تهران- ایرنا- کووید ۱۹ هرچند از ابتدا هولناک بود و تا امروز همچنان خطرناک است اما در دلِ همین هراس رویدادهای هنری برگزار شدند تا کمی مرهم آلام مردم باشند، یعنی زور جشنواره بر کرونا چربید.   

به گزارش خبرنگار سینمایی ایرنا، کرونا هر چند یکباره آمد و آنقدر جهان‌مان را تغییر داد که حالا برخی معتقدند جهان بعد از کرونا هیچ وقت شبیه گذشته نخواهد شد، اما چیزهایی را هم به ما یاد داد. استقامت و تغییر سبک زندگی. خود را با شرایط وفق دادن و چیزهایی از این دست.

عزیزان زیادی را از ما گرفت. پا به سن گذاشته‌ها بیشتر. رویدادهای فرهنگی و هنری زیادی را تعطیل کرد. نمایشگاه کتاب بعد از سی‌ودو دوره تعطیل شد. جشنواره جهانی فیلم فجر هم که تازه بعد از سی‌واندی دوره، فضایی مستقل را تجربه می‌کرد اولین طعمه کووید ۱۹ در میان جشنواره‌‎‌های هنری شد. قرار بود اردیبهشت ۱۳۹۹ برگزار شود. شد خرداد. بعد هم شد سال بعد. حالا وقتی رویداد مهمی مثل جشنواره جهانی فیلم فجر تعطیل می‌شود باید بعضی برنامه‌های دیگر هنری هم تعطیل شود. که شد.

اما از یک جایی به بعد باید خودمان را با شرایط وفق می‌دادیم. یعنی تغییر ایجاد می‌کردیم. تغییر سبک برگزاری مثل تغییر سبک زندگی. اولین راهکار برای ایجاد تغییر در برگزاری و اکران برخط یا همان آنلاین بود. یعنی وقتی فهمیدیم کرونا حالا حالا مهمان ما است به سراغ نمایش آنلاین رفتیم. به جای اینکه مردم به سینماها بروند فیلم‌های سینمایی را به خانه‌ها آوردیم.

فیلم‌های سینمایی یکی پس از دیگری برخط نمایش داده می‌شد هر چند خیلی زود قاچاق هم شدند اما دست از اکران آنلاین بر نداشتند. جشنواره‌های آنلاین با موضوع کرونا تاسیس شد تا نوبت به جشنواره‌های معروف سینمایی رسید. اول شانزدهمین جشنواره فیلم مقاومت برگزار شد. البته به صورت کاملا آنلاین و این شد که تازه برخی از جمله اهالی رسانه و هنرمندان متوجه شدند که جشنواره آنلاین یعنی چه؟

جشنواره فیلم مقاومت امسال در دو بخش در هفته‌های آخر شهریور و اواخر آبان ماه برگزار شد. به عنوان نخستین جشنواره‌ای که شاید خیلی‌ها هنوز تصوری از برگزاری جشنواره آنلاین نداشتند، تجربه خوبی شد. حالا در ادامه نوبت به جشنواره «فیلم کوتاه تهران» رسید.

این جشنواره هم که شرایط حضوری برگزار کردن را نداشت ابتدا کارگاه‌های خود را آنلاین برگزار کرد. بعد از یک وقفه ۴۰ روزه اصل جشنواره هم به صورت آنلاین و خیلی محدود فیزیکی برگزار شد. انصافاً هم با وجود شرایط سخت و هولناک کرونا خوب هم برگزار شد آثار بسیاری به نمایش درآمدند و یک بار دیگر جشنواره فیلم کوتاه تهران نشان داد یکی از مهمترین رویدادهای سینمایی دست کم در غرب آسیا و حتی آسیا است. اما در همین حد فاصل ۴۰ روز وقفه برگزاری جشنواره فیلم کوتاه تهران جشنواره «سینما حقیقت» نیز برگزار شد. این جشنواره که بر محوریت سینمای مستند است هم به صورت کاملا آنلاین برگزار شد. با کیفیت قابل قبول.

سینمای مستند برخلاف دیگر گونه‌های سینمایی که شاید تولید آنها خیلی ضرورتی هم نداشت اما مستندسازان باید ثبت می‌کردند برای آیندگان، آنچه کرونا در قرن بیست و یکم بر جهان و ایران ما تحمیل کرد. به همین دلیل هم سینما حقیقت بخشی مخصوص به‌ آثار و فیلم‌های مستند با موضوع کرونا داشت. البته این جشنواره هرچند برخی آثارش توسط فضای مجازی قاچاق شد اما مدیران جشنواره و مستندسازان این موضوع را از پیش می‌دانستند و پیه آن را به تن خود مالیده بودند.

حالا در این بین جشنواره‌هایی مثل «جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه انزوای اجتماعی»، «مهر سلامت»، «سلفی ۲۰»، «کرونا کست» هم تاسیس و برگزار شد. هر کدام به میزانی هم فیلم با محوریت کرونا نمایش و تاثیراتی هر چند اندک هم بر روی مخاطبان خود گذاشتند.

اما بهمن ماه و برگزاری مهمترین و پرمخاطب‌ترین رویداد هنری سال حالا از راه رسیده است. «جشنواره فیلم فجر». رویدادی که بی‌وقفه ۳۹ دوره برگزاری را تجربه کرده است در هر شرایطی. از زمان ۸ سال جنگ تحمیلی تا زمانی که با ماه مبارک رمضان یا ایام سوگواری سالار شهیدان در ماه محرم تلاقی داشته است.

حالا ماجرای کرونا با همه اینها فرق دارد. جشنواره را تا مرز تعطیلی برده که به یکباره تصمیم بر برگزاری جشنواره حتی شده تنها برای داوران، گرفته می‌شود. این تصمیم یعنی جشنواره حتما برگزار خواهد شد. البته شرایط در ادامه طوری پیش رفت که جشنواره با اکران مردمی برگزار شد و حتما باید از این برگزاری به عنوان یک اتفاق بسیار مهم در زمان کرونا نام برد.

حالا در روزهای آغازین قرن جدید قرار داریم. سال ۱۴۰۰. جشنواره «هنر زنده است» یکی دیگر از رویدادهای هنری نوپا نخستین دوره خود را در شرایط کرونا برگزار کرد و تمام این ماجراها برای ما درس‌های عجیب و تجربه‌های غریبی به همراه داشت.