تهران- ایرنا- سال ۹۹ از جهاتی سال بالندگی صنایع دفاعی ایران است، هرچند امسال سایه سنگین تحریم‌ها از سر صنعت دفاعی ایران در زمینه صادرات و واردات رفع شد، ولی این صنعت با عنایت به چهار دهه تلاش برای خوداتکایی و خودکفایی توانسته تحریمها را به معنای واقعی خنثی کند.

به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، رونمایی‌های متعدد دستاوردهای دفاعی در سال گذشته و اختصاص بخش بزرگی از بودجه کشور به صنایع دفاعی؛ آن هم زمانی که منابع مالی در اختیار دولت با کاهش چشمگیر روبرو بود، نشان می‌دهد که علی‌رغم تمام انتقادات، ارتقای توان دفاعی کشور در اولویت بوده است. ارتقا جایگاه نظامی و دفاعی ایران در جهان از رده بیست و سوم به رده چهاردهم در شرایطی که ایران سال‌هاست تحت تحریم‌های تسلیحاتی شدید قرار داشته و دارد، تنها در یک صورت امکان پذیر بود و آن عزم و اراده ملی و تکیه بر توان نیروهای بومی بود. وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح به عنوان یکی از مهم‌ترین پایه‌های این ارتقا در مسیر خودکفایی تجهیزات نظامی و دفاعی تلاش مضاعف داشته و توانسته نقش غیرقابل انکاری در این زمینه داشته باشد.

 وزارت دفاع در یک سال گذشته

تحویل تازه‌ترین نسل هواپیماهای بدون سرنشین؛ نخستین رونمایی از دستاوردهای وزارت دفاع در سال گذشته بود. سی ام فروردین ماه، نسل جدید پهپاد جت با برد یک هزار کیلومتر، وزن ۴۷۰ کیلوگرم است و سرعت ۹۰۰ کیلومتر بر ساعت تحویل نیروهای مسلح شد. پهپادهایی که قابلیت پرواز در ارتفاع ۴۰ هزار پایی و مداومت ۱۸۰ دقیقه‌ای داشت و مهمترین ماموریت آن، آزمایش تمامی سامانه‌های پدافندی کوتاه برد و دوربرد توپخانه‌ای و موشکی و ایجاد اختلال و فریب در شبکه پدافندی دشمن تعریف شده بود.

ابابیل ۳ پهپاد دیگری بود که صنایع هسای اصفهان تولید آن را بر عهده داشت. این پرنده شناسایی - رزمی با برد۱۵۰ کیلومتری قابلیت حمل محموله‌های مختلف الکترواپتیکی و رزمی را داشت و ماموریت اصلی آن جمع‌آوری و ارسال آنلاین داده‌ها و همچنین اجرای عملیات تهاجمی تعریف شد.

پهپادهای ابابیل ۳ برای نخستین بار توسط وزارت دفاع به نسل جدیدی از بمب‌های هدایت تلویزیونی و فروسرخ قائم مجهز شده‌اند. این بمب‌ها در واقع بمب‌های قائم ۱ هستند که در دو نسخه هدایت تلویزیونی و فروسرخ رونمایی شده‌اند. مجموعه خانواده بمب‌های قائم، از خانواده سدید و بمب‌های سدید ۳۴۲ هستند؛ بمب‌های قائم اولین بار روی پهپادهای دوربرد مهاجر ۶ نصب شدند پهپاد کرار با قابلیت حمل و رهاسازی محموله‌هایی در کلاس هواپیماها با سرنشین بوده و به توانمندی‌های رزمی و انتحاری مجهز شده بود. این پهپاد رزمی از نظر اجرای عملیات انتحاری، پهپادی نقطه زن است که با موتور توربوجت می‌تواند علیه اهداف سطحی مورد استفاده قرار بگیرد. هشتم خردادماه سال گذشته بیش از ۱۰۰ فروند شناور در کلاس‌های متنوع اعم از عاشورا، طارق و ذوالفقار تحویل نیروی دریایی سپاه پاسداران شد. شناورهایی که توسط متخصصان داخلی در شرکت‌های دانش بنیان سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع و مراکز نیروی دریایی سپاه تولید و بهینه سازی شده بود و قابلیت هیدرودینامیکی مطلوب، سرعت زیاد، قابلیت مانور مناسب، سطح مقطع راداری بسیار کم و قدرت آفندی بالا تاثیر به سزایی در ارتقای توان رزمی نیروی دریایی سپاه  در منطقه خلیج فارس و تنگه هرمز داشت.  

تحویل سه جنگنده کوثر در تیرماه به نیروی هوایی ارتش، رونمایی از برج مراقبت پرواز سیار فرودگاهی، افتتاح کارخانه لاستیک SUV، بهینه سازی و ارتقاء توان عملیاتی تانک‌های نیروهای مسلح، برگزاری نمایشگاه نهضت قطعه سازی و تولید و رونمایی از گیربکس دریایی بومی‌سازی شده انواع شناورهای دریایی، افتتاح کارخانه تولید کپسول‌های CNG کاوش از مهم‌ترین اقدامات وزارت دفاع در تابستان سال گذشته بود.

امضای میثاق نامه شورای راهبردی خط تولید بالگرد ملی صبا ۲۴۸، موفقیت مرحله اول و دوم پرتاب ماهواره‌بر ذوالجناح، افتتاح خط تولید انبوه موشک‌های دوش‌پرتاب پیشرفته و کارخانجات تولید سوخت جامد مرکب از دیگر اتفاقات دفاعی سال گذشته بود.

 اسفندماه سال گذشته ۹ فروند هواپیمای نظامی بازاماد شده از نوع هواپیماهای نظامی F۴,F۱۴,F۲۷، میراژ و همچنین هواپیماهای ترابری C۱۳۰,۷۰۷و ۷۴۷ و نیز ۱۰ فروند بالگرد از انواع متنوع بالگردهای شرقی و غربی۲۱۴,۲۰۵,۲۰۶,۲۰۹,۲۱۲ و میل شرقی ۱۷۱ و ده‌ها موتور بازآماد شده در سازمان صنایع هوایی وزارت دفاع تحویل نیروهای مسلح شد. همچنین در حاشیه سیزدهمین جشنواره جوان سرباز وزارت دفاع، از سلاح تهاجمی پیشرفته تمام ‌ایرانی «مصاف» رونمایی شد. برد موثر مصاف با دوربین دید در روز ۸۰۰ متر و با دوربین حرارتی ۶۰۰ متر است که با کالیبر۵۱×۶۲/۷ میلی متری، توسط هوا خنک می‌شود.

وزارت دفاع همچنین مراحل نهایی تولید و تست ناوشکن دنا و مین‌شکار صبا را در سال گذشته به پایان رساند و به نظر می‌رسد این دو دستاورد مهم دفاعی کشور سال جاری تحویل نیروی دریایی ارتش خواهد شد. هفتم آذرماه سال گذشته وزارت دفاع یکی از تلخ ترین روزهای خود را سپری کرد، روزی که «محسن فخری زاده» از برجسته‌ترین چهره های صنایع دفاعی کشور در منطقه دماوند تهران به شهادت رسید. چهره‌ای که به عنوان رییس سازمان پژوهش وزارت دفاع، نقش مهمی در پروژه های دفاعی کشور داشت.  سفر امیر دریادار «امیرحاتمی» وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح به روسیه و هند و دیدار با وزاری دفاع کشورهای جهان هم از مهم ترین رویدادهای مربوط به وزارت دفاع در سال گذشته بود.  

دستاوردهای رونمایی شده در روز صنعت دفاعی

سی اُم مردادماه سال گذشته و همزمان با روز ملی صنعت دفاعی تازه‌ترین و مهم‌ترین دستاوردهای وزارت دفاع با حضور رییس جمهوری رونمایی شد. موشک بالستیک شهید قاسم سلیمانی و موشک کروز شهید ابومهدی المهندس را می‌توان مهم ترین دستاورد رونمایی شده در روز صنعت دفاعی سال گذشته دانست، موشکی با برد ۱۴۰۰ کیلومتر که کنترل آیرودینامیکی؛ آن را نسبت به نمونه‌های مشابه در دنیا منحصربه فرد کرده است. این موشک به طول یازده متر و وزن ۷ تن است که سرعت ورود به جو آن ۱۲ ماخ و سرعت اصابت آن ۵ ماخ است. نوع موشک سوخت جامد مایل به پرتاب و سکوی پرتاب متحرک تاکتیکی است. سرعت آماده سازی آن تنها چند دقیقه بوده و به دلیل سرعت بالای ورود به جو قابلیت عبور از سامانه‌های پدافندی را دارد.

در آیین رونمایی از دستاوردهای دفاعی کشور، در کنار موشک بالستیک حاج قاسم نسل تازه‌ای از موشک کروز هم با نام شهید ابومهدی المهندس رونمایی شد. موشکی که قابلیت شلیک از عمق را دارد و با تجهیز نیروهای مسلح به ویژه نیروی دریایی، امنیت مرزهای آبی از هزار کیلومتری تامین خواهد شد. اهمیت و امتیازات موشک کروز برای ایران، ضرورت توسعه و ساخت این نوع از سلاح را افزایش داده است.

با افتتاح خط تولید موتور توربوجت ملی، جمهوری اسلامی ایران در ساخت یک جنگنده کامل به خودکفایی رسید. اوج اولین موتور توربجت بومی توسعه یافته‌ای بود که نیروی پیشران جنگنده‌های کوثر، صاعقه، آذرخش و جت آموزش پیشرفته یاسین را در محدوده وزن برخاست حدود ده تن فراهم می‌کند. سیستم کنترل موتور آن از نوع هیدرومکانیکال است که در صورت نیاز قابلیت ارتقاء به سیستم تمام الکترونیک (FADEC) را دارد.

مهمترین دستاورد ساخت این موتور بیش از ۱۴هزار قطعه‌ای اما فراهم سازی زمینه ورود کشور به فاز طراحی و ساخت موتورهای توربوفن و توربوشفت نیمه سنگین و سنگین کلاس هوایی و صنعتی بوده است که با تولید آن جمهوری اسلامی وارد جمع ۸ کشور صاحب دانش و تولید این دسته از موتورهای هوایی می‌شود.

در نمایشگاه صنعت دفاعی سال گذشته پهپادهای استراتژیک خانواده کرار رزمی و تاکتیکی، پهپادهای مراقبت رزمی خانواده مهاجر به ویژه پهپاد مهاجر ۶، پهپاد شناسایی و رزمی برد بلند فطرس با مداومت پروازی بالا، انواع پهپادهای خانواده ابابیل و  پهپاد مراقبت شناسایی صادق رونمایی شد و به نمایش عموم درآمد. موتور توربوفن سبک نسل چهار هم دیگر دستاورد نیروهای مسلح بود که در کنار سلاح های سنگین و سبک دیگر به خط تولید صنایع دفاعی کشور اضافه شد.

 وزارت دفاع و مواجهه بحران کرونا

وزارت دفاع و نیروهای مسلح هم مانند دیگر نهادها سال جدید را با شیوع کرونا آغاز کرد و از همان نخسین روزهای شیوع این بیماری در کشور، به منظور مهار آن اعلام آمادگی کرد. فروردین ماه سال گذشته رئیس اداره بهداشت وزارت دفاع از آمادگی این وزارتخانه برای تولید روزانه ۳۰ هزار کیت تشخیص ویروس کرونا با قابلیت اطمینان بالا خبر داد.

تولید ‌ماسک‌های فیلتردار یونی، مواد ضدعفونی، دستگاه های حرارت سنج، لباس‌های نفوذناپذیر برای کادر درمان، برگزاری نمایشگاه دستاوردهای پیشرفته صنعت دفاعی در حوزه مقابله با کرونا، طراحی سامانه ژئوماتیک ضد کرونا، ساخت انواع کیت‌های تشخیصی کووید ۱۹ و آزمایشگاه‌های تخصصی سیار سطح ( ۳ )که دو دستگاه آن تحویل انستیتو رازی و انستیتو پاستور شد سرفصل شروع این جهاد همه‌جانبه بود.

روزهای پایانی سال هم با رونمایی از واکسن  واکسن فخرا بار دیگر نشان داد در مسیر مقابله با هر نوع عاملی که سلامت و امنیت ایرانیان را تهدید کند، پرتلاش و پرتوان خواهد بود. فرایند تحقیق و توسعه واکسن کووید ۱۹ از اسفندماه ۹۸ آغاز شد و با جداسازی این ویروس از بین ۳۵ هزار نمونه بیماران ایرانی و کشت ۳۰ ایزوله مناسب اولین بذر واکسن از بین آن‌ها انتخاب و تولید شد. با انجام انواع تست‌های تعیین هویت ویروس، شناسنامه آن تهیه شد و کاندید واکسن کووید ۱۹ در خرداد ۹۹ به مرحله تولید آزمایشی رسید.

وزارت دفاع در صحنه عمل و با تمام چالش ها و کاستی ها نشان داد که توان داخلی ایران تا چه اندازه گسترده بوده و تکیه بر این توان تا چه میزان می تواند راه های پیشرفت کشور را هموار کند. تلاش ناتمام برای غلبه بر تحریم ها و تحدیدها استراتژی وزارت دفاع در سال جاری هم خواهد بود. وزارت دفاع و اصولا صنعت دفاعی به لحاظ نوع فعالیت‌هایی که دارد، در استفاده از فناوری‌ها پیشگام است.

 صنعت دفاعی ایران به واسطه سالها تحریم توانست در چهار دهه اخیر در مسیر خود اتکایی گام برداشته و نه تنها تجهیزات و تسلیحات مورد نیاز کشور را تامین کند بلکه قابلیت‌های این صنعت‌ آنقدر بوده که بعد از پایان تحریم تسلیحاتی ایران توانسته وارد بازارهای صادراتی هم شود. این صنعت علاوه بر این توانسته کمک قابل توجهی به سایر صنایع کشور باشد و از سرریز آن بخشها و صنایع دیگر هم استفاده کنند. در این راستا وزارت دفاع مهرماه سال گذشته با همکاری راه‌آهن جمهوری اسلامی تولید قطعات ناوگان ریلی را دستور کار قرار داد.