به گزارش روز شنبه خبرنگار فرهنگی ایرنا، اهمیت اطلاعات و ارتباطات امروز بر کسی پوشیده نیست؛ جهانی که از دهه های متاخر هرچه بیشتر به سمت اطلاعاتی شدن حرکت کرده بود با رویدادهایی که مهمترین آن شیوع یک پاندمی (کووید ۱۹) بود جهشی بزرگ را در استفاده روزمره و قدرت اطلاعات و ارتباطات تجربه کرد.
اساس جامعه امروز بر اطلاعات است؛ اطلاعاتی که لزوما شکلی مادی ندارند اما به شدت تمام حوزه های مادی را تحت الشعاع خود قرار داده و می دهند.
در جامعه‌شناسی جامعه اطلاعاتی به گونه‌ای پست مدرن از جامعه گفته می‌شود. نظریه پردازانی نظیر اولریک بک، آنتونی گیدنز و مانوئل کاستلز این مفهوم را در دهه ۱۹۷۰ در بحبوحه انتقال جامعه صنعتی به جامعه اطلاعاتی در سطح جهانی به کار بردند.
نکته قابل تامل در اینجا این است که همان گونه که نیروی بخار فناوری پشت جامعه صنعتی بود، فناوری اطلاعات نیروی محرکه پیدایش جوامع اطلاعاتی در قرن بیستم بوده است.
در حقیقت یکی از مولفه هایی که در اثر جهانی شدن و در نتیجه جامعه اطلاعاتی رخ داد، دسترسی آزاد و گسترده بسیاری از مردم به اطلاعات بود آن هم در شرایطی که پیش از این اطلاعات در دست گروه کوچکی از مردم بود اما امروز و به واسطه پیشرفت های ارتباطی و در دسترس بودن گوشی های هوشمند و دسترسی به اینترنت آدم های بسیاری به اطلاعات دسترسی دارند.
کتاب انقلاب اطلاعات؛ دگرگونی دنیا با تکنولوژی اثر تمر ابی.اور ترجمه پریسا صیادی که به‌تازگی توسط انتشارات ققنوس منتشر و راهی بازار نشر شده، هفتادوهفتمین عنوان مجموعه «تاریخ جهان» است که این‌ناشر چاپ کرده و نسخه اصلی آن سال ۲۰۲۰ توسط انتشارات لوسنت منتشر شده است.
مجموعه کتاب‌های «چشم‌اندازهایی از تاریخ معاصر جهان» از دیدگاه‌های مختلف به رویدادهای سرنوشت‌ساز تاریخ معاصر می‌پردازد. هر جلد با استفاده از منابع دست اول و دوم، اطلاعات زمینه‌ای، مباحث پیرامونی و روایت‌های اول شخص افراد نگاهی دارد به یکی از رویدادهای مهم تاریخ معاصر جهان. تمام کتاب‌های این مجموعه دارای فهرست مطالب توضیحی، گاهشمار، کتاب‌شناسی و نمایه است. «چشم‌اندازهایی از تاریخ معاصر جهان» به دانشجویان و پژوهشگران کمک می‌کند تا مهارت‌های فکری و نقادانۀ خود را بهبود بخشند و بر آگاهی خود از جهان بیفزایند و درک بهتری از دیدگاه‌های بین‌المللی در خصوص رویدادهای تاریخی پیدا کنند.
در مقدمه این کتاب می خوانیم: مجلۀ تایم در سال ١٩٨٢ برای اولین‌بار به جای انتخاب مرد سال، که از میان افراد تأثیرگذار انتخاب می‌شد، کامپیوتر شخصی را به عنوان «ماشین سال» انتخاب کرد. این انتخاب بعد از موج پیشرفت‌های فناورانه در دهه‌های ١٩٦٠ و ١٩٧٠ بود. امروزه دیگر دوران «نمی‌دانم» به سر آمده و وسایل الکترونیکی دیجیتال و اینترنت کل دانش و تاریخ بشر را در فضای سایبری در دسترس بیش از ٤ میلیارد نفر قرار داده است، فقط کافی است سؤالتان را «گوگل کنید».
یکی از نقاط عطف تاریخ که اغلب از آن به عنوان انقلاب اطلاعات نام برده می‌شود، در قرن پانزدهم رخ داد؛ زمانی که دستگاه چاپ اختراع شد. چاپ گسترده کتاب در آن‌برهه، دنیا را متحول کرد. چون برای اولین‌بار مردم طبقات اجتماعی مختلف به کتاب دسترسی پیدا کردند که این‌مساله به آن‌ها امکان ذخیره و به اشتراک‌گذاری اطلاعات را می‌داد. تا پنج‌قرن یعنی تا اواخر قرن بیستم، کتاب‌ها و دیگر نوشته‌های چاپی، ابزار اصلی ثبت و ذخیره دانش بشری بودند و کتابخانه‌ها تا این‌برهه، گسترش زیادی پیدا کرده بودند. اما پس از آن‌ها کامپیوترها و رایانه‌ها بودند که به عامل اصلی گردآوری و انتقال اطلاعات تبدیل شدند.
انتقال اطلاعات از گونه چاپی به دیجیتال در دهه ۱۹۴۰ با پیدایش اولین کامپیوترها رخ داد. با بهبود کیفی ترانزیستورها و مدارات مجمتع یا میکروچیپ‌ها در دهه ۱۹۵۰ هم شتاب گرفت. در دهه‌های بعد این دو نوآوری به طرز چشمگیری، روش‌های یادگیری و زندگی بشر را تغییر دادند. سال ۲۰۱۸ وسایل الکترونیکی دیجیتال و اینترنت، کل دانش و تاریخ بشر را در فضای سایبری در اختیار ۴/۲ میلیارد نفر قرار دادند.
در بخشی از این کتاب با تیتر «کامپیوترهای انسانی» (ص۱۸) آمده است:
واژه کامپیوتر زمانی به معنی «شخصی که محاسبه می کند» بود. معمولا به کسانی اطلاق می شد که در تیم های اجرایی محاسبات طولانی و خسته کننده انجام می دادند. در طول جنگ جهانی دوم، زمانی که ارتش ایالات متحده به صدها محاسبه گر برای محاسبه جداول توپ های پرتابی نیاز داشت. این واژه البته با تلفظ «کامپیوتور» معمولا به خانم هایی ااطلاق می شد که این کار را انجام می دادند. جین بتی باتیک که کامپیوتور بود می گوید: ریاضیدانان زن در دهه ۱۹۴۰ بسیار کم بودند. من تنها دانشجوی زن رشته ریاضی در کالج (دانشکده مور) بودم. اوضاع بازر کار خوب نبود و ما همگی فکر می کردیم که فقط تدریس در مدرسه نصیبمان می شود و من قطعا نمی خواستم تدریس کنم. معلم حسابم این را می دانست و یک آگهی استخدام از ابریدن پروو گراوند (محل آزمایش تسلیحات در مریلند) دریافت کرد که به دنبال دانشجویان زن رشته ریاضی بودند و آن را به من داد. من برای شل «کامپیوتور» درخواست کار دادم. عنوان شغلی من «کامپیوتور» بود! در واقع تمام خانم های آن اتاق «کامپیوتور» بودند و این عنوان مدت هاا قبل از آن که برای جعبه های الکترونیک به کار رود به ریاضیدانان زن اطلاق می شد. عنوان چندان خوبی نبود و درجه نیمه ماهر محسوب می شد و اغلب «کامپیوتورها» خانم بودند، در حالی که آقایان «ریاضیدان» و متخصص؛ اما حداقل تدریس نمی کردم.
فهرست عناوین این کتاب عبارت است از: «رویدادهای مهم در حوزه انقلاب اطلاعات»، «پیشگفتار: پایان دوره "نمی‌دانم"»، «رویکرد حساب‌شده»، «پیشرفت کامپیوترها»، «سواری مجانی در بزرگراه اطلاعات»، «دسترسی همگانی رایگان» و «سخن پایانی: عصر جدید اطلاعات فوری».
انقلاب اطلاعات؛ دگرگونی دنیا با تکنولوژی با ۱۰۳ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۲۵ هزار تومان به تازگی از سوی انتشارت ققنوس منتشر شده است.