با گرم شدن تدریجی هوا در شهر ۱۶۰ هزار نفری گنبدکاووس، معضل بوی تعفن فاضلاب‌های شهری و مسائل بهداشتی ناشی از آن همچون زخم کهنه‌ای سرباز کرده و شهروندان این شهر را هنگام تردد در پیاده‌رو و عبور از کنار جداول هدایت آب‌های سطحی به‌شدت آزار می‌دهد.
این مشکل قرار بود با اجرای طرح ملی جمع آوری فاضلاب شهر گنبدکاووس در دهه ۷۰ رفع شود اما پیشرفت فیزیکی این طرح ملی هنوز به ۴۰ درصد نیز نرسیده و در این شرایط مردم خواستار راهکار دیگری برای رفع این مشکل هستند.
یکی از کسبه خیابان حافظ شمالی به خبرنگار ایرنا گفت: بوی تعفن فاضلاب جداول حاشیه پیاده‌روها بویژه با گرم شدن هوا به اندازه‌ای زیاد و آزار دهنده می‌شود که تحمل آن برای شهروندان و کسبه و بازاریان بسیار سخت است.
مصطفی عرب افزود: شیب کم جداول هدایت آب‌های سطحی در گنبدکاووس سبب شده تلاش کارگران شهرداری برای هدایت فاضلاب به کانال‌های اصلی نیز بی‌نتیجه باشد و بوی تعفن بیشتر شود.
وی اضافه کرد: اگرچه وسعت شهر گنبدکاووس و جداول فاضلاب آن زیاد است اما شهرداری می‌تواند با شستشوی هر چند روز یک‌بار یا هفتگی این جداول به کاهش بوی تعفن فاضلاب کمک کند.
امان‌دُردی شیرمحمدلی یک شهروند گنبدی که فرزندش را به پارک قابوس آورده به خبرنگار ایرنا گفت: معضل بوی تعفن فاضلاب موجود در بیشتر جداول حاشیه پیاده‌روهای شهر گنبدکاووس به سوهان روح و جسم شهروندان و مکانی برای تکثیر جوندگان موذی و پشه و مگس تبدیل شده است.
در همین پیوند معاون خدمات شهری شهردار گنبدکاووس در گفت و گو با خبرنگار ایرنا ضمن تایید معضل بوی تعفن فاضلاب خانگی در بیشتر مناطق شهری و محلات آن گفت که هر روز کسبه و بازاریان و نیز شهروندان زیادی برای حل این مشکل با شهرداری تماس می گیرند اما شهرداری به تنهایی قادر به رفع آن نیست.
هوشنگ ابراهیم بیگی افزود: جداولی که شهرداری در گذشته احداث کرده یا در حال احداث دارد، صرفا برای هدایت آب‌های سطحی است اما به دلایل مختلف از جمله بالا بودن سطح آب‌های زیرزمینی و عدم امکان حفر چاه جذبی توسط شهروندان گنبدی، آنها فاضلاب خانگی خود را به این جداول هدایت می کنند.
وی اضافه کرد: شهرداری به طور میانگین ماهانه ۱۶ میلیارد ریال برای رفت و روب معابر شهری و پاکیزگی جداول فاضلاب و نیز سه تا چهار میلیارد ریال برای لایروبی کانال‌های هدایت فاضلاب این شهر هزینه می‌کند.
ابراهیم بیگی تصریح کرد: تنها راهکار رفع معضل بوی تعفن فاضلاب در گنبدکاووس، تسریع در تکمیل طرح ملی جمع آوری فاضلاب است که متولیان آب و فاضلاب شهرستان، استان گلستان و کشور باید برای تکمیل این طرح نیمه تمام اقدامات جدی انجام دهند.
وی ادامه داد: بخش‌های باقی مانده از طرح ملی جمع آوری فاضلاب گنبدکاووس باید فاز بندی شود و با یک برنامه زمانی مشخص و نیز تخصیص اعتبارات مورد نیاز، مرحله به مرحله به بهره‌برداری برسد تا در هر مرحله، مشکل بخشی از شهروندان و کسبه و بازاریان گنبدکاووس رفع شود.
به گزارش ایرنا، طرح ملی جمع‌آوری فاضلاب شهری گنبدکاووس با هدف ساماندهی فاضلاب شهری و باز تولید ۳۰ تا ۴۰ هزار مترمکعب فاضلاب در شبانه‌روز برای مصارف زراعی و صنعتی و نیز افزایش رفاه شهروندان در سال ۱۳۷۴ آغاز شد.
این طرح ملی که به گفته مسوولان آب و فاضلاب گلستان برای افق ۱۴۰۰ طراحی شده و تاکنون حدود ۵۰۰ میلیارد ریال نیز برای عملیات اجرایی آن هزینه شده ، حدود ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد اما در سال های اخیر به سبب مشکلات مالی دولت و تخصیص اندک اعتبارات سالانه اجرای آن متوقف شده یا به کُندی پیش می‌رود.
نکته مهم دیگر در ضرورت تسریع اجرای طرح ملی جمع آوری فاضلاب شهر گنبدکاووس، ورود فاضلاب‌های شهری و خانگی شهروندان به ۲ رودخانه گرگانرود و چهل چای واقع در شمال و جنوب این شهر است که به گفته مسوولان امور منابع آب این شهرستان تاثیر مخرب بر محیط زیست و نیز کیفیت محصولات زراعی که با آب این رودخانه‌ها آبیاری می‌شوند، می‌گذارد.
همچنین شهردار گنبدکاووس در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، از روند کُند عملیات طرح ملی جمع آوری فاضلاب این شهر گلایه کرد و گفت: تاخیر در اجرای این طرح سبب شده تا خسارات زیادی به جداول و کانال‌های هدایت آب‌های سطحی این شهر که بیشتر آنها قدیمی و فرسوده‌اند، وارد شود.
منصور طعنه گنبدی افزود: علاوه بر خسارات وارده به شهرداری، هر روز بخش زیادی از توان نیروهای خدمات شهری شهرداری به جای رفت و روب و پاکیزگی شهر صرف تمیز کردن جداول و کانال‌های مملو از فاضلاب خانگی شهروندان می‌شود.
وی بابیان اینکه تکمیل طرح جمع‌آوری فاضلاب شهری گنبدکاووس از نیازهای ضروری و حیاتی شهروندان است اضافه کرد: به‌طور میانگین روزانه ۳۰ تا ۴۰ میلیون لیتر فاضلاب وارد کانال های هدایت آب‌های سطحی می‌شود که بیش از ظرفیت و گنجایش این جداول است.
طعنه گنبدی همچنین با اشاره به وضعیت توپوگرافی و هم‌تراز بودن زمین در بیشتر نقاط شهر گنبدکاووس و بالا بودن سطح آب‌های زیرزمینی آن، ادامه داد: این شرایط سبب شده تا امکان حفر چاه‌های جذبی توسط شهروندان بسیار اندک بوده و آنها به ناچار، فاضلاب خانگی را به داخل کانال‌های هدایت آب‌های سطحی هدایت کنند.
شهردار گنبدکاووس تصریح کرد: با تکمیل طرح جمع آوری فاضلاب این شهر و تصفیه و بازتولید روزانه ۴۰ میلیون لیتر فاضلاب می‌توان بخشی از نیاز آبی مزارع کشاورزی و واحدهای صنعتی این شهرستان خشک و نیمه بیابانی را برطرف کرد.
وی بابیان اینکه شهر گنبدکاووس افزون بر ۴۰ کیلومتر کانال قدیمی برای هدایت آب‌های سطحی دارد یادآور شد: در جریان سیل ۹۸ بخش قابل توجهی از این کانال ها تخریب شدند که شهرداری تاکنون ۱۴ کیلومتر آن را با لوله‌های بتنی جدید بازسازی کرده است.
درهمین پیوند مدیر امور آب و فاضلاب منطقه گنبدکاووس به خبرنگار ایرنا گفت که برای تکمیل تصفیه‌خانه و ایستگاه پمپاژ شماره ۹ طرح جمع آوری فاضلاب این شهر امسال ۲۰۰ میلیارد ریال پیش بینی شده که درصورت تخصیص کامل آن بخشی از این پروژه ملی تا پایان سال‌جاری به بهره‌برداری خواهد رسید.
حسین سعیدی راد، اعتبار تخصیص یافته سال گذشته برای طرح جمع آوری فاضلاب شهر گنبدکاووس را حدود ۶۰ میلیارد ریال اعلام کرد و افزود: برای پیشبرد امور اجرایی این طرح، همکاری بیشتر شهرداری برای صدور مجوزهای حفاری ضروری است.
شهر گنبدکاووس با ۱۶۵ هزار نفر جمعیت و ۲۸ کیلومتر مربع وسعت، افزون بر ۶۰ هزار مشترک آب دارد.