تهران- ایرنا- مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، با برجسته کردن اهمیت انرژی هسته‌ای در اقتصاد و حل بحران انرژی در آینده، بر تضمین امنیت و ثبات جهانی برای بهره‌گیری از این پدیده شگرف تاکید کرد.

به گزارش روز چهارشنبه ایرنا، «رافائل ماریانو گروسی»، درمصاحبه با رسانه آرژانتینی لاناسیون گفت: با توجه به اینکه در بحبوحه تغییرات اقلیمی به سر می‌بریم، براساس توافق پاریس، همه کشورها ناگزیر هستند تا برای کاهش دمای زمین تا ۱,۵ یا ۲ درجه ایده‌آل، یعنی دمای قبل از صنعتی شدن، تلاش کنند و این امر، بدون انرژی هسته‌ای امکانپذیر نیست. زیرا باعث کاهش اثرات گازهای گلخانه‌ای در حد صفر می‌شود.

گروسی همچنین تاکید کرد که این موضوع را وی به عنوان مدیر کل آژانس انرژی اتمی نمی گوید، بلکه نهاد بین المللی تغییرات اقلیمی با هیأتی مستقل از کارشناسان این حوزه اعلام کرده است: برای دستیابی به این هدف در سال ۲۰۵۰، نمی توانیم انرژی هسته ای را که انرژی پاک است، از معادلات خود حذف کنیم. حتی بسیاری از کارشناسان محیط زیست نیز اذعان دارند که انرژی اتمی راه حلی موثر برای تغییرات آب و هوایی محسوب می شود. بنابراین با توجه به بحران تغییرات اقلیمی که جامعه جهانی به طور روز افزون با آن روبروست، موضوع آلایندگی کم این انرژی، که در برابر سایر انرژی های فسیلی مانند نفت و گاز و ... ناچیز است، اهمیت چندانی ندارد و ما با حضور در اجلاس آتی تغییرات اقلیمی گلاسگو که دعوت شده ایم، آن را مطرح خواهیم کرد.

گرمایش جهانی یا گرم شدن زمین نام پدیده‌ای است که منجر به افزایش میانگین دمای زمین و سطح اقیانوس‌ها شده‌است. گزارش‌ها حاکی از آن است که ۱۰ مورد از گرم‌ترین سال‌های جهان تنها از سال ۱۹۹۰ تا سال ۲۰۰۷ به ثبت رسیده‌است که این میزان در ۱۵۰ سال گذشته بی‌سابقه بوده‌است. از جمله دلایل این پدیده، تئوری تاثیر گازهای گلخانه‌ای موجود در جو زمین مطرح است.  که شامل بخار آب،  کربن دی‌اکسید،  متان،  دی نیتروژن مونوکسید و اوزون می شود. . به نظر می‌رسد فعّالیّت‌های صنعتی در ایجاد این مشکل بسیار مؤثّر بوده‌اند و به گرم‌شدن کرهٔ زمین کمک می‌کنند. بدون گازهای گلخانه ای میانگین دمای زمین در حدود منفی ۱۸ در جه سانتیگراد خواهد بود.

اهمیت انرژی هسته‌ای همزمان با تضمین امنیت جهانی

این نشریه آرژانتینی با وجود تاثیرپذیری از پروپاگاندای رسانه ای درباره راستی آزمایی فعالیت های هسته ای ایران، در همان ابتدای گزارش اذعان کرد که ایران و روسیه با پیشبرد انرژی هسته ای خود، واشنگتن را به چالش کشیده و به عنوان رقبای آمریکا در این زمینه فعالیت های چشمگیری داشته اند. طرح همین موضوع بسیاری از زوایای پنهان هجمه جهانی علیه انرژی هسته ای ایران را آشکار می کند.

مدیرکل آژانس هسته ای در پاسخ به سوالی درباره میزان رآکتورهای موجود در جهان ابتدا به اهمیت این نوع انرژی از بعد اقتصادی و مصرف بهینه انرژی پرداخت و با بیان اینکه در حال حاضر در سطح جهان، انرژی هسته ای ۱۵% کل برق جهان را تامین می کند، گفت: این میزان البته غالب نیست، اما به دلیل نقش مهمی که در اقتصاد کلان ایفا می کند، قابل توجه است.

وی سپس افزود: در آمریکا، وجود ۱۰۰ رآکتور، ۲۰% برق این کشور را تامین می کند. ۳۰ کشور در جهان دارای انرژی اتمی هستند و ۴۴۰ رآکتور در سطح جهان وجود دارد. این نوع انرژی به طور فزاینده ای در حال گسترش است. در آرژانتین (زادگاه گروسی) نیز از ۶۰ سال گذشته، سه رآکتور موجود است که حدود ۱۰% برق این کشور را تامین می کند.

تلاش‌ها برای تضمین امنیت جهانی؛ پس از گذشت ۱۰ سال از فاجعه فوکوشیما

گروسی با توجه به اهمیت و مزایای بسیار انرژی هسته ای، درخصوص تضمین امنیت جهانی خاطرنشان کرد: با گذشت یک دهه از فاجعه فوکوشیما ، تلاش های بسیاری در سطح جهان برای ایجاد امنیت صورت گرفته است اما مسئله ما مراکز هسته ای نیستند، بلکه عدم پایبندی به قوانین است که می تواند مشکل ساز شود. سپس در اشاره به موارد مشابهی چون فجایع فوکوشیما و چرنوبیل تاکید کرد که آن حوادث خسارت بار به دلیل غفلت یا عدم تعهد به قوانین به وقوع پیوست.

درباره قربانیان فوکوشیما نیز تصریح کرد که این سونامی بود که ۲۰ هزار کشته بر جای گذاشت و هیچ کدام بر اثر حادثه هسته ای نبود.چرا که پس از وقوع زمین لرزه، مرکز هسته ای به طور خودکار از فعالیت ایستاده و سیستم خنک سازی رآکتور شروع به فعالیت کرد. اما ناآگاهی و کوتاهی شرکت خصوصی که مالک مرکز هسته ای بود و تا کنون در حال پرداخت خسارت این حادثه است، این بود که تدابیر لازم و قوانین آژانس هسته ای و دیگر نهادها را دربرابر سونامی به کار نبسته و همین موضوع باعث از کار افتادن بخش عظیمی از آن نیروگاه ها شد.  

فاجعه فوکوشیما مجموعه حوادثی است که از تاریخ ۱۱ مارس ۲۰۱۱، در پی زلزلهٔ ۹ ریشتری و سونامی و بر اثر اختلال در نیروگاه هسته ای و ماشین‌آلات و نشت مواد رادیواکتیودر ژاپن به وقوع پیوست. متخصصان این حادثه را بعد از حادثه چرنوبیل بزرگ‌ترین فاجعهٔ اتمی می‌دانند و از نظر پیچیدگی آن را در مقام نخست فجایع اتمی جهان قرار می‌دهند چرا که تمام رآکتورهای نیروگاه فوکوشیما در نتیجهٔ این رویداد یکی پس از دیگری منفجر شده و خسارت های عظیمی به بار آورد. حادثه چرنوبیل نیز در جریان یک آزمایش ایمنی در یک نیروگاه هسته ای واقع در شمال اوکراین که در آن زمان متعلق به جماهیر شوروی بود، رخ داد.

گروسی همچنین درخصوص پیشرفت فعالیت هسته ای در کشور خود ، آرژانتین تصریح کرد: ما از مراکز هسته ای خوبی برخورداریم و فعالیت هسته ای شرکت خصوصی اینواپ (Invap) را به عنوان یک پدیده مهم در نظر داریم.    

مدیرکل آژانس هسته ای همچنین درخصوص تعریف یک مذاکره کننده خوب گفت: یک مذاکره خوب، مذاکره ای است که نارضایتی تمام طرف ها را از میان بردارد و یک مذاکره کننده خوب باید شرایطی را دارا باشد که یکی از آنها داشتن شناخت لازم درباره ویژگیهای مخاطب خود است؛ مهم است که بدانی با کشوری در حال توسعه در حال مذاکره هستی یا با کشوری که سابقه استعمارگری یا جنگ های آزادی ملی داشته است. زیرا اغلب اوقات در آنها حاکمیت و غرور ملی دیده می شود.

تاثیر انرژی هسته ای بر ثبات منطقه خاورمیانه

گروسی در پاسخ به تاثیر موضوع هسته ای بر ثبات منطقه خاورمیانه گفت: این منطقه در سال های اخیر، جدی ترین شرایط منع گسترش سلاح هسته ای را ایجاد کرده است. به استثنای کره شمالی که با داشتن زرّادخانه هسته ای از خط قرمز عبور کرده و سازمان انرژی اتمی تنها در صورتی به آنجا بازمی گردد که توافقی سیاسی در میان باشد اگرچه راه دشواری در پیش خواهد داشت.

اما در ارتباط با موضوع ایران این مسئله تاثیر بسیاری می تواند بر ثبات منطقه داشته باشد؛ زیرا کشورهای دیگری که در منطقه هستند، درصورت دستیابی ایران به سلاح هسته ای، آنها نیز ممکن است این کار را انجام دهند. خاورمیانه همواره در صحنه سیاست جهانی و به طور خاص در سیاست هسته ای چراغ هشداردهنده بوده است.

با این وجود، مدیرکل آژانس هسته ای هیچ اشاره ای به زرادخانه های اسرائیل و برنامه هسته ای گسترده آمریکا و نظارت های لازم بر آنها نکرد. 

رژیم صهیونیستی در حال گسترش نیروگاه هسته‌ای دیمونا است که پیش از این مواد شکافت‌پذیر مورد نیاز برای ساخت زرادخانه هسته‌ای اش را تولید کرده بود. اما قدرت‌های جهانی با بی اعتنایی از کنار این مسئله عبور می‌کنند همین نگاه تبعیض‌آمیز ساختار نظام عدم اشاعه را با چالش‌های جدی مواجه کرده است.

رژیم صهیونیستی تنها حکومت در منطقه خاورمیانه است که به طور گسترده دارای سلاح‌های هسته‌ای است، با این حال موضوع توانایی هسته ای این رژیم بیش از هر برنامه تولید سلاح‌های کشتار جمعی در جهان پنهان نگاه داشته شده است. همچنین رژیم اسرائیل ششمین حکومت دنیا است که این سلاح‌ها را توسعه داده است. این رژیم حتی NPT (پیمان‌نامه منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای) را امضا نکرده‌ است. در نتیجه، برنامه هسته ای رژیم اسرائیل مورد بازرسی قرار نمی گیرد و ناظران سازمان ملل متحد در آژانس بین المللی انرژی اتمی تحریمی علیه اسرائیل در نظر نمی گیرند. برآورد شده که این رژیم حدود ۸۰ تا ۲۰۰ بمب اتم در اختیار دارد.

بدون خلع سلاح اتمی رژیم اسرائیل، نمی‌توان از برچیدن تسلیحات هسته‌ای از خاورمیانه سخن به میان آورد. سکوت غرب درباره زرادخانه هسته‌ای رژیم صهیونیستی به نوعی آپارتاید هسته‌ای است برنامه‌ای برای تولید سلاح هسته ای که بدون نظارت سازمان‌های بین المللی است.

برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران

برنامه صلح آمیز هسته ای ایران که از سال ۱۳۲۹ آغاز شده بود، با پیوستن ایران به آژانس بین المللی انرژی هسته ای در سال ۱۳۳۷ و امضای قرارداد منع گسترش سلاح های هسته ای (NPT) در ۱۳۴۷، شکل جدی به خود گرفت. اما انتشار اخبار ضدو نقیض مغرضانه درباره فعالیت هسته ای ایران، دستاویزی شد برای اعمال تحریم‌های وسیع علیه ایران از طرف آمریکا و اتحادیه اروپا که با وجود همکاری های همه جانبه ایران با نهادهای بین المللی ازجمله آژانس انرژی هسته ای و با وجود توافق طولانی مدت برجام، این تحریم ها همچنان با ادعای بی اساس نگرانی از ساخت سلاح هسته ای، پابرجاست.

این در حالی است که ایران همواره بر صلح آمیز بودن برنامه هسته ای خود در جهت تولید برق و پیشرفت های پزشکی و ... تاکید داشته است. رهبر معظم انقلاب اسلامی به طور مکرر ازجمله در سخنرانی اخیر روز دوشنبه (۴ اسفند) در جمع نمایندگان مجلس خبرگان تأکید کردند: آنچه مانع جمهوری اسلامی برای ساخت سلاح هسته‌ای است، فکر و مبانی اسلامی است که ساخت هر سلاحی اعم از هسته‌ای یا شیمیایی را که موجب کشتار مردم عادی می‌شود، ممنوع می‌داند.

ایشان در ادامه با یادآوری قتل عام ۲۲۰ هزار نفر در بمباران اتمی شهر ناگازاکی و هیروشیما توسط سلاح های اتمی آمریکا و همچنین محاصره مردم مظلوم یمن و بمباران بازار و بیمارستان و مدرسه بوسیله جنگنده های ساخت غربی‌ها، گفتند: کشتار غیرنظامیان و مردم بی‌گناه روش آمریکایی‌ها و غربی‌ها است و جمهوری اسلامی این روش را قبول ندارد و بر همین اساس به سلاح هسته‌ای فکر هم نمی‌کند.

این سلاح‌ها در طول تاریخ تنها دو بار در جنگ جهانی دوم توسط آمریکا علیه ژاپن در شهرهای هیروشیما و ناگازاکی مورد استفاده قرار گرفته‌است و نخستین بمب اتمی که بمبی پلوتونیومی (از نوع شکافتی) بود در سال ۱۹۴۵م در جریان جنگ جهانی دوم در آمریکا ساخته شد.

در ادامه برنامه نظارت آژانس بر فعالیت های هسته ای ایران، رافائل گروسی در سفر اخیر خود به تهران، گفت‌وگوها با تهران را "خوب" ارزیابی کرد. سفر مدیرکل آژانس انرژی اتمی به ایران آن هم چند روز پیش از توقف پروتکل الحاقی، حاکی از تکاپوی این نهاد راستی‌آزما برای حفظ برجام است. تهران اما با وجود سال ‌ها پایبندی به توافق هسته‌ای در مقابل بی ‌مهری طرف غربی، تنها در صورت لغو تمامی تحریم‌ها به همکاری‌های داوطلبانه ادامه خواهد داد.

انرژی هسته‌ای به عنوان فناوری که امروزه در دسترس است، سطح بسیار پایینی از انتشار گازهای گلخانه‌ای را به همراه دارد و می‌تواند در آینده به طور قابل ملاحظه‌ای جهت کاهش انتشارات گازهای گلخانه‌ای، توسعه یابد.  براساس تحلیل گروهی از کارشناسان بین‌المللی مؤسسه (IPCC) این فناوری از پتانسیل بالایی برای جلوگیری از انتشار گازهای گلخانه‌ای (در کمترین سطح هزینه)، در بخش عرضه انرژی برخوردار است.