«گازرسانی روستایی» که کمک بزرگی به توسعه زیرساختها و ایجاد صنایع تکمیلی در روستاها کرده است، به عنوان دستاوردی ماندگار در دولت «تدبیر و امید» به شمار میرود تا آنجا که به گفته مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، در این دولت تا کنون ۳۴ هزار روستا در کشور گازدار هستند.
درحالی که تداوم گازرسانی به شهرها و روستاهای هرمزگان در سالهای اخیر با وجود اعمال تحریمها و فشار اقتصادی فراوان شتاب بیشتری گرفته است، اما گازرسانی به سه کرمان، هرمزگان و سیستان و بلوچستان دیرتر شروع شد، زیرا به گفته مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، این سه استان گرمسیر بودند و موضوع گاز به عنوان مصرف گرمایشی مطرح نبوده و همچنین این سه استان از شبکه گاز دور بودند، اما اکنون و به ویژه در دولت تدبیر و امید گازرسانی در این استانها شتاب خوبی گرفته است.
استان هرمزگان که خود یکی از منابع غنی سوختهای فسیلی است و به دلیل بهرهمندی از منابع گاز طبیعی از دیرباز بهعنوان یکی از استانهای فعال در بخش صنایع پالایشگاهی نفت و گاز و صادرات آن به دیگر استانها مطرح است، استانی که به نظر میرسد مردم ساکن در آن باید از حداقل زیرساختهای صنعتی و معدنی نظیر گاز به طور کامل غنی باشند، سالها توجیه میشد که وقتی برق هست و این استان نیاز به گازخانگی ندارد؛ از این رو گاز تولیدی به استانهای دیگر از جمله کرمان و فارس منتقل میشد.
بهرهمندی ۵۲ روستا و شهر هرمزگان از گاز طبیعی
هرمزگان از جمله استانهایی است که به عنوان سی و یکمین استان در امر گازرسانی خانگی اقدام کرده و در کنار پیچوخمها و کمتوجهی برخی ارگانها به زیرساختهای شهری، شرکت گاز این استان به ویژه در دولت دوازدهم با مهندسی و برنامهریزی مناسب توانست در راستای تداوم عملیات گازرسانی به شهرها و روستاهای این استان به ویژه در سال ۹۹ طرح های گازرسانی خود را از جمله در حاجیآباد، بندرعباس، قشم، خمیر، بستک، پارسیان و رودان را سرعت بخشید به نحوی که درحال حاضر تعداد روستاهای گازدار در استان هرمزگان به ۴۳ روستا و شهرهای گازدار شده به ۹ شهر افزایش یافته است.
شرکت گاز این استان اواخر دهه ۸۰ بر اساس مصوبه هیات وزیران ثبت و اوایل دهه ۹۰ به طور رسمی فعالیتهای اجرایی خود را در این استان آغاز کرد و در راستای سه ماموریت مهم خود "ایجاد زیرساخت لازم برای جایگزینی گاز طبیعی بهعنوان سوخت پاک بهجای سایر سوختها، دوم تامین مستمر و ایمن گاز طبیعی بخشهای خانگی صنعتی و تجاری، و سوم ترویج فرهنگ استفاده بهینه از گاز طبیعی" با قوت به سوی توسعه و اهداف تعیین شده حرکت میکند.
تعهد گازرسانی شرکت گاز هرمزگان در سال ۹۶، پنج میلیارد و ۹۰۰ میلیون مترمکعب بود که با توجه به افزایش تولید در بخش فولاد و در بخش پالایشگاه نفت این میزان فروش گاز به ۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون مترمکعب افزایش یافت، همین مهم سبب شد که شرکت گاز هرمزگان در ردیف شرکتهای سودده شرکت ملی گاز قرار بگیرد.
و اما درحالی که میزان گازرسانی شرکت گاز هرمزگان در سال ۹۱ تنها هشت میلیون و ۵۰۰ هزارمترمکعب در روز بود که این میزان گازرسانی با وجود ۱۹۰ کیلومتر شبکه و خطوط تغذیه و انتقال در سطح استان اجرایی میشد، طول این خطوط در دولت دوازدهم به بیش از ۶۳۰ کیلومتر افزایش یافت که سبب رشد میزان گازرسانی تا ۲۵ میلیون مترمکعب در روز شد با این حساب تا پیش از سال ۹۰ شرکت گاز هرمزگان به عنوان یک شرکت ضررده محسوب میشد اما در سال ۹۱ این وضع به صورت مساوی بدون سود و ضرر درآمد و پس از سال ۹۱ تبدیل به شرکت سودده شد.
"حاجیآباد" از جمله شهرستانهایی شمالی هرمزگان است که عملیات گازرسانی به آن به عنوان یکی از شهرستانهای سردسیر از سال ۸۶ به عنوان نخستین شهر سبز این استان آغاز شد و هم اکنون افزون بر ۸ هزار مشترک از نعمت گاز طبیعی برخوردارند.
درحال حاضر ۱۸ روستا نیز از روستاهای بخش مرکزی حاجیآباد به طور کامل گازرسانی شدهاند و آذرماه سال ۹۹ شرکت گاز این استان اعلام کرد: "وزیر نفت با گازرسانی به ۱۰۰ روستا در بخشهای احمدی و فارغان شهرستان حاجیآباد موافقت کرده است".
پیش از این رییس برنامهریزی شرکت گاز هرمزگان نیز در گفتوگو با ایرنا عنوان کرده بود به دلیل هزینههای بالای طرح در سالجاری با حمایت و همراهی مسووولان استان به ویژه استاندار و نماینده مردم استان این طرح برای اخذ تصویب وزارت نفت نیز مطرح شد و تلاشهای متعددی در این خصوص صورت پذیرفت.
سعید داوری پور افزود: هزینه سرمایهگذاری شرکت ملی گاز ایران برای گازرسانی به فارغان و احمدی و روستاهای تابعه و صنایع خوشه در شهرستان حاجیآباد نزدیک به ۱۸میلیون دلار برآورد میشود که از محل منابع بند ق تبصره ۲ و بند د تبصره یک قانون بودجه که همگی از منابع داخلی وزارت نفت هستند، تامین خواهد شد.
وی افزود: با اجرای این طرح ۲ شهر فارغان و احمدی و نزدیک به ۱۰۰ روستا با جمعیتی افزون بر ۲۳ هزار نفر و مجموعهای از صنایع منطقه از جمله حدود ۳۰ گلخانه، ناحیه صنعتی وغیره با برآورد مصرفی افزون بر ۵۰۰ هزار متر مکعب در روز را زیر پوشش گازشهری قرار میدهد.
یکی دیگر از شهرستانهایی که در حوزه گازرسانی در سال جاری کارنامه خوبی دارد، شهرستان "پارسیان" در فاصله ۵۰۰ کیلومتری غرب بندرعباس است که تاکنون ۱۶روستای آن از نعمت گاز بهرهمند هستند.
فرماندار پارسیان فروردین ماه امسال اعلام کرد: در سال ۹۹ تعداد قابل توجهی طرحهای شاخص و مهم از جمله گازرسانی به ۱۶ روستای این شهرستان با پیگیری و تاکید استاندار هرمزگان تقدیم مردم این منطقه شده است.
به گفته مجتبی رضاپور، همچنین درسال گذشته ۱۲ طرح در بخش انرژی با هزینهای افزون بر ۹۶۰ میلیارد ریال به بهرهبرداری رسید.
تزریق گاز و گازرسانی به ۷ روستا در بخش مرکزی شهرستان پارسیان با جمعیت یکهزار و ۳۶ خانوار در دی ماه سال ۹۹، توسعه گازرسانی در این شهرستان را سرعت بخشید و مردادماه سال گذشته نیز عملیات تزریق گاز و گازرسانی به روستای ستلو در ۲ کیلومتری شهر دشتی پارسیان همسو با توسعه گازرسانی به روستاهای استان با موفقیت انجام شد.
رییس کمیته امداد پارسیان نیز بهمن سال گذشته اعلام کرد: گازرسانی به ۶۲۰ واحد مسکونی خانوادههای زیرپوشش کمیته امداد با اعتبار یک میلیارد و ۲۴۰ میلیون تومان در شهرستان پارسیان در حال اجرا است.
به گفته عبدالمجید نصیریان، درحال حاضر عملیات گازرسانی به ۱۰۰ واحد مسکونی شهری و روستایی خانواده تحت حمایت این نهاد در این شهرستان به اتمام رسیده و مابقی واحدهای مسکونی در حال اجرا است.
توسعه شبکههای گاز رسانی و مشارکتهای تجاری و عملیاتی به عنوان بخشی از اهداف راهبردی سند چشم انداز ۱۴۰۴ شرکت ملی گاز ایران علاوه بر کمک به توسعه زیرساختهای خدماتی به ویژه در مناطق روستایی، کمک بزرگی به توسعه زیرساختهای صنعتی، ایجاد صنایع تکمیلی و توسعه متوازن و عدالت توزیعی از جمله برای استان اقتصادی مانند هرمزگان خواهد بود.
از این رو همجواری شهرستان پارسیان با منطقه گازی پارس جنوبی و عسلویه که شرایط مناسبی را برای حوزه نفت و پتروشیمی ایجاد کرده است در سال ۱۴۰۰ شانس زیادی در راستای تحقق شعار سال«تولید، پشتیبانی ها و مانع زدایی ها» در حوزه انرژی به ویژه برای مردم این منطقه دارد.
از طرفی با ایجاد ایستگاههای گاز و برخورداری از گاز طبیعی در صنایع انرژی بر پارسیان که در محدودهای افزون بر ۱۰هزار هکتار در غرب شهرستان پارسیان واقع شده و در چشمانداز این منطقه ویژه اقتصادی، تولید ۱۸ میلیون تن پتروشیمی، ۴ میلیون تن فولاد، ۶۰۰ هزار تن آلومینیوم و ۳میلیون تن آلومینا پیشبینی شده است، مزیتهای زیادی نیز نصیب حوزه تولید و صنعت این منطقه خواهد شد.
تزریق گاز به بیش از ۱۰ محله شهر "رودان"، اجرای عملیات گازرسانی به شهر بیکاه و سه روستای این شهرستان از دیگر دستاوردهای مهم دولت تدبیر و امید و شرکت گاز استان به شمار میرود.
مدیرعامل شرکت گاز هرمزگان در خصوص گازرسانی به شهر رودان گفت: گازرسانی به شهر رودان تکمیل و عملیات گازرسانی به شهر بیکاه و روستاهای سکل، اسلام آباد و دهگلکن در حال انجام میباشد.
فواد حمزوی در گفتوگو با ایرنا افزود: تاکنون افزون بر سه هزار و ۷۵ علمک گاز درب منازل مسکونی شهروندان شهر رودان نصب و تزریق گاز به مرحله سوم رودان نیز با موفقیت انجام شده و است تمامی مناطق بخش مرکزی این شهرستان نیز گازدار شدهاند.
وی با بیان این که شبکه توزیع گاز در شهر رودان به اتمام رسیده، افزود: گازطبیعی به محلات گلستان، کلبر، سنگ رستم، جمال آباد، بالاشهر، دلگشا، معزآباد، سنگی، شهرک امام علی (ع)و شهرک امام حسن (ع) این شهر تزریق شده است.
مدیرعامل شرکت گاز هرمزگان خاطرنشان کرد: با ورود گاز شهری به هرمنطقه، زیرساخت لازم برای توسعه صنایع مستقر در آن محل از جمله توسعه گلخانههای پرورش صیفیجات، صنایع تبدیلی و ایجاد جایگاه CNG را بهدنبال دارد.
جزیره قشم تا سال ۱۴۰۰ به شبکه گاز متصل میشود
در خصوص گازرسانی به جزیره قشم نیز مدیر پژوهش و فناوری شرکت ملی گاز ایران در سومین همایش تخصصی «معرفی فرصتهای سرمایهگذاری منطقه آزاد قشم در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی» در بهمن ماه سال ۹۹ گفت: با سرمایهگذاری ۲۵ میلیون یورویی و ۲ هزار میلیارد ریالی، گاز تا سال آینده به بزرگترین جزیره خلیج فارس میرسد.
محسن مظلوم فارسیباف افزود: به منظور گازرسانی به جزیره قشم، نسبت به احداث خط لوله ۳۰ اینچ بندرعباس- لافت- گورزین (قشم) منشعب از خط هفتم سراسری (شامل ۳ کیلومتر عبور بخش دریایی به روش HDD) و انشعاب ۱۶ اینچ شهرک صنعتی خلیج فارس به طول ۱۴ کیلومتر اقدام شده است.
وی با اشاره به آغاز عملیات اجرایی ساخت خط لوله ۵۹ کیلومتری انتقال گاز از خط لوله هفتم سراسری به قشم اعلام کرد: این درحالی است که قطعات و لولهها تأمین، پیمانکار انتخاب و عملیات اجرایی ساخت خط لوله نیز آغاز شده است.
مدیر پژوهش و فناوری شرکت ملی گاز ایران پیشبینی کرد: بر اساس برنامه زمان بندی تا سال ۱۴۰۰، با هدف تامین سوخت و خوراک صنایع پتروشیمی، پالایشگاه و نیروگاهی، گاز به جزیره قشم انتقال داده شود.
مظلوم فارسیباف تصریح کرد: در مرحله نخست، انتقال روزانه ۲۵ میلیون متر مکعب گاز در دستور کار قرار گرفته که برای اجرای این طرح، همانطور که اشاره شد، یکی از پیچیده ترین عملیات ساخت خط لوله گاز در اعماق آبهای خلیج فارس انجام میشود.
مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران نیز نیمه اسفندماه سال گذشته در گفتوگو با ایرنا اعلام کرد: در ابتدای دولت تدبیر و امید تعداد روستاهای گازرسانی شده ۱۴ هزار روستا بود و تنها در این دولت بیش از ۲۰ هزار روستای دیگر به شبکه گاز متصل شدند و امروز ۳۴ هزار روستا در کشور گازدار هستند.
به گفته حسن منتظر تربتی، درحال حاضر ۲۷ استان ایران سبز هستند یعنی بیش از ۹۵ درصد از جمعیت ۲۷ استان کشور، گازدار هستند و طبق برنامهریزیهای انجام شده تا پایان سال ۱۴۰۰، قرار است ۴۰ هزار روستا در کشور به شبکه گاز متصل شوند.
نصب ۳۳ هزار انشعاب گاز در هرمزگان در سال ۹۹
مدیرعامل شرکت گاز هرمزگان با تشریح آخرین وضعیت گازرسانی به شهرها و روستاهای این استان، تعداد خانوار روستایی زیر پوشش گاز طبیعی را ۹ هزار و ۴۸۰ خانوار و تعداد خانوار شهری برخوردار از گاز طبیعی را ۱۳۱ هزارو ۹۹۵ خانوار اعلام کرد.
فواد حمزوی در گفتوگو با ایرنا، تعداد مشترکان شهری را ۱۳ هزار و ۲۳۶ مشترک و تعداد مشترکان روستایی را ۲ هزار و ۵۵۵ مشترک عنوان کرد و اظهارداشت: اتمام طرحهای نیمهتمام گازرسانی روستاها، تداوم گازرسانی با اولویت گازرسانی به شهرها و روستاهای استان از برنامههای مهم و شاخص شرکت گاز استان هرمزگان است.
به گفته وی، درحال حاضر در مجموع در استان هرمزگان، ۳۳ هزار انشعاب گاز نصب شده، اما تنها ۱۵ هزار و ۷۰۰ مشترک اقدام به اتصال منازل خود به شبکه گازرسانی کردهاند.
مدیرعامل شرکت گاز هرمزگان ادامه داد: در شهر بندرعباس نیز تا کنون ۹ هزار انشعاب گاز در محلات این شهر نصب شده اما سه هزار و۵۰۰ مشترک نسبت به اتصال منازل خود به شبکه گازرسانی، اقدام کردهاند.
حمزوی در خصوص علت افزایش گازخانگی درهرمزگان نیز افزایش تعداد مشترکان عنوان کرد و بیان داشت: نصب انشعابات در سال ۹۹ نسبت به سال ۹۸ از رشد ۲۲۴ درصدی برخوردار بوده است.
این مسوول خاطرنشان کرد: در مدت یادشده ۱۳هزار و ۶۶۷ انشعاب در شهرستانهای برخوردار از گاز طبیعی از جمله بندرعباس، قشم، رودان، حاجی آباد، بندرخمیر، بستک و پارسیان نصب شده است.
وی ادامه داد: از این تعداد انشعابات نصب شده در استان هرمزگان ۱۰هزار و۶۵۰ انشعاب در مناطق شهری و ۳۰هزار و ۱۷ انشعاب در مناطق روستایی نصب شده است.
گازرسانی به شهر بندرعباس سال ۱۴۰۰ تکمیل میشود
مدیرعامل شرکت گاز هرمزگان در بخش دیگری در خصوص گازرسانی به شهربندرعباس نیز گفت: گازرسانی در این شهر در ۷ فاز انجام شده است که تعداد ۹۳ هزار و ۸۰۰ خانوار از نعمت گاز طبیعی برخوردار هستند.
حمزوی ادامه داد: همچنین گازرسانی به فاز ۸ بندرعباس با ۵۰ هزار خانوار درحال انجام است که پیشبینی میشود این طرح تا پایان سال ۱۴۰۱ تکمیل و ۱۴۳ هزارو ۸۰۰ خانوار شهر بندرعباس زیر پوشش شبکه گاز طبیعی قرار بگیرند.
وی درخصوص گازرسانی باقیمانده شهر بندرعباس نیز گفت: به دلیل قرارگرفتن این محلات در بافت فرسوده شهری در حال حاضر امکان گازرسانی وجود ندارد .
حمزوی ابرازداشت:همچنین در شهرستان بندرعباس طرح گازرسانی به شهرهای قلعهقاضی و تخت و روستاهای برتم، پیرچیلی، سردره، سید سلیمان، شهرکهنه، کدوکار، مقسم و چاهستان درحال انجام است که پس از تکمیل طرح تا پایان سال جاری، سه هزارو ۵۸۰ خانوار شهری و روستایی در بخش قلعه قاضی و تخت از نعمت گاز طبیعی برخواردار میشوند.
وی در بخش شهرستانها نیز گفت: در شهرستان رودان گازرسانی به شهر رودان تکمیل و عملیات گازرسانی به شهر بیکاه و روستاهای سکل، اسلام آباد و دهگلکن در حال انجام است و در شهرستان قشم نیز گازرسانی به فاز یک شهر قشم و شهر درگهان و روستاهای هلر و کووهای نیز به صورت کامل انجام شده است.
به گفته مدیرعامل شرکت گازهرمزگان، در شهرستان پارسیان گازرسانی به ۴ شهر پارسیان و دشتی و ۱۶ روستای تابعه انجام شده و در شهرستان بستک نیز گازرسانی به شهر بستک در ۲ فاز تکمیل و پنج روستا از شهرستان نیز از نعمت گاز طبیعی برخواردار میباشند.
حمزوی اضافه کرد: همچنین گازرسانی به ۴ روستای شهرستان بستک، شهر بندرخمیر و روستای لشتغان این شهرستان نیز درحال انجام است.
حمزوی با بیان اینکه هماکنون معادل ۶ میلیون بشکه نفت خام گاز طبیعی در ایران، گاز تولید میشود، توصیه کرد: مشترکان خانگی، تجاری، نیروگاهها و صنایع، صرفهجویی جدی و بهینهسازی مصرف گاز را در دستور کار خود قرار دهند.
استان هرمزگان ۱۵ هزار و ۷۹۱ مشترک گاز دارد.
درلایحه بودجه سال ۱۴۰۰، مبلغ ۱.۵ هزار میلیارد تومان اعتبار برای گازرسانی روستایی و پایان طرحهای نیمه تمام گازرسانی پیشبینی شده که بر اساس لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ که ۱۲ آذر سال ۹۹ منتشر شد، وزارت نفت مکلف است تا از محل سهم ۱۴.۵ درصدی شرکت ملی گاز، تا ۱.۵ هزار میلیارد تومان به اجرای طرحهای گازرسانی اختصاص دهد.
این اعتبار برای گازرسانی به روستاها، اتمام طرحهای نیمهتمام گازرسانی روستاها، تداوم گازرسانی با اولویت گازرسانی به شهرها و روستاهای استانهای سیستان و بلوچستان، هرمزگان، خراسانجنوبی، جنوب کرمان و شهرستانهای خور و بیابانک هزینه خواهد شد.همچنین هزینههای مربوط به گازرسانی به مدارس و مساجد روستاهای گازرسانی شده از محل این منابع قابل تامین است.
گزارش از فرنگیس حمزه یی