به گزارش ایرنا، اسپانیا به عنوان چهاردهمین اقتصاد بزرگ دنیا و چهارمین اقتصاد بزرگ اتحادیه اروپا که در یکسال اخیر در گرداب بحران ناشی از کرونا، اوضاع سختی را گذرانده است، در میان کشورهای منطقه یورو بیشترین تاثیر از همهگیری کووید-۱۹ را متحمل شده است.
«پدرو سانچز» نخست وزیر اسپانیا پیشتر اعلام کرد بحران اقتصادی حداقل تا سال ۲۰۲۳ گریبانگر کشور خواهد بود.
بر اساس تازه ترین گزارش صندوق بین المللی پول، کاهش تولید ناخالص داخلی اسپانیا در سال ۲۰۲۰ برابر با ۱۱.۱ درصد بوده و رشد آن در سال جاری میلادی (۲۰۲۱) به ۵.۹ درصد خواهد رسید.
بر اساس آمار تارنمای یورو استات، اسپانیا بدترین آمار اتحادیه اروپا را پس از افت ۹.۱ درصدی تولید ناخالص داخلی خود در سه ماهه چهارم ۲۰۲۰ نسبت به سه ماهه چهارم سال قبل از آن داشته که تقریبا ۲ برابر متوسط افت اقتصادی کشورهای عضو اتحادیه اروپا (۴.۸- درصد) و منطقه یورو (۵- درصد) نسبت به سه ماهه چهارم ۲۰۱۹ میباشد.
اسپانیا همچنین در حوزه اشتغال، ۲۳ درصد بیکاری اتحادیه اروپا و ۳۰ درصد بیکاری در منطقه یورو را به خود اختصاص داده است.
براساس آخرین آمار رسمی دولت، نرخ بیکاری در اسپانیا، پس از محدودیتهای ناشی از موج سوم بیماری، به چهار میلیون و هشت هزار و ۷۸۹ نفر رسیده است.
همچنین بر اساس گزارش بانک مرکزی اسپانیا، بدهی عمومی این کشور در سال ۲۰۲۰ به یک تریلیون و ۳۱۱ میلیارد و ۲۹۸ میلیون یورو رسید.
شکاف نابرابری در اسپانیا نیز در حال بدتر شدن است. این بحران میزان فقر شدید (افراد با درآمد زیر ۴۰ درصد از درآمد متوسط، یعنی با کمتر از ۵۸۲۶ یورو در سال یا ۱۶ یورو در روز) را از ۹.۲ درصد قبل از کووید-۱۹ به ۱۱ درصد افزایش داد به طوری که ۷۹۰ هزار نفر بیشتر به نرخ فقر شدید اضافه شدند تا آن را به بیش از پنج میلیون و صد هزار نفر برساند.
ویروس کرونا همچنین برای بسیاری از خانواده ها که در پرداخت اقساط وام مسکن خود ناتوان هستند، مشکلاتی به بار آورده است. طبق داده های موسسه ملی آمار، سال گذشته ۹ هزار و ۴۰۷ مورد سلب مالکیت در خانههای شخصی انجام شده که ۲۷ درصد بیشتر از سال ۲۰۱۹ بود. این روند دقیقاً معادل تخلیه نیست، زیرا آنها میتوانند با وام دهنده مذاکره کرده و به توافقی برسند، اما در بسیاری از موارد، مسئله با تصرف و حراج خانه پایان مییابد.
با افزایش لحظه ای شمار مبتلایان به ویروس کرونا در اسپانیا توریسم بعنوان یکی از مهمترین زیر مجموعه های بخش خدمات، با شدیدترین پیامدهای اقتصادی بیماری همه گیر مواجه شده است؛ به گزارش تارنمای تخصصی گردشگری «اوستِل تور» (hosteltur)، اسپانیا در سال ۲۰۲۰ پذیرای ۱۹ میلیون گردشگر خارجی بود که این رقم با کاهش ۷۷.۳ درصدی در مقایسه با سال ۲۰۱۹، بزرگترین سقوط شمار مسافران در تاریخ این کشور اروپایی به شمار میرود. در سال ۲۰۱۹ میلادی، اسپانیا مقصد سفر ۸۳ میلیون و ۵۰۰ هزار گردشگر خارجی بود.
به دنبال این کاهش شدید، درآمد حاصل با افت ۷۸.۵ درصدی، از ۹۱ میلیون و ۹۱۲ هزار یورو در سال ۲۰۱۹ به ۱۹ میلیون و ۷۴۰ هزار یورو در سال ۲۰۲۰ رسید.
وضعیت شیوع کرونا، واکسیناسیون و آمار مبتلایان و جان باختگان
از ۳۱ ژانویه ۲۰۲۰ (۱۱ بهمن ۹۸) و شناسایی نخستین مورد ابتلا به بیماری کووید-۱۹ در جزایر قناری اسپانیا تا کنون، شمار مبتلایان در این کشور اروپایی به بیش از سه میلیون و ۲۰۰ هزار و شمار جانباختگان به بیش از ۷۲ هزار نفر رسیده است.
به این ترتیب اسپانیا در جایگاه هفتمین کشور درگیر با بیماری همهگیر در فهرست جهانی و چهارمین کشور اروپایی قرار دارد.
اسپانیا در قالب طرح واکسیناسیون سراسری کووید-۱۹ در اروپا از ۲۷ دسامبر ۲۰۲۰ (هفتم دی ماه) با وعده ایمن سازی ۷۰ درصدی جوامع تا تابستان ۲۰۲۱، واکسینه کردن شهروندان با اولویت کادر درمان و ساکنان و پرسنل خانههای سالمندان را آغاز کرد.
بر اساس اعلام وزارت بهداشت اسپانیا، تا کنون بیش از سه میلیون و ۱۳۰ هزار نفر (حدود ۶.۷ درصد) از جمعیت این کشور دستکم دوز نخست از یکی از واکسنهای فایزر- بیونتک، مودرنا و یا آسترازنکا- آکسفورد را دریافت کرده اند.
همچنین تا کنون به بیش از یک میلیون و ۳۴۰ هزار نفر (۲.۹ درصد) از جمعیت اسپانیا دوز کامل واکسن تزریق شده است.
۹ ایالت آراگون، استوریاس، کانتابریا، کاستیا و لئون، لا مانچا، اکستِرِمادورا، مورسیا، ناواررا و لا ریوخا با بیشترین شمار واکسیناسیون موفق شده اند تا ۳ درصد از جمعیت خود را واکسینه کنند.
مهمترین رخدادهای داخلی و سیاسی
جنجال پادشاهی
۱۵ مارس (۲۵ اسفند ۹۸)؛ «فیلیپ ششم» پادشاه اسپانیا در پی افشای رسوایی رشوه ۱۰۰ میلیون یورویی از آل سعودی توسط پدرش «خوان کارلس اول» برای تسهیل یک کنسرسیوم در ایجاد خط راه آهن سریعالسیر مکه به مدینه، با انتشار بیانیه ای اعلام کرد که علاوه بر قطع حقوق ۱۹۴ هزار یورویی سالانه پدرش، از دریافت ارثیه پدری نیز صرف نظر میکند.
۳ آگوست (۱۳ مرداد ۹۸)؛ در بحبوحه هجمه شدید ویروس کرونا در اسپانیا، انتشار بیانیه و خبر تبعید خودخواسته «خوان کارلوس اول» پادشاه پیشین این کشور در کوران اتهامها و فشارهای سیاسی و اجتماعی در حالی به تیتر اول رسانههای اسپانیا تبدیل شد که رد پای دلارهای نفتی در پرداخت رشوه به این پادشاه سابق، نگاهها را به سمت عربستان معطوف کرد. «خوان کارلوس اول» پادشاه پیشین اسپانیا که به دلیل متهم شدن به اختلاس و پنهان کردن داراییها تحت فشار سیاسی و اجتماعی قرار گرفته اعلام کرد که داوطلبانه خود را تبعید و کشورش را ترک میکند.
کارلوس اول در حالی اقدام به این کار کرد که بر اساس تحقیقات دادستانی سوئیس و اسپانیا، وی در گذشته، برای تسهیل ساخت خط قطار سریع السیر مکه به مدینه به دست شرکتهای اسپانیایی ۱۰۰ میلیون یورو رشوه از عربستان دریافت و آن را در یک بنیاد پانامایی پنهان کرد و این موضوع از دید وزارت خزانه داری اسپانیا نیز مخفی نگهداشته شد.
به دنبال این تبعیدی خودخواسته، کاخ سلطنتی اسپانیا فاش کرد که خوان کارلوس در امارات عربی متحده سکونت دارد.
جنجال رسوایی پادشاه پدر تا جایی ادامه یافت که سخنرانی فیلیپ ششم در شب کریسمس نیز با موج از انتقادها مواجه شد. نشریه لا وانگواردیا در آن زمان نوشت: شب کریسمس امسال به دلیل بحران ویروس کرونا دیگر رنگوبوی شب عیدهای سال گذشته را برای مردم اسپانیا ندارد اما در این بین آنچه که تغییر نکرده، شیوه رهبری کشور از سوی پادشاه اسپانیاست که با سخنرانی مرسوم و کلیشه ای خود با دعوت مردم به "پایبندی به اصول اخلاقی" به دنبال ایفای آن برآمده است. موضوعی که واکنش طیف های گوناگون سیاسی را در کشور به دنبال داشته و در کنار ستایش همیشگی حزب راستگرا، باعث طرح انتقاداتی جدی از سوی گروه چپگرا و بی طرفان شده است.
اسپگزیت
اوایل ماه فوریه (بهمن ۹۸)، رهبر حزب چپ اسپانیا به همراه شارل هنری گالوا و جیانلوئیجی پاراگون رهبران فریگزیت و ایتالگزیت و الکساندر فیلیپس نماینده سابق حزب برگزیت خواستار تشکیل کارزار خروج از اتحادیه اروپا شدند.
به دنبال توافق اتحادیه اروپا و انگلیس در مسئله برگزیت (۲۴ دسامبر/ چهارم دی ماه) رهبر حزب چپ اسپانیا با ملحق شدن به رهبران احزاب فرانسوی و ایتالیایی، خواستار خروج این کشور از اتحادیه اروپا شد؛ پدیده ای که بعد از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، به نظر می رسد درحال رواج یافتن است و در اسپانیا، واژه ای به نام "اسپگزیت" رایج شده است.
لوئیز کارلو نوگوس رهبر حزب «سوموس اسپانیا» با ملحق شدن به رهبران "فریگزیت" (خروج فرانسه از اتحادیه اروپا) و "ایتالگزیت" (خروج ایتالیا از اتحادیه اروپا) و نمایندگان سابق حزب برگزیت به کمپین قاره ای برای خروج از اتحادیه اروپا پیوسته است.
در این مانیفست حزبی از شهروندان اسپانیایی درخواست میشود از مقامات ارشد این کشور بخواهند با مردم درباره میزان علاقه شان به اتحادیه اروپا مشورت کنند.
انتخابات کاتالونیا
شهروندان ایالت کاتالونیا در شرایط شیوع کرونا و اختلافات میان دولت مرکزی اسپانیا و احزاب جداییطلب روز یکشنبه (۱۴ فوریه/ ۲۶ بهمن) برای تعیین اعضای جدید پارلمان پای صندوقهای رای رفتند.
با تصاحب اکثریت کرسیهای پارلمان ایالت کاتالونیا در اسپانیا توسط احزاب جداییطلب، پارلمان این ایالت بار دیگر شاهد تنش میان احزاب طرفدار استقلال و حامیان تشکیل یک کشور جدید و استقلال کامل از مادرید خواهد بود.
حزب «چپ جمهوریخواه کاتالونیا» (ERC)، «با هم برای کاتالونیا» (JxCAT) و حزب «نامزدی وحدت مردمی» (CUP) به ترتیب با کسب ۳۳، ۳۲ و ۹ کرسی، اکثریت کرسیهای پارلمان را برای یک دوره چهار ساله از آن خود کردند.
همچنین نرخ مشارکت رأی دهندگان در انتخابات روز یکشنبه با وجود شیوع بیماری کرونا ۶ .۵۳ درصد بود که در مقایسه با انتخابات سال ۲۰۱۷ میلادی ۲۵.۴ درصد کاهش داشت.
بنابراعلام خبرگزاری افه، هر چند هدف دو جنبش اصلی جداییطلب، پیروزی قاطع با کسب ۵۰ درصد آرا بود اما اختلاف ناچیز نتایج و موفقیت ۴۸.۰۹ درصدی دو حزب «چپ جمهوریخواه کاتالونیا» و «با هم برای کاتالونیا» سبب شد تا رقابت بر سر اینکه کدام حزب کنترل ایالت را به دست بگیرد، افزایش یابد.
بر اساس قوانین کاتالونیا، حزبی که بیشترین آرا (۶۸ کرسی) در انتخابات را کسب کند اجازه دارد برای تشکیل دولت محلی اقدام کند.
اعتراضات به بازداشتی خواننده رپ
با گذشت حدود یک هفته از انتخابات جنجالی کاتالونیا، از روز سه شنبه ۱۷ فوریه (۲۹ بهمن) خیابانهای این ایالت و شماری دیگر از شهرهای اسپانیا از جمله مادرید و پامپلونا برای روزهای متوالی شاهد خروش خشم معترضان به بازداشت «پابلو هاسل» خواننده رپ این کشور بود.
محکوم شدن پابلو هسل به ۹ ماه زندان به دلیل جرائمی چون اجرای ترانه های ضدحکومتی، انتشار توئیتهایی علیه سلطنت و تحریک تروریسم موجب برانگیخته شدن بحث هایی در باره وجود آزادی بیان در اسپانیا و همچنین بروز اعتراض هایی خشونتآمیز شد.
«پابلو ایگلسیاس» رهبر حزب چپگرای پودِموس با انتقاد از حکم زندان علیه هاسل و خشونت پلیس علیه معترضان گفت، اسپانیا وضعیت عادی ندارد و دموکراسی در این کشور حاکم ن
مناسبات تهران- مادرید در سالی که گذشت
روابط سیاسی ایران و اسپانیا به ویژه در سالهای اخیر، تابعی از روابط فی مابین ایران و اتحادیه اروپا بوده و رویکرد مشترک دو کشور در اهمیت چند جانبه گرایی در جریان منازعات بین المللی، چهارچوب مهمی برای اتخاذ مواضع مشابه و همکاری های فی مابین در مورد موضوعات مختلف بوده است. گذشته از روابط سیاسی، دو کشور در سالی که گذشت، همواره بر تعمیق مناسبات در حوزههای تجاری، اقتصادی و فرهنگی تمایل نشان داده اند.
حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی روز سه شنبه هشتم مهر ماه، هنگام دریافت استوارنامه «لوئیس فیلیپه فرناندس دلاپینا» سفیر جدید اسپانیا در تهران، گفت: بسیاری از کشورهای جهان گرفتار دو ویروس کرونا و یکجانبه گرایی آمریکا شده اند و برای مقابله با این دو ویروس، باید همگی متحد شده و به یکدیگر کمک کنیم.
سفیر جدید اسپانیا در تهران نیز با تقدیم استوارنامه خود به رئیسجمهوری اظهارداشت: روابط ایران و اسپانیا خوب است اما همسو با ظرفیتهای گسترده دو کشور نیست و باید شاهد شکوفایی این روابط بهویژه در حوزه اقتصادی باشیم.
لوئیس فیلیپه فرناندس دلاپینا با تاکید بر اینکه کشورش از برجام حمایت میکند و معتقد است که برجام جایگزینی ندارد و همه باید برای حفظ آن بکوشند، گفت: اسپانیا در کنار اروپا پشتیبان حفظ برجام و رسیدن آن به نتایج مطلوب است.
«حسن قشقاوی» سفیر جمهوری اسلامی ایران در اسپانیا نیز روز دوشنبه (۲۸ مهر ماه) همزمان با فرا رسیدن سالگرد امضای توافق برجام در دیدار با «پیلار کوئِنکا» رئیس مجلس سنای اسپانیا ضمن اشاره به روابط دیرینه و خوب دو کشور، بر تقویت روابط دوجانبه میان تهران- مادرید به ویژه در حوزه پارلمانی تاکید کرد.
در این دیدار رئیس مجلس سنای اسپانیا ضمن تاکید بر نقش دیپلماسی پارلمانی در تقویت روابط دوجانبه و استقبال از گسترش همکاریها میان دو کشور در این حوزه، برضرورت رایزنی و تعامل جهانی در برخورد با مشکلات و بلایایی چون کرونا تاکید کرد.
قشقاوی همچنین در دیدار با «مریچل باتت» رئیس کنگره نمایندگان اسپانیا (۲۳ آبان) خواستار گسترش همکاریهای بین دو کشور به ویژه در زمینه تبادل تجربیات و هیاتهای پارلمانی شد.
رئیس مجلس اسپانیا با استقبال از ایده همتای ایرانی خود پیرامون گسترش تبادل هیاتها و همکاریهای پارلمانی بین دو کشور، گفت فرهنگ و تاریخ تمدن ایران جایگاه ویژه ای در ذهن و دل مردم اسپانیا دارد و ما و شما باید تلاش نماییم تا دو تمدن بزرگ و تاریخی ایران و اسپانیا را به ملتهای یکدیگر هرچه بیشتر معرفی کنیم.
در پایان این دیدار، سفیر ایران نسخه ای از کتاب «یک دوستی دیرینه، چهارصد سال روابط ایران و اسپانیا» که اخیرا از سوی دانشگاه آتونومای مادرید منتشر شده را به رئیس کنگره اسپانیا اهدا نمود.
مراسم چهل و دومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی نیز امسال در قالب سه ویژه برنامه افتتاح نمایشگاه مجازی هنر قرآنی، رونمایی از کتاب «انقلاب اسلامی، مبانی و ویژگی ها» در سفارت جمهوری اسلامی ایران در اسپانیا برگزار شد.
«محمد مهدی احمدی» رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در اسپانیا نیز روز پنج شنبه چهاردهم اسفند ماه در دیدار با رئیس کتابخانه ملی این کشور ضمن تاکید بر گسترش همکاریهای کتابخانهای میان دو طرف، پیشنهادهایی را در این زمینه مطرح کرد.
نفوذ سینماگران ایران در اسپانیا
جشنواره فیلم اسپانیا به مناسبت بزرگداشت روز جهانی زن با نمایش فیلم شیار ۱۴۳ به کارگردانی نرگس آبیار به عنوان فیلم افتتاحیه این برنامه آغاز شد. این مراسم از روز ۵ الی ۱۷ مارس (۱۵ تا ۲۷ اسفندماه) با پخش فیلم های مختلف از زنان سینماگر ادامه خواهد داشت.
آیین افتتاحیه با حضور نرگس آبیار (کارگردان موفق ایرانی)، ارنستو سوسا (رایزن فرهنگی سفارت مکزیک در اکوادور)، زهرا رضی (رییس انجمن سینمایی ایران، اسپانیا و آمریکای لاتین و مدیران و نمایندگان فرهنگی از کشورهای اروگوئه، شیلی، مکریک، آرژانتین و نیز دکتر پابرجا (سفیر ایران در اکوادور) به شکل تلفیقی از زوم و فیس بوک برگزار شد.
همچنین ششمین کنفرانس بین المللی سینمای ایران در اسپانیا با هدف شناساندن سینمای کشورمان به همت رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی و با مشارکت دانشگاه کمپلوتنسه مادرید، بنیاد سینمایی فارابی و خانه آسیا با موضوع «عرفان در سینمای ایران» روز جمعه، هشتم اسفند ماه برگزار شد و در جریان آن سه فیلم از کارهای مجید مجیدی فیلمساز صاحبنام و بین المللی معرفی شد.
«علیرضا تابش» مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی در این وبینار به اهمیت تاریخی کشور اسپانیا به عنوان سرزمینی مرزی میان دو جهان شرق و غرب و میانجی میان دو فرهنگ اشاره کرد و گفت: از این منظر اصلا عجیب نیست که سینمای مجید مجیدی که نگاهی عرفانی به جهان دارد، در اسپانیا مورد تجلیل قرار گرفته است.
برقراری پروازهای هفتگی ایران ایر به مادرید پس از ۱۷ سال
با تلاشهای صورت گرفته از سوی سفارت جمهوری اسلامی ایران در اسپانیا و در پی هماهنگیهای به عمل آمده میان سازمانهای هواپیمایی دو کشور، نخستین پرواز مستقیم هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (ایران ایر) روز چهارشنبه (۱۲ شهریور) از مبداء تهران به مقصد مادرید و بالعکس انجام شد.
قشقاوی در این مراسم گفت: خوشبختانه پرواز مستقیم و هفتگی برای نخستین بار از تهران به مادرید و بالعکس توسط هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران برقرار شده و امیدواریم که این اقدام موجب تقویت پیوندها میان ملتهای با فرهنگ و متمدن ایران و اسپانیا، توسعه گردشگری و همچنین کمک به ارتقاء مراودات متقابل بازرگانی شود.
یادآور میشود شرکت هواپیمایی ایران ایر در دهه ۱۳۷۰ شمسی پروازهایی به طور غیر مستقیم به مادرید (از طریق یونان) داشت که حدود ۱۷ سال پیش متوقف شده بود.
مبادلات تجاری در سال ۱۳۹۹
بر اساس آمار سازمان توسعه تجارت ایران، با وجود ظرفیتهای بالای همکاری، حجم تجارت خارجی بین دو کشور در سال ۹۹ تحت تاثیر تحریمها و همهگیری کووید-۱۹ نسبت به مدت مشابه سال قبل شاهد کاهش ۲۳ درصدی بود. به این ترتیب ارزش حجم کل تجارت ایران و اسپانیا در سال ۹۹، ۲۷۹ میلیون و ۱۴۱ هزار و ۸۴۴ دلار برآورد شده که سهم صادرات کشور ۶۰ میلیون و ۴۲۹ هزار و ۱۷۴ دلار و سهم واردات ۲۱۸ میلیون و ۷۱۲ هزار و ۶۷۰ دلار است.
به گزارش پایگاه خبری اتاق ایران، «محمد طاهری» رئیس اتاق مشترک ایران و اسپانیا پیشتر گفت: حجم تجارت خارجی بین دو کشور در سال ۱۳۹۸ به ۳۸۰ میلیون یورو و در سه ماهه نخست سال ۹۹ و با توجه به شیوع ویروس کرونا به ۴۷ میلیون یورو رسید. بنابراین پتانسیلهای بالایی برای برقراری روابط دو کشور وجود دارد که در صورت فراهم شدن زیرساختهای لازم میتوان مجدد سطح روابط را گسترش داد.
طاهری بر اساس آخرین آمارهای رسمی، به حجم مبادلات دو کشور طی سال ۱۳۹۵ اشاره کرد و گفت: در آن سال حجم مبادلات دو کشور از مرز یک میلیارد یورو فراتر رفت که تا قبل از لغو یکجانبه برجام از طرف دولت ترامپ این عدد به سه میلیارد یورو نیز رسیده بود، شرکتهای اسپانیایی در بسیاری از پروژههای مختلف ایران سرمایهگذاری انحصاری یا مشترک انجام دادند و برای پروژههای دیگری با ارزش چند میلیارد یورو مذاکرات یا مطالعات امکانسنجی صورت گرفت.
این فعال اقتصادی با بیان این مطلب که فرصتهای تجاری ایران و اسپانیا بسیار گسترده است، گفت: صنایع خودرو، فناوری اطلاعات و ارتباطات، بیوتکنولوژی، داروسازی، هوافضا، تدارکات و حملونقل، محیط زیست و آب، صنایع شیمیایی، فناوری نانو، مواد غذایی، املاک، گردشگری، منابع طبیعی و نساجی از جمله حوزههایی هستند که میتوان با تمرکز روی آنها همکاری کنیم.
وی همچنین معتقد است یافتن مزیتهای نسبی دو کشور و حضور سرمایهای و فن آورانه اسپانیاییها در بازار ایران از جمله مواردی است که مسئولان اقتصادی باید به آن توجه کنند. از طرفی ایران با داشتن موقعیت استراتژیک ویژه، دسترسی به انرژی فسیلی ارزان، نیروی کار متخصص و جوان میتواند به عنوان یکی از کشورهای هدف برای دنیا در زمینههای مختلف محسوب شود. در این راستا معرفی ایران به شرکتهای کوچک و متوسط به عنوان بازاری که نیازی به رقابت با ابرشرکت ها و غولهای تجاری ندارد، میتواند یکی از مهمترین فعالیتهای پیش رو باشد.