به گزارش ایرنا، "کتله خور" از طولانی ترین غار خشکی و آهکی کشف شده در دنیا است که کیفیت بلورها و قندیل‌ها، زیبایی و تعدد طبقاتش، آن را به یک نمونه منحصر به فرد تبدیل کرده است.
تاکنون حدود ۳۰ کیلومتر از این غار آهکی شناسایی و نقشه برداری ۲۲ کیلومتر از این محدوده انجام شده، ولی در زمان حاضر فقط یک مسیر یک هزار و ۲۵۰ متری، آن هم در طبقه اول غار برای بازدید گردشگران مهیا است.
تاکنون پنج طبقه از کتله خور شناسایی شده ولی عملیات اکتشاف در پهنه این غار هنوز به پایان نرسیده است و همچنان ادامه دارد.
بر اساس یافته های به دست آمده؛ قدمت غار کتله خور به ۲۷ تا ۳۰ میلیون سال پیش (دوره سوم زمین شناسی) می رسد، در عملیات اکتشافی اخیر، اسکلت حیواناتی از گونه سگ سانان در طبقات دوم و سوم غار کشف شد که شباهتی به انواع حیوانات موجود ندارند.
ساختمان غار کتله خور در زیر رشته کوهی به همین نام قرار گرفته است. در بعضی ازمناطق غربی ایران به کوه‌های کم ارتفاع ' کتله' می‌گویند و به احتمال وجه تسمیه غار نیز به همین علت باشد که غار در این کوه ها قرارگرفته‌است.
غار کتله خور دارای تونل های فرعی و استلاکتیت ها(قندیل های آویزان) و استلاکمیت ها(رسوبات مخروطی کف غار) و ستون های متعدد در گذرگاه های اصلی است.
دمای هوای داخل غار همانند بسیاری از غارهای دیگر در تمام فصول ثابت و بین ۷ تا ۱۴ درجه سانتی گراد است.
قندیل های مخروطی آویزان از سقف ها در اثر داشتن ناخالصی ها، رنگ های متنوع به خود گرفته اند و آنها که ترکیبات به همراه نداشته و یا کمتر دارند به صورت بلورهای شیشه ای بسیار شفاف مشاهده می شوند.
ورودی غار یک دهلیز چهار هزار متری با سقفی کوتاه و فاقد غار سنگ و چند دهلیز فرعی است.
پس از دهلیز فرعی یک دالان وسیع ۹۵۰ متری با سربالایی‌هایی به ارتفاع ۲ متر و گودال های خشک قرار دارد که با ۲ شاخه ۵۰ متری ادامه پیدا می‌کند و پس از عبور از یک سربالایی به تالار وسیعی پوشیده از چکنده و چکیده و ستون های آهکی می‌رسد.
علاوه بر انبوه قندیل ها، تجمع‌های مختلف آهکی در قسمت های مختلف غار سبب پدید آمدن اشکال مختلفی شده است که براساس شباهت های ایجاد شده، بخش های مختلف غار در طول مسیر بازدید به نام هایی همچون میدان پنج شیر، میدان بیستون، میدان چهل‌ستون، تالار عروس، میدان شمع، نخل سوخته و میدان مریم مقدس نام گذاری شده است.
غار کتله خور در ۱۵۵ کیلومتری جنوب زنجان، ۸۰ کیلومتری جنوب شهرستان خدابنده و ۱۷۳ کیلومتری شمال همدان، در نزدیکی شهر گرماب واقع شده است.
مسیر متداول برای بازدید از این جاذبه طبیعی، جاده زنجان به خدابنده (قیدار) در امتداد زرین آباد به گرماب است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان گفت: غار کتله خور به واسطه ویژگی های منحصربفردش، کارکردی بین المللی به عنوان یک جاذبه گردشگری دارد.
امیر ارجمند از تکمیل زیرساخت‌های گردشگری محوطه غار کتله خور در شهرستان خدابنده خبر داد و اظهار داشت:
مراحل کف سازی با سنگ‌فرش، تعمیرات سرویس های بهداشتی، تعمیرات تاسیسات الکتریکی و مکانیکی، روشنایی معابر، تعمیر و مرمت آلاچیق های محوطه، ساماندهی فضاهای سبز و تصحیح مسیر پیاده راه به اتمام رسیده است.
وی با بیان اینکه گسترش و رشد تسهیلات و زیرساخت‌های گردشگری مدت‌زمان ماندگاری و همچنین رضایت گردشگران را افزایش می‌دهد و توسعه گردشگری پایدار را در پی دارد، افزود: شهرستان خدابنده با ظرفیت‌های مختلف گردشگری اعم از آثار تاریخی و آب‌وهوای خوش به‌عنوان منطقه‌ای بااهمیت راهبردی در حوزه گردشگری بشمار می‌رود، ازاین‌رو توسعه زیرساخت‌های گردشگری آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی زنجان گفت: با توجه به غنای ظرفیت های گردشگری در شهرستان خدابنده، ایجاد بستر مناسبی برای سرمایه گذاری در بخش گردشگری این شهرستان در دستور کار قرار دارد.
غار کتله خور از زمان کشف تا کنون چنان که باید شناخته نشده است در حالی که این غار در کنار جاذبه خیره کننده اش برای گردشگران، رازها و زیبایی های زیادی را در دل خود جای داده است در حالی که به دلیل ناشناس ماندن، بسیاری از مردم در داخل کشور نیز اسم این غار را هم نشنیده‌اند.