به گزارش ایرنا، عملیات اجرایی نخستین خطوط مترو به طور رسمی از سال ۱۳۷۷ آغاز شد، دورانی که یکسال پیش از آن مسئولیت شرکت متروی پایتخت را محسن هاشمی، رئیس کنونی شورای اسلامی شهر تهران بر عهده و این سکان را تا سال ۱۳۹۰ در اختیار داشت.
وی روز گذشته در آیین بهره برداری از ۲ ایستگاه مترو، اعلام کرد: نخستین روزی که عملیات اجرایی سیستم حمل و نقل عمومی را آغاز می کردیم، خودمان هم به نتیجه کار و رسیدن به چنین نقطه ای اطمینان نداشتیم.
هاشمی ادامه داد: اما اکنون این ناوگان در ۲۴۶.۸ کیلومتر از سطح زیرین پایتخت با ۱۳۴ ایستگاه و ۲۱۶ رام قطار با یک هزار و ۵۰۷ واگن فعال است و با بهره برداری از نخستین قطار ملی، نسل چهارم قطارهای مترویی بر روی ریل قرار می گیرد.
ساخت و توسعه مترو که عملیات اجرایی آن از سال های پیش از پیروزی انقلاب اسلامی کلید خورده است، به گفته تمامی مسئولان اساسی ترین راهکار برای مدیریت ترافیک و کاهش آلودگی پایتخت به شمار می آید، موضوعی که پیروز حناچی شهردار کنونی تهران بارها طی فرصت ها و در مراسم های مختلف به آن اشاره و تاکید کرده است.
بهره برداری از ۲۱ ایستگاه طی ۳ سال
علی امام مدیرعامل شرکت مترو تهران و حومه به عملکرد سه سال گذشته مدیریت شهری پایتخت در زمینه توسعه خطوط مترو اشاره کرد و گفت: تعداد ایستگاه‌های مترو تهران از سال ۱۳۷۷ تا شهریور سال ۱۳۹۶ برابر با ۱۱۱ مورد بود که از نیمه دوم سال ۱۳۹۶ تاکنون، ۲۱ ایستگاه دیگر مورد بهره برداری قرار گرفته است.
وی افزود: تلاش داریم تا ابتدای سال آینده ۶ ایستگاه دیگر به بهره برداری برسانیم و طی ۱۳ ماه بهره برداری از ۱۳ ایستگاه مترو اتفاق افتاده باشد.
امام سخنان خود را اینگونه ادامه داد که ۶ کیلومتر میانی از خط ۷ در تیر ۱۳۹۷، به همراه پنج ایستگاه شهید نواب صفوی، رودکی، کمیل، بریانک و مهدیه (در خطوط هفت و سه) و ایستگاه هلال احمر و بخشی از نیمه شمالی خط ۷ به طول ۷.۵ کیلومتر با ایستگاه‌های میدان صنعت و دانشگاه تربیت مدرس نیز در ۲۵ اسفند ۱۳۹۷ به بهره‌برداری رسید.
وی اظهارداشت: با آغاز سال ۱۳۹۸، هفتمین خط مترو تهران افتتاح شد، در ۱۸ فروردین سال گذشته، بخشی از نیمه جنوبی خط ۶ مترو تهران به طول ۹ کیلومتر و با سه ایستگاه دولت‌آباد، بعثت و میدان شهدا مورد بهره‌برداری قرار گرفت که ایستگاه میدان شهدا در تقاطع با خط ۴ بوده و به این ترتیب تعداد ایستگاه‌های تقاطعی و ۲ طبقه مترو تهران برای نخستین بار ۲ رقمی شد و به ۱۰ ایستگاه افزایش یافت.
مدیرعامل شرکت مترو تهران و حومه گفت: در ادامه بخش شرقی خط ۷ حد فاصل ایستگاه مهدیه تا بسیج به همراه ایستگاه میدان محمدیه در ۴ شهریور ۱۳۹۸ افتتاح رسمی شد و به این ترتیب با بهره‌برداری از ایستگاه میدان محمدیه در تقاطع با خط ۱، تعداد ایستگاه‌های تقاطعی مترو تهران به ۱۱ ایستگاه رسید.
مدیرعامل راه آهن شهری تهران و حومه اظهار داشت: ۶ مهر ۱۳۹۸ بخش باقیمانده نیمه جنوبی خط ۶ مترو تهران به طول یک کیلومتر حدفاصل ایستگاه میدان شهدا تا ایستگاه میدان امام‌حسین (ع) به بهره برداری رسید که به این ترتیب با توجه به تقاطعی بودن این ایستگاه با خط ۲، تعداد ایستگاه‌های تقاطعی و ۲ طبقه مترو تهران به ۱۲ ایستگاه افزایش یافت.
به گفته وی، در دوم دی ۱۳۹۸ ایستگاه مترو مولوی از بخش شرقی خط ۷ مترو افتتاح شد و به بهره برداری رسید و در ادامه با بهره‌برداری از ۲ ایستگاه کیانشهر در بخش جنوبی خط ۶ و هشتگرد در توسعه غربی خط ۵ تهران - کرج در ماه‌های بهمن و اسفند همان سال، تعداد ایستگاه‌های در حال بهره‌برداری تا آن مقطع به ۱۲۸ ایستگاه افزایش یافت.
۱۲ خط برای متروی پایتخت
محسن هاشمی مدیرعامل اسبق مترو و رئیس کنونی شورای اسلامی شهر تهران تاکید دارد که باید ۱۲ خط مترو در حدود ۴۵۰ کیلومتر داشته باشیم تا بتوانیم آلودگی هوای تهران را کنترل کنیم.
وی معتقد است که تمامی زیر ساخت های ایجاد شده برای خطوط مترو در تهران زمانی می تواند به سرانجام برسد و ثمره خود را نشان دهد که به تعداد کافی قطار و واگن بر روی ریل های آن قرار گیرد اما اکنون پایتخت به تعداد کافی قطار مترو ندارد.
هاشمی سخن همیشگی خود را مبنی بر کافی نبودن بازدهی مترو اشاره می کند و می گوید: زمانی می توان بهره وری خطوط مترو را کافی دانست که فاصله سر خط قطارها به ۲ دقیقه کاهش یابد و تعداد سفرهای روزانه از مرز ۲ میلیون نفر عبور کند و تمامی این موارد زمانی محقق می شود که ما به تعداد کافی قطار بر روی ریل ها داشته باشیم.
دولت در کنار شهرداری
پیروز حناچی شهردار تهران معتقد است که مشکلات پایتخت را نمی توان فقط با تلاش شهرداری حل کرد و باید سایر نهادها و بخش ها به ویژه دولت در کنار مدیریت شهری حضور داشته باشند و نقش خود را ایفا کنند.
حناچی در همین زمینه لازمه توسعه خطوط متروی تهران را به عنوان راهکاری اساسی برای کاهش ترافیک و آلودگی هوا تزریق ۳۰ هزار میلیارد تومان اعتبار سالانه دانست و تاکید کرد: این میزان اعتبار فقط با مشارکت دولت محقق می شود.
وی افزود: زیرساخت های لازم برای توسعه حمل و نقل ریلی فراهم است و برای اینکه بتوان فاصله قطارها را به ۲.۵ دقیقه رساند، باید به تعداد قطارهای موجود اضافه کرد.
وی یادآورشد: سال گذشته دولت یک هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان برای مقابله با آلودگی هوا و توسعه حمل و نقل عمومی در قالب اوراق مشارکت به صورت وام و تسهیلات که ۵۰ درصد آن به عهده شهرداری تهران است، کمک کرد.
حناچی اظهارداشت: میزان کمک های دولت برای مقابله با آلودگی هوا و توسعه حمل و نقل عمومی به شهر تهران، در سال جاری به بیش از ۲ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان رسید.
وی اضافه کرد: اما به علت آنکه این کمک‌ها در قالب اوراق مشارکت عمومی پرداخت شد، هزینه کرد آنها از طریق بانک های عامل با مشکلاتی مواجه است.
شهردار تهران گفت: دولت به طور متناوب به شهرداری برای مقابله با آلودگی هوا و توسعه خطوط حمل و نقل عمومی کمک می کند اما این میزان اعتبارات پرداختی کافی نیست.
حمایت دولت ادامه دارد
محمدباقر نوبخت معاون رییس جمهوری و رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور نیز زوز گذشته در آیین افتتاح دو ایستگاه مترو تهران تاکید داشت که حمایت دولت از شهرداری ها برای توسعه حمل و نقل عمومی ادامه خواهد یافت.
وی ادامه داد: امسال دولت به مدیریت شهری تهران و شهرداری‌های کشور ۲ هزار و ۱۰۳ میلیارد تومان اعتبار داده است.
نوبخت یادآورشد: دولت برای رفاه مردم تهران و سایر کلانشهرهای کشور در بخش توسعه زیرساخت های ناوگان مترو همکاری لازم را کرده است و هم اینک نیز در بخش تامین واگن تفاهم نامه ای امضا شد.
وی افزود: با تمام تلاش در امر توسعه حمل و نقل عمومی در خدمت مردم تهران و سایر کلانشهرهای کشور هستیم.
ساخت نخستین واگن ملی
امام مدیرعامل شرکت مترو تهران و حومه از بهره برداری از نخستین قطار ملی تا خرداد سال ۱۴۰۰ خبر داد و گفت: در ماده ۵۴ برنامه ششم دولت مکلف شده است که بحث تجهیزات ریلی را با دانش فنی ملی در بخش طراحی و تجهیزات به ۸۵ درصد برساند و تیر سال ۹۸ در همین زمینه قراردادی میان شهرداری و معاونت علمی و فناوری بسته شد.
وی افزود: قرارداد ۱۸ ماهه بود و با وجود تاثیر کرونا در همه بخش های کشور این قطار ساخته شد و دانش فنی تولید داخل را به ۸۵ رساند.
امام یادآورشد: تا شهریور ۱۴۰۰ آزمایش های یک رام قطار ملی انجام می شود.
وی افزود: در عمل ۸۸ درصد دانش تولید این قطار بومی سازی شده است و هشت میلیون یورو به این طریق صرفه جویی شد.
اکنون شهرداری تهران با مشارکت دولت به خصوص در زمینه تامین اعتبار و بهره گیری از توان علمی و مهارتی جوانان ایرانی، به نقطه ای رسیده است که می تواند علاوه بر ایجاد زیر ساخت های حمل و نقل ریلی مترو، قطارها و زیر سیستم های مورد نیاز خود را به تولید برساند.