مولانا جلال‌الدین محمد بلخی (۶۰۴ تا ۶۷۲ ه. ق) شاعر، عارف و شخصیت برجسته فرهنگی ایرانی در بلخ زاده شد. وی در نوجوانی و چند سال پیش از حمله مغول به همراه خانواده‌اش از زادگاهش واقع در شرق ایران بزرگ در قرن هفتم هجری برای زیارت مکه خارج و سپس به قونیه مهاجرت و در آنجا ساکن شد. آثار مولوی از جمله ۶ دفتر مثنوی معنوی و بالغ بر ۲۵ هزار بیت و دیوان غزلیات شمس با بیش از ۳۶ هزار بیت به زبان فارسی به زبان‌های مختلفی ترجمه شده است.
به گزارش روز دوشنبه گروه فرهنگی ایرنا از روزنامه نشنال، مدرسه سلطان العلما شامل یک مسجد، خانقاه و یک حوزه علمیه متعلق به پدر مولانا یعنی بهاءالدین ولد و محل تولد این شاعر و عارف شهیر قرن هفتم است. ضرورت بازسازی این محل از مدت‌ها قبل مطرح شده بود اما مقام‌های وزارت فرهنگ و اطلاع‌رسانی افغانستان دیروز اعلام کردند روند بازسازی این بنا را با بهترشدن هوا در بهار آغاز خواهند کرد.
وضعیت نامناسب این بنای خشت و گلی باعث شده بود فعالان فرهنگی از دولت افغانستان به دلیل بی‌توجهی به آن انتقاد کنند، ترکیه نیز پیش از این وعده بازسازی این بنا را داده بود که محقق نشد. مبلغ تخصیص یافته به بازسازی این بنا هنوز اعلام نشده است، اما برآورد می‌شود دست کم هفت میلیون دلار برای این کار نیاز باشد. قرار است این محل به نزدیک‌ترین شکل معماری سنتی خود بازسازی و مانند گذشته شامل یک مدرسه علمیه، مسجد و خانقاه باشد.
افغانستان در دوره‌های مختلف تاریخی بخشی از ایران بوده و شباهت‌های فرهنگی و زبانی ایرانیان و مردم افغان این امر را تایید می‌کند. از نظر سیاسی هم بخش‌های غربی افغانستان شامل شهر مهم هرات دست‌کم تا دوره قاجاریه به ایران متعلق بود تا اینکه بر اساس معاهده پاریس در اسفند ۱۲۳۵ خورشیدی رسما از ایران جدا شد.