سعید الیاسی روز دوشنبه در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار ایرنا بیان کرد: طرح مدیریت چرا ، کنترل پروانه چرای دام و ساماندهی کوچ با رویکرد پیشگیرانه حفاظتی به عنوان موثرترین اقدام در مدیریت بهره برداری از مراتع به شمار می رود.
وی اضافه کرد: بنابراین ابتدای هر سال اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری همدان با مشارکت سایر دستگاه از جمله امور عشایری اقدام به اجرای این طرح با هدف جلوگیری از ورود زودهنگام دام عشایر به مراتع استان می کند.
رییس اداره امور مراتع و بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان افزود: برگزاری کلاس های آموزشی و ترویجی، ارسال و ابلاغ آگهی با هدف آموزش دامداران عشایری مبنی بر خودداری از ورود به مراتع استان تا قبل از پانزدهم اردیبهشت از جمله اقدامات در راستای اجرای این طرح است.
الیاسی ادامه داد: همچنین تیم های ثابت و سیار در مبادی ورودی استان نظیر ورودی شهرستان ملایر، نهاوند،تویسرکان و اسدآباد به منظور ممانعت از ورود زودهنگام عشایر به مراتع استان با هدف جلوگیری از تخریب مراتع و منابع ملی، مستقر شدند.
وی تاکید کرد: برخورد با خاطیان از دستوالعمل ها و قوانین مربوطه و تشکیل پرونده و ارجاع آن به مراجع انتظامی و قضایی از مهمترین فعالیت ها در راستای اجرای طرح مدیریت چرا و کنترل کوچ در استان همدان است.
رییس اداره امور مراتع و بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان اظهار داشت: در صورت اجرا نکردن این طرح به طور حتم فشار دام بر مراتع چندین برابر توان تولیدی آنها شده در نتیجه تخریب روز افزون عرصه های مرتعی، هدر رفتن آب و خاک و ایجاد سیل و طغیان های عظیم را شاهد خواهیم بود.
الیاسی، از بین رفتن ترکیب مطلوب رستنی ها و جایگزینی گونه های مهاجم و فقر روز افزون دامداران وابسته به مراتع به خصوص عشایر را از دیگر نتایج این فرآیند تخریبی برشمرد.
وی عوامل تخریب منابع طبیعی را چرای زودرس، چرای مفرط و طولانی مدت، نبود تعادل بین دام و ظرفیت مرتع، تبدیل مراتع به اراضی کشاورزی، تبدیل اراضی ملی به باغ ها و خانه های ویلایی، اجرای طرح های غیراصولی و بدون مطالعه در مناطق حساس، بوته کنی و قطع درختان، بهره برداری غیراصولی و بی رویه از معادن و تبدیل غیراصولی اراضی ملی به مناطق صنعتی عنوان کرد.
رییس اداره امور مراتع و بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان ادامه داد: حاصل هریک از عوامل تخریب های یاد شده می تواند در بروز حوادث غیرمترقبه، بلایای طبیعی و خسارات جبران ناپذیر نظیر سیل های ویرانگر، پُر شدن مخازن سدها از رسوبات، هدر رفتن آب و افت سطح آب های زیرزمینی، فرسایش خاک، لغزش، رانش و فرونشست اراضی ملی و کشاورزی، پیشروی کویر و بیابان به سمت شهرها و نابودی تاسیسات، نابودی محیط زیست، انقراض حیات وحش، کاهش محصولات فرعی و کاهش تولیدات دامی منجر شود.
الیاسی تاکید کرد: در نهایت می توان گفت یکی از مهمترین نقش های مراتع در امر توسعه پایدار، در بُعد زیست محیطی آشکار می شود.
وی اضافه کرد: پوشش غنی مراتع جلوی بسیاری از واکنش‌های منفی طبیعت از جمله ریزش نزولات جوی شدید را می گیرد زیرا که پوشش سبز گیاهی از برخورد شدید قطرات باران به سطح زمین جلوگیری می کند و در نتیجه خاک کمتری متلاشی می شود.
الیاسی افزود: همچنین ریشه های گیاهان، میزان خلل و فرج خاک را افزایش داده که این فرایند زمینه ساز نفوذ آسان آب به داخل زمین و تقویت جریان آب های زیرزمینی می شود.
رییس اداره امور مراتع و بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان گفت: اجرای طرح مدیریت چرا، کنترل کوچ و جلوگیری از ورود زودهنگام دام در مراتع موجب استقرار و تقویت پوشش گیاهی و کاهش اثرات تخریبی یاد شده را فراهم کرده و محیط زیست سالم و عاری از بلای طبیعی را به ارمغان می آورد.
الیاسی با تاکید بر اینکه باید با حساسیت و دغدغه بیشتری به منابع طبیعی، پوشش گیاهی مراتع و پیشگیری از بروز آتش در طبیعت توجه داشت اظهار داشت: با توجه به گستردگی سطوح اراضی منابع طبیعی و کمبود نیروهای حفاظتی، عضویت افراد به عنوان همیار طبیعت و ارائه گزارش مردمی از طریق شماره تماس ۱۵۰۴ از جمله موثرترین راهکارها در راستای کنترل و جلوگیری از تخریب اراضی ملی است.
مراتع استان همدان حدود ۸۲۲ هزار هکتار بوده که این سطح معادل یک درصد مراتع کشور و ۴۲ درصد سطح استان همدان است.