به گزارش ایرنا، سریلانکا با ۲۲ میلیون نفر در اقیانوس هند سالها به صورت پادشاهی اداره می شد و بیش از ۱۸۱ پادشاه بر آن حکومت کرده است تا اینکه در قرن هجدهم به صحنه رقابت پرتغالیها، دانمارکیها و بریتانیاییها تبدیل شد. پیروز این رقابتها امپراطوری بریتانیا بود که در تاریخ ۱۸۱۵ میلادی سریلانکا را تحت مستعمره خود قرار داد. اما دو مبارزه مسلحانه در سریلانکا علیه حکومت امپراطوری بریتانیا اتفاق افتاد و سرانجام در تاریخ ۱۹۴۸ میلادی این کشور استقلال به دست آورد اما تا سال ۱۹۷۱ به عنوان قلمرو امپراطوری بریتانیا شناخته میشد.
در این زمان سریلانکا با نام "سیلون" شناخته میشد اما در سال ۱۹۷۲ میلادی این کشور نظام سیاسی جمهوری را انتخاب کرد. اولین انتخابات رسمی و سراسری سریلانکا یک سال قبل از استقلال آن یعنی در سال ۱۹۴۷ برگزار شد. قانون اساسی سریلانکا در سال ۱۹۷۸ معرفی شد که بر اساس آن رئیس جمهوری به عنوان مقام اول کشور شناخته میشود.
انتخابات در سریلانکا
سریلانکا در سطح ملی رئیس دولت - رئیس جمهور – را انتخاب میکند. این کشور دارای یک سیستم چند حزبی است که دو حزب سیاسی غالب در آن وجود دارد. همه انتخابات در این کشور توسط کمیسیون انتخابات سریلانکا برگزار میشود.
انتخاب رییس جمهوری
رئیس جمهور مستقیماً برای یک دوره پنج ساله انتخاب میشود رأی گیری به صورت مستقیم است و انتخاب کنندگان میتوانند به سه نامزد رای دهند و انتخابات محدود به دو دور میباشد. اگر هیچ نامزدی در دور اول، اکثریت آرا را کسب نکند، از اولویتهای دوم و سوم رأی دهندگانی که نامزد اولویت اول آنها حذف شده است، برای تعیین برنده استفاده میشود. با این حال، از زمان معرفی معیار آرای بیش از ۵۰ درصد یک نامزد در دهه ۱۹۸۰، احتیاجی به شمارش آراء در "دور دوم" نبوده است.
انتخابات پارلمانی
پارلمان سریلانکا دارای ۲۲۵ عضو است که برای یک دوره پنج ساله انتخاب میشوند. ۱۹۶ عضو پارلمان بر اساس سهمیه هر منطقه انتخاب میشوند. ۲۹ عضو دیگر که لیست ملی نامیده میشود توسط دبیر هر حزب با توجه به میزان آرای کسب شده هر حزب انتخاب میشوند.
در سریلانکا ناحیهها بخشهای اداری سطح دوم هستند که در یک استان قرار دارند. در این کشور ۲۵ ناحیه در ۹ استان قرار دارد. هر ناحیه توسط یک فرماندار منطقهای اداره میشود که توسط دولت مرکزی منصوب میشود. وظایف اصلی فرمانداری هر ناحیه شامل هماهنگی ارتباطات و فعالیتهای دولت مرکزی و سایر فرمانداریها است. فرمانداری هر ناحیه همچنین مسئول اجرا و نظارت بر پروژههای توسعه در سطح منطقه و کمک به فعالیتهای زیرمجموعههای خود و همچنین جمع آوری درآمد و هماهنگی انتخابات در منطقه میباشد.
نخست وزیر در سریلانکا
نخست وزیر جمهوری سوسیالیست دموکراتیک سریلانکا معاون رئیس دولت این کشور و ارشدترین نماینده پارلمان در کابینه وزیران است. کابینه درمجموع درمورد سیاستها و اقداماتشان در قبال پارلمان پاسخگو است.
رئیس جمهور یک عضو پارلمان را به عنوان نخست وزیر منصوب میکند. این فرد از نظر رئیس جمهور "می تواند اعتماد اکثریت پارلمان را کسب کند. " نخست وزیر در تمام مدت زمانی که کابینه وزیران بر اساس مفاد قانون اساسی به کار خود ادامه میدهد، همچنان در سمت خود باقی خواهد ماند مگر اینکه او از سمت خود استعفا دهد یا عضویت وی در پارلمان خاتمه یابد.
احزاب سیاسی مهم در سریلانکا
مهمترین احزاب سیاسی سریلانکا شامل اتحاد آزادی مردم سریلانکا به رهبری ماهیندا راجاپاکس، ساماگی جانا بالاوگایا، اتحاد ملی تامیل، قدرت ملی مردم، جبهه ملی مردم تامیل و حزب دموکراتیک مردمی ایلام میباشد.
آخرین انتخابات سریلانکا در سال ۲۰۲۰ اتفاق افتاد. در این انتخابات ماهیندا راجاپاکس رییس جمهوری سابق سریلانکا و برادر گوتابایا راجاپاکس رییس جمهوری وقت این کشور، پس از یک پیروزی قاطع در انتخابات پارلمانی، به عنوان نخست وزیر سریلانکا سوگند یاد کرد.
خانواده راجاپاکس از جمله باسیل راجاپاکس بنیان گذار حزب مردمی سریلانکا (اس ال پی پی) که برادر جوانتر گوتابایا و ماهیندا راجاپاکس محسوب میشود، بیش از دو دهه است که کنترل سیاست سریلانکا را در دست دارند.
نظام انتخاباتی نپال
نپال، به طور رسمی جمهوری فدرال دموکراتیک نپال، یک کشور مستقل در جنوب آسیا است. رشته کوههای هیمالیا عمدتا در این کشور قرار گرفته است، اما بخشهایی از دشت هند و گنگ نیز در نپال است. این کشور از لحاظ جمعیت (۲۹ میلیون نفر) چهل و نهمین کشور و از نظر مساحت نود و سومین کشور در جهان است. نپال محصور در خشکی است و از شمال با تبت و از جنوب، شرق و غرب با هند هم مرز است، در حالی که بنگلادش تنها در ۲۷ کیلومتری نوک جنوب شرقی آن واقع شده است و کشور بوتان توسط ایالت سیکیم هند از آن جدا شده است.
نپال جمهوری پارلمانی با سیستم چند حزبی است. این حزب دارای سه حزب سیاسی شناخته شده در پارلمان فدرال است: حزب کمونیست نپال (ان سی پی) ، کنگره نپال (ان سی) و حزب جاناتا سماج آبادی نپال (جی اس پی ان) . از میان دو حزب اصلی که هر دو رسماً از سوسیالیسم دموکراتیک حمایت میکنند، حزب کمونیست نپال چپ گرا و کنگره نپال مرکزگرا محسوب میشود.
انتخابات در نپال
در نپال سه نوع انتخابات وجود دارد: انتخابات پارلمان فدرال، انتخابات مجامع ایالتی و انتخابات دولت محلی. در هر یک از این دستهها ممکن است انتخابات میان دورهای و همچنین انتخابات عمومی وجود داشته باشد. در حال حاضر از سه سیستم انتخاباتی استفاده میشود: رأی گیری موازی مجلس نمایندگان و مجامع استانی، رأی منفرد قابل انتقال به شورای ملی و رای اکثریت برای انتخابات محلی.
کمیته انتخابات
طبق ماده ۲۴۶ قانون اساسی نپال، کمیسیون انتخابات بر انتخابات ریاست جمهوری، معاون رئیس جمهور، پارلمان فدرال، قوه مقننه ایالتی و ارگانهای محلی نظارت کرده و آنها را هدایت میکند. این کمیسیون لیستی از رای دهندگان را برای اهداف انتخابات تهیه میکند و همه پرسی را در مورد موضوعات با اهمیت ملی مطابق قانون اساسی و قانون فدرال برگزار میکند.
انتخابات قانونگذاری
طبق ماده ۸۴ قانون اساسی نپال در سال ۲۰۱۵، پس از انحلال پارلمان، کلیه اعضای پارلمان دوباره انتخاب میشوند. مدت فعالیت مجلس نمایندگان پنج سال است، مگر اینکه زودتر منحل شود. وقتی مجلس نمایندگان منحل شد، قدرت پارلمان فدرال به مجلس ملی منتقل میشود.
نامزدهای هر حوزه انتخابیه توسط احزاب سیاسی انتخاب میشوند یا به عنوان نامزد مستقل در انتخابات شرکت میکنند. هر حوزه انتخابیه بر اساس سیستم انتخاباتی رای اکثریت یک نماینده انتخاب میکند. از آنجا که نپال از سیستم رأی گیری موازی استفاده میکند، رأی دهندگان برای انتخاب نمایندگان پارلمان از طریق لیست مشخص شده احزاب، در رأی دیگری شرکت میکنند. قانون اساسی کنونی مشخص کرده است که ۱۶۵ نماینده از طریق سیستم رای اکثریت و ۱۱۰ نماینده از طریق سیستم لیست متناسب حزب سیاسی انتخاب شوند. نمایندگان زن باید یک سوم کل اعضای منتخب هر حزب را تشکیل دهند.
پس از انتخابات، یک حزب با اکثریت کلی (کسب بیشترین کرسی نسبت به سایر احزاب) میتواند دولت تشکیل دهد. اگر یک حزب اکثریت آشکارنداشته باشد، احزاب میتوانند به صورت ائتلافی دولت تشکیل دهند.
انتخابات مجلس شورای ملی
بر اساس اصل ۸۶ قانون اساسی نپال در سال ۲۰۱۵، اعضای شورای ملی هر شش سال از طریق یک کالج انتخابی انتخاب میشوند. علاوه بر این، یک سوم اعضا با قرعه کشی به مدت شش سال هر دو سال بازنشسته میشوند.
کالج انتخاباتی متشکل از اعضای مجمع استانی و رئیس / شهردار و معاون رئیس / معاون شهردار ارگانهای محلی در داخل یک استان است. هر رأی اعضای مجمع نمایندگان استان دارای ارزش ۴۸ است در حالی که هر رأی رئیس، شهردار، معاون رئیس و معاون شهردار دارای ارزش ۱۸ میباشد. کالج انتخاباتی ۵۶ عضو را برای مجلس شورای ملی انتخاب میکند و سه عضو دیگر از جمله یک زن توسط رئیس جمهور به پیشنهاد دولت نپال معرفی میشوند.
انتخابات مجلس استانی
طبق ماده ۱۷۴ قانون اساسی نپال در سال ۲۰۱۵، پس از انحلال مجلس استانی، کلیه اعضای مجلس استانی دوباره انتخاب میشوند. مدت فعالیت مجلس استانی پنج سال است، مگر اینکه زودتر منحل شود.
نامزدهای هر حوزه انتخابیه توسط احزاب سیاسی انتخاب میشوند یا به عنوان کاندید مستقل در انتخابات شرکت میکنند. هر حوزه انتخابیه بر اساس سیستم انتخاباتی رای اکثریت یک نماینده انتخاب میکند. از آنجا که نپال از سیستم رأی گیری موازی استفاده میکند، رأی دهندگان برای انتخاب نمایندگان پارلمان از طریق لیست مشخص شده احزاب، در رأی دیگری شرکت میکنند. قانون اساسی مشخص کرده است که شصت درصد از نمایندگان از طریق سیستم رای اکثریت و چهل درصد از آنها از طریق سیستم لیست متناسب حزب سیاسی انتخاب شوند. نمایندگان زن باید یک سوم کل اعضای منتخب هر حزب را تشکیل دهند.
پس از انتخابات یک حزب با اکثریت کلی (کسب بیشترین کرسی نسبت به سایر احزاب) میتواند دولت تشکیل دهد. اگر یک حزب اکثریت آشکارنداشته باشد، احزاب میتوانند به صورت ائتلافی دولت تشکیل دهند.
انتخابات محلی
در انتخابات محلی، شش عضو انتخاب میشوند که دولت محلی نپال را تشکیل میدهند. انتخابات برای مجالس شهری در شهرها و مجالس روستاها در حوزههای روستایی برگزار میشود. این مجمع شامل یک شهردار (دهیار درمورد مجامع روستایی) و معاون شهردار (معاون دهیار در مجامع روستایی) و همچنین یک رئیس بخش و اعضا از هر بخش است. دو عضو بخش باید زن باشند، یکی از آنها باید به یک گروه اقلیت تعلق داشته باشد. همه انتخابات بر اساس سیستم رای اکثریت برگزار میشود. آخرین انتخابات محلی نپال در سال ۲۰۱۷ برگزار شد.