به گزارش روز پنجشنبه گروه اقتصادی ایرنا یکی از اثرات کرونا بر اقتصاد کشور حرکت فعالان صنف‌های مختلف به سمت فعالیت در فضای مجازی بوده است. در این میان فعالیت طلافروشان در فضای مجازی نیز با افزایش قابل توجهی رو به رو شده است.
اما باید توجه داشت که مجازی شدن داد و ستد طلا به سادگی پوشاک، کفش، موادغذایی و دیگر کالاها نیست و از حساسیت‌های خاصی برخوردار است. هم موضوع قیمت و قیمت‌گذاری لحظه‌ای و هم بحث اصل یا تقلبی بودن طلای معامله شده مطرح است.
با توجه به تعطیلی‌های اعلام شده و بسته بودن بازار طلا و جواهر در تهران و بسیاری دیگر از شهرهای کشور، اهمیت ورود فعالان این بازار به فضای مجازی، برجسته‌تر از گذشته شده و این سؤال مطرح است که آیا سازوکار خاصی برای داد و ستد مطمئن، کنترل شده و قابل نظارت طلا در فضای مجازی اندیشیده شده است.
فعالیت طلا فروشان در فضای مجازی ممنوع است
در این مورد نایب رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران روز پنجشنبه به خبرنگار اقتصادی ایرنا گفت: از نظر اتحادیه طلا، داد و ستد در فضای مجازی منع شده است. زیرا بر این داد و ستدها کنترلی وجود ندارد، فاکتور رسمی صادر نمی‌شود و حق و حقوق دولت پرداخت نمی‌شود و معاملات صورت گرفته هم شفاف نیست. بنابراین از نظر اتحادیه تا زمانی که ما به یک نتیجه‌ای برسیم این نوع معاملات ممنوع است.
«محمد کشتی‌آرای» در ادامه عنوان داشت: البته مدتی است که روی این موضوع از طربق اتاق اصناف ایران و اتحادیه‌های دیگر در سراسر کشور کار و بررسی انجام می‌دهیم. هدف آن است که به یک سازوکار مناسب برای فعالیت صنف طلا در فضای مجازی برسیم. چون نمی‌شود جلو فضای مجازی را گرفت. این فضا در اصل بی در و پیکر است و کنترلی هم روی آن وجود ندارد و به همین خاطر نیازمند ساماندهی است.
نایب رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران به آمار فعالیت‌های بدون مجوز اشاره کرد و گفت: نکته جالب این است که تعداد واحدهای صنفی داری مجوز در تهران حدود سه هزار واحد است که بیش از ۴۰۰ تا ۵۰۰ مورد از آنها دارای فعالیت در فضای مجازی هستند. این در حالی است که بر اساس بررسی‌ها و برآوردهای ما فقط در تهران نزدیک ۳۰۰۰ مورد صفحه فعال طلا فروشی در فضای مجازی وجود دارد که داد و ستد انجام می‌دهند. یعنی در حدود ۲۵۰۰ واحد فعال در فضای مجازی در تهران اصلاً مجوز فعالیت ندارند. این افراد اصلا در صنف طلا و جواهر شناخته شده نیستند. بسیاری از آنها در خانه اقدام به فروش طلا می‌کنند.
او در ادامه ضمن تأکید بر حسایت‌های صنف طلا و جواهر اظهار داشت: طلا کالای مهمی است و درخرید و فروش آن حساسیت‌های خاصی وجود دارد. باید کنترل عیار داشته باشه، سازمان ملی استاندارد باید بر آن نظارت داشته باشد. اولین متولی استاندارد بودن طلا سازمان ملی استاندارد است. این سازمان به واحدهای تولیدی شناخته شده مجوز و کد رهگیری داده است.
وی ادامه داد: دو نکته وجود دارد. نکته اول این است که از کجا معلوم است که طلایی که در فضای مجازی فروخته می‌شود طلا باشد. نکته دوم این است که حتی اگر طلا هم باشد از چه کد و استانداردی برخوردار است که اگر یک روزی مشکلی پیش آمد قابل پیگیری خواهد بود.
وی خاطر نشان کرد: کسانی که با مجوز اتحادیه فعالیت می‌کنند اگر طلایی به کسی بفروشند در صورت ایجاد مشکل حتی بعد از فوت فروشنده از ورثه او قابل پیگیری است.
مردم در فضای مجازی طلا نخرند
گشتی‌آرای بیان کرد: حتی ما می گوییم که مردم در فضای مجازی از فعالان و فروشندگان طلا در بخش رسمی که در فضای مجازی صفحه فروش دارند نیز خرید و فروش نکنند. کسی که دارد در فضای مجازی داد و ستد می‌کند باید در اتحادیه و در سازمان‌های مربوطه تشکیل پرونده بدهد. برای مثال در وزارت صمت بخشی وجود دارد که به این کار رسیدگی می‌کند. اگر کسی دارای مجوز طلا فروشی باشد و بدون تشکیل پرونده و اخذ نماد از وزارت صمت در فضای مجازی فعالیت کند کارش قانونی نیست. بنابراین امکان تخلف در این موارد نیز وجود دارد و مردم نباید با آنها داد و ستد انجام بدهند.
وی یادآور شد: ما در حال حاضر با شکایت‌های زیادی رو به رو هستیم که مربوط به خرید و فروش طلا در فضای مجازی است. گاهی پیش آمده که طلای تقلبی به مردم فروخته‌اند. اما اتحادیه نمی‌تواند به این شکایت‌ها رسیدگی کند چون هیچ رد و نشانی از فروشنده وجود ندارد.
وی با تأکید بر این که ایجاد سازو کاری قانونی برای فعالیت صنف طلا فروشان در فضای مجازی امری ضروری است گفت: اتحادیه طلا و جواهر نیز به دنبال همین است و می‌خواهد برای فعالیت در این فضا سازوکاری اندیشیده شود. نمی‌توان منکر فضای مجازی شد. ما داریم به این سمت حرکت می‌کنیم که با طراحی این ساز و کار بر معاملات طلا در فضای مجازی نظارت و کنترل توسط متخصصان این حوزه صورت بگیرد.
وی ادامه داد: برای فعالیت در فضای مجازی هیچ مانع قانونی وجود ندارد. بیشتر، موانع فرهنگی وجود دارد. ما نیاز به قانون جدیدی در این مورد نداریم. فقط باید فرهنگ‌سازی در این مورد صورت گیرد. البته اتحادیه طلا و جواهر به این موضوع فکر کرده و برای راه اندازی ساز و کار مناسب طرح هم ارائه داده و در حال پیگیری آن است. ما باید طرح خود را به اتاق اصناف ایران تحویل بدهیم. اتاق اصناف هم به بخش بازرسی و نظارت بدهد و آنها در این مورد تصمیم بگیرند. چون در این مورد اتحادیه طلا نمی‌تواند اقدام کند و آنها باید این کارها را انجام دهند.
کشتی‌آرای گفت: البته بعید به نظر می‌رسد که فعالیت‌های صنف طلا به سرعت به سمت فضای مجازی کشیده شود. برخی معاملات سطح خرد به آن سمت می‌رود و نمی توان مانع هم شد. فقط باید قانونی و کنترل شده باشد. اما برخی معاملات در فضای مجازی قابل انجام نیست، به عنوان مثال در مورد جواهرات این گونه است.
وی گفت: در دنیا نیز جواهرات در فضای مجازی خرید و فروش نمی‌شود. چون کار جواهرات بسیار تخصصی و حرفه‌ای است وحتی در معاملات حضوری نیز افراد عادی نمی‌توانند اصل و یا تقلبی بودن آن را مشخص کنند. در کل دنیا نیز همین‌گونه است.
کشتی‌آرای اضافه کرد: معاملات خرد در فضای مجازی انجام می‌شود اما داد و ستد جواهرات خیر. ما نیز در حال حرکت به آن سمت هستیم و با تمهید سازوکارهای لازم، زمینه برای خرید و فروش طلا در فضای مجازی برای شهروندان فراهم شود.
بازار طلا تعطیلی ندارد
کشتی‌آرای به ساز و کار قیمت گذاری طلا در ایام تعطیل نیز اشاره کرد و اظهار کرد: در اصل، پایه قیمت طلا و سکه دو شاخص انس جهانی و نرخ دلار است که هیچ کدام از این دو تعطیل نیستند.
وی افزود: بازارهای جهانی باز هستند به طوری که امروز انس ۱۷۴۵ دلار قیمت‌گذاری شد. قیمت ارز نیز که مشخص است. بانک مرکزی هر روز نرخ اعلام می‌کند و صرافی‌های بانک مرکزی هم که ارز می‌فروشند. از طرفی نرخ ارز بازار آزاد هم بر اساس نرخ صرافی‌های دولتی مشخص است.
وی ادامه داد: بنابراین، بر اساس دلار ۲۴ هزار و ۹۰۰ تومان حال حاضر و انس ۱۷۴۵ دلار، قیمت سکه ۱۰ میلیون و ۱۵۰ هزار تومان می شود که البته باید حدود ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان را برای هزینه ضرب و مبلغی را به عنوان مالیات و هزینه‌های جاری را اضافه کرد.
این فعال عرصه طلا و جواهر افزود: با وجود تعطیلی بازار طلای تهران، در بسیاری از شهرها بازارهای طلا همچنان باز بوده و روند قیمت گذاری و خرید فروش فیزیکی در آنها جریان دارد