تاریخ انتشار: ۸ فروردین ۱۴۰۰ - ۰۹:۵۹

سنندج- ایرنا- طی هشت سال فعالیت دولت تدبیر و امید برنامه‌ها و طرح‌های فرهنگی و هنری زیادی در کردستان اجرا شد که می‌توان از آن به عنوان برگ زرینی از خدمات دولت و دوران شکوفایی و بالندگی فرهنگ این دیار یاد کرد.

به گزارش ایرنا، لازمه دریافت و پی بردن به وضعیت در هر بخشی اعم از اقتصادی و فرهنگی مستلزم رجوع به آمار و اطلاعات مربوطه است و با استناد به آماری شفاف و صریح می‌توان عملکردهای مختلف در بخش های گوناگون را مورد توجه قرار داد.

با روی کارآمدن دولت تدبیر و امید در سال ۱۳۹۲ تاکنون در بخش‌های مختلف به ویژه بخش فرهنگ و هنر کردستان اتفاقات و تحولات خوبی رخ داده و این مهم در آمار اعلام شده از سوی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان هویدا است.

هرچند ناگفته نماند از اسفند سال ۱۳۹۸ تاکنون با شیوع بیماری کرونا بیشترین آسیب به برنامه‌های فرهنگی به واسطه ویژگی جمعی بودن آن وارد شد البته با طرح‌هایی هم چون برگزاری نمایشگاه کتاب و جشنواره‌های فرهنگی و هنری به صورت مجازی از تعطیل شدن این برنامه‌ها جلوگیری به عمل آمد و تا حدودی ارتباط بین مخاطبان و فعالان فرهنگی و هنری برقرار بود.

یکی از مهمترین بخش‌های حوزه فرهنگ که عامل موثری در ارتقای فرهنگ عمومی جامعه محسوب می‌شود کتاب است آن هم چه در حوزه نشر و چه ترویج کتابخوانی؛ که در این زمینه شاهد رشد کمی و کیفی بسیاری از شاخص‌ها هستیم.

رشد چشمگیر حوزه نشر و رسانه در کردستان

نگاهی به آمارها حوزه نشر در استان حکایت از این دارد که نگاه‌های سلیقه ای و ممیزی‌ها به نسبت گذشته کاهش چشمگیری داشته به گونه‌ای که خروجی این حوزه بیانگر بهبود فرآیند انتشار کتاب در استان است.

قبل از دولت تدبیر و امید تعداد عناوین کتاب‌های منتشر شده در استان ۱۱۸ عنوان بود که این تعداد با ۱۱۲ درصد رشد به ۳۱۴ عنوان در این دولت رسید.

تعداد عناوین کتاب‌های تالیف شده هم طی هشت سال دولت تدبیر و امید در این استان به نسبت سال ۱۳۹۲و ابتدای دولت یازدهم به ترتیب  ۱۳۴ درصد افزایش داده شده و میزان شمارگان انتشار یافته از این کتاب ها هم بیش از ۱۰ برابر رشد داشته است.

آمار کتاب‌های منتشر شده چاپ اول در ابتدای دولت یازدهم ۳۵ عنوان بود که پس از هشت سال این مهم با افزایش  ۶۱۱ درصدی مواجه شده و به ۲۴۹ عنوان رسیده است.

 این  رشد تنها مختص تعداد عناوین کتاب‌ها نبوده بلکه تعداد مولفان و ناشران هم در این راستا افزایش پیدا کرده است به گونه‌ای که تعداد ناشران استان از ۳۶ به ۷۹ ناشر و تعداد مولفان هم به ۱۸۵ مولف افزایش پیدا کرده است.

تعداد چاپخانه‌های فعال در استان هم از ۵۴ به ۸۰ باب رسیده به عبارتی در این بخش هم افزایش ۴۸ درصدی را شاهد هستیم و تعداد نمایشگاه‌های کتاب برگزار شده هم طی این هشت سال ۳۰ درصد رشد کرده است.

علاوه بر این موارد ذکر شده دولت یازدهم و دوازدهم به حلقه آخر حوزه کتاب یعنی فروش آن هم توجه اساسی داشته است و طی این سال‌ها  با اجرای طرح‌های تابستانه،پاییزه، بهاره و زمستانه  حمایت ویژه‌ای از ناشران و کتابفروشان کرده است و در این بین کردستان همواره در فروش و عرضه کتاب در این طرح‌ها جزو استان‌های برتر کشور بوده است.

در آخرین طرح زمستانه کتاب که زمستان سال ۱۳۹۹ برگزار شد؛ کردستان با فروش ۱۲ هزار و ۶۴۸ جلد کتاب به ارزش ۱۱ میلیارد و ۹۷۰ میلیون ریال در هفت روز ششمین استان کشور از لحاظ مبلغ فروش شد.

تعداد عناوین رسانه های چاپی(نشریات) و پایگاه خبری هم در استان طی این هشت سال از ۲۶ به ۱۰۸ عنوان یعنی ۳۱۵ درصد، شمارگان رسانه‌های چاپی نیز از ۲۵۵ هزار نسخه به ۵۶۰ هزار نسخه یعنی ۱۱۹ درصد افزایش پیدا کرده است.

تعداد عناوین رسانه‌های الکترونیکی برخط از پنج به ۳۲ به عبارتی رشد ۵۴۰ درصدی را در این سال‌ها تجربه کرد و تعداد مجوز رسانه‌های چاپی(نشریات) صادر شده هم ۱۰۰ درصد افزایش یافت.

طی هشت سال دولت دکتر روحانی تعداد مجوز رسانه‌های الکترونیکی برخط و غیر برخط هم در این استان به ترتیب ۵۴۰ و ۳۰۰ درصد در این استان به نسبت قبل از روی کار آمدن این دولت رشد پیدا کرده است.

تعداد کانون‌های آگهی و تبلیغاتی از ۷۵ به ۱۰۲ باب رسیده و رشدی ۳۶ درصد را داشته است علاوه براین تعداد کتابفروشی ها هم از ۱۲۶ به ۱۸۸ یعنی ۴۹ درصد و تعداد دکه‌های مطبوعاتی نیز از ۴۸ به ۹۰ باب به عبارتی ۸۷ درصد افزایش پیدا کرده است.

افزون براین موارد تعداد خبرنگاران هم در استان رشد ۵۹ درصدی را داشته به گونه‌ای که  از ۹۲ به ۱۴۷ نفر رسیده است.

برگزاری جشنواره‌ها و کنگره‌های شاخص در کردستان

برنامه و فعالیت‌های فرهنگی، هنری و رسانه‌ای زیادی در قالب جشنواره، همایش، کنگره و مسابقه براساس فرهنگ و آداب و رسوم موجود در استان طی هشت سال اخیر تدارک دیده شد و به اجرا درآمد.

نکته حائز اهمیت این است که این برنامه‌ها به طور متمرکز در مرکز استان برگزار نشد و دیگر شهرستان‌های استان از آن بی نصیب نماندند بلکه براساس توانمندی و استعدادهای موجود در هر شهر طی این سال‌ها برنامه‌های فرهنگی و هنری شاخصی اجرا شدند.

تئاتر خیابانی مریوان، داستان کُردی بانه، تئاتر کُردی سقز، فرهنگ و ادبیات پرژه کامیاران، کنگره شعر عاشورایی قروه، شعر انتظار بیجار، نمایش طنز دیواندره، جشنواره موسیقی کُردی سنندج، جشنواره مد و لباس کردی و هوره وسیاچمانه از جمله مهمترین برنامه‌های متنوع فرهنگی هنری در استان است.

ناگفته نماند یکی از مهمترین رویدادهای فرهنگی دولت دولت تدبیر و امید در کردستان برگزاری کنگره مشاهیر کُرد است که در سطح بین‌المللی و با حضور سرمایه‌های اجتماعی که سال‌ها از میهن خویش دور بودند، برگزار شد و اخبار مربوط به آن انعکاس و بازتاب جهانی داشت.

تعداد جشنواره‌ها، مسابقات، همایش‌ها و کنگره‌های فرهنگی و هنری برگزار شده در استان از ۳۵ به ۷۷ مورد با ۱۲۰ درصد رشد، رسید و این مهم نتیجه تلاش و همتی جمعی مسوولان و مردم بود.

علاوه براین براساس آخرین آمار منتشر شده از سوی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی کردستان در بخش نمایش هم شاهد رشد ۱۰۷ درصدی تولید نمایش در این هشت سال در استان هستیم.

تعداد مجوزهای صادر شده برای اجرای موسیقی هم از ۲۹ به ۵۳ مجوز رسیده و به عبارتی ۸۲ درصد رشد داشته است و تعداد اجرای صحنه‌ای موسیقی هم در سال ۹۲، ۷۵ اجرا بود و در پایان سال ۹۹ به ۷۷ اجرا رسید و رشدی  ۲ درصدی را تجربه کرد.

تعداد نمایشگاه‌های هنرهای تجسمی هم رشدی ۲۶۰ درصدی داشتند یعنی تعداد آنها از ۲۳ به ۸۳ باب افزایش پیدا کرده است و افزون براین تعداد آموزشگاه های آزاد هنری نیز از ۱۷ به ۷۳ باب یعنی ۳۲۹ درصد رشد، رسیده است.

تعداد هنرستان‌های هنری در استان هم از یک به سه باب با ۲۰۰ درصد رشد و تعداد رشته‌های هنری هنرستان هنرهای زیبای سنندج هم از یک به ۶ رشته یعنی ۵۰۰ درصد رشد رسیده است.

تعداد انجمن‌های هنرهای تجسمی، موسیقی و نمایش هم طی این سال‌ها هیچ تغییری نداشتند و همان تعداد ثابت سال‌های قبل از ۹۲ هستند.

تعداد سینما(سالن های مجتمع های فرهنگی هنری مجهز به سیستم پخش دیجیتال سینمایی درنظر گفته شده) از ۶ به ۱۱ باب رسیده و این افزایش ۸۳ درصدی در این بخش را می‌رساند.

میزان ظرفیت سالن سینماها وفرهنگسراها هم از یک هزار و ۹۷۹ نفر به سه هزار و ۱۵۲نفر رسیده و این بخش نیز۵۹ درصد افزایش پیدا کرده است.

رونق فعالیت‌های قرآنی و عترت طی هشت سال گذشته در استان

علاوه بر فعالیت‌های فرهنگی و هنری در بخش قرآن و عترت هم بر مبنای آمار اعلام شده شاهد رشد مطلوبی در این زمینه به نسبت سال‌های قبل از روی کارآمدن دولت تدبیر و امید هستیم.

تعداد جشن‌ها و مراسم قرآن و عترت از ۱۰ به ۱۶ مورد جشن رسید به عبارتی ۶۰ درصد افزایش پیدا کرد و تعداد جشنواره‌های قرآنی هم در استان ۱۰۰ درصد افزایش یافت.

تعداد فعالان برگزیده قرآنی رشد ۳۶۶ درصدی داشته یعنی برگزیدگان قرآنی از ۱۲ به ۵۶ نفر رسید و تعداد مسابقات قرآن و عترت هم از پنج به ۶ مسابقه افزایش یافت و به عبارتی ۲۰ درصد رشد پیدا کرده است.

تعداد موسسات قرآنی در استان از یک به ۱۴موسسه رسید و رشد ۱۹ برابری را تجربه کرد که این اقدام طی سال‌های گذشته بی نظیر بوده و بیانگر توجه ویژه به حوزه مسائل و مباحث دینی و مذهبی است.

تعداد نمایشگاه‌های قرآنی برگزار شده هم از چهار نمایشگاه در سال ۹۲ به ۱۰ نمایشگاه تا پایان سال ۱۳۹۹ رسید و در این بخش هم رشد ۱۵۰ درصدی را شاهد هستیم.

در این بین از انجام فعالیت‌های فرهنگی، هنری و قرآنی در روستاها هم غفلت نشده است به گونه‌ای که تنها نهاد و موسسه فعال در روستاهای استان کانون‌های فرهنگی هنری مساجد است که در همه ایام برنامه‌های ویژه و شاخصی را به اجرا درمی‌آورند.

تعداد کانون‌های فرهنگی وهنری مساجد  استان که تعداد بیشتر آنها هم در روستاها راه‌اندازی شده از ۲۳۳ به ۶۰۲ کانون طی این هشت سال افزایش پیدا کرده است و این رشد ۱۵۸ درصدی در این حوزه را نشان می‌دهد.

تعداد اعضای کانون‌های فرهنگی وهنری مساجد استان هم از ۲۲ هزار به ۳۳ هزار نفر رسیده به عبارتی ۵۰ درصد افزایش داشته و تعداد اعضای کتابخانه‌های این کانون‌ها هم از سه هزار و ۳۳۰ به ۱۱ هزار نفر یعنی ۲۳۰ درصد رشد رسیده است.

تعداد کتاب‌های موجود در کتابخانه‌های کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد کردستان از ۴۹۹ هزار و ۵۰۰ به ۵۵۰ هزار جلد رسید یعنی ۱۰ درصد افزایش یافت.

سال ۱۳۹۲  تعداد مساجد تحت پوشش طرح تلاوت نور ۲۳۳ بود که در پایان سال ۱۳۹۹ به ۵۵۰ و باب رسید و در این بخش هم ۱۴۶ درصد رشد اتفاق افتاده است.

تعداد مساجد تحت پوشش طرح تفسیر قرآن هم از ۱۰۹ به ۴۵۰ باب رسید و رشد ۳۱۲ درصدی را تجربه کرد و تعداد خانه های نور (مرکز قرآنی مساجد) نیز از ۲۳ به ۳۳ باب افزایش یافت.

آمار و اطلاعات ذکر شده بخشی از اقدامات فرهنگی، هنری و قرآنی انجام شده در استان است بی شک در دیگر دستگاه‌های فرهنگی و هنری هم اقدامات شایان توجهی انجام شده که در گزارش‌های بعدی به بیان آنها خواهیم پرداخت.

طی هشت سال گذشته از لحاظ کمی و کیفی در بخش‌های مختلف فرهنگی، هنری و قرآنی در کردستان رشد مطلوبی را شاهد هستیم هر چند در این بین نمی‌توان کمبودهای اعتباری که بزرگترین مانع سر راه اجرای بسیاری از برنامه‌ها و طرح‎‌های این حوزه بوده را نادیده گرفت ولی با این وجود فعالان و دلسوزان فرهنگ و هنر این دیار دست روی دست نگذاشتند و با کمترین امکانات برنامه‌های ارزشمندی را خلق کردند که در کارنامه دولت تدبیر و امید برای همیشه تاریخ ثبت و ضبط شده است.