به گزارش خبرنگار دانشگاه و آموزش ایرنا، سعیدرضا عاملی روز شنبه در نشست خبری نخستین جشنواره جایزه ملی معماری عصر انقلاب اسلامی که به صورت مجازی و با حضور کارشناسان و اساتید حوزه معماری برگزار شد، اظهار داشت: در معماری اسلامی باید به تمامی بخش ها توجه شود چرا که معماری بیانگر قدرت ملت ها است. به تعبیر دیگر معماری شکل دهنده با هم بودن و اتحاد یک ملت است.
وی افزود: معماری هم در جهان ذهن و هم در جهان عین وجود دارد. اگر شکوفایی و زیبایی را در جهان عین شاهد هستیم، به این معنا است که آثار عینی معماری محصول زیبایی نگری ذهن است. اگر ذهنی دارای چارچوب، نظم و قاعده مندی باشد، بروز این ذهن بلندنگر در مبلمان شهری نمود می یابد اما اگر ذهن آشفته باشد، این آشفتگی در بیرون نیز بروز می کند.
عاملی گفت: زیبایی محصول اندیشه است؛ اگر اندیشه زیبا باشد، اتفاقات بیرونی نیز زیبا خواهد بود. همچنین، ذهن انسان گرا و ذهن الهی نیز بنای انسان گرا و الهی تولید می کند. اما اگر با نگاه مادی گرا و سکولار به بنایی نگاه شود، تنها یک بنایی می بینیم که بر اصول پایدار و علم معماری ساخته شده است. این در حالی است که نگرش هایی در معنویت، عدالت گرایی، مردم داری و توجه دیگران به ساختن بنا وجود دارد که اصول آن از اندیشه معمار نشات می گیرد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با تاکید بر اهمیت معماری عنوان کرد: معماری موجود زنده ای است که همانند انسان نیز می تواند دچار مرگ یا آشفتگی شود. این وجود زنده مانند خود انسان است و دارای ابعاد تعالی و انگیزه مندی است؛ مانند بناها و آثار فاخری که با جزییات بسیار از تمدن مدنی برجای مانده است.
عاملی در ادامه ویژگی های معماری عنوان داشت: معماری مانند جامعه انسانی دارای تمدن و رشد است. معماری می تواند دارای تنوع باشد. عناصر و نظم نیز ویژگی مهمی است که در برخی ساختمان ها به چشم می خورد اما برخی چینش های کنونی دقیق نیست مانند پیاده روهایی که محل رفت و آمد است. از این رو، معماری دارای هویتی است که می شود از روی آن تمدن ملت دوره زمانی را شناخت.
به بیان وی، اگر از روی معماری نتوان به شناخت هویتی و تمدنی یک ملت دست یافت، نشان دهنده این است که آن بنا و معماری دچار بی هویتی است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به اینکه معماری پاسخ به نیاز چندوجهی است، اظهار داشت: حتی محیط زیست نیز در معماری یک بنا تاثیر می گذارد. به طور حتم، معماری یک بنای جنگلی با معماری یک بنا در نزدیکی دریا یا غیرجنگل متفاوت است؛ بنابراین عناصری که مربوط به سلامت جسمی و روحی معماری است، باید مورد توجه قرار گیرد. سادگی، ظرافت، محل پذیرایی مهمان و پرهیز از پیچیدگی های بنا را باید در نظر گرفت. همچنین باید قواعد مربوط به سلامت روحی و جسمی بنا را رعایت کرد.
وی با تاکید بر لزوم پرهیز از ایجاد اختلال هایی مانند اختلال تصویری در شهر گفت: قوانین اسلامی در عصر انقلاب اسلامی باید رعایت شود. در چینش بناها نیز باید همدلی را دریافت چرا که یک بنا بیانگیر هویت ملی است. همانگونه که مقام معظم رهبری فرموده اند، معماری منشا اعتماد به نفس ملی است که از طریق ایستادن در کنار میراث بزرگ افراد به توانایی های خود می بالند.
عاملی همچنین با تاکید بر اینکه مسئولیت سنگینی بر دوش معماران است، اظهار داشت: زمانی که از معماری ملی صحبت می کنیم گاهی گمان می شود نباید به ترکیب معماری ایرانی با سایر معماری های جهان فکر کرد. اگر معماری ظرفیت جهانی پیدا کند، در این صورت در سطح ملی نیز درخشیده است.
وی گفت: در دوره ای زنگی می کنیم که در هم تنیدگی جهانی از هر روز تاریخ بیشتر شده است. حدود ۲ میلیارد وبسایت در جهان به وجود آمده است. گره خوردن ملت ها و کشورها با یکدیگر چنان صورت گرفته که باید بتوان خود را پیدا کرد. در چنین شرایطی وقتی خط تمدنی را دنبال می کنیم، این خط تمدنی، می تواند منقطع شود.
خط تمدنی ایران را از دست داده ایم
عاملی به نقل از یکی از کارشناسان سبک معماری اظهار داشت: با چنین سبک کنونی در معماری ایران، باید گفت سبک معماری در خط تمدنی ایران را از دست داده ایم. ما ترس از اینکه با دیگران ترکیب شویم، نداریم اما مسیر تمدنی خود را باید دنبال کنیم که در عصر جهانی شدن جای توجه دارد. جهانی بودن برای جامعه ایرانی دارای ریشه است. به ویژه برای جامعه مسلمانی که چند کشور به آن گره خورده اند.
وی با بیان اینکه جامعه ایرانی شدیدا جهان گرا است، گفت: یکی از خصلت های مشترک این کشورها دین گرایی است. ویژگی دیگر جهان گرایی است. تمدن ایرانی تمایل بسیاری به همکاری با جهان دارد. خصلت دیگر جامعه ما پیشرفت گرایی است و عقلانیت متمایل به پیشرفت را بسیار می پسندد.
عاملی همچنین به ویژگی های فضای مجازی اشاره کرد و افزود: زمانی که یک رسانه اجتماعی را ایجاد می کنیم، آن رسانه در بستر یکپارچگی و شبکه ای بودن شکل می گیرد. از این رو جنبه نمایشی بودن عنصر معماری نیز لازم است که مورد توجه قرار گیرد. یکی از اموری که برای معماری نمایشی فضای مجازی ذکر می کنیم، عنصر سادگی است.
ایمانی خوشخو عضو هیات علمی و سرپرست پارک علوم و فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی جهاد دانشگاهی نیز در این نشست از آغاز اولین جشنواره ملی معماری عصر انقلاب اسلامی خبر داد و گفت: روند برگزاری این جشنواره از روز سوم اردیبهشت ما آغاز شده و تا پایان سال ۱۴۰۰ ادامه دارد.