در ادامه گزارش ۱۶ اسفند ۱۳۹۹ روزنامه آرمان ملی آمده است: ایران ۲ سال پس از خروج یکجانبه آمریکا از برجام و تعلل طرفهای اروپایی در عمل به تعهداتشان در این توافق، گامهایی را تحت نظارت آژانس برای کاهش تعهداتش آغاز و اعلام کرد که در صورت لغو تحریمها و اجرای تعهدات برجامی از سوی دیگر طرفهای این توافق، تدابیر جبرانی در برجام برگشتپذیر خواهد بود. اما این اقدام ایران با واکنش دولت جو بایدن روبهرو شد و آنها خواستار این شدند که با تشکیل جلسهای در شورای حکام، علیه جمهوری اسلامی قطعنامهای صادر کنند. بعد از اینکه ایران آگاه شد که آمریکا و اروپا قصد دارند تا قطعنامهای را علیه جمهوری اسلامی به تصویب برسانند، صریحا به مقامات اروپایی و البته دولت جدید آمریکا درباره دور شدن تمام طرفها از توافق هستهای هشدار دادند. در آخرین واکنشها وزیر امور خارجه دکتر ظریف درباره مذاکره دوباره برجام در توئیتی اظهار داشتند: «برجام قابل مذاکره مجدد نیست. ختم کلام. اگر ۲۰۲۱، ۲۰۱۵ نیست، ۱۹۴۵ نیز نیست. پس بیایید منشور سازمان ملل را تغییر داده و حق وتو که اکثرا آمریکا از آن سوءاستفاده کرده را حذف کنیم. وی در ادامه گفت: بیایید از ژست گرفتن دست بکشیم کاری که از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۲ انجام دادیم و اجرای برجام را که هردویمان آن را امضا کردهایم آغاز کنیم.»
در عین حال که پیشبینی میشد جلسه شورای حکام اروپا با قطعنامه علیه ایران روبهرو شود، اما با تدابیر و چانهزنیهای مقامات وزارت خارجه دولت روحانی، اروپا برخلاف انتظارها از صدور قطعنامه علیه ایران خودداری کرد. در همین راستا کاظم غریبآبادی، سفیر و نماینده دائم کشورمان نزد سازمانهای بینالمللی در وین با توجه به بررسی دو گزارش مدیرکل آژانس در حوزه برجام و پادمان در شورای حکام، گفت: «بهمنظور رسیدگی به موضوعات ادعایی ذکرشده در گزارش مدیرکل، ایران حسن نیت و شفافیت خود را از طریق تعامل فعالانه با آژانس نشان داده است. علاوه بر مکاتبات و پاسخهای متعدد که توسط ایران در این زمینه ارائه شده است، طی ششماه گذشته نیز چندین بازدید سطح بالا توسط مقامات آژانس با هدف تبادل نظرات فنی انجامشده است.» او در پایان از هوشیاری شورای حکام برای جلوگیری از صدور قطعنامه علیه ایران تشکر کرد و بیان کرد: «با توجه به همکاریهای سازنده و جاری ایران و آژانس، هرگونه اقدام با انگیزههای سیاسی و سوءاستفاده از آژانس برای مقاصد چانهزنی و ایجاد انحراف در آژانس، کاملا مخرب است. این رویکرد همچنین گامی کاملا غیرسازنده در رابطه با اعتماد متقابل و حسن نیت موجود میان آژانس و ایران تلقی میشود. در این چارچوب، ما از هشیاری و تدبیر اعضای آژانس، بهویژه شورای حکام و مدیرکل، در تلاشهای خود برای جلوگیری از ایجاد تنشهای غیرضروری و حفظ فرصتهای موجود برای دیپلماسی، استقبال میکنیم.»
ایران با آژانس همکاری کند
بعد از اینکه ایران بهصورت داوطلبانه از پروتکل الحاقی خارج شد، کشورهای اروپایی با فشار دولت آمریکا تصمیم گرفتند تا علیه جمهوری اسلامی قطعنامه صادر کنند. در همین راستا سه کشور اروپایی عضو برجام (انگلیس، فرانسه و آلمان) پنجشنبه شب طی بیانیهای درباره توقف اجرای پروتکل الحاقی ابراز نگرانی کردند و اظهار داشتند: در این بیانیه که از طرف تروئیکای اروپایی در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرائت شده، آمده است: «ما به عنوان، انگلیس، فرانسه و آلمان کاملا به برجام متعهد هستیم و معتقدیم که این توافق در صورت اجرا شدن، از لحاظ امنیت جمعی به نفع همه است» سه کشور اروپایی که با کوتاهی در اجرای تعهدات برجامی خود موجب واکنش ایران در قالب تعدیل تعهدات هستهای شدهاند، در ادامه بیانیه خود اظهار داشتهاند: «ما بهشدت از نقض مستمر تعهدات هستهای ایران طی ماههای اخیر، از جمله اقدامات تنشزای مهمی که از نوامبر ۲۰۲۰ تاکنون انجام شده، نگرانیم. بهویژه اعلامیه ایران مبنی بر اینکه دیگر اجازه نظارتهای مرتبط با برجام را نمیدهد و اجرای پروتکل الحاقی را متوقف میکند، بسیار نگرانکننده است.»
در بخش دیگری از این بیانیه تاکید شده است: «ایران رسما اجرای پروتکل الحاقی و شفافیت اجرای تعهدات خود ذیل برجام را تعلیق کرده است. این اقدام دسترسی آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تاسیسات هستهای ایران را به میزان چشمگیری محدود میکند و میتواند توانایی راستیآزمایی برنامه هستهای ایران را از آژانس بگیرد.» تروئیکای اروپایی در ادامه اظهار داشتند: «در این شرایط ما از حاصل شدن تفاهمنامه فنی موقت میان ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی استقبال میکنیم. اما این توافق به معنای برطرف شدن نیاز اساسی به فراهم کردن دوباره همه دسترسیها از سوی ایران به آژانس نیست. ایران باید بهطور کامل با آژانس همکاری کند تا آژانس بتواند به انجام وظایف خود در گزارشدهی ادامه دهد.» سه کشور اروپایی در ادامه این بیانیه درخصوص دلیل مطرح کردن بحث قطعنامه علیه ایران یادآور شدهاند: «با توجه به جدی بودن مساله، ما روی میز گذاشتن یک قطعنامه در نشست کنونی شورای حکام را در دستورکار قرار دادیم. ما میدانیم که تعدادی از اعضای شورای حکام، درخصوص نگرانی بسیار جدی از اقدامات ایران با ما همعقیده هستند.» در ادامه این بیانیه مشترک، درباره علت پس گرفتن قطعنامه ادعا شده است: «بهرغم حمایتهای آشکار از قطعنامه در میان اعضای شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ما تصمیم گرفتیم که این اقدام را فعلا متوقف کنیم تا به مدیرکل آژانس برای انجام تلاشهای مجدد بهمنظور شکستن بنبست و حلوفصل این مسائل بدون تاخیر بیشتر، طبق چیزی که وی در نشست این هفته شورای حکام اعلام کرد، فرصت بدهیم.»
ادعای بیاساس بایدن
به نظر میآید که جو بایدن رئیسجمهور ایالاتمتحده آمریکا هنوز درباره مسائل هستهای ایران به یک نتیجه قطعی نرسیده است. کاخ سفید سند راهبردی امنیت ملی موقت دولت جدید آمریکا را بامداد روز (پنجشنبه) منتشر کرد که در آن چهار بار به نام ایران اشاره شده است. بنا بر گزارش پایگاه اینترنتی کاخ سفید، دولت آمریکا به ریاست جو بایدن در این سند ادعاهای ساختگی و نخنمای واشنگتن علیه کشورمان تکرار کرده و از ایران و کره شمالی که بمب هستهای دارد در کنار یکدیگر به عنوان کشورهایی نام برده است که منطقه و متحدان آمریکا را تهدید میکنند. اما این پایان ماجرا نیست و این روزها شما کمتر مشاهده میکنید که مقامات آمریکایی درباره برجام سخن نگویند. در همین رابطه، ند پرایس سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا در نشست خبری هفتگی خود در پاسخ به سوالی درباره دستاورد دولت بایدن درقبال ایران از زمان روی کار آمدنش، گفت: من فکر میکنم کار ما با ایران هنوز تمام نشده است و تا زمانی که به خواسته خود نرسیدهایم تمام نمیشود. خواسته ما ممنوعیت دائمی و قابل راستیآزمایی دستیابی ایران به سلاح هستهای است. بنابر گزارش وبسایت وزارت امورخارجه آمریکا، ند پرایس در ادامه با اشاره به کارزار «فشار حداکثری» رئیسجمهوری پیشین کشورش علیه ایران اظهار کرد: «قرار بود توافق بهتری با ایران حاصل شود اما عکس آن اتفاق افتاد. ایران عناصر کلیدی برنامه هستهای خود را گسترش داده است. این آمریکا بود که با این سیاست منزوی شد، نه ایران» سخنگوی دستگاه دیپلماسی آمریکا تاکید کرد که هدف این کشور اعمال محدودیتهای دائمی و قابل راستیآزمایی بر برنامه هستهای ایران است و این چیزی است که واشنگتن به دنبال آن است.
نجات توافق هستهای
سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه در مصاحبهای اختصاصی با مجله «اندیشه روسی» ابراز عقیده کرد که برطرف کردن گره موجود در روند اوضاع پیرامون توافق هستهای با ایران، میتواند گامی باشد که واشنگتن به تهران بفرستد تا نشاندهنده تمایل جدی آمریکا برای بازگشت به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) درباره برنامه هستهای ایران باشد. لاوروف تاکید کرد: «پنجره فرصت برای نجات توافق هستهای هنوز بهطور کامل بسته نشده است، شرط ضروری برای این منظور، اجرای کامل و پیگیرانه توافقات جامع سال ۲۰۱۵ از سوی همه کشورهایی است که این توافقات را تهیه کرده و در خصوص آنها به توافق رسیدند و طرف روسی برای رسیدن به این هدف، آمادگی دارد تا با همه طرفین شرکتکننده در برجام همکاری کند.»
گزینهای را امتحان کنید که مفید باشد
تحریمهای ظالمانه ایالاتمتحده آمریکا، سالهاست که مردم ایران را در بدترین شرایط ممکن قرار داده است؛ تحریمهایی که نه تنها بر اقتصاد مردم تاثیر گذاشته، بلکه جان مردمی را که از بیماریهای خاص رنج میبرند، میگیرد. آمریکا بارها ادعا کرده که هیچ تحریم دارویی بر مردم ایران مصوب نکرده است اما شواهد موجود نشان میدهد که بسیاری از مردم از جمله کودکان ما از تحریمهای ظالمانه آمریکا در رنج هستند. در همین راستا وزیر امور خارجه کشورمان روز گذشته با انتشار تصویر دختر بیمار ایرانی، در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: این دختر کوچکی است که هزینه گزینههای ظالمانه و غیرانسانی سیاستمدارانی از فرسنگها دورتر را پرداخته است. محمدجواد ظریف در ادامه نوشت: وضعیت وی در ایران منحصربهفرد نیست. حتی در میانه فراگیری بیماری کووید ۱۹، ایالاتمتحده به اعمال سیاست شکستخورده «فشار حداکثری» بر ضد ایرانیان ادامه میدهد. آیا وقت آن فرانرسیده گزینهای را امتحان کنید که واقعا مفید باشد؟