از فردا چهارشنبه ۲۵ فروردین ماه وارد میهمانی دیگری در سفره پر برکت معنوی ماه مبارک رمضان می شویم ، ماه نزول قرآن و ماهی که سرشار از معنویت است و باید زمینه ساز پیوند هر چه بیشتر مردم به خصوص نسل جوان با قرآن کریم شود.
کرونا انسان ها را از بسیاری شیرینی های زندگی محروم کرد، دورهمی ها و سفرها از زندگی اکثر مردم رخت بربست و جای خود را به خانه نشینی برای دوری از آسیب های ویروس منحوس داد.
زمانی که کشور درگیر کرونا نبود از ساعت های اولیه صبح تا عصرها محفل های کوچک و بزرگ جمع خوانی قرآن کریم از منازل تا مساجد و اماکن متبرکه چون حرم مطهر امام رضا(ع) و حرم مطهر حضرت معصومه(س) شکل می گرفت و در حقیقت یکی از دورهمی های جذاب و دل نشین ماه رمضان محسوب می شد اما اکنون این محفل با نشاط به دلیل کرونا به تعطیلی کشانده شده و راهی جز پدیدآوردن این دورهمی در فضای مجازی نیست.
آن چه نگارنده را به پدیدآوردن این یادداشت تشویق می کند توجه به وجهه نشاط آفرینی قرآن کریم است که در فضای ملتهب و استرس زای شیوع کرونا می تواند مرهمی بر دل های نگران و مضطرب باشد.
تلاوت یا گوش فرادادن به آیات روح بخش قرآن کریم می تواند در افراد جامعه نشاط آفرین باشد و این موضوعی است که شاید به عنوان یکی از کمبودهای فضای کنونی جامعه اسلامی ایران بشمار می رود.
امام علی(ع) در روایتی فرموده اند که شادی باعث انبساط روح و ایجاد وجد و نشاط می‌شود، یا امام رضا (ع) می فرماید کوشش کنید اوقات روز شما چهار قسمت باشد؛ ساعتی برای عبادت و خلوت با خدا، ساعتی برای تامین معاش، ساعتی برای معاشرت با برادران مورد اعتماد و کسانی که شما را به عیب هایتان واقف می سازند و در باطن به شما خلوص و صفا دارند و ساعتی را هم به تفریحات اختصاص دهید و از مسرت و شادی ساعت های تفریح، نیروی انجام وظائف را تامین کنید.
از این دست توصیه ها و سفارش ها به نشاط آفرینی از آیات قرآن کریم و احادیث و روایات معصومان فراوان است که باید با تبلیغ مناسب توسط کارشناسان فرهنگی، قرآن و روحانیان به اطلاع مردم برسد تا فرهنگ سازی لازم صورت پذیرد.
آنچه که این روزها باید در جامعه ایرانی بیشتر جلوه گری کند افزایش نشاط در جامعه است، نشاط اجتماعی در شرایط سیطره یک ویروس وارداتی به جمع مردم ضرورت امروز برای مردم ایران محسوب می شود که باید برای افزایش آن برنامه ریزی کرد و ببینیم از فرصت ماه مبارک رمضان که مسلمانان میهمان خداوند خود هستند چه بهره ای می توانیم ببریم؟
اگر کرونا نبود، فعالیت های هنری چون برگزاری کنسرت های موسیقی، تئاتر و نمایش فیلم در سینماها یا انجام ورزش های گروهی چون پیاده روی و کوهنوردی های خانوادگی شاید یکی از روش های نشاط آفرینی در جامعه محسوب می شد و صد البته در کنار این ها، جامعه ای که دغدغه مشکلات اقتصادی نداشته باشد، نشاط بیشتری خواهد داشت.
اما آن چه به نظر می رسد در جامعه امروزی و در بین مردم ما کمتر مورد توجه قرار گرفته، تکیه بر آیات روح بخش قرآن کریم برای تزریق نشاط بر جامعه است و به طور قطع گوش فرادادن به تلاوت قرآن کریم می تواند روحیه ای شاد به مسلمانان پیرو این کتاب آسمانی اهدا کند.
این روحیه بخشی و نشاط آفرینی گاه می تواند فردی باشد و مردم روزانه دقایق یا ساعتی با گوش سپردن به آیات قرآن و صوت دلنشین آن از سوی قاریان برجسته ایرانی و خارجی به نشاط و شادابی دست یابند.
و باز هم صد حیف که اگر کرونا نبود می توانستیم در این ماه رمضان، با افزایش همایش ها و مسابقات قرآنی با حضور نخبگان بین المللی این رشته و فراهم آوردن زمینه حضور عموم مردم در این محفل ها، در جذب مردم به سمت قرآن کریم موثر باشیم.
قرآن در ایران باید از محجوریت در آمده، و صرفا به جای مَطلع بخشی به آغاز رسمی همایش ها و مراسم های رسمی یا قرائت در مراسم های سوگواری درگذشتگان، به ابزاری نشاط آفرین برای جامعه تبدیل شود.
همه ما بارها در شبکه های اجتماعی فیلم هایی از مراسم های شادی تلاوت قرآن در کشورهای عربی را دیده ایم که مردم با شور و هیجان خاصی تلاوت یک قاری برجسته قرآن را گوش داده و احساسات خود از آن تلاوت زیبا را به نمایش می گذارند. همچنین مراسم هایی در ایران کمتر وجود خارجی دارد و باید مکان ها و سالن های همایشی در زمان های مشخص پذیرای مردم و جامعه قرآنی باشد تا قاریان با صوت زیبای قرآن آن ها را دقایقی از دنیای مادی رها کرده و به شادی معنوی برسانند. لذا اگر شیوه نامه های بهداشتی مرتبط با کرونا اجازه دهد می توان با توجه به مطلوبیت هوا در فصل بهار این گونه همایش ها را در فضاهای باز به اجرا رساند.
جای تلاوت زنده قرآن کریم در مساجد به خصوص پیش از پخش صوت اذان ظهر و مغرب نیز خالی است و حتی در اکثر مساجد کشور اذان از طریق رادیو یا فایل ضبط شده در بین اهالی محله پخش می شود.
همه راه های پیشنهادی برای استفاده از قرآن برای نشاط آفرینی در جامعه پیش نیاز مهمی دارد و باید شاهد تربیت قاریان برجسته قرآن در کشور باشیم و در این زمینه سازمان تبلیغات اسلامی، اوقاف، فرهنگ و ارشاد اسلامی و حوزه های علمیه باید نقش خود را ایفا کنند.