تهران – ایرنا – یک سال دیگر از درد و رنج مردم سوریه گذشت و بحران این کشور وارد یازدهمین سال خود شد. اکنون اگر چه بخش های زیادی از خاک این کشور از تصرف تروریست های تکفیری مورد حمایت جبهه غربی – عربی – صهیونیستی، آزاد شده است، اما هنوز هم نمی توان تاریخ دقیقی برای این بحران متصور بود.

هرچند ارتش سوریه و جبهه مقاومت اسلامی توانسته اند بخش اعظم تروریست های تکفیری را در سوریه از بین ببرند و آنها را در حدود پنج درصد خاک سوریه متوقف نمایند، ولی بازی برخی قدرتهای جهانی در این کشور و زور آزمایی آنها، پیش بینی ها برای پایان این بحران بین المللی را سخت کرده است.

یکی از اهداف بحران آفرینی در سوریه که با گسیل تروریست ها از سراسر جهان همراه بود، حذف «بشار اسد» رئیس جمهوری این کشور بود، اما نه تنها حامیان تروریست های تکفیری وهابی و صهیونیستی به این هدف خود دست نیافتند که سوریه در سال ۱۳۹۹ شاهد تحولاتی بود که پایه های سیاسی نظام این کشور را تحکیم کرد، اما برخی از این تحولات نشان داد که رژیم صهیونیستی در کنار قدرت های جهانی همچون آمریکا خواهان پایان این بحران نیستند.

ادامه حملات بمب افکن های آمریکایی و رژیم صهیونیستی به خاک سوریه در دوره جو بایدن رییس جمهور جدید آمریکا، ابتلای "بشار اسد" و همسر وی به ویروس کرونا و انتشار شایعه درباره انتقال آنها به روسیه، برگزاری انتخابات پارلمانی، تغییرات ضروری در هیات دولت از جمله نخست وزیر و انتصاب «فیصل مقداد» به عنوان وزیر امور خارجه سوریه پس از درگذشت «ولید معلم» وزیر امور خارجه فقید سوریه از جمله نشانه های برنامه های بشار اسد برای تحکیم پایه های سیاسی کشور متبوعش است.

این تلاش های سیاسی که با اقدامات برخی کشورها برای برقراری مجدد روابط دیپلماتیک با این کشور در حال تکمیل است با ادامه نبردها برای پاک کردن سراسر خاک سوریه از لوث تروریست های تکفیری و صهیونیستی همزمان شده است.

کسب پیروزی های چشمگیر ارتش سوریه و جبهه مقاومت اسلامی در شمال غرب این کشور، تقویت نیرو و مواضع ارتش ترکیه در شمال سوریه، حضور یک هیات آمریکایی پس از ۹ سال در سوریه، تحریم سخت سوریه از سوی آمریکا، اعتراف آمریکا به شکست سیاست هایش در سوریه و آتش زدن مزارع سوریه توسط تروریست ها و آمریکایی ها، مهم ترین رویدادهای مهم این کشور در سال ۲۰۲۰ میلادی بود.

   

اولین تجاوز آمریکا به خاک سوریه در دوره بایدن   

بامداد جمعه (هشتم اسفند ماه) بود که بمب‌افکن‌های «اف - ۱۵» آمریکایی در تجاوزی آشکار، به خاک سوریه حمله کرده و یکی از مواضع گروه‌های مقاومت اسلامی را در منطقه «البوکمال» در شرق این کشور هم مرز با عراق هدف قرار دادند.

هرچند این حمله اولین تجاوز به خاک یک کشور در دوران ریاست جمهوری "جو بایدن" رییس جمهوری آمریکا بود، اما بمب‌افکن‌های آمریکایی پیش از آن بارها و در حمایت از گروه‌های تروریستی به ویژه «داعش» و «تحریرالشام» مواضع ارتش سوریه و جبهه مقاومت اسلامی را در طول دوران ۱۰ ساله بحران این کشور بمباران کرده بودند، ولی فرق حمله این بار آمریکایی‌ها به خاک سوریه، هدف قرار دادن مواضع گروهای مقاومت عراقی در خاک سوریه و به بهانه پاسخ به حمله گروه تازه تأسیس با نام «سرایا اولیا الدم» بود که مسئولیت حمله دوم اسفند ماه به پایگاهی در فرودگاه اربیل را به عهده گرفته بود، حمله ای که عملا خاک سوریه را هدف قرار داد و نشان داد که بایدن نیز راه ترامپ را در سوریه ادامه خواهد داد.

 ابتلای بشار اسد و همسرش به کرونا

هجدهم اسفند ماه بود که دفتر ریاست جمهوری سوریه اعلام کرد که «بشار اسد» رئیس جمهوری این کشور و «اسما اسد» همسر وی به «ویروس کرونا» مبتلا شده‌اند و وضعیت جسمی آنها پایدار و حال عمومی هر دوی آنها خوب است.

دفتر ریاست جمهوری سوریه در این خبر که خبرگزاری رسمی این کشور نیز آن را منتشر کرده، افزود: آن‌ها از سلامت و وضعیت پایدار برخوردارند و کار خود را در دوره قرنطینه خانگی که به مدت دو تا سه هفته طول خواهد کشید، انجام می‌دهند. این خبر موجب شد تا رسانه های غربی – عربی – صهیونیستی دست به انتشار اخبار دروغ و شایعه بزنند و اعلام کنند که اسد و همسرش برای ادامه درمان راهی روسیه شده اند که این خبر از سوی منابع رسمی رد شد.

 اعتراض چند باره دمشق به شورای امنیت به دلیل تجاوزهای مکرر رژیم صهیونیستی

با گذشت ۱۰ سال از بحران سوریه، نیروی هوایی رژیم صهیونیستی تاکنون دهها بار مناطق راهبردی و پادگان‌های ارتش سوریه و جبهه مقاومت اسلامی را بمباران کرده است؛ هدف این بمباران‌ها یا جلوگیری از پیشروی نیروهای سوری و جبهه مقاومت اسلامی در نبرد با تروریست‌های تکفیری بوده و یا صهیونیست‌ها مواضع مهم ارتش سوریه و جبهه مقاومت اسلامی را هدف قرار داده‌اند.

دولت سوریه در ابتدای اسفند ماه در آخرین نامه اعتراضی خود به دبیرکل سازمان ملل و رئیس شورای امنیت این سازمان، نسبت به پیامدهای خطرناک حملات مداوم بمب‌افکن‌های رژیم صهیونیستی به این کشور که به بهانه‌های واهی انجام می‌شود و همچنین حمایت مداوم این رژیم از سازمان‌های تروریستی مسلح و ادامه اشغال سرزمینهای عربی از جمله «جولان اشغالی» هشدار داد و گفت که مسئولیت کامل این پیامدها بر عهده رژیم صهیونیستی است.

وزارت جارجه سوریه در این نامه به رژیم صهیونیستی نسبت به پیامدهای خطرناک حملات مداوم این رژیم به خاک آن کشور هشدار داده و از شورای امنیت سازمان ملل متحد درخواست نموده تا اقدامات قاطع و فوری برای جلوگیری از تکرار این حملات انجام دهد.

تغییر نخست وزیر سوریه

"بشار اسد" رییس جمهور سوریه در تاریخ ۲۲ خرداد ۱۳۹۹ در حکمی مهندس "عماد محمد دیب خمیس" نخست وزیر سوریه را از سمت خود برکنار و به جای او مهندس "حسین عرنوس" را به عنوان نخست وزیر این کشور انتخاب کرد.

تشدید بحران اقتصادی در سوریه باعث شد که ارزش لیره این کشور در سال ۲۰۲۰ به شدت نزول کند و به انفجار تورم و همچنین اعتراضات مردمی در مناطق تحت کنترل دولت دمشق بینجامد؛ همین امر و ناتوانی دیب خمیس در مواجه با آن موجب عزل او شد.

درگذشت ولید معلم

یکی از مهمترین رویدادهای سوریه در سالی که گذشت ، درگذشت «ولید بن محی الدین المعلم» شخصیت برجسته سیاسی سوریه بود که از سال ۲۰۰۶ به مدت ۱۴ سال  معاون نخست وزیر و وزیر امور خارجه و مهاجران این کشور بود. المعلم در ۲۶ آبانماه و در سن ۷۹ سالگی درگذشت؛ فردی که در سختی های و بحران ۱۰ ساله این کشور در کنار مردم این کشور بود و هیچگاه به آرمان های کشورش و مردم سوریه پشت نکرد.

 ولید المعلم یکی از معروف ترین شخصیت های سیاسی سوریه در دو دهه گذشته بود که در حوزه سیاست خارجی و دیپلماسی به ویژه در اوج بحران این کشور که از سال ۲۰۱۱ آغاز شد، در کنار ملت و دولت خود خدمات شایانی به سوریه کرد.

وی از سال ۱۹۹۰ تا سال ۱۹۹۹ به عنوان سفیر سوریه در ایالات متحده آمریکا مشغول بکار بود، سپس در آغاز سال ۲۰۰۰ دستیار وزیر امور خارجه و در سال ۲۰۰۵ به عنوان معاون وزیر امور خارجه و یک سال بعد نیز به عنوان وزیر خارجه و معاون نخست وزیر سوریه منصوب شد.

انتخاب "فیصل مقداد" به عنوان وزیر خارجه سوریه

یک هفته پس از مرگ ولید المعلم یعنی در دوم آذرماه، "فیصل المقداد" که معاون وزیر خارجه سوریه بود از سوی "بشار اسد" رییس جمهور این کشور به عنوان جانشین المعلم و وزیر امور خارجه سوریه تعیین شد.    

المقداد در سال های گذشته به علت بیماری ولید المعلم که طی سال‌های اخیر از بیماری قلبی رنج می‌برد در بیشتر کنفرانس‌ها و نشست ها شرکت می کرد و به انعکاس دیدگاههای این کشور در حوزه سیاست خارجی می‌پرداخت.

رئیس جمهوری سوریه همچنین  "بشار الجعفری" را به عنوان معاون وی و «بسام الصباغ» را به عنوان نماینده جدید و دائمی سوریه در سازمان ملل به جای الجعفری تعیین کرد.

برگزاری انتخابات پارلمانی سوریه

یکی دیگر از رویدادهای مهم سوریه در سال ۲۰۲۰ برگزاری انتخابات پارلمانی سوریه در تاریخ ۲۹ تیر ماه و در دوران شیوع کرونا بود. در این تاریخ میلیون ها شهروند سوری با رعایت اصول بهداشتی و فاصله اجتماعی پای صندوق های رای حاضر شدند و نمایندگان مورد نظر خود را انتخاب کردند.

از اسفند ماه سال ۱۳۸۹ و با آغاز بحران سوریه تاکنون پنج انتخابات شامل دو انتخابات پارلمانی، دو انتخابات شوراهای محلی شهر و روستا (۲۰۱۱ و ۲۰۱۸) و یک انتخابات ریاست جمهوری برگزار شده و انتخابات پارلمانی ۲۹ تیر ماه نیز ششمین انتخابات دراین کشور در طول ۱۰ سال بحران داخلی سوریه می باشد.

انتخابات پارلمانی این دوره سوریه در حالی انجام شد که شکست گروهک تروریستی داعش در آذر ماه سال ۱۳۹۶ توسط بزرگ سردار سپاه اسلام شهید حاج قاسم سلیمانی اعلام شد. گروهی که طی چند سال این کشور و عراق را ویران کرد.

از نکات جالب انتخابات پارلمانی سوریه برگزاری این انتخابات در استان ادلب در شمال غرب این کشور می باشد که هنوز هم حدود ۴۰ درصد آن در تصرف تروریست ها و ارتش ترکیه می باشد.

آخرین وضعیت امنیتی دو استان ادلب و حلب در شمال غرب سوریه

ارتش سوریه و جبهه مقاومت اسلامی در بهمن ماه سال ۱۳۹۸ در دو استان ادلب و حلب عملیات مهم و کارسازی انجام دادند که منجر به آزادسازی مناطق مهمی از جمله خان طومان، معره النعمان و سراقب شدند و پس از سال ها امنیت دو بزرگراه‌ مهم این کشور یعنی "ام ۴" و "ام ۵" به رغم دخالت های نظامیان ترکیه و شرارت تروریست های تحت حمایت ترکیه برقرار گردید.

هم اکنون تقریبا تمامی خاک استان حلب و ۶۰ درصد از استان ادلب آزاد شده و درصورت همراهی روس ها مابقی خاک سوریه که حدود پنج درصد می باشد از دست تروریست ها و نظامیان ترکیه نیز آزاد خواهد شد.

 آخرین وضعیت نیروهای متجاوز ترکیه در سوریه

نیروهای مسلح ترکیه در ابتدای زمستان جاری اقدام به انتقال نیرو و تجهیزات به سوریه کردند، بطوریکه بیش از ۴۰۰ دستگاه تانک، نفربر زرهی و توپ خودکششی و ماشین‌های جنگ الکترونیکی و نیز ۵۰۰ خودرو راکت انداز به شمال سوریه منتقل و اقدام به تحکیم مواضع خود در این منطقه نمودند.

نظامیان ترکیه در حالی با نقض حاکمیت سوریه و قوانین بین المللی، وارد ادلب و مناطق شمال غربی سوریه ‌شده اند که بر اساس روند مذاکرات آستانه تنها باید ۱۲ نقطه دیده بانی برای ایجاد مناطق کاهش تنش ایجاد می‌کردند و مانع حمله گروه‌های تروریستی مسلح به ارتش سوریه می‌شدند، اما آنکارا به هیچ یک از تعهدات خود عمل نکردند.

هم اکنون ترکیه بیش از ۴۰ پایگاه غیرقانونی در شمال سوریه ایجاد کرده است. در منطقه تفتناز نیز ترکیه اقدام به ایجاد یک پایگاه نظامی هوایی کرده است. علاوه بر تجهیزات نظامی، در حدود ۴ هزار نیروی نظامی متشکل از کماندو و نیروهای ویژه ترک نیز وارد سوریه شده اند.

تحریم سوریه از سوی آمریکا

سابقه تحریم مردم و دولت سوریه از سوی واشنگتن به آغاز بحران این کشور در اسفند ماه سال ۱۳۸۹ باز می گردد، ولی آمریکا در آخرین اقدام تحریمی خود علیه دمشق که به قانون سزار معروف شده از هشتم مرداد ماه گذشته، تحریم‌های جدید و گسترده ای علیه برخی مقام‌ها و نهادهای سوریه وضع کرده است.

وزارت خزانه‌داری آمریکا در همان زمان اعلام کرد که "بشار اسد" رییس جمهوری سوریه و یک واحد نظامی در ارتش این کشور از جمله افراد و نهادهایی هستند که تحریم شده‌اند.

اداره کنترل دارایی‌های خارجی در وزارت خزانه‌داری آمریکا نیز با انتشار بیانیه ای اعلام کرد که «کرام الاسد»، «زهیر توفیق الاسد» و «وسیم انوار القطان» افراد دیگری هستند که نام آنها در فهرست تحریم‌ها قرار گرفته و چند شرکت و مرکز تجاری سوری نیز در همین ارتباط تحریم شده اند.

این تحریم‌ها در چارچوب «قانون سزار» وضع شده است. نمایندگان مجلس سنای آمریکا دسامبر ۲۰۱۹  قانون سزار را تصویب کردند و دونالد ترامپ رییس جمهوری سابق ایالات متحده نیز آن را ۲۰ دسامبر ۲۰۱۹ امضا کرد و این قانون ۲۸خرداد/۱۸ ژوئن ۲۰۲۰ به اجرا گذاشته شد.

به دنبال اجرای این قانون، دولت آمریکا ۳۹ شخصیت سوری از جمله رئیس جمهوری سوریه و همسرش را به دلایل واهی تحریم کرد و همچنین افراد و سازمان‌های خارجی حامی پیمانکارانی را که به نمایندگی از سوریه و کشورهای دوست این کشور فعالیت می‌کنند، مشمول این قانون قرار داد.

این تحریم‌ها علیه کمک کنندگان به سوریه برای تولید نفت، تأمین‌کنندگان نیازهای نظامی و فنی نیروهای این کشور نیز اعمال می‌شود.

سفر یک هیات آمریکایی به سوریه

در سال ۱۳۹۹ سفر محرمانه یک هیات آمریکایی به دمشق و دیدار این هیات با برخی از مقامات سوریه از جمله سرلشکر "علی مملوک" رئیس دفتر امنیت ملی این کشور، خبر ساز شد. این خبر از آنجا در کانون توجه رسانه های بین المللی قرار گرفت که آمریکایی ها با آغاز بحران سوریه سفارت خود در دمشق را تعطیل کردند تا ارتباط سیاسی واشنگتن – دمشق نیز بطور کامل به حالت تعلیق درآمد.

با آغاز بحران سوریه، آمریکایی ها در سوریه اهداف مختلفی را پیگیری کردند که فرماندهی تروریست ها در جریان این بحران به منظور براندازی حکومت سوریه برای تامین امنیت رژیم صهیونیستی و همچنین از سال ۱۳۹۶ نیز با ورود غیرقانونی نیروهای آمریکایی به شمال شرق سوریه، سرقت نفت این کشور در دستور کار نظامیان تروریست آمریکایی قرار گرفت. اقدامات آمریکایی ها و تروریست های مورد حمایت واشنگتن در سوریه تاکنون موجب کشته شدن بیش از ۶۰۰ هزار سوری شده است.

اما دلیل اصلی حضور هیات آمریکایی در سوریه در مردادماه سال ۱۳۹۹ ، پیگیری پرونده دو آمریکایی مفقود در سوریه بود.

در سال ۲۰۱۲ بود که اولین آمریکایی به نام "آستین تایس" در پوشش روزنامه‌نگار در سوریه، مفقود شد و در سال ۲۰۱۷ نیز خبر مفقودی آمریکایی دیگری به نام "مجد کامالماز" که خود را امدادرسان معرفی کرده بود منتشر شد؛ از همان زمان تاکنون خبری از این دو آمریکایی مفقود شده، به دست نیامده و آمریکایی ها دربه در دنبال کسب اطلاعات از این دو نفر می باشند و تاکنون چند هیات آمریکایی  برای کسب اطلاع از وضعیت آنها و دیگر مسایل به دمشق و دیگر نقاط سوریه سفر کرده اند که آخرین بار آن سفر یک هیات آمریکایی به دمشق به طور محرمانه در تابستان گذشته بود.

«راجر کارستین» و «کاش پاتل» دستیار دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا در سفر به سوریه پرونده‌های زیادی را بررسی و پیشنهاداتی را ارائه کردند.

مقامات آمریکایی در این دیدار سعی داشتند تا نظر سوریه را برای همکاری در پرونده «ربوده‌شدگان آمریکایی» جلب کنند، اما دمشق بر موضع خود در خصوص اولویت‌بخشی به موضوع لغو تحریم های دمشق و خروج نیروهای آمریکایی از خاک سوریه اصرار کرد. هیات آمریکایی  در این سفر از موضع دمشق و اصرار آن بر پرداختن به موضوع خروج نیروهای آمریکایی از سوریه و لغو تحریم ها پیش از پرداختن به هر موضوع دیگری، غافلگیر شد.

دولت «بشار اسد»، رئیس‌جمهور سوریه در ازای همکاری برای یافتن دو مفقود آمریکایی خواستار رفع تحریم‌های آمریکا علیه سوریه و خروج نیروهای آمریکایی از این کشور شده است.

 اعتراف آمریکا به شکست سیاست‌هایش در سوریه

 در حالی‌که آمریکا از حامیان اصلی گروه‌های تروریستی در سوریه برای براندازی حکومت دمشق بود، "جیمز جفری" نماینده ویژه کاخ سفید در امور سوریه سوم تیرماه و پس از سال ها و برای اولین بار در طول بحران سوریه اعلام کرد که واشنگتن به دنبال براندازی "بشار اسد" رئیس‌ جمهوری این کشور از قدرت نیست، اعترافی که پس از ۱۰ سال نشان از شکست سیاست‌های آمریکا در قبال دمشق دارد.

جفری که در نشست «اندیشکده خاورمیانه» درباره موضوع سوریه حضور داشت، اعلام کرد که «ما پیروزی همه‌جانبه نمی‌خواهیم. نمی‌گوییم اسد باید برود، می‌گوییم وی یا هر کس دیگری که عهده‌دار قدرت در دمشق است، باید رفتارش را تغییر دهد؛ آمریکا به دنبال "تغییر نظام" سوریه نیست؛ مردم این کشور باید تصمیم بگیرند، چه کسی بر کشورشان حکومت کند».

البته باید گفت که این اعتراف دیرهنگام آن هم پس از ۱۰ سال که سوریه از طریق تروریست‌های مورد حمایت جبهه غربی – عربی – صهیونیستی و ترکیه ویران شده، سودی برای مردم این کشور نخواهد داشت، ولی حداقل نشان می‌دهد که سیاست‌های ضدحقوق بشری واشنگتن در سوریه شکست خورده است.

 آتش زدن مزارع کشاورزان سوری 

تروریست های تکفیری مورد حمایت جبهه  غربی – عربی – صهیونیستی که به هیچ اصول و اخلاقی پایبند نیستند، در اواخر بهار و ابتدای تابستان ۱۳۹۹ کشاورزان زحمتکش سوری را هدف قرار دادند و مزارع گندم و جو آنها را به آتش کشیدند.  

با رسیدن فصل گرما و رسیدن محصول گندم و جو کشاورزان سوری، هسته های خفته داعش و دیگر گروه های تروریستی، چندین مزرعه کشاورزان را در طول چند هفته در سوریه به آتش کشیدند، مزارعی که کشاورزان سوری ماهها برای به ثمر نشستن آن زحمت های فراوانی کشیده بودند، اقدامی که نشان می دهد تروریست ها و حامیان آنها، مردم محروم را هدف قرار داده اند.

منابع سوری در این باره اعلام کرده بودند که گروه‌های تروریستی " فیلق الرحمن"، "سلطان مراد"، "احرار الشرقیه" و "فرقه المعتصم" که همگی مورد حمایت ترکیه می باشند، بر سر نفوذ در مناطق و سیطره بر مزارع کشاورزی مردم سوریه با یکدیگر درگیر شدند که بر اثر آن تعدادی از مزارع جو و گندم در حومه شهر "تل تمر" در غرب الحسکه به آتش کشیده شد.

دقیقا همین اقدام نیز از سوی گروه‌های تروریستی وفادار به ترکیه در استان الحسکه در شمال شرق سوریه نیز اتفاق افتاد و ده‌ها هکتار از مزارع گندم و جو کشاورزان این استان به آتش کشیده شد.

این منابع سوری بارها اعلام کرده اند که مزدوران وابسته به ترکیه گاهی به عمد گلوله‌های انفجاری را به سمت مزارع گندم و جو مردم در روستاهای نزدیک به مناطق تحت سیطره خود شلیک می‌کنند تا آن‌ها را آتش بزنند و بسوزانند.

سوریه در ۱۳۹۹ در یک نگاه، همچنان درگیر بحران جنگ داخلی است که از اسفند ۱۳۸۹ (۲۰۱۱) و بر پایه یک توطئه بین المللی و منطقه ای شروع شده است و چالش های امنیتی آن همچنان ادامه دارد و هنوز برای پاسخ به این سوال که آیا امیدی هست که در سال آینده، بویژه با تغییر دولت آمریکا، بحران سوریه هم روبه پایان بگذارد؟، اندکی زود است.