به گزارش ایرنا کشور عراق از نزدیک به نیم قرن پیش تاکنون عزم خود را برای ساخت راکتور و رسیدن به دانش علوم هستهای جزم کرده است اما هر بار به دلایلی با شکست مواجه شد این در حالیست که حرکت نخستین بغداد در این زمینه با بذل و بخش دولت سعودی و هدیه دلارهای نفتی به صدام حسین آغاز شد.
نخستین و تنها راکتور اتمی بغداد که توسط فرانسوی ها در سال ۱۹۷۷ میلادی شروع به ساختن کرد بعدها در ابتدا با حمله هوایی رژیم صهیونیستی و سپس هنگام هجوم آمریکا به بغداد کلا تخریب شده و از بین رفت.
عراق پس از آن هم چندین بار تلاش کرد به این مهم در ابعاد مختلف دست یابد و حتی در جنبه علمی نیز با تاسیس و راه اندازی رشته تحصیلی فیزیک هستهای در دانشگاه بغداد سعی در بومی کردن دانش هستهای داشته و دارد اما هنوز به موفقیت چندانی در سطح بین المللی دست پیدا نکرده است.
این رویا در سالهای اخیر با آرزوی پرتاب ماهواره عراقی به فضا نیز توامان و پررنگتر شد.
پس از کش و قوس فراوان و وعده های امیدوار کننده؛ کمتر از یک سال قبل «کمال حسین لطیف» رییس هیات کنترل مواد رادیو اکتیو عراق گفت که پنج کشور کره جنوبی، روسیه، آرژانتین، فرانسه و آمریکا نامزد ساخت راکتور هسته ای در عراق هستند و در همین اثنا تصمیم بغداد برای پرتاب ماهواره به فضا نیز جدی تر شد.
روز گذشته نیز عراق اعلام کرد که ساخت رآکتور هستهای وارد مراحل جدی تری شده است.
در همین ارتباط مرجع کنترل منابع رادیواکتیو و وزارت ارتباطات عراق از تفاهماتی با کشورهای مختلف برای ساخت رآکتور هستهای و نیز ماهواره فضایی خبر دادند.
کمیته دولتی ساخت راکتورهای هسته ای برای اهداف تحقیقاتی چندین جلسه مقدماتی را برای بررسی داده های مرحله و اصول اتخاذ شده برای ساخت راکتورها مطابق با رهنمودهای آژانس بین المللی انرژی با دو دیدار از سفارت روسیه برگزار و آغاز کرد.
کمال حسین لطیف رییس کمیته مزبور در گفتگو با خبرگزاری رسمی عراق از پیش نویس یک تفاهم نامه که شامل موارد زیاد شتاب بخشی به ساخت راکتورها باشد خبر داد و خاطرنشان کرد که جلسه دیگری با مقامات در سفارت فرانسه برگزار می شود تا در مورد نیاز عراق به راکتورهای الکترونی - هسته ای بحث و گفتگو شود.
وی تأکید کرد که "عراق همچنین به دنبال همکاری مشترک با فرانسه و اتحادیه اروپا به طور کلی برای افزایش توانایی های هسته ای کشور در زمینه برنامه های صلح آمیز است"
لطیف ادامه داد: "طرف فرانسوی مشتاق همکاری با عراق در زمینه استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای در زمینه استفاده پزشکی و همچنین برای تولید انرژی است".
وی ادامه داد ، "ما همچنین درخواست ملاقات با مقامات ذی صلاح طرف آمریکایی را داشتیم زیرا این کار توسط هیات نمایندگی مجاز و عالی از کمیته و سایر سازمان های دولتی انجام می شود".
لطیف درباره راکتورهای هسته ای گفت: "مرحله ای که ما در آن هستیم مرحله تفاهم و یافتن نقاط مشترک با شرکاست"
کمیسیون کنترل منابع رادیواکتیو عراق در ۳ نوامبر سال ۲۰۲۰ تأیید کرد که پنج کشور ایالات متحده آمریکا، روسیه ، آرژانتین ، کره جنوبی و فرانسه کاندیدای ساخت راکتور جدید در عراق هستند.
پیش از این نیز وزارت ارتباطات عراق موافقت با ساخت اولین ماهواره برای عراق را به همراه مصر با همکاری شرکت فرانسوی ایرباس اعلام کرد.
سخنگوی وزارت ارتباطات عراق اعلام کرد که دولت مصر طرح ساخت اولین ماهواره برای عراق را آغاز کرده و توافق شد که آن را به ابتکار عراق و مصر ایجاد کنند" که "برای اجرای آن با شرکت فرانسوی ایرباس توافق شده است".
به گفته المشهدانی سخنگوی وزارت ارتباطات عراق با توجه به اینکه مصر سال گذشته یک ماهواره به فضا پرتاب کرد میتوان از تجارب صنعتی مصر در این زمینه استفاده کرد".
در همین رهگذر و در حالیکه مسوولان عراقی روز گذشته از آماده شدن پیش نویس تفاهم نامه های علمی - هسته ای خبر دادند و رسانه های این کشور نیز از جلسات متعدد در همین رابطه با کشورهای آمریکا، فرانسه و روسیه اطلاع رسانی کردند؛ برخی کارشناسان و ناظران امور در مواجهه با این خبر جانب احتیاط و تردید را رعایت کردند.
به اعتقاد این دسته افراد که مواضع آنها در شبکه های اجتماعی عراق بازتاب یافت؛ سابقه موضوع و نیز مشکلات و چالش های کنونی عراق نشان می دهد این کشور تا هسته ای و فضایی شدن فاصله زیادی دارد.
اما در مقابل برخی کاربران ابراز امیدواری کردند؛ عراق در حال بازیابی پس از مدتها انتظار این نوبت؛ جهش در حوزه هستهای و حتی پرتاب ماهواره فضایی را تجربه خواهد کرد.