تاریخ انتشار: ۱۹ فروردین ۱۴۰۰ - ۱۰:۰۶

تهران- ایرنا- روزنامه ستاره صبح در گفت وگویی آورد: گروه ویژه اقدام مالی (اف‌ای‌تی‌اف) یک سازمان غیردولتی است که سیاست‌ها و استانداردهای مبارزه با پول‌شویی و تأمین مالی تروریسم را وضع کرده و ارتقا می‌دهد و به دنبال شفافیت مبادلات بانکی بین‌المللی است.

در ادامه گفت و گوی ۱۹ فروردین ۱۴۰۰ روزنامه ستاره صبح با آلبرت بغزیان اقتصاددان و استاد دانشگاه آمده است: هم‌اکنون ١٩٨ کشور جهان به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم در اف‌ای‌تی‌اف عضویت دارند. در پی عدم پذیرش کنوانسیون اف‌ای‌تی‌اف در کشور توسط دولت‌های محمود احمدی‌نژاد، ایران در فهرست سیاه این کنوانسیون قرار گرفت و درنتیجه روابط بانکی ایران با دنیا با دشواری‌ها و پیچیدگی‌های فراوانی مواجه شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که هزینه مبادلات بانکی برای ایران پس از قرارگیری در فهرست سیاه اف‌ای‌تی‌اف افزایش‌یافته است. هرچند دولت و مجلس دهم لوایح را تأیید کرده‌اند، اما حدود دو سال است که دو لایحه پالرمو و CFT در مجمع تشخیص مصلحت نظام معطل‌مانده است. حتی چین و روسیه گفته‌اند اگر ایران این لوایح را نپذیرد، با ایران تبادل پولی و مالی نخواهند داشت. بااین‌حال روند مخالفت با اف‌ای‌تی‌اف در داخل همچنان ادامه دارد و درحالی‌که دولت و صاحب‌نظران اقتصادی بر ضرورت تصویب این لوایح تأکیددارند، مشخص نیست دلیل پافشاری عده‌ای بر مخالفت با اف‌ای‌تی‌اف چیست.

احمد توکلی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام بابیان این‌که بررسی FATF در دستور کار مجمع تشخیص مصلحت نظام قرارگرفته، گفت: «من فکر نمی‌کنم این موضوع در صحن مجمع بتواند دوسوم رأی را به دست آورد و تصویب شود.» محسن مجتهد شبستری، دیگر عضو این مجمع نیز گفت: «پذیرش توصیه‌های FATF تأثیری در حل مشکلات اقتصادی نخواهد داشت». جمعی از نمایندگان مجلس اصولگرای یازدهم و شخصیت‌های سیاسی با عنوان «جریان گام دوم انقلاب» در بیانیه‌ای از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام درخواست کردند بررسی الحاق به FAFT را منوط به لغو تحریم‌ها علیه کشور کنند! شرطی که این گروه گذاشته‌اند، یعنی عدم تصویب لوایح، چون اف‌ای‌تی‌اف ارتباطی با تحریم‌های آمریکا ندارد.

دراین‌ارتباط محمد شریعتمداری وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در توییتر خود نوشت: «اردیبهشت سال ۹۰ وزیر وقت اقتصاد نوشت FATF ضروری است تصویب شود، اعتراضی نشد؛ اما تا هشت وزیر این دولت نوشتند و توجه به منافع ملی را تأکید کردند چه صداهایی که بلند نشد! بنده با ۴۰۰ شرکت در زیرمجموعه مرتبطم و ریسک و هزینه‌های انتقال پول را می‌دانم، آیا مخالفان هم حجم خسارت را می‌دانند؟» همچنین روز گذشته علی ربیعی، سخنگوی دولت این ادعای محسن رضایی را که دولت هنوز پاسخ مجمع را نداده است، رد کرد و گفت: «متخصصان دولت در بانک مرکزی، وزارت اقتصاد، وزارت امور خارجه و معاونت حقوقی رئیس‌جمهور دلسوزانه و خیلی روشن دیدگاه‌هایشان را به مجمع ارائه داده‌اند». عباس آخوندی، وزیر پیشین راه و شهرسازی نیز با اشاره به مذاکرات وین نوشت: «مذاکرات در صورت موفقیت تنها یک سنگ را از پیش پای اقتصاد ایران بر می‌دارد و هنوز سنگ بزرگ FATF تا فعال شدن تولید و تجارت پابرجاست.» دراین‌ارتباط ستاره صبح نظر یک اقتصاددان و استاد دانشگاه را جویا شده که در ادامه می‌خوانید.

آلبرت بغزیان اقتصاددان در گفت‌وگو با ستاره صبح با اشاره به زمزمه‌های پذیرش لوایح اف‌ای‌تی‌اف گفت: «متأسفانه طی روزهای گذشته، شاهد اتخاذ مواضعی از سوی برخی از نمایندگان مجلس و تعدادی از چهره‌های سیاسی در خصوص اف‌ای‌تی‌اف هستیم که کوچک‌ترین ارتباطی با کارکرد این سازوکار مالی بین‌المللی نداشته و تعجب‌برانگیز است. هر طور که از بالا به پایین به اف‌ای‌تی‌اف و سازوکار آن نگاه کنید، این موضع‌گیری، هیچ ارتباطی با کارکرد این معاهده نخواهد داشت. اف‌ای‌تی‌اف به زبان ساده دو بحث جدی را دنبال می‌کند. نخست اینکه، شما با عضویت در آن، معاملات مالی و بانکی خود را شفاف خواهید کرد و این معاملات به این شکل، قابلیت پیگیری بحث پول‌شویی و معاملات کثیف را پیدا خواهد کرد. دوم اینکه ازآنجاکه بعد از واقعه یازدهم سپتامبر، بحث تأمین مالی تروریسم مطرح شد، این الزام از سوی اف‌ای‌تی‌اف و کنوانسیون مربوطه به کشورهای عضو اعمال شد که برخی از گروه‌ها و جنبش‌ها را به‌عنوان گروه‌های تروریستی شناخته‌شده و از کمک به آن‌ها خودداری شود. بر این اساس، هرگونه مبادله مالی با این گروه‌ها و جنبش‌ها، تخلف از تعهدات به اف‌ای‌تی‌اف خواهد بود. ظاهراً هم دلیل برخی مخالفت‌ها با پذیرش این لوایح، با همین دو اصل بوده است. ضمن اینکه، به نظر می‌رسد عده‌ای بنا ندارند که معاملات مالی و بانکی شفاف شود.»

عواقب جبران‌ناپذیر
این استاد اقتصاد دانشگاه تهران در ادامه تصریح کرد: «فرض بر اینکه تحریم‌ها برداشته شود و صادرات و واردات هم انجام شود، اما در صورت اعلام اجبار و اجتناب‌ناپذیر بودن عضویت در شرایط  اف‌ای‌تی‌اف این اگر عملی نشود کماکان باز مشکل نقل‌وانتقال پابرجاست. پس اف‌ای‌تی‌اف، بحث پول‌شویی و مبارزه با تروریسم صرفاً از طریق تأمین مالی این‌گونه اقدامات که به‌وسیله همین پرداخت‌های روابط بین‌المللی و به‌صورت نقدی است انجام می‌شود. اگر دنیا به سمت و سویی سوق پیدا کند که پول نقد از طریق حساب‌ها و پرداخت‌ها جابجا نشود عملاً نگهداری پول‌های نقد خطرناک خواهد بود. پذیرفتن اف‌ای‌تی‌اف به لحاظ توسعه اقتصادی امری لازم و حتمی است؛ در غیر این صورت  عواقبی به همراه خواهد داشت که بعضاً جبران‌ناپذیر خواهد بود و باید تمهیدات اساسی اندیشیده شود».

هزینه بر دوش مردم
بغزیان در ادامه به‌ضرورت پذیرش لوایح اف‌ای‌تی‌اف برای اقتصاد کشور وزندگی مردم پرداخت و خاطرنشان کرد: «ازنظر اقتصادی، عدم عضویت در اف‌ای‌تی‌اف مسیر معاملات بین‌المللی ما با جهان را بسته و هرگونه معامله‌ای، خارج از این چارچوب با مشکلات جدی و بعضاً غیرقابل‌حلی مواجه خواهد بود. مسئله‌ای که متأسفانه، هزینه آن بر دوش مردم تحمیل می‌شود. چراکه حتی به فرض لغو همه تحریم‌های آمریکا و در صورت عدم عضویت ایران در اف‌ای‌تی‌اف ما امکانی برای جابجایی پول‌های معاملات خود نخواهیم داشت. باید توجه داشت که ایران باید عضو اف‌ای‌تی‌اف شده و تکلیف این مسئله نیز مشخص شود هرچند این مسئله به تحریم‌ها نیز بستگی دارد زیرا اگر تحریم‌ها هم رفع شود، با مسئله پیوستن به اف‌ای‌تی‌اف و چگونگی انتقال پول‌ها مواجه خواهیم شد. با توجه به شرایط فعلی و صحبت اعضای مجمع، هیچ نشانه‌ای از حرکت به سمت پذیرش شرایط اف‌ای‌تی‌اف و پیوستن به این سازمان مشاهده نمی‌شود.»

منبع: روزنامه ستاره صبح