به گزارش ایرنا ، این آببندان با گستره حدود ۶۰ هکتار در منطقه جنگلی مرتفع و حدود ۱۳ کیلومتری چهار روستای "خزر تیره "، "پاشاکلا" ، "نارنج بن" و "ونوش " واقع است. ممرز اگر چه برای روستاهای منطقه آببندان محسوب می شود و هر ساله در فصل کشت و کار تامین کننده آب اراضی کشاورزیشان است ، ولی نزد اهالی شهرستان نوشهر ، مازندران و همچنین گردشگران با نام دریاچه ارواح شهرت دارد و از جاذبه های گردشگری محسوب می شود. قرار گرفتن این دریاچه در ارتفاعات جنگلی هیرکانی با درختان پهن برگ ، چشم انداز زیبا و خیره کننده ای برای گردشگری ایجاد کرده است.
وجود تنه های خشکیده درختان با انعکاس سایه اشان در داخل این دریاچه زلال ، محیط ساکت جنگلی و آمیخته شدن آن با صدای باد ، حیوانات وحشی و نغمه پرندگان وضعیتی را در اطراف ممرز رقم می زند که در عین زیبایی و چشم نوازی منطقه ، وهمناک است و به همین دلیل هم نام دریاچه ارواح بر آن گذاشته شده است.
سابقه ساخت این دریاچه یا به قول محلی ها آببندان حدود ۶۰ هکتاری به سال ۱۳۷۰ برمی گردد و پس از آن هم سال ۸۸ با همت اهالی روستاهای منطقه دیواره آن مرمت و بازسازی شد.
روستاییان منطقه می گویند که اکنون با گذشت بیش از یک دهه ، با توجه به شرائط اقلیمی منطقه نقاطی از دیواره دریاچه ترک برداشته است و در حال تبدیل شدن به شکاف هایی بزرگ تر است و ممکن است در زمان آبگیری و بالا آمدن سطح آب این شکاف ها بیشتر شود و در نتیجه حجم انبوهی از آب از این آببندان خارج گردد که نتیجه آن خسارت به زمین های کشاورزی و حتی ساکنان روستاهای پائین دست است.
شماری از ساکنان روستاهای پیرامون این آببندان پس از اطلاع این موضوع طی تماس های تلفنی با خبرنگاران ایرنا در نوشهر ، ضمن ابراز نگرانی از ایجاد ترک در برخی از نقاط دیواره آببندان ، از دستگاه های ذیربط خواستند تا هر چه زودتر نسبت به ترمیم و مرمت آن اقدام کنند.
رئیس شورای اسلامی روستای " خزر تیره " بخش مرکزی نوشهر در این باره به خبرنگار ایرنا گفت : از سال ۱۳۷۰ این آببندان با همکاری روستائیان پائین دست به منظور تامین آب زمین های کشاورزی ایجاد شد و از آن سال تاکنون فقط یک بار بخشی از دیواره اش که در حال ترک برداشتن و ایجاد حفره بود ، با همکاری روستائیان ترمیم شد.
صفر کرد افزود : از آنجایی بخشی از دیواره این آببندان آهکی است ، پس از ترک برداشتن ، نشست کرده است و در این وضعیت اگر فکری برای بازسازی و مرمت آن نشود ، به مرور زمان حفره ها عمیق تر می شود و با توجه به حجم زیاد آبی که پشت آببندان قرار دارد ، ممکن است با بارندگی های شدید و مسائلی دیگر ناگهان تخریب شود که نتیجه آن تخریب اراضی پایین دست و محل سکونت روستاییان خواهد بود.
وی با اظهار این که خودش مسئول پیگیری مرمت آببندان است ، گفت : از سال ها پیش این موضوع هم حضوری و هم در قالب نامه نگاری با مسئولان دست اندرکار در میان گذاشته شد ، ولی با گذشت زمان این پیگیری ها نتیجه نداد تا اینکه هفته پیش گروهی از مسئولان و کارشناسان به نمایندگی از ادارات مرتبط با حضور بخشدار مرکزی از این آببندان بازدید کردند.
این عضو شورای روستای منطقه توضیح داد : در این بازدید برای پیشگیری موقتی از خطرات تهدید کننده این آببندان تا قبل از اقدامات کارشناسی و تهیه طرح مطالعاتی قرار شد با مجوز محیط زیست و منابع طبیعی منطقه ، تعدادی کامیون خاک از عرصه های طبیعی برداشت تا برای ترمیم نقاط ترک خورده دیواره این آببندان استفاده شود.
این عضو شورا با تاکید بر آنکه انجام چنین اقداماتی مقطعی و اساسی نیست ، از مسئولان دستگاه های اجرایی ذیربط بویژه جهاد کشاورزی و شرکت آب منطقه ای خواست تا برای حفظ این اثر طبیعی که از لحاظ کشاورزی و نیز گردشگری بسیار حائز اهمیت است اقدام اساسی انجام دهند.
عدم ترمیم آببندان خطر آفرین است
کارشناس طرح های اداره مدیریت منابع امور آب شهرستان های نوشهر، چالوس و کلاردشت هم در این باره به خبرنگار ایرنا گفت : تا ۲ سال پیش مسئولیت اجرای طرح های مرمت و بازسازی آببندان ها در این استان برعهده شرکت آب منطقه ای بوده است منتهی از یک سال پیش تا کنون این مسئولیت به سازمان جهاد کشاورزی برابر قانون واگذار شده است.
جواد فولادی افزود : از آنجایی که در بازدید ها و حتی گزارش ها مشخص شد که وضعیت این آببندان در صورت ترمیم نشدن ممکن است در آینده خطرآفرین باشد بتازگی از سوی مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان با رئیس سازمان جهاد کشاورزی و مدیرکل مدیریت بحران استانداری مکاتبه ای انجام شده که امیدوارم این پیگیری نتیجه دهد و اعتبارات ویژه ای برای مرمت این آببندان اختصاص دهند.
وی ادامه داد : تا آنجایی که اطلاع دارم این آببندان با گذشت حدود چهاردهه هنوز بازسازی و مرمت نشده است در حالی که باید هرچند سال یک بار عملیات لایروبی و مرمت دیواره های آن انجام می گرفت . اگرچه با همت روستائیان ذینفع هرازگاهی در این زمینه کارهایی انجام شد ، ولی اساسی نبود.
فولادی با بیان این که از میان ۸۲۰ آببندان مازندران ، ممرز تنها آببندان شهرستان نوشهر است ، به اهمیت آن از لحاظ موقعیت های ممتاز گردشگری و نیز کشاورزی اشاره کرد و گفت : درصورت کم توجهی و کوتاهی نسبت به ترمیم دیواره های این آببندان طبیعتا در سال های آینده زمین های پیرامون این روستا دچار کم آبی و در نتیجه خشکسالی خواهد شد .
جهاد کشاورزی پیگیر مرمت
معاون فنی مدیریت جهاد کشاورزی نوشهر هم گفت : برای رسیدگی به موضوع بازدیدهای میدانی در هفته پیش از این آببندان انجام شد و پس از آن در جلسه ای تصمیماتی مانند تعیین متولی مشخص ، تهیه طرح مطالعاتی و نیز اعتبار مورد نیاز برای مرمت آن اتخاذ شده است.
بهروز محتشم بدون اعلام میزان اعتبار مورد نیاز برای مرمت این آببندان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : تا زمانی که کارکارشناسی و طرح مطالعاتی تهیه نشود نمی توان اعتبار مشخصی را در این بخش برآورد کرد.
وی گفت: از طرف دیگر قرار شد به صورت موقت کیسه های پر از خاک در نقاطی که ترک برداشت ، جایگذاری تا مسیر خروجی آب گرفته شود و بعدا با تامین اعتبار ترمیم و بازسای به صورت اساسی صورت گیرد.
معاون فنی مدیریت جهاد کشاورزی نوشهر ، محدودیت های اعتباری را از علت های بروز وضعیت پیش آمده برای این آببندان برشمرد و گفت که امسال دولت حدود ۴۰ میلیارد تومان در این بخش برای آببندان های مازندران پیش بینی کرد که فقط ۶میلیارد تومان آن پرداخت و متاسفانه این مبلغ هم بابت بدهی پیمانکار ها پرداخت شده است.