به گزارش روز شنبه ایرنا به نقل از تارنمای خبری این روزنامه آمریکایی، درحالیکه دولت «جو بایدن» به دنبال راهی بهتر در روابط آمریکا و عربستان است، یک مانع این امر، پرونده دو جوان سعودی است که توسط «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان با هدف فشار بر پدرشان که یک مقام ارشد اطلاعاتی پیشین عربستان است، زندانی شده اند.
بن سلمان تلاش کرده است که «سعد الجبری» مقام پیشین اطلاعاتی عربستان را مجبور کند تا از تورنتو؛ جایی که در تبعید به سر می برد، به کشور بازگردد. از این رو وی با هدف فشار بر الجبری دو تن از فرزندان وی را در مارس سال گذشته (اسفند ۹۸) دستگیر و زندانی کرده است.
خالد پسر بزرگ الجبری که با پدرش در تبعید بسر می برد این اقدام بن سلمان را "گروگانگیری سیاسی" برای اطمینان از بازگشت پدرش دانست.
حال با روی کار آمدن دولت جدید در واشنگتن، خالد الجبری در نامه ای به واشنگتن پست استدلال کرده است که اطمینان از آزادی خواهر و برادرش دقیق ترین آزمون آمریکا در توانایی تاثیرگذاری و تغییر رفتار ولیعهد سعودی خواهد بود.
واشنگتن پست در ادامه نوشت: با وجود حمایت شدید «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری پیشین آمریکا از بن سلمان، وزارت امور خارجه وقت ایالات متحده در ماه اوت (مرداد) فشار بر فرزندان الجبری را "غیرقابل قبول" خواند و خواستار آزادی فوری آنها شد.
اکنون پرونده دو فرزند الجبری به دست دولت بایدن رسیده است که علاوه بر تمایل برای حفظ مشارکت امنیتی ایالات متحده با عربستان سعودی، در پی "ارزیابی مجدد" این روابط با تاکید بیشتر بر مسائل حقوق بشری است.
یک مقام ارشد وزارت امور خارجه آمریکا روز یکشنبه هفته گذشته در گفت و گو با واشنگتن پست گفت: «وزارت امور خارجه به مقامات سعودی تصریح خواهد کرد که پیگرد قانونی خانواده الجبری غیرقابل قبول است و ما نگران شرایطی هستیم که منجر به تبعید [سعد الجبری] به کانادا شده است. ما این نگرانی ها را با مقامات ارشد سعودی مطرح خواهیم کرد».
شواهد گویای آن است که دولت بایدن از این قضیه به شدت نگران است و خواهان ارسال پیام به سعودی ها است. هرچند از آنجا که پیگرد قضایی فرزندان الجبری مدت ها پیش از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا آغاز شده است، مقامات این امر را چالشی مستقیم برای بایدن نمی دانند. اما همزمان با بررسی کلیات روابط ایالات متحده و عربستان، مقامات از نزدیک سوابق پرونده حقوق بشری ریاض و هر گامی را که در جهت درست برداشته می شود نظارت می کنند.
از سوی دیگر، پرونده الجبری در هفته های اخیر پیچیده تر شده است. گفته می شود «عمر» و «سارا» دو فرزند زندانی الجبری در یک دادگاه غیرعلنی در ماه نوامبر (آبان) به اتهام پولشویی و برنامه ریزی برای فرار از کشور محکوم شدند و به گفته خالد الجبری به ۹ و ۶ سال و نیم حبس محکوم شده اند. وی اتهامات پولشویی علیه خواهر و برادر خود را نادرست خواند و تاکید کرد فرار این دو کشور اتهامی دروغین است زیرا در این زمان مرزهای کشور به دلیل گسترش کووید-۱۹ بسته بوده است.
خالد همچنین تاکید کرد دادستانی سعودی هیچ مدرکی برای اثبات اتهامات مطرح شده علیه خواهر و بردارش ندارد ضمن آنکه وکیلی هم که برای وکالت آنها استخدام شده اجازه ملاقات با موکلان خود را در محل بازداشت نامعلوم آنها ندارد.
اتفاق دیگری که به تازگی در پرونده فرزندان این مقام سابق اطلاعاتی رخ داده است، ناپدید شدن ناگهانی پرونده این دو نفر از پایگاه ثبت رسمی آنلاین پرونده های جنایی عربستان است و خانواده الجبری نمی دانند این اتفاق چه معنایی می تواند داشته باشد.
ناظران بر این باور هستند یکی از دلایل نگرانی مقامات آمریکایی در مورد پرونده این است که سعد الجبری شریک اصلی سازمان سیا در تلاش های ضد تروریستی علیه القاعده بوده است. در نامه ژوئیه سال ۲۰۲۰ (تیر ۹۹) از طرف یک گروه دو حزبی متشکل از چهار سناتور به ترامپ اشاره شده است که الجبری به دلیل نجات جان هزاران آمریکایی ها از طریق شناسایی و جلوگیری از توطئه های تروریستی، اعتبار بالایی دارد.
سناتورها تأکید کردند: «ما معتقد هستیم که ایالات متحده وظیفه اخلاقی دارد که هر کاری از دستش برمی آید برای تأمین آزادی فرزندان الجبری انجام دهد».
گفته می شود فرزندان الجبری از نخستین اهداف ولیعهد سعودی از زمان به قدرت رسیدنش در ۲۱ ژوئن ۲۰۱۷ (۳۱ خرداد ۹۶) بوده است. چراکه وی بلافاصله پس از انتخاب به عنوان ولیعهدی، «محمد بن نایف» ولیعهد سابق و حامی اصلی الجبری را از قدرت برکنار کرد. فرزندان الجبری در همان روز در فرودگاه ریاض متوقف شدند.
پس از این ماجرا سعد الجبری از بن سلمان خواست تا ممنوعیت سفر فرزندانش را لغو کند. ولیعهد ابتدا به این درخواست مقام پیشین اطلاعاتی پاسخ نداد، اما در سپتامبر ۲۰۱۷ (شهریور ۹۶) به الجبری پیام داد: «من می خواهم مشکل پسر و دخترت را برطرف کنم، اما این یک پرونده بسیار حساس است». الجبری این پیام را به عنوان اشاره به ولیعهد سابق، که بن سلمان او را متهم به توطئه با الجبری برای صرف پول از صندوق های اطلاعاتی مخفی کرد، دانست. الجبری و محمد بن نایف از طریق وکلای خود این اتهامات را رد کرده اند.
پس از آن ولیعهد به الجبری هشدار داد از طریق پلیس اینترپل وی را دستگیر می کند.
به گفته خالد الجبری، برایان مولرونی نخست وزیر پیشین کانادا در نوامبر ۲۰۱۷ (آبان ۹۶) ضمن ارائه پیشنهاد میانجیگری از کاخ سفید دیدار کرد و در مورد این پرونده با جراد کوشنر داماد و مشاور ارشد ترامپ گفت وگو کرد. وی گفت که کوشنر از طریق مولرونی پاسخ داد: "این یک وضعیت سمی است و همه افراد چیزهایی علیه یکدیگر دارند.
در نهایت دولت سعودی با ادعای فساد دولتی، درخواست خود را برای صدور حکم اینترپل علیه الجبری پیش برد. اما یک کمیسیون اینترپل این درخواست را در ژوئیه ۲۰۱۸ (تیر ۹۷) رد کرد. کمیسیون در حکم خود اشاره کرد که "اقدامات محدود کننده غیرقانونی در مورد خانواده وی نشان می دهد که این پرونده به جای اینکه قانونی باشد، انگیزه سیاسی دارد".
سعد الجابری در اوت سال ۲۰۲۰ (مرداد ۹۹) در دادگاه منطقه ای فدرال در واشنگتن از بن سلمان شکایت کرد، به این امید که تصمیم قضایی پرونده را حل و فصل کند یا امکان مذاکره برقرار شود. در همان روزی که دادخواست شکایت مطرح شد، وزارت امور خارجه دولت ترامپ با ارسال نامه ای حمایت فوق العاده خود از الجبری اعلام کرد و وی را "شریکی با ارزش برای دولت آمریکا خواند که با همکاری نزدیک به تامین امنیت آمریکایی ها کمک می کند. در این نامه استدلال شد که "هرگونه آزار و اذیت اعضای خانواده الجبری غیر قابل قبول است. "
اکنون دولت بایدن هم درست همانند دولت ترامپ خواهان حفظ مشارکت راهبردی با عربستان سعودی است. اما بی تردید هرگونه ارزیابی مجدد نگرانی گسترده ای را از سوی دو حزب در واشنگتن به دلیل نقض حقوق بشر در ریاض به دنبال دارد. بنابراین پرونده جعلی که ولیعهد عربستان علیه فرزندان الجبری درست کرده، جای خوبی برای شروع ارزیابی مجدد در روابط واشنگتن و ریاض است.