به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، صرفنظر از پیامها و تحولاتی که به گفته رهبران و سیاستمداران کشورهای مختلف درباره برجام مطرح می شود، هر از گاهی در عرصه رسانه ای اخباری درباره پیشنهادات برجامی آمریکا مطرح می شود که بیشتر به نظر می رسد با دو هدف ارزیابی از واکنش تهران و بعد از آن مدیریت فضای رسانه ای و تبلیغاتی و ارائه تصویری تعامل گرا و مشتاق دیپلماسی از آمریکا منتشر می شود.
پیشنهاد جدید برجامی آمریکا، تازه ترین رویداد مرتبط به این توافق بین المللی است که طی روزهای گذشته و برپایه گزارش منتشر شده در یک نشریه مطرح شد. بر اساس آنچه روز دوشنبه این هفته در نشریه پولیتیکو منتشر شد؛ آمریکا در ازای توقف غنی سازی ۲۰ درصدی ایران، برخی از تحریم های ایران را لغو خواهد کرد. این پیشنهاد در حالی در سطح رسانه ای مطرح شده که هم حجت الاسلام «حسن روحانی» رییس جمهوری و هم «محمدجواد ظریف» وزیرامورخارجه معتقدند که فعلا در رفتار و اقدامات دولت جدید آمریکا تفاوتی با دولت پیشین این کشور مشاهده نمی شود.
رییس جمهوری روز گذشته با اشاره به اینکه تحریمها و جنگ اقتصادی علیه ملت ایران که از سوی دولت قبلی آمریکا آغاز و در دولت جدید نیز همچنان ادامه دارد، گفت: برغم ادعاها مبنی بر عدم ممانعت از ارسال دارو و واکسن به ایران، براساس اطلاعات بدست آمده، در مسیر تهیه و تامین واکسن خارجی مشکلات بسیار جدی وجود دارد و تروریسمی که از طریق آمریکا و از زمان ترامپ آغاز شده، متاسفانه هنوز ادامه دارد. الان ترامپ رفته ولی آثار شوم آن ابله همچنان در جامعه ما باقی است.
ظریف هم در توییتی؛ خطاب به رییس جمهوری آمریکا نوشت: «دولت شما همان مسیر ترامپ را ادامه داده است در حالیکه تلاش می کند از تحریم های غیرقانونی وی به عنوان اهرم استفاده کند. ترک عادات زننده موجب مرض است. زمان ترک این یکی فرارسیده است.
در شرایط کنونی به نظر می رسد آمریکا با طرح برخی خواسته ها و اعلام بعضی وعده ها درصدد ایجاد این تصور در جهان است که روند دیپلماسی در شرایط کنونی نه از سوی واشنگتن که از سمت ایران مسدود شده و با این تصویرسازی، کشورهای عضو برجام و جامعه بین الملل را به اعمال فشار بیشتر علیه ایران قانع کند؛ به همین دلیل است که رییس جمهوری از همگان خواسته است، در برابر تبلیغات آمریکا، مراقب منافع ملی و حقوق ایران باشند.
تبلیغات برای پوشاندن حقایق
همزمان با طرح پیشنهاد جدید آمریکا و آغاز گمانه زنی ها درباره آن، رسانه های خبری فارسی و غیرفارسی زبان درصدد القای این موضوع هستند که با روی کار آمدن دولت جدید و با ارائه پیشنهاد جدید از سوی آمریکا؛ این جمهوری اسلامی است که چندان به آن توجهی نکرده و راه دیپلماسی را مسدود می کند. در پی این پروپاگانداست که رییس جمهوری درباره عواقب آن ابراز نگرانی کرده و روز چهارشنبه در جلسه هیات دولت تصریح کرد: «من می‌ترسم دستگاه تبلیغات غرب و خود آمریکایی در بوق‌ها و بلندگوها بدمند و بگویند ما که گفتیم آن راه غلط بوده است، ما که گفتیم دیپلماسی و این ایران است که راه نمی دهد. اقدامات دولت آمریکا در چارچوب تلاشهای تبلیغاتی-سیاسی با اهداف داخلی خودشان است.»
واقعیت تحریم های سه ساله و تروریسم اقتصادی آمریکا علیه جمهوری اسلامی بسیار تلخ تر و آشکارتر از آن است که دستگاه های تبلیغاتی آمریکا یا وابسته به آن، بتوانند آن را انکار کنند. هرچند امیدها برای برداشتن لایه های مختلف تروریسم اقتصادی علیه ایران با روی کار آمدن «جو بایدن» و با توجه به شعارهای انتخاباتی وی، افزایش یافته بود اما آنچه تاکنون و به فاصله سه ماه پس از روی کار آمدن بایدن، در عمل اتفاق افتاده چیزی جز تکرار برخی ادعا و تاکید بر رفع موانع در حرف و نه عمل بوده است.
رئیس جمهوری این حرکت ها و رفتارهای بی سرانجام آمریکا را در تداوم خطای راهبردی ترامپ در خروج از برجام دانسته و گفته است: «دولت آمریکا در چارچوب تحلیلی غلط بر این باور بود که این تحریمها مقاومت ایران را در هم می شکند و ما را دچار مشکل می کند اما گذشت زمان نشان داد که این تحلیل بشدت با واقعیت فاصله دارد و ناکارامد بوده است.»
هم تحلیل های پیشین دونالد ترامپ در به زانو درآوردن مردم ایران خطای راهبردی بود و هم شعارهای کنونی جوبایدن برای فریب جمهوری اسلامی خطا است و ایران بر اساس تجربیات پیشین و نیز ضرورت های کنونی، جز با اقدامی ملموس و محسوس در روند رفع تحریم ها نمی تواند به هیچ حرف و نقلی اعتماد کند و این اصل عقلانی در هجمه های رسانه ای در حال کمرنگ شدن و حتی برعکس شدن است.
ارائه پیشنهادی غیررسمی و طرح آن در یک نشریه برای برآورد واکنش ایران، تاکتیک چندان مناسبی برای ارزیابی دولتی نیست که در آستانه ورود به پنجمین سال تحمل تحریم های بسیار سنگین اقتصادی است و چنانچه روند اقدامات و سخنان مقامات کاخ سفید در حد و اندازه کنونی باقی بماند و ایران به این نتیجه قطعی برسد که تغییر در آمریکا تنها در حد شعار انتخاباتی و حرف باقی مانده است؛ طببعی است که در راستای احقاق حقوق و منافع ملی خود تصمیمات مقتضی را اتخاذ خواهد کرد.
در مقابل اگر به گفته رییس جمهوری برای برداشتن تحریم اراده ای جدی وجود داشته باشد هم آمریکا و هم ایران می توانند در یک روز به کل تعهدات خود بازگردند و در مقطع کنونی شعار و مصاحبه کاری پیش نخواهد برد؛ حتی اگر رسانه ها و محافل بین المللی، مدعی کاستی اقدامات ایران در مسیر دیپلماسی شوند.
نقشه تازه نیازمند پاسخی تازه
با رصد رفتار و گفتار مقامات کاخ سفید؛ چه آن هایی که آشکار بوده و اعلام شده اند و چه موضوعات پشت پرده، با فرض هدفمند بودن این اقدامات و نقشه جدید واشنگتن؛ باید در پی راهی تازه برای مقابله با آن بود. این موضوع زمانی مهم تر خواهد بود که نگاهی به نیازها و الزامات کشور در سال جدید داشته باشیم؛ سالی که رهبر معظم انقلاب با توجه به اهمیت روزافزون تولید ملی، آن را تولید، پشتیبانی ها و مانع زدایی ها نامگذاری کردند. هم دولت دوازدهم و هم دولت سیزدهم برای رسیدن به مرحله پشتیبانی نیازمند رفع مانعی عظیم یعنی تحریم هستند. به دلیل درک این نیاز است که رییس جمهوری بار دیگر تاکید کرده است: «در ۴ ماه باقی مانده در تمام لحظات آماده ایم و این را جزو وظیفه خود می‌دانیم که تحریم برداشته شود و یک روز تاخیر را در این جهت جایز نمی‌دانیم. خلاف شرع و قانون اساسی و نظر مردم می‌دانیم. مجری دولت بوده و آماده است که این اقدام بزرگ را انجام دهد.»
گرچه به گفته «اسحاق جهانگیری» معاون اول رییس جمهوری، آمریکا مجبور به برگشت به برجام و لغو تحریمها است اما این موضوع مهم در برهه کنونی، ضرورت رسیدن به یک استراتژی درست در برابر تبلیغات کاخ سفید است.
دریافت تضمین های عینی و اجرایی حق مسلم ملتی است که در سالهای اخیر به تنهایی بار اجرای برجام را بر دوش کشیده است و این حق نباید در میان هجمه های رسانه ای معطوف به پیشنهاد جدید و قدیم کمرنگ شود؛ این مهم نیز همانگونه که اشاره شد نیازمند استراتژی و در عین حال وفاق ملی و به دور از جناحی گری ها و رفتارهای انتخاباتی است.