تاخیر در گل دهی و فرار از سرمای دیررس بهاره، هم رسی، امکان برداشت مکانیزه، افزایش کمی و کیفی تولید از مهم‌ترین خصوصیات مطلوب ارقام تجاری گردوی پیوندی است که کارشناسان حوزه کشاورزی به کشت این نهال ها تاکید دارند.
هرچند برخی کشاورزان از کاشت نهال های گردوی پیوندی در سالهای ۹۶تا ۹۸ استقبال نکردند اما پس از سرمای بهاره پارسال و امسال کاشت نهال های گردوی پیوندی در این خطه رونق گرفته است.
مدیر امور باغبانی سازمان جهادکشاورزی خراسان شمالی گفت: ۱۰۰ هزار اصله نهال گردوی پیوندی سال گذشته در این استان تولید و در بین باغ داران عرضه شد.
مهندس محمدعلی شریکیان روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: این استان در سه سال متوالی اقدام به کشت گردوی پیوندی به صورت الگویی کرده است که در سال اول هزار اصله نهال، در سال دوم ۱۰ هزار اصله نهال اما امسال کشت این محصول تجاری به ۱۰ برابر افزایش یافته است.
به گفته رییس اداره مدیریت بحران سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی در سال گذشته براثر بلایای طبیعی ( سرمازدگی، سیل و طوفان و تگرگ) حدود ۱۵ هزار میلیارد ریال به کشاورزان این استان خسارت وارد شد، که ۸۵ درصد از خسارت های ناشی از بلایای طبیعی به محصولات زراعی و باغی استان مربوط به سرما زدگی است .
شریکیان افزود: هم اینک نهال های تولیدی نهالستان های این استان علاوه بر استفاده در اراضی کشاورزی این خطه به سایر استان ها نیز حمل می شود، برخی از بهره برداران نیز گردوی پیوندی را در گلخانه ها ایجاد کرده اند.
وی گفت: خراسان شمالی دومین استان در شرق کشور است که تولید نهال گردوی پیوندی دارد، هم اینک پس از آذربایجان غربی و همدان که قطب گردو هستند، نهال های گردوی پیوندی در این خطه تولید می شود.
مدیر امور باغبانی سازمان جهادکشاورزی خراسان شمالی گفت: نهال گردوی پیوندی به منظور اصلاح و نوسازی باغ های گردوی سنتی، افزایش بهره وری و بهبود کمی و کیفی محصول، با بهره گیری از دانش فنی مرکز تحقیقات کشاورزی، نهال گردوی پیوندی در استان تولید شده است.
شریکیان با بیان اینکه گردوی های بومی استان در دو سال پیاپی در اثر سرمازدگی محصول نداند افزود: متاسفانه بیشتر محصولات گردوی استان در سال گذشته از بین رفت.
وی گفت: اصلاح و نوسازی باغ‌های گردو با هدف افزایش کمی و کیفی تولید و افزایش بهره وری از نهاده‌های تولید یکی از برنامه‌های اقتصاد مقاومتی در بخش باغبانی است، در این راستا در چهار سال گذشته باغ‌های الگویی گردوی پیوندی با ارقام چندلر، روند، فرنور، فرانکت، رنت، هاتلی، کاسپین و دماوند توسعه یافته است.
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی افزود: ارقام جدید به عنوان گردوهای پیوندی در استان کشت و توسعه یافته که از نظر جثه کوچک اما پر محصول است.
وی با بیان اینکه گردوهای استان بیشتر به شکل توده و بومی است گفت: این گردو ها نیاز به جایگزینی و اصلاح دارند، به صورت بومی این گونه ها کاغذی، سنگی، آمیخته خراسانی نامگذاری شده اند.
وی از بهره برداران خواست تا گردوی پیوندی را جایگزین درختان با بهره وری کم کنند و اظهار داشت: در این زمینه کلاس‌های آموزشی نیز برای بهره برداران و کارشناسان گذاشته شده است.
شریکیان با بیان اینکه یکی دیگر از روش‌های اصلاح و نوسازی باغ‌های گردو سرشاخه کاری است گفت: در این عملیات گردو هایی که محصول کم دارند یا مغزهای آنان سفید نیست و مقاومت به سرما ندارند سرشاخه‌های آنان با عمل پیوند اصلاح خواهد شد.
وی افزود: از گذشته تنها روش تکثیر و توسعه باغ‌های گردو کاشت مستقیم بذر در خاک بوده است که در این روش قسمت عمده‌ای از صفات مطلوب پایه مادری نظیر مقاومت به سرما، باردهی بالا، نسبت بالای مغز به پوست، سفیدی مغز، نازکی پوست به نهال جدید حاصل از رویش بذر انتقال نمی‌یافت، بنابراین باغ‌های توسعه یافته با منشا بذری برای ساخت باغ‌های تجاری و یکپارچه توجیه اقتصادی ندارد.
شریکیان بر اصلاح و نوسازی باغات گردوی این استان به روش سرشاخه کاری با ژنوتیپ ها و ارقام برتر نظیر چندلر، هارتلی، فرانکت، فرنو، جمال، بی ۲۱، زد ۵۳ تاکید کرد و افزود: این طرح یکی از برنامه های اقتصاد مقاومتی در حوزه باغبانی است که باعث بهبود کمی و کیفی محصول گردو می شود.
وی گفت: بیشتر باغ‌های گردوی استان با منشا بذری است که مشکلات عمده‌ای نظیر ناهمرسی گل‌ها، سختی عملیات داشت و برداشت، نبود امکان برداشت مکانیزه و عملکرد پایین محصول را دارد.
وی اظهار داشت: سطح زیر کشت گردو در این استان سه هزار و ۷۳ هکتار است که میانگین عملکرد نیز در واحد سطح ۲ تن است.
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی افزود: ۶.۵ درصد باغ‌های این استان و ۲ درصد تولید مربوط به گردو است.
وی بیشترین سطح زیر کشت گردو در این استان را مربوط به شیروان با یکهزار و ۲۸۵ هکتار ذکر کرد و گفت: بجنورد، اسفراین، مانه و سملقان از دیگر مناطق دارای گردو است.
شریکیان گردوی تولیدی استان را با کیفیت بالا دانست و گفت: بیشتر گردو های تولیدی این استان به سایر استان‌ها حمل و همچنین صادر می‌شود.
برای نخستین بار پارسال گردوی خارج از استان وارد این خطه شد
در سال گذشته برای برای نخستین بار گردوی تولیدی استان‌های دیگر نظیر همدان، کرمان، تهران و البرز برای عرضه وارد خراسان شمالی شد که این وضعیت ناشی از سرمازدگی باغ‌های گردوی استان بود.
هرساله گردوی مازاد بر نیاز استان توسط واسطه ها و دلالان به سایر استان ها حمل و حتی در قالب محصولات خشکبار صادر می شد اما، پارسال سرمای بهاره موجب کاهش تولید این محصول شد که این امر موجب ورود گردوی از خارج استان شد.
پارسال از سطح سه هزار و ۷۳ هکتار باغ این استان تنها حدود ۸۰۰ تن گردو برداشت شد.
در سال ۹۸ نیز سه هزار و ۸۰۰ تن گردو از سه هزار و ۷۳ هکتار باغ در این استان برداشت شده بود.
خراسان شمالی ۳۴۴ هزار هکتار عرصه کشاورزی دارد که از این سطح ۳۰۰ هزار هکتار کشتزار است و بیش از ۸۰ هزار بهره بردار بخش کشاورزی در این حوزه فعالیت می کنند، این استان بیشترین شاغل در بخش کشاورزی را دارد.