکنند.
وی افزود: رسانهها در معرفی نامزدهای اصلح به مردم نقش بسیار موثری دارند و در حقییت این گذشته درج شده افراد بر روی فضای رسانه است که در مدت زمان فشرده تبلیغات خودنمایی میکند تا منجر به انتخاب گردد.
بهکش اضافه کرد: بدون وجود رسانهها با دیدگاههای متفاوت امکان ایجاد مشارکت در بین مردم بسیار پایین است، ایجاد هیجان، رقابت و دوقطبی و چند قطبی کردن فضا و شور انتخاباتی، رسیدن به جو انتخابات از جمله کارکردهای تاثیرگذار رسانهها است.
سردبیر نشریه وقایع اردبیل با اشاره به فضای سیاسی حاکم در انتخابات افزود: این روزها توجه افکار عمومی بیشتر معطوف به کرونا و عواقب اقتصادی آن است و به جز اندک فعالیتهای غیررسمی کاندیداهای شورای شهر کمتر شوق انتخاباتی در سطح شهرها دیده میشود.
به گفته وی ، درباره انتخابات ریاستجمهوری نیز چون هنوز خروجی جلسات کلان تصمیمگیری احزاب به جز برخی اسامی اولیه مشخص نیست، فعالیت مسئولان ستادی و عملیاتی نامزدها در سطح استان چندان علنی نشده است اما با ترکیب دو انتخابات ریاستجمهوری و شورا حساسیتها در روزها و هفتههای آتی بیشتر خواهد شد.
بهکش با اشاره به نقش فضای مجازی در انتخابات افزود: در انتخابات امسال نیز فضای مجازی بازیگر اول میدان خواهد بود، سرعت تولید و انتشار محتوا در مقابل محدودیتهای قانونی صداو سیما و کمرنگ شدن حضور رسانههای مکتوب باعث میشود، فضای مجازی نقش غیرقابل انکاری داشته باشد.
وی بیان کرد: رسانههای جمعی و فضای مجازی باید در این دوره از انتخابات ریاستجمهوری و شوراهای شهر و روستا خلاء و نارساییهای موجود را بررسی کرده و برطرف کردن آنها را از نامزدها مطالبهگری کنند.
بهکش بیان کرد: هرچند احساس میشود مردم در این دوره به لحاظ تحقق نیافتن برخی از مطالبههای خود مشارکت پایین داشته باشند ولی رسانهها و احزاب میتوانند برای پرشورتر شدن انتخابات تاثیرگذار بوده و مردم را به پای صندوقهای رای بکشانند.
در نگاهی کلی با توجه به نقش و کارکرد رسانهها، آنها باید با توجه به وظایف و رسالت اصلی خود، در این دوره از انتخابات ضمن بالا بردن مشارکت مردمی، فضای سالم در انتخابات را رقم بزنند.
گزارش : یعقوب شاددل